EU tax law WEB

Available languages

Taxonomy tags

Info

Referral date: 18-10-2006
Show case reference
Opinion date: 08-05-2008
Ruling date: 11-09-2008
AG: Kokott

References in this case

Highlight in text

Kawżi magħquda C-428/06 sa C-434/06

Unión General de Trabajadores de La Rioja (UGT-Rioja) et

Juntas Generales del Territorio Histórico de Vizcaya et

(talbiet għal deċiżjoni preliminari mressqa mit-Tribunal Superior de Justicia de la Comunidad Autónoma del País Vasco)

“Għajnuna mill-Istat ? Miżuri fiskali adottati minn awtorità reġjonali jew lokali ? Natura selettiva”

Sommarju tas-sentenza

1. Għajnuna mogħtija mill-Istati – Kunċett – Natura selettiva tal-miżura

(Artikolu 87(1) KE)

2. Għajnuna mogħtija mill-Istati – Kunċett – Natura selettiva tal-miżura – Miżuri adottati minn entità infrastatali

(Artikolu 87(1) KE)

1. Meta jkun irid jiġi eżaminat jekk miżura hijiex ta’ natura selettiva, id-determinazzjoni tal-qafas ta’ referenza hija essenzjali u dan il-qafas ta’ referenza m’għandux neċessarjament ikun definit fil-limiti tat-territorju nazzjonali.

B’hekk, sabiex tiġi evalwata s-selettività ta’ miżura adottata minn entità infrastatali u intiża li tiffissa, f’parti biss tat-territorju ta’ Stat Membru, rata ta’ tassazzjoni iktar baxxa meta mqabbla mar-rata fis-seħħ fil-kumplament tal-imsemmi Stat Membru, għandu jiġi eżaminat jekk l-imsemmija miżura tteħditx minn din l-entità fl-eżerċizzju tas-setgħat suffiċjentement awtonomi meta mqabbla mas-setgħa ċentrali u, jekk ikun il-każ, jiġi mistħarreġ jekk din effettivament tapplikax għall-impriżi kollha stabbiliti jew għall-produzzjonijiet kollha li jsiru fit-territorju li jaqgħu taħt il-kompetenza ta’ din l-entità.

Fis-sitwazzjoni li fiha awtorità reġjonali jew lokali tistabbilixxi, fl-eżerċizzju tas-setgħat suffiċjentement awtonomi meta mqabbla mas-setgħa ċentrali, rata ta’ tassazzjoni li tkun inqas mir-rata nazzjonali u li tkun tapplika biss għall-impriżi preżenti fit-territorju li jaqa’ taħt il-kompetenza tagħha, il-kuntest ġuridiku rilevanti għall-evalwazzjoni tas-selettività ta’ miżura fiskali jista’ jkun limitat għaż-żona ġeografika kkonċernata fil-każ li l-entità infrastatali, b’mod partikolari, minħabba l-istat u s-setgħat tagħha, tokkupa rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent politiku u ekonomiku li fih joperaw l-impriżi preżenti fit-territorju li jaqa’ taħt il-kompetenza tagħha. F’dan ir-rigward, dan ir-rwol fundamentali huwa l-konsegwenza tal-awtonomija u mhux kundizzjoni preliminari għaliha. Fil-fatt, meta entità infrastatali tkun suffiċjentement awtonoma, jiġifieri meta jkollha awtonomija istituzzjonali, proċedurali u ekonomika, hija jkollha rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent politiku u ekonomiku li fih joperaw l-impriżi.

Sabiex deċiżjoni meħuda f’ċirkustanzi simili tkun tista’ tiġi kkunsidrata bħala li ġiet adottata fl-eżerċizzju tas-setgħat suffiċjentement awtonomi, l-ewwel nett huwa meħtieġ li din id-deċiżjoni tkun ittieħdet minn awtorità reġjonali jew lokali li, fuq livell kostituzzjonali tkun tgawdi minn statut politiku u amministrattiv distint minn dak tal-gvern ċentrali. Din l-awtonomija teżiġi li l-entità infrastatali tassumi l-konsegwenzi politiċi u finanzjarji għal miżura ta’ tnaqqis ta’ taxxa. Dan ma jkunx il-każ meta l-entità ma tassumix il-ġestjoni ta’ baġit, jiġifieri li ma jkollhiex kontroll fuq id-dħul u l-infiq. Sussegwentement, id-deċiżjoni għandha tiġi adottata mingħajr ma l-gvern ċentrali jkun jista’ jintervjeni direttament fir-rigward tal-kontenut tagħha, anki jekk awtonomija proċedurali bħal din ma teskludix li proċedura ta’ konċiljazzjoni tkun implementata bil-għan li jiġu pprevenuti l-kunflitti, sakemm id-deċiżjoni finali meħuda fl-aħħar ta’ din il-proċedura tkun adottata mill-entità infrastatali u mhux mill-gvern ċentrali. Fl-aħħar nett, il-konsegwenzi finanzjarji ta’ tnaqqis tar-rata tat-taxxa nazzjonali applikabbli għall-impriżi preżenti fir-reġjun m’għandhomx ikunu kkumpensati permezz ta’ għajnuna jew ta’ sussidji, iddikjarati jew li jirriżultaw biss mill-eżami konkret tal-flussi finanzjarji, provenjenti minn reġjuni oħra jew mill-gvern ċentrali.

(ara l-punti 46-51, 55, 67, 96, 133, 107, 123, 135, 144 u d-dispożittiv)

2. Meta jkun irid jiġi evalwat jekk entità infrastatali għandhiex awtonomija suffiċjenti sabiex ikun jista’ jiġi kkunsidrat li xi dispożizzjonijiet li jiffavorixxu lill-impriżi stabbiliti fit-territorju tagħha li hija tadotta għandhom jiġu kkunsidrati bħala regoli ġenerali u b’hekk bħala li ma jissodisfawx il-kundizzjoni tas-selettività li tippermetti li tiġi identifikata l-għajnuna mill-Istat, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni d-dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali li jistabbilixxu l-portata tal-kompetenzi ta’ din l-entità, hekk kif inhuma interpretati mill-qrati nazzjonali u hekk kif dawn jinfurzawhom, filwaqt li jiġi mfakkar li l-fatt li din l-entità hija, fl-eżerċizzju ta’ dawn il-kompetenzi, taħt l-istħarriġ tal-qorti, kif inhu l-każ f’kull stat tad-dritt, mhuwiex rilevanti sabiex jiġi kkalkolat il-livell ta’ awtonomija tagħha.

(ara l-punti 77-83 u d-dispożittiv)

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla)

11 ta’ Settembru 2008(*)

“Għajnuna mill-Istat – Miżuri fiskali adottati minn awtorità reġjonali jew lokali – Natura selettiva”

Fil-kawżi magħquda C-428/06 sa C-434/06,

li għandha bħala suġġett talbiet għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 234 KE, imressqa mit-Tribunal Superior de Justicia de la Comunidad Autónoma del País Vasco (Spanja), permezz ta’ deċiżjonijiet tal-20 ta’ Settembru 2006 (C-428/06, C-429/06 u C-431/06 sa C-434/06) u tad-29 ta’ Settembru 2006 (C-430/06), li waslu l-Qorti tal-Ġustizzja fit-18 ta’ Ottubru 2006, fil-proċeduri

Unión General de Trabajadores de La Rioja (UGT-Rioja) (C-428/06),

Comunidad Autónoma de La Rioja (C-429/06),

Juntas Generales del Territorio Histórico de Vizcaya,

Diputación Foral de Vizcaya,

Cámara de Comercio, Industria y Navegación de Bilbao,

Confederación Empresarial Vasca (Confebask),

Comunidad Autónoma de La Rioja (C-430/06),

Comunidad Autónoma de Castilla y León (C-433/06),

Diputación Foral de Álava,

Juntas Generales de Álava,

Confederación Empresarial Vasca (Confebask),

Comunidad Autónoma de La Rioja (C-431/06),

Comunidad Autónoma de Castilla y León (C-432/06),

Diputación Foral de Guipúzcoa,

Juntas Generales de Guipúzcoa,

Confederación Empresarial Vasca (Confebask),

Comunidad Autónoma de Castilla y León (C-434/06)

Diputación Foral de Vizcaya,

Juntas Generales del Territorio Histórico de Vizcaya,

Cámara de Comercio, Industria y Navegación de Bilbao,

Confederación Empresarial Vasca (Confebask),

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla),

komposta minn A. Rosas (Relatur), President tal-Awla, J. N. Cunha Rodrigues, J. Klučka, A. Ó Caoimh u A. Arabadjiev, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: J. Kokott,

Reġistratur: M. Ferreira, Amministratur Prinċipali,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tat-28 ta’ Frar 2008,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

– għall-Unión General de Trabajadores de La Rioja (UGT-Rioja), minn V. Suberviola González, abogado, u C. Cabezón Llach u J. Granda Loza, secretarios generales,

– għall-Comunidad Autónoma de La Rioja, minn J. Criado Gámez u I. Serrano Blanco, abogados,

– għall-Comunidad Autónoma de Castilla y León, minn S. Perandones Peidró u E. Martínez Álvarez, abogadas,

– għall-Juntas Generales del Territorio Histórico de Vizcaya, Diputación Foral de Álava, Diputación Foral de Vizcaya u Cámara de Comercio, Industria y Navegación de Bilbao, minn I. Sáenz-Cortabarría Fernández u M. Morales Isasi, abogados,

– għad-Diputación Foral de Guipúzcoa, minn A. Ibarguchi Otermin, I. Sáenz-Cortabarría Fernández u M. Morales Isasi, abogados,

– għall-Confederación Empresarial Vasca (Confebask), minn M. Araujo Boyd u D. Armesto Macías, abogados,

– għall-Gvern Spanjol, minn N. Díaz Abad, bħala aġent,

– għall-Gvern Taljan, minn I. M. Braguglia, bħala aġent, u assistit minn D. Del Gaizo, avvocato dello Stato,

– għall-Gvern tar-Renju Unit, minn E. O’Neill u I. Rao, bħala aġenti, assistiti minn D. Anderson, QC,

– għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn F. Castillo de la Torre u C. Urraca Caviedes, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tat-8 ta’ Mejju 2008,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1 It-talbiet għal deċiżjoni preliminari jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-Artikolu 87(1) KE.

2 Dawn it-talbiet ġew ippreżentati fil-kuntest ta’ kawżi bejn l-Union General de Trabajadores de La Rioja (iktar’il quddiem il-“UGT-Rioja” (C-428/06), il-Comunidad Autónoma de La Rioja (C-429/06 sa C-431/06) u l-Comunidad Autónoma de Castilla y León (C-432/06 sa C-434/06) kontra Juntas Generales del Territorio Histórico de Vizcaya, kontra Diputaciones Forales de Álava, de Vizcaya u de Guipúzcoa, li huma l-awtoritajiet kompetenti tat-Territorios Históricos ta’ Vizcaya, Álava u Guipúzcoa (iktar’il quddiem l-“awtoritajiet forales”), kif ukoll għall-Cámara de Comercio, Industria y Navegación de Bilbao u għall-Confederación Empresarial Vasca (iktar’il quddiem “Confebask”), fir-rigward ta’ regoli fiskali adottati mill-imsemmija awtoritajiet.

Id-dritt nazzjonali

Il-kostituzzjoni Spanjola tal-1978

3 L-Artikoli 2, 31(1), 137 sa 139 u 143(1) tal-Kostituzzjoni Spanjola tal-1978 (iktar’il quddiem il-“Kostituzzjoni”) huma redatti bil-mod kif ġej:

“Artikolu 2.

Il-Kostituzzjoni hija bbażata fuq l-unità indissolubbli tan-nazzjon Spanjol, li huwa l-patrija komuni u indiviżibbli tal-Ispanjoli kollha. Hija tirrikonoxxi u tiggarantixxi d-dritt għall-awtonomija tan-nazzjonalitajiet u r-reġjuni li jifformawha u s-solidarjetà bejniethom.

[…]

Artikolu 31.

1. Kull persuna għandha tikkontribwixxi għall-ispejjeż pubbliċi, skont il-kapaċità ekonomika tagħha, permezz ta’ sistema fiskali ġusta bbażata fuq il-prinċipji tal-ugwaljanza u tal-progressività, li fl-ebda każ, m’għandha tieħu n-natura ta’ konfiska.

[…]

Titolu VIII – L-organizzazzjoni territorjali tal-Istat

L-Ewwel Kapitolu – Prinċipji ġenerali

Artikolu 137.

Fl-organizzazzjoni territorjali tiegħu, l-Istat huwa kompost minn bliet, minn provinċji u mill-Komunitajiet awtonomi li jiġu fformati. Dawn l-entitajiet kollha jgawdu awtonomija fil-ġestjoni tal-interessi rispettivi tagħhom.

Artikolu 138.

1. L-Istat għandu jiggarantixxi l-applikazzjoni effettiva tal-prinċipju ta’ solidarjetà stabbilit fl-Artikolu 2 tal-Kostituzzjoni, filwaqt li jieħu ħsieb il-bilanċ ekonomiku xieraq u ġust bejn id-diversi partijiet tat-territorju Spanjol, u dan fid-dawl, b’mod partikolari, taċ-ċirkustanzi proprji għall-insularità.

2. Id-differenzi bejn l-istatuti tad-diversi Komunitajiet awtonomi, fl-ebda każ ma jistgħu jinvolvu privileġġi ekonomiċi jew soċjali.

Artikolu 139.

1. Iċ-ċittadini Spanjoli kollha għandhom l-istess drittijiet u l-istess obbligi fi kwalunkwe parti tat-territorju tal-Istat.

2. Ebda awtorità ma tista’ tadotta miżuri li, direttament jew indirettament, jostakolaw il-libertà tal-moviment u tal-istabbiliment tal-persuni u l-moviment liberu ta’ merkanzija fit-territorju kollu Spanjol.

[…]

Kapitolu III – Komunitajiet awtonomi

Artikolu 143.

1. B’applikazzjoni tad-dritt għall-awtonomija rikonoxxut fl-Artikolu 2 tal-Kostituzzjoni, il-provinċji konfinanti li għandhom karatteristiċi storiċi, kulturali u ekonomiċi komuni, it-territorji insulari u l-provinċji li għandhom entità reġjonali storika jistgħu jiggvernaw lilhom infushom u jifformaw ruħhom f’Komunitajiet awtonomi, skont id-dispożizzjonijiet ta’ dan it-Titolu u l-istatuti rispettivi tagħhom.”

4 L-Artikolu 148 tal-Kostituzzjoni, li jiddeskrivi l-oqsma li fihom il-Komunitajiet awtonomi jistgħu jeżerċitaw xi kompetenzi jipprovdi li:

“1. Il-Komunitajiet awtonomi jistgħu jassumu kompetenzi fl-oqsma li ġejjin:

[…]

3. Fl-iżvilupp tat-territorju, tal-ibliet u tar-residenzi.

4. Fix-xogħolijiet pubbliċi ta’ interess għall-Komunità awtonoma fit-territorju tagħha stess.

5. Fil-linji tal-ferroviji u toroq li r-rotot tagħhom jinsabu totalment fit-territorju tal-Komunità awtonoma u, fl-istess kundizzjonijiet, it-trasport permezz ta’ dawn il-mezzi jew bil-kejbil.

6. Fil-portijiet tal-kenn, il-portijiet u l-ajruporti u, inġenerali, dawk li ma jsirux attivitajiet kummerċjali fihom.

7. Fl-agrikoltura u fit-trobbija tal-annimali, skont l-ippjanar ekonomiku ġenerali.

8. Fil-foresti u fl-isfruttament tal-foresti.

9. Fil-ġestjoni fil-qasam tal-protezzjoni tal-ambjent.

10. Fil-proġetti, il-kostruzzjoni u l-operat ta’ proġetti idrawliċi, tal-kanali u tas-sistemi ta’ irrigazzjoni, li jkunu ta’ interess għall-Komunità awtonoma, u fl-ilmijiet minerali u termali.

11. Fis-sajd fl-ilmijiet interni, l-industrija tal-frott tal-baħar u l-akwakultura, il-kaċċa u s-sajd fix-xmajjar.

12. Fil-fieri lokali.

13. Fl-iżvilupp tal-attività ekonomika tal-Komunità awtonoma fil-kuntest tal-għanijiet stabbiliti mill-politika ekonomika nazzjonali.

14. Fl-artiġjanat.

[…]”

5 L-Artikolu 149(1) tal-Kostituzzjoni jipprovdi li:

“1. L-Istat igawdi minn kompetenza esklużiva fl-oqsma li ġejjin:

1. Fir-regolamentazzjoni tal-kundizzjonijiet fundamentali li jiggarantixxu l-ugwaljanza tal-Ispanjoli kollha fl-eżerċizzju tad-drittijiet tagħhom u fit-twettiq tad-doveri kostituzzjonali tagħhom.

[…]

6. Fid-dritt kummerċjali, kriminali u penitenzjarju; fid-dritt proċedurali, bla ħsara għad-differenzi neċessarji li, f’dan il-qasam, jirriżultaw minn dettalji tad-dritt sostanzjali tal-Komunitajiet awtonomi.

7. Fid-dritt tax-xogħol, bla ħsara għall-applikazzjoni tagħha mill-organizzazzjonijiet tal-Komunitajiet awtonomi.

[…]

11. Fis-sistema monetarja: munita, kambju u l-konvertibbiltà; il-bażijiet tal-organizzazzjoni tal-kreditu, tal-banek u tal-assigurazzjonijiet.

[…]

13. Fil-bażijiet u l-koordinazzjoni tal-ippjanar ġenerali tal-attività ekonomika.

14. Fil-finanzi ġenerali u d-dejn tal-Istat.

[…]

17. Fil-leġiżlazzjoni fundamentali u s-sistema ekonomika tas-sigurtà soċjali, bla ħsara għall-implimentazzjoni tas-servizzi tagħha mill-Komunitajiet awtonomi.

[…]

24. Fix-xogħlijiet pubbliċi ta’ interess ġenerali jew li t-twettiq tagħhom jikkonċerna iktar minn Komunità awtonoma waħda.

[…]”

6 L-Artikoli 156 sa 158 tal-Kostituzzjoni jipprovdu dan li ġej:

“Artikolu 156.

1. Il-Komunitajiet awtonomi għandu jkollhom l-awtonomija finanzjarja sabiex jiżviluppaw u jeżerċitaw il-kompetenzi tagħhom, skont il-prinċipji ta’ koordinazzjoni mal-finanzi tal-Istat u s-solidarjetà bejn l-Ispanjoli kollha.

2. Il-Komunitajiet awtonomi jistgħu jaġixxu bħala delegati jew kollaboraturi tal-Istat għall-irkupru, il-ġestjoni u l-likwidazzjoni tar-riżorsi fiskali tiegħu, skont il-liġijiet u l-istatuti.

Artikolu 157.

1. Ir-riżorsi tal-Komunitajiet awtonomi għandhom ikunu magħmula:

a) mit-taxxi totalment jew parzjalment ċeduti mill-Istat; it-taxxi addizzjonali tal-Istat u l-kontribuzzjonijiet l-oħra għad-dħul tal-istess Stat.

b) mid-dazji, mit-taxxi u mill-kontribuzzjonijiet speċjali proprji tagħhom.

ċ) mit-trasferimenti minn fond ta’ kumpens interterritorjali u allokazzjonijiet oħra a karigu tal-baġit ġenerali tal-Istat.

d) mid-dħul provenjenti mill-patrimonju tagħhom u mid-dħul tad-dritt privat.

e) mid-dħul mit-tranżazzjonijiet ta’ kreditu.

2. Il-Komunitajiet awtonomi fl-ebda każ ma jistgħu jadottaw miżuri fiskali fil-konfront ta’ oġġetti li jkunu jinsabu barra mit-territorju tagħhom jew li jistgħu jikkostitwixxu ostaklu għall-moviment liberu tal-merkanzija jew tas-servizzi.

3. L-eżerċizzju tal-kompetenzi finanzjarji elenkati fil-paragrafu 1, ir-regoli huma intiżi li jsolvu kull kunflitt li jista’ jinqala’ u l-possibbiltajiet ta’ kollaborazzjoni finanzjarja bejn il-Komunitajiet awtonomi u l-Istat, jistgħu jiġu rregolati minn liġi qafas.

Artikolu 158.

1. Fil-baġits ġenerali tal-Istat, tista’ tiġi stabbilita allokazzjoni għall-Komunitajiet awtonomi skont l-importanza tas-servizzi u l-attivitajiet Statali li huma jkunu assumew u l-prestazzjonijiet minimi li huma jintrabtu li jagħmlu f’dak li jikkonċerna s-servizzi pubbliċi fundamentali fit-territorju kollu Spanjol.

2. Sabiex jiġu rranġati l-iżbilanċi ekonomiċi interterritorjali u sabiex il-prinċipju ta’ solidarjetà jiġi applikat fil-prattika, għandu jitwaqqaf fond ta’ kumpens intiż għall-ispejjeż ta’ investiment, li l-fondi tiegħu jitqassmu mill-Cortes generales bejn il-Komunitajiet awtonomi u l-provinċji, skont il-każ.”

L-Istatut ta’ Awtonomija

7 Skont l-Artikolu 2, fil-Kapitolu III tat-Titolu VIII (Artikoli 143 sa 158), kif ukoll fl-ewwel dispożizzjoni addizzjonali u fit-tieni dispożizzjoni tranżitorja tal-Kostituzzjoni, il-Pajjiż Bask jikkostitwixxi Komunità Awtonoma fi ħdan ir-Renju ta’ Spanja. Il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask hija rregolata mill-Istatut ta’ Awtonomija tal-Pajjiż Bask (“Estatuto de Autonomía del País Vasco”), approvat mill-liġi qafas tal-Cortes Generales 3/1979, tat-18 ta’ Diċembru 1979 (BOE Nru 306, tat-22 ta’ Diċembru 1979, iktar’il quddiem l-“Istatut ta’ Awtonomija”).

8 Il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask hija magħmula minn tliet Territorios Históricos (entitajiet amministrattivi territorjali), li huma stess jikkostitwixxu Municipios (muniċipalitajiet). L-istruttura politika u istituzzjonali ta’ din il-Komunità awtonoma fiha żewġ livelli differenti, jiġifieri dak tal-istituzzjonijiet komuni għall-Pajjiż Bask kollu (Gvern awtonomu u Parlament) u dak tal-istituzzjonijiet jew tal-organi “forales” li għandhom kompetenzi limitati għat-Territorios Históricos.

9 L-Artikolu 37 tal-Istatut ta’ Awtonomija jipprovdi li:

“1. L-organi forales tat-Territorios Históricos għandhom ikunu rregolati mis-sistema legali ta’ kull wieħed minn fosthom.

2. Id-dispożizzjonijiet li jinsabu f’dan l-istatut ma jinvolvux tibdil fin-natura tas-sistema foral speċifika jew tal-kompetenzi previsti mis-sistemi proprji ta’ kull wieħed mit-Territorios Históricos.

3. Fi kwalunkwe każ, dawn tal-aħħar ikollhom kompetenza esklużiva fit-territorji rispettivi tagħhom fl-oqsma li ġejjin:

a) Fl-organizzazzjoni, is-sistema u l-funzjonament tal-istituzzjonijiet tagħhom.

b) Fit-tfassil u l-approvazzjoni tal-baġits tagħhom.

ċ) Fid-definizzjoni tad-demarkazzjonijiet territorjali b’karattru supramuniċipali li ma jeċċedix il-limiti tal-provinċja.

d) Fis-sistema ta’ beni li jappartjenu lill-provinċji u lill-muniċipalitajiet, li huma ta’ dominju pubbliku jew patrimonjali, jew li jkunu tagħhom stess u tal-Komunità.

e) Fis-sistema elettorali muniċipali.

f) F’kull kompetenza oħra speċifika fl-istatut preżenti jew li jkunu ttrasferiti lilhom.

4. Huma jkollhom ukoll is-setgħa leġiżlattiva u eżekuttiva, fit-territorji tagħhom, fl-oqsma ddeterminati mill-Parlament Bask.”

10 L-Artikolu 40 tal-Istatut ta’ Awtonomija jipprovdi li, għall-eżerċizzju adegwat u l-finanzjament tal-kompetenzi tiegħu, il-Pajjiż Bask “jiddisponi mill-finanzi awtonomi tiegħu stess”.

11 L-Artikolu 41 tal-Istatut jipprovdi dan li ġej:

“1. Ir-relazzjonijiet fiskali bejn l-Istat u l-Pajjiż Bask huma rregolati minn sistema foral tradizzjonali tal-Ftehim Ekonomiku (‛Concierto Económico’) jew tal-Konvenzjonijiet (‛Convenios’).

2. Il-kontenut tas-sistema ta’ ftehim tirrespetta u tikkonforma mal-prinċipji u l-bażijiet li ġejjin:

a) L-istituzzjonijiet kompetenti tat-Territorios Históricos [provinċji Baski li fihom hemm fis-seħħ leġiżlazzjoni partikolari) jistgħu jżommu, jistabbilixxu u jirregolaw is-sistema fiskali fit-territorju tagħhom, billi jieħdu inkunsiderazzjoni l-istruttura ġenerali tat-taxxa tal-Istat, ir-regoli stipulati mis-sistema ta’ Ftehim Ekonomiku għall-koordinazzjoni, l-armonizzazzjoni fiskali u l-kollaborazzjoni mal-Istat u dawk li l-Parlament Bask jadotta għal finijiet identiċi fil-Komunità Awtonoma.

b) L-impożizzjoni, il-ġestjoni, il-likwidazzjoni, il-ġbir u l-verifika tat-taxxi kollha, ħlief għal dawk doganali u dawk li huma attwalment irkuprati permezz ta’ monopolji fiskali, f’kull Territorio Histórico, għandhom ikunu żgurati mid-Diputaciónes Forales rispettivi, u dan bla ħsara għall-kollaborazzjoni mal-Istat u l-ispezzjonijiet min-naħa tal-istess Stat.

ċ) L-istituzzjonijiet kompetenti tat-Territorios Históricos għandhom jadottaw id-deċiżjonijiet rilevanti sabiex japplikaw, fit-territorji rispettivi tagħhom, ir-regoli fiskali ta’ natura eċċezzjonali u provviżorji li l-Istat jiddeċiedi li għandu japplika fit-territorju komuni. Il-perijodu ta’ validità tagħhom għandu jkun identiku għal dak previst għall-imsemmija regoli.

d) Il-kontribuzzjoni tal-Pajjiż Bask lill-Istat għandha tikkonsisti fi kwota globali fformata mill-kwoti li kull Territorio Histórico jkollu jħallas bħala kontribuzzjoni għall-ispejjeż kollha tal-Istat li l-Komunità Awtonoma ma tieħux fuqha.

e) Għall-iffissar tal-kwoti ta’ kull Territorio Histórico li jifformaw parti mill-kwota globali msemmija iktar’il fuq, għandu jitwaqqaf Kumitat Konġunt kompost, minn naħa, minn rappreżentant ta’ kull Diputación Foral u numru ekwivalenti ta’ rappreżentanti tal-Gvern Bask u, min-naħa l-oħra, minn numru ekwivalenti ta’ rappreżentanti tal-Amministrazzjoni tal-Istat. Il-kwota hekk stabbilita għandha tiġi approvata b’liġi, bi frekwenza stabbilita mill-Ftehim Ekonomiku, u dan bla ħsara għall-aġġornament annwali permezz tal-proċedura prevista wkoll fil-Ftehim Ekonomiku.

f) Is-sistema tal-ftehim għandha tiġi applikata skont il-prinċipju ta’ solidarjetà, li jirreferu għalih l-Artikoli 138 u 156 tal-Kostituzzjoni.”

Il-Ftehim Ekonomiku

12 Il-Ftehim Ekonomiku bejn il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask u r-Renju ta’ Spanja ġie approvat permezz tal-Liġi 12/2002 (Ley 12/2002 por la que se aprueba el Concierto Económico con la Comunidad Autónoma del País Vasco), tat-23 ta’ Mejju 2002 (BOE Nru 124, tal-24 ta’ Mejju 2002, iktar’il quddiem il-“Ftehim Ekonomiku”).

13 L-Artikoli 2 sa 4 tal-Ftehim Ekonomiku jipprovdu li:

“Artikolu 2. Prinċipji ġenerali.

Wieħed – Is-sistema fiskali stabbilita mit-Territorios Históricos għandha tosserva l-prinċipji li ġejjin:

1º Rispett tas-solidarjetà fit-termini previsti mill-Kostituzzjoni u mill-Istatut ta’ Awtonomija.

2º Osservanza tal-istruttura ġenerali tat-taxxa tal-Istat.

3º Koordinazzjoni, armonizzazzjoni fiskali u kollaborazzjoni mal-Istat, skont id-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim Ekonomiku.

4º Koordinazzjoni, armonizzazzjoni fiskali u kollaborazzjoni reċiproka bejn l-istituzzjonijiet tat-Territorios Históricos skont id-dispożizzjonijiet stabbiliti għal dan il-għan mill-Parlament Bask.

5º Sottomissjoni għat-Trattati jew Konvenzjonijiet internazzjonali ffirmati u ratifikati mill-Istat Spanjol jew dawk li l-istess Stat Spanjol jaderixxi għalihom.

Huma għandhom jirrispettaw, b’mod partikolari, id-dispożizzjonijiet tal-konvenzjonijiet internazzjonali ffirmati minn Spanja sabiex tiġi evitata t-tassazzjoni doppja kif ukoll ir-regoli għall-armonizzazzjoni fiskali tal-Unjoni Ewropea, u għandhom jieħdu ħsieb jagħtu r-rimborsi li għandhom isiru skont dawn il-konvenzjonijiet u regolamenti.

Tnejn – Ir-regoli ta’ dan il-Ftehim għandhom jiġu interpretati skont id-dispożizzjonijiet tal-liġi ġenerali tat-taxxa fir-rigward tal-interpretazzjoni tar-regoli fiskali.

Artikolu 3. Armonizzazzjoni fiskali.

Waqt l-elaborazzjoni tal-leġiżlazzjoni fiskali, it-Territorios Históricos:

a) Għandhom jikkonformaw mal-liġi ġenerali tat-taxxa għal dak li jikkonċerna t-terminoloġija u l-kunċetti, u dan bla ħsara għall-karatteristiċi ppreċiżati f’dan il-Ftehim Ekonomiku.

b) Għandhom jeżerċitaw pressjoni fiskali effettiva globali li tkun ekwivalenti għal dik li tapplika fil-bqija tal-Istat.

ċ) Għandhom jirrispettaw u jiggarantixxu l-libertà tal-moviment u tal-istabbiliment tal-persuni, kif ukoll il-moviment liberu tal-merkanzija, tal-kapital u tas-servizzi fit-territorju Spanjol kollu, mingħajr ma jkun hemm la effetti diskriminatorji, la ħsara għar-regoli tal-kompetizzjoni tal-impriżi, u lanqas distorsjoni fit-tqassim tar-riżorsi.

d) Għandhom jużaw l-istess klassifikazzjoni ta’ attivitajiet industrijali, fil-minjieri, kummerċjali, ta’ servizzi, professjonali, agrikoli, artistiċi, ta’ attivitajiet ta’ sajd u trobbija ta’ annimali, bħal fit-territorju komuni, u dan bla ħsara għall-elaborazzjoni eventwali ta’ klassifikazzjoni iktar dettaljata tal-istess attivitajiet.

Artikolu 4. Prinċipju ta’ kollaborazzjoni.

Wieħed – L-istituzzjonijiet kompetenti tat-Territorios Históricos għandhom jikkomunikaw l-abbozzi tad-dispożizzjonijiet leġiżlattivi fil-qasam fiskali lill-Amministrazzjoni tal-Istat, qabel ma dawn jidħlu fis-seħħ.

L-Amministrazzjoni tal-Istat għandha tagħmel l-istess mal-imsemmija Istituzzjonijiet.

Tnejn – L-Istat għandu jimplimenta l-mekkaniżmi li jippermettu l-kollaborazzjoni tal-Istituzzjonijiet tal-Pajjiż Bask fil-ftehim internazzjonali li jaffettwaw l-applikazzjoni ta’ dan il-Ftehim Ekonomiku.

Tlieta – L-Istat u t-Territorios Históricos, fl-eżerċizzju tal-funzjonijiet li huma għandhom fil-qasam tal-ġestjoni, ta’ verifika u ta’ ġbir tat-taxxi tagħhom, għandhom jagħtu lil xulxin id-data u l-informazzjoni kollha li huma jidhrilhom neċessarji sabiex itejbu l-ġbir tagħhom, u dan fil-mument u fil-forma mixtieqa.

B’mod partikolari, iż-żewġ Amministrazzjonijiet:

a) Għandhom, permezz taċ-ċentri tagħhom għall-ipproċessar tad-data, jagħtu lil xulxin l-informazzjoni kollha li jqisu li jkollhom bżonn. Għal dan il-għan, għandha tiġi stabbilita bejniethom il-komunikazzjoni teknika neċessarja. Kull sena għandu jsir pjan komuni u kkoordinat għall-ipproċessar tad-data fiskali.

b) Is-servizzi tal-ispezzjoni għandhom jippreparaw pjanijiet ta’ spezzjoni komuni dwar għanijiet, setturi u proċeduri selettivi kkoordinati, kif ukoll dwar il-persuni taxxabbli li jkunu biddlu r-residenza tagħhom, il-kumpanniji taħt is-sistema ta’ trasparenza fiskali u l-kumpanniji suġġetti għat-taxxa, u dan proporzjonalment għal volum ta’ tranżazzjonijiet imwettqa, fil-kuntest tat-taxxa fuq il-kumpanniji.”

14 L-Artikoli 48 sa 60 tal-Ftehim Ekonomiku jikkonċernaw ir-relazzjonijiet finanzjarji bejn l-Istat u l-Pajjiż Bask. L-Artikoli 48 sa 50 ta’ dan il-Ftehim jipprovdu dan li ġej:

“Artikolu 48. Prinċipji ġenerali.

Ir-relazzjonijiet finanzjarji bejn l-Istat u l-Pajjiż Bask għandhom ikunu regolati mill-prinċipji li ġejjin:

L-ewwel – Awtonomija fiskali u finanzjarja tal-istituzzjonijiet tal-Pajjiż Bask fl-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-kompetenzi tiegħu.

It-tieni – Rispett tas-solidarjetà fit-termini previsti mill-Kostituzzjoni u mill-Istatut ta’ Awtonomija.

It-tielet – Koordinazzjoni u kollaborazzjoni mal-Istat fil-qasam tal-istabbiltà tal-baġit.

Ir-raba’ – Kontribuzzjoni tal-Pajjiż Bask għall-piżijiet tal-Istat li ma jiġux assunti mill-Komunità Awtonoma, fil-forma stabbilita f’dan il-Ftehim Ekonomiku.

Il-ħames – Is-setgħat ta’ superviżjoni finanzjarja mwettqa f’kull mument mill-Istat fil-qasam tal-awtoritajiet lokali tispetta lill-istituzzjonijiet kompetenti tal-Pajjiż Bask, mingħajr ma dan jimplika livell ta’ awtonomija tal-awtoritajiet lokali Baski inferjuri għal dak li jgawdu minnu dawk tas-sistema komuni.

Artikolu 49. Kunċett ta’ kwota.

Il-kontribuzzjoni tal-Pajjiż Bask lill-Istat għandha tikkonsisti fi kwota globali, li tkun magħmula minn dawk il-kwoti ta’ kull Territorio Histórico bħala kontribuzzjoni għall-piżijiet kollha tal-Istat li mhumiex assunti mill-Komunità Awtonoma Baska.

Artikolu 50. Frekwenza u aġġornament tal-kwota.

Wieħed – Kull ħames snin, skont liġi adottata mill-Cortes generales (il-Parlament Spanjol), dwar il-kunsens meħtieġ minn qabel tal-Kumitat Konġunt tal-Ftehim Ekonomiku, għandha tiġi ddeterminata l-metodoloġija ta’ allokazzjoni tal-kwota li għandha tkun fis-seħħ matul il-ħames snin ta’ wara, u dan skont il-prinċipji ġenerali li jissemmew f’dan il-Ftehim Ekonomiku, u l-kwota tal-ewwel sena minn dawk il-ħames snin għandha tiġi approvata.

Tnejn – Matul kull waħda mis-snin ta’ wara l-ewwel sena, il-Kumitat Konġunt tal-Ftehim Ekonomiku għandu jaġġorna l-kwota billi japplika l-metodoloġija approvata bil-liġi li jirreferi għaliha l-paragrafu preċedenti.

Tlieta – Il-prinċipji li jifformaw il-metodoloġija li tiddetermina l-kwota u li jinsabu f’dan il-Ftehim jistgħu jitbiddlu bil-Liġi Kwinkwennjali dwar il-kwota, meta ċ-ċirkustanzi u l-esperjenza tal-applikazzjoni tagħhom jirrakkomandaw dan.”

15 Il-Ftehim Ekonomiku jipprovdi għall-intervenzjoni ta’ żewġ Kumitati komposti minn numru indaqs ta’ membri. Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 61 ta’ dan il-ftheim, il-Kumitat Konġunt huwa magħmul, minn naħa, minn rappreżentant ta’ kull Gvern ta’ kull Territorio Historicó u mill-istess numru ta’ rappreżentanti tal-Gvern Bask u, min-naħa l-oħra, minn numru ekwivalenti ta’ rappreżentanti tal-amministrazzjoni tal-Istat.

16 L-Artikolu 62 tal-Ftehim Ekonomiku jipprovdi li l-imsemmi Kumitat Konġunt għandu l-funzjoni li, b’mod partikolari, jittratta l-modifiki ta’ dan il-Ftehim, l-impenji ta’ kollaborazzjoni u ta’ koordinazzjoni fil-qasam ta’ stabbiltà tal-baġit kif ukoll il-metodoloġija għall-kalkolu tal-kwota għal kull perijodu ta’ ħames snin u li jikkonkludi l-ftehim li jkunu neċessarji fi kwalunkwe mument fil-qasam fiskali u finanzjarju għall-applikazzjoni u l-użu korrett tad-dispożizzjonijiet tal-imsemmi ftehim.

17 L-Artikolu 63 tal-Ftehim Ekonomiku jipprovdi għat-twaqqif tal-Kumitat ta’ Koordinazzjoni u ta’ Evalwazzjoni Normativa (Comisión de Coordinación y Evaluación Normativa), magħmul minn erba’ rappreżentanti tal-amministrazzjoni tal-Istat u minn erba’ rappreżentanti tal-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask. Dawn tal-aħħar jinħatru mill-Gvern Bask, u tlieta minnhom fuq proposta ta’ kull wieħed mid-Diputaciones Forales.

18 Fost il-kompetenzi mogħtija lill-Kumitat ta’ Koordinazzjoni u ta’ Evalwazzjoni Normativa mill-Artikolu 64 tal-Ftehim Ekonomiku, tinstab fl-ewwel lok is-setgħa li ssir evalwazzjoni tal-konformità tal-leġiżlazzjoni fiskali mal-imsemmi ftehim, u dan qabel il-pubblikazzjoni tiegħu. L-Artikolu 64(a) tal-istess ftehim jipprovdi speċifikament li għal dan il-għan, “meta, fl-okkażjoni tal-iskambju tal-abbozzi tad-dispożizzjonijiet leġiżlattivi previst fl-Artikolu 4(1) ta’ dan il-Ftehim ekonomiku, jiġu fformulati xi osservazzjonijiet dwar il-proposti li jkun fihom, kwalunkwe istituzzjoni u amministrazzjoni rrapreżentata tista’ titlob, bil-miktub u billi tagħti r-raġunijiet għat-talba tagħha, li dan il-Kumitat jiltaqa’. Dan tal-aħħar għandu jiltaqa’ f’terminu massimu ta’ ħmistax-il ġurnata li jibda jiddekorri minn meta ssir t-talba sabiex jiltaqa’, għandu jwettaq l-analiżi ta’ konformità tal-leġiżlazzjoni proposta mal-Ftehim Ekonomiku u għandu jara, qabel il-pubblikazzjoni tad-dispożizzjonijiet korrispondenti, li jintlaħaq ftehim bejn l-istituzzjonijiet u l-amministrazzjonijiet dwar in-nuqqas ta’ qbil li jista’ jkun hemm dwar il-kontenut tal-leġiżlazzjoni fiskali”.

Il-liġi tal-2002 dwar il-kwota għas-snin 2002-2006

19 Permezz tal-Liġi 12/2002 tat-23 ta’ Mejju 2002, ġiet approvata l-metodoloġija għad-determinazzjoni tal-kwota tal-Pajjiż Bask għas-snin 2002-2006 (BOE Nru 124, p. 18636, iktar’il quddiem il-“Liġi tal-2002 dwar il-kwota”). L-Artikoli 3 sa 7 ta’ din il-liġi jipprovdu li:

“Artikolu 3. Determinazzjoni tal-kwota tas-sena ta’ bażi.

Il-kwota likwida tas-sena ta’ bażi tal-ħames snin bejn l-2002 u l-2006 għandha tiġi ddeterminata bl-applikazzjoni tal-koeffiċjent ta’ imputazzjoni għall-ammont totali tal-piżijiet li ma jkunux ġew assunti mill-Komunità Awtonoma u bit-twettiq tal-aġġustamenti u ta’ kumpensi korrispondenti, u dan kollu skont it-termini previsti fl-artikoli li ġejjin.

Artikolu 4. Piżijiet tal-Istat li ma jiġux assunti mill-Komunità Awtonoma

Wieħed – Il-piżijiet tal-Istat mhux assunti mill-Komunità Awtonoma huma dawk li jikkorrispondu għall-kompetenzi li l-eżerċizzju tagħhom għadu ma ġiex assunt effettivament mill-istess Komunità Awtonoma.

Tnejn – Sabiex jiġi ddeterminat l-ammont totali ta’ piżijiet inkwistjoni, mit-total ta’ spejjeż tal-baġit tal-Istat għandha titnaqqas l-allokazzjoni kollha tal-baġit li, fuq livell ta’ Stat, tikkorrispondi għall-kompetenzi assunti mill-Komunità Awtonoma, u dan mid-data effettiva tat-trasferiment iffissata fid-Digrieti Rjali korrispondenti.

[…]

Artikolu 5. Aġġustamenti.

Wieħed – Bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-Artikoli 14 u 15 iktar’il quddiem, iċ-ċifri li jirriżultaw mill-imputazzjoni li jirreferi għaliha r-raba’ paragrafu tal-Artikolu preċedenti għandhom jiġu aġġustati b’mod li tiġi ppreċiżata l-istima tad-dħul provenjenti mit-taxxi diretti imputabbli lill-Pajjiż Bask u lill-bqija tal-Istat, skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 55 tal-Ftehim Ekonomiku.

[…]

Artikolu 6. Ammonti kumpensatorji.

Wieħed – Mill-kwota li tapplika għall kull Territorio Histórico, għandhom jitnaqqsu dawn li ġejjin:

a) Il-parti imputabbli tat-taxxi li ma jkunx hemm ftehim dwarhom.

b) Il-parti imputabbli tad-dħul tal-baġit ta’ natura mhux fiskali.

ċ) Il-parti imputabbli mid-defiċit ippreżentat mill-Baġit ġenerali tal-Istat.

[…]

Artikolu 7. Koeffiċjent ta’ imputazzjoni.

Il-koeffiċjent ta’ imputazzjoni li għalih jirreferu l-Artikoli 4 u 6 preċedenti, iddeterminat essenzjalment skont id-dħul tat-Territorios Históricos fil-konfront tal-Istat, huwa ta’ 6.24 fil-mija għall-ħames snin kurrenti.”

20 Skont l-Anness I tal-Liġi tal-2002 dwar il-kwota, li tistabbilixxi l-kwota provviżorja tal-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask għas-sena ta’ bażi 2002, l-ammont li għandu jitħallas mit-Territorios Históricos jammonta għal EUR 1 034 626 080.

Il-leġiżlazzjoni fiskali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali

21 Fil-kawżi C-428/06, C-429/06 u C-434/06, ir-rikorsi għal annullament imressqa fil-kawżi prinċipali jirrigwardaw il-Liġi Foral tal-Juntas Generales de Vizcaya 7/2005, tat-23 ta’ Ġunju 2005 (iktar’il quddiem il-“Liġi Foral 7/2005”), li l-Artikolu 2 tagħha jemenda l-Liġi Foral 3/1996, tas-26 ta’ Ġunju 1996, dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji (iktar’il quddiem il-“Liġi Foral 3/1996”). Fl-ewwel tnejn minn dawn ir-rikorsi qed jintalab l-annullament tal-paragrafi 4, 6 u 7 tal-Artikolu 2, filwaqt li fit-tielet rikors qed jintalab biss l-annullament tal-paragrafi 4 u 6 ta’ dan l-artikolu.

22 L-Artikolu 2(4) tal-Liġi Foral 7/2005 jemenda l-Artikolu 29 tal-Liġi Foral 3/1996 u jistabbilixxi rata tat-taxxa fuq il-kumpanniji “ġeneralment ta’ 32.5%”. Il-qorti tar-rinviju ssostni li, skont il-leġiżlazzjoni komuni tal-Istat, jiġifieri l-Artikolu 28(1) tat-test ikkonsolidat tal-liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji, approvat mid-Digriet Irjali Leġiżlattiv 4/2004, tal-5 ta’ Marzu 2004, ir-rata normali tat-taxxa fuq il-kumpanniji hija ta’ 35 %.

23 L-Artikolu 2(6) tal-Liġi Foral 7/2005 jemenda l-Artikolu 37 tal-Liġi Foral 3/1996 u jipprovdi għal tnaqqis ta’ 10 % tal-ammont ta’ investimenti li jsiru f’assi materjali ġodda u li huma allokati għall-iżvilupp tal-operat ekonomiku ta’ kumpannija. Il-paragrafu 7 ta’ dan l-Artikolu 2 jemenda l-Artikolu 39 tal-Liġi Foral 3/1996 u jipprovdi għal tnaqqis ekwivalenti għal 10 % tal-ammonti li jirriżultaw mill-kotba tas-sena finanzjarja, u li jistgħu jkunu destinati għal “riżerva għal investimenti ta’ produzzjoni u/jew attivitajiet ta’ konservazzjoni u ta’ titjib tal-ambjent jew ta’ ekonomija fl-użu tal-enerġija”. Il-qorti tar-rinviju ssostni li tali possibbiltajiet ta’ tnaqqis ma jeżistux fil-liġi Spanjola dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji.

24 Fil-kawżi C-430/06 u C-433/06, ir-rikorsi għal annullament ippreżentati fil-kawżi prinċipali jirrigwardaw id-Decreto Foral Normativo de Urgencia Fiscal 2/2005 del Consejo de Diputados de Álava, tal-24 ta’ Mejju 2005, ivvalidat permezz tal-ftehim tal-Juntas Generales de Álava, tat-13 ta’ Ġunju 2005, li l-uniku artikolu tiegħu jemenda, fil-paragrafi 4 u 5 tiegħu, l-Artikoli 29 u 37 tal-Liġi Foral 24/1996, tal-5 ta’ Lulju 1996, dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji. Il-kontenut tar-regola kkontestata fl-imsemmi rikors huwa l-istess bħal dak tar-regola inkwistjoni fir-rikors fil-kawża prinċipali li wassal għat-talba għal deċiżjoni preliminari fil-kawża C-434/06.

25 Fil-kawżi C-431/06 u C-432/06, ir-rikorsi għal annullament ippreżentati fil-kawżi prinċipali jirrigwardaw id-Decreto Foral 32/2005 tad-Diputación Foral de Guipúzcoa, tal-24 ta’ Mejju 2005, li l-uniku artikolu tiegħu jemenda, fil-paragrafi 3 u 4 tiegħu, l-Artikoli 29 u 37 tal-Liġi Foral 7/1996, tal-4 ta’ Lulju 1996, dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji. Il-kontenut tar-regola kkontestata fl-imsemmi rikors huwa l-istess bħal dak tar-regola inkwistjoni fir-rikors fil-kawża prinċipali li wassal għat-talba tad-deċiżjoni preliminari fil-kawża C-434/06.

Il-kawżi prinċipali u d-domandi preliminari

26 Jidher li d-dispożizzjonijiet ikkontestati fil-kawżi prinċipali ġew adottati mill-awtoritajiet forales wara li, permezz ta’ sentenza tad-9 ta’ Diċembru 2004, it-Tribunal Supremo ddikjara, fl-appell ta’ kassazzjoni nru 7893/1999, in-nullità awtomatika ta’ bosta dispożizzjonijiet simili adottati mill-istess awtoritajiet għar-raġuni li, peress li dawn il-miżuri setgħu jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat, huma kellhom jiġu nnotifikati lill-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej skont l-Artikolu 88(3) KE. Il-konvenuti fil-kawżi prinċipali madankollu jsostnu, fl-osservazzjonijiet tagħhom bil-miktub ippreżentati quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, li, minħabba l-fatt li t-Tribunal Supremo ddeċieda l-kawża mingħajr ma staqsa domanda preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja u minħabba raġunijiet oħra, ġie ppreżentat “recurso de amparo” quddiem it-Tribunal Constitucional kontra din is-sentenza.

27 Fil-kuntest tar-rikorsi għal annullament fil-kawżi prinċipali, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk miżuri fiskali ta’ portata ġenerali, li ma jinvolvux l-għoti ta’ vantaġġ lil ċerti impriżi jew lil ċerta produzzjoni, għandhomx jitqiesu bħala “selettivi” u jekk għandhomx ikunu suġġetti għad-dispożizzjonijiet tal-Artikoli 87 KE u 88 KE, sempliċement għar-raġuni li dawn jaffettwaw esklużivament il-ġurisdizzjoni territorjali ta’ awtorità infrastatali li hija awtonoma fil-qasam fiskali.

28 F’dan ir-rigward, il-qorti ssemmi s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tas-6 ta’ Settembru 2006, Il-Portugall vs Il-Kummissjoni (C-88/03, Ġabra p. I-7115), dwar miżuri fiskali adottati mir-Reġjun awtonomu tal-Açores, u tirreferi għal tliet kundizzjonijiet tal-awtonomija istituzzjonali, proċedurali u ekonomika msemmija mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-punt 67 tal-imsemmija sentenza.

29 Fl-eżami dwar jekk il-Pajjiż Bask u t-Territorios Históricos tiegħu jissodisfawx dawn it-tliet kundizzjonijiet, il-qorti tar-rinviju ssostni li hija m’għandhiex dubji dwar l-eżistenza ta’ awtonomija istituzzjonali.

30 Min-naħa l-oħra, hija tistaqsi jekk il-proċedura formali ta’ elaborazzjoni tal-leġiżlazzjoni fiskali fil-Pajjiż Bask tissodisfax il-kriterju ta’ awtonomija proċedurali. Ċertament, din il-proċedura mhijiex suġġetta għall-intervent dirett tal-gvern ċentrali, iżda dan jiddisponi minn mekkaniżmi ta’ konċiljazzjoni mhux obbligatorja, reċiproċi u b’rappreżentanza ekwivalenti fuq iż-żewġ naħat, intiżi li jassiguraw, hekk kif il-proġetti jkunu magħrufa, l-eżami tal-kompatibbiltà tagħhom mal-Ftehim Ekonomiku adottat mill-partijiet, sabiex jiġi ggarantit li l-leġiżlazzjoni approvata minnhom tkun taqbel mar-regoli miftehma bejn l-amministrazzjonijiet ċentrali u reġjonali, regoli li għandhom forza ta’ liġi. Barra minn hekk, mill-perspettiva tal-għanijiet tal-leġiżlazzjoni fiskali awtonoma u mill-obbligu fuq l-amministrazzjoni Baska, jekk ikun il-każ, li “tieħu inkunsiderazzjoni l-interess nazzjonali fl-iffissar tar-rata tat-taxxa”, il-Ftehim Ekonomiku jipprovdi, fl-Artikolu 3 tiegħu, għal ċerti limiti fir-rigward tal-piż fiskali globali effettiv, tal-libertajiet ta’ moviment u tal-istabbiliment kif ukoll fir-rigward tan-nuqqas ta’ effetti diskriminatorji. Dawn il-limiti jistgħu jwasslu għal stħarriġ ġudizzjarju a posteriori tad-dispożizzjonijiet fiskali fis-seħħ, li huwa destinat li jivverifika l-konformità tagħhom mar-regoli jew mal-linji gwida msemmija iktar’il fuq.

31 Fir-rigward tal-kriterju tal-awtonomija ekonomika, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk, għalkemm huwa entità fiskalment responsabbli, il-Pajjiż Bask madankollu jiddisponi minn kompetenzi suffiċjenti sabiex jissodisfa dan il-kriterju. F’dan ir-rigward, din il-qorti ssostni li l-livell ta’ kompetenza tal-Pajjiż Bask, li huwa għoli ħafna meta mqabbel ma’ forom oħra ta’ awtonomija reġjonali fil-kuntest Ewropew, huwa madankollu limitat mill-eżistenza ta’ kompetenzi esklużivi tal-Istat f’oqsma li għandhom effett ekonomiku fuq il-Pajjiż Bask, bħas-sistema monetarja, il-bażijiet u l-koordinazzjoni tal-ippjanar ġenerali tal-attività ekonomika, is-sistema ekonomiku tas-sigurtà soċjali u x-xogħlijiet pubbliċi ta’ interess ġenerali, fost oqsma oħra ta’ kompetenza msemmija fl-Artikolu 149 tal-Kostituzzjoni. Għal din ir-raġuni, l-eżistenza ta’ qafas ekonomiku distint ġewwa l-Pajjiż Bask għandu jkun relativizzat u mifhum abbażi ta’ ċerti eżiġenzi fundamentali ta’ unità tas-suq jew ta’ unità tal-ordni ekonomika, li skont il-ġurisprudenza tat-Tribunal Constitucional jikkostitwixxu limiti inseparabbli mis-sistema tal-komunitajiet awtonomi Spanjoli (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi Nri 96/1984, tad-19 ta’ Ottubru 1984, u 96/2002, tal-25 ta’ April 2002).

32 Fir-rigward ta’ dawn l-elementi, it-Tribunal Superior de Justicia de la Comunidad Autónoma del País Vasco ddeċieda li jissospendi l-proċeduri quddiemu u li jistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja, li ġiet ifformulata fi kliem identiku fil-kawżi C-428/06, C-429/06 u C-434/06):

“L-Artikolu 87(1) KE għandu jiġi interpretat fis-sens li l-miżuri fiskali adottati mill-Juntas Generales tat-Territorio Histórico de Vizcaya, li jemendaw l-Artikoli 29(1)(a), 37 u 39 tal-Liġi dwar it-taxxa fuq il-kumpanniji, għandhom jitqiesu bħala selettivi u, għaldaqstant, jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat fis-sens tad-dispożizzjoni msemmija iktar’il fuq, li għandha tiġi nnotifikata lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 88(3) KE, peress li jiffissaw rata ta’ taxxa iktar baxxa mir-rata ġenerali stabbilita mil-liġi tal-Istat Spanjol u jistabbilixxu tnaqqis fiskali li ma jeżistix fl-ordni ġuridiku fiskali Statali u li japplikaw fit-territorju ta’ din il-lokalità infrastatali awtonoma?”

33 Fil-kawżi C-430/06 sa C-433/06, id-domanda preliminari hija l-istess bħal dik fil-punt preċedenti, iżda hija tirrigwarda l-liġijiet forales rilevanti ta’ Álava u ta’ Guipúzcoa.

34 Permezz ta’ digriet tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-30 ta’ Novembru 2006, il-kawżi C-428/06 sa C-434/06 ġew magħquda għall-finijiet tal-proċedura bil-miktub u orali kif ukoll għall-finijiet tas-sentenza.

Fuq l-ammissibbiltà tat-talbiet għal deċiżjoni preliminari

Osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja

35 Il-Comunidad Autónoma de La Rioja ssostni li d-domandi għal deċiżjoni preliminari mhumiex ammissibbli peress li r-risposta għad-domanda mhijiex neċessarja sabiex tippermetti lill-qorti tar-rinviju tagħti s-sentenzi tagħha. Fil-fatt, permezz ta’ digriet tal-14 ta’ Novembru 2005, ikkonfermat permezz ta’ digriet ulterjuri tas-17 ta’ Marzu 2006, adottati t-tnejn fil-kuntest tal-proċedura inċidentali ta’ eżekuzzjoni tas-sentenza mogħtija mit-Tribunal Supremo fid-9 ta’ Diċembru 2004 (Eżekuzzjoni Nru 3753/96-1), it-Tribunal Superior de Justicia de la Comunidad Autónoma del País Vasco kien diġà annulla ċerti dispożizzjonijiet ikkontestati fil-kawżi prinċipali, jiġifieri l-Artikolu 29 tad-diversi Liġijiet Forales emendati fir-rigward tar-rata tat-taxxa fuq il-kumpanniji u l-Artikolu 39 emendat mil-Liġi Foral 3/1996, billi kkunsidra li dawn id-dispożizzjonijiet kienu jmorru kontra l-imsemmija sentenza u li kienu ġew adottati bil-għan li tiġi evitata l-eżekuzzjoni tagħha. Fir-rigward tal-imsemmija żewġ digrieti, huma kienu attwalment is-suġġett ta’ appelli fil-qorti ta’ kassazzjoni.

36 Permezz ta’ ittra tat-23 ta’ Jannar 2008, il-Comunidad Autónoma de La Rioja madankollu indikat lill-Qorti tal-Ġustizzja li hija kienet qed tirrevoka t-talba tagħha li t-talbiet għal deċiżjoni preliminari jiġu ddikjarati inammissibbli.

37 L-UGT-Rioja ssostni wkoll li l-imsemmija talbiet mhumiex ammissibbli peress li m’hemm l-ebda dubju dwar il-fatt li l-miżuri fiskali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat. F’dan ir-rigward, hija tirreferi għas-sentenza tat-Tribunal Supremo u għal ċerti deċiżjonijiet tal-Kummissjoni dwar dispożizzjonijiet fiskali adottati mit-Territorios Históricos u li huma simili għall-imsemmija miżuri.

38 Confebask issostni wkoll li t-talbiet għal deċiżjoni preliminari ma kinux neċessarji peress li s-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, hija ċara ħafna u mhemmx dubji li l-miżuri fiskali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali ma jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat.

Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

39 Kemm mill-kliem kif ukoll mill-iskema ġenerali tal-Artikolu 234 KE jirriżulta li l-proċedura għal deċiżjoni preliminari teħtieġ li effettivament jkun hemm kawża pendenti quddiem il-qrati nazzjonali, li fil-kuntest tagħha huma jkunu msejħa jagħtu deċiżjoni li fiha jieħdu inkunsiderazzjoni d-deċiżjoni preliminari tal-Qorti tal-Ġustizzja (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-15 ta’ Ġunju 1995, Zabala Erasun et, C-422/93 sa C-424/93, Ġabra p. I-1567, punt 28; tat-12 ta’ Marzu 1998, Djabali, C-314/96, Ġabra p. I-1149, punt 18, u tal-20 ta’ Jannar 2005, García Blanco, C-225/02, Ġabra p. I-523, punt 27).

40 Peress li l-eżistenza ta’ kawża prinċipali hija kundizzjoni sabiex il-Qorti tal-Ġustizzja jkollha ġurisdizzjoni, din tista’ tivverifikaha ex officio. Konsegwentement, jirriżulta li t-talba ta’ inammissibbiltà tad-domanda preliminari, imressqa mill-Comunidad Autónoma de La Rioja, hija irrilevanti għal din il-verifika.

41 F’dan il-każ, mill-ebda wieħed mill-elementi ppreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja ma jirriżulta li, wara l-annullament ta’ ċerti dispożizzjonijiet ikkontestati fil-kawżi prinċipali, dawn il-kawżi huma nieqsa minn suġġett jew li r-risposta għat-talbiet għal deċiżjoni preliminari mhumiex iktar neċessarji għall-qorti tar-rinviju sabiex tagħti s-sentenzi tagħha fil-kawżi quddiemha.

42 Fir-rigward tal-allegata kjarezza tar-risposta għad-domanda magħmula, għandu jiġi mfakkar li, meta r-risposta għal domanda preliminari tista’ tiġi dedotta b’mod ċar mill-ġurisprudenza jew meta din ma tħalli post għal ebda dubju raġonevoli, l-ewwel nett, qorti li jkunx hemm appell mid-deċiżjonijiet tagħha mhijiex marbuta, f’ċerti ċirkustanzi, li tagħmel domanda preliminari (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-6 ta’ Ottubru 1982, Cilfit et, 283/81, Ġabra p. 3415, punti 14 u 16 sa 20) u, it-tieni nett, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tiddeċiedi permezz ta’ digriet motivat skont l-Artikolu 104(3) tar-Regoli tal-Proċedura tagħha.

43 Madankollu, dawn iċ-ċirkustanzi bl-ebda mod ma jipprojbixxu lil qorti nazzjonali li tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja domanda preliminari (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Cilfit et, iċċitata iktar’il fuq, punt 15) u m’għandhomx l-effett li jċaħħdu lill-Qorti tal-Ġustizzja mill-ġurisdizzjoni tagħha sabiex tiddeċiedi fuq kwistjoni bħal din.

44 Fi kwalunkwe każ, għandu jiġi kkonstatat li, għall-UGT-Rioja, mhemmx dubju li l-miżuri fiskali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jikkostitwixxu għajnuna mill-Istat, filwaqt li, għal Confebask, mhemmx dubju li dawn il-miżuri ma jikkostitwixxux għajnuna bħal din. Din l-evalwazzjoni kontradittorja tal-imsemmija miżuri fiskali fid-dawl tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat KE hija suffiċjenti sabiex tintwera n-neċessità li tingħata risposta għad-domandi għal deċiżjoni preliminari.

Fuq id-domanda preliminari

45 Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment jekk l-Artikolu 87(1) KE għandux jiġi interpretat fis-sens li miżuri fiskali bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, li ġew adottati minn entitajiet infrastatali, għandhomx jiġu kkunsidrati bħala miżuri selettivi u, għaldaqstant, bħala għajnuna mill-Istat skont din id-dispożizzjoni sempliċement għar-raġuni li huma ma japplikawx għat-territorju kollu tal-Istat Membru kkonċernat.

46 Hekk kif il-Qorti tal-Ġustizzja indikat fil-punt 56 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, sabiex tiġi evalwata s-selettività ta’ miżura, għandu jiġi eżaminat jekk, fil-kuntest ta’ sistema legali partikolari, l-imsemmija miżura tikkostitwixxix vantaġġ għal ċerti impriżi meta mqabbla ma’ oħrajn li jinsabu f’sitwazzjoni fattwali u ġuridika simili.

47 F’dan ir-rigward, il-qafas ta’ referenza m’għandux neċessarjament ikun definit fil-limiti tat-territorju tal-Istat Membru kkonċernat, b’mod li miżura li tagħti vantaġġ f’parti biss tat-territorju nazzjonali mhijiex, minħabba dan il-fatt biss, selettiva fis-sens tal-Artikolu 87(1) KE (sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, punt 57).

48 Mhuwiex eskluż li entità infrastatali jkollha stat legali u ta’ fatt li jagħmilha suffiċjentement awtonoma fir-rigward tal-gvern ċentrali ta’ Stat Membru sabiex, permezz tal-miżuri li hija tadotta, tkun din l-entità, u mhux il-gvern ċentrali, li għandha rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent politiku u ekonomiku li fih joperaw l-impriżi (sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, punt 58).

49 Fil-punt 65 tas-sentenza, Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, il-Qorti tal-Ġustizzja rreferiet għas-sitwazzjoni li fiha awtorità reġjonali jew lokali tistabbilixxi, fl-eżerċizzju tas-setgħat suffiċjentement awtonomi meta mqabbla mas-setgħa ċentrali, rata ta’ tassazzjoni li tkun inqas mir-rata nazzjonali u li tkun tapplika biss għall-impriżi preżenti fit-territorju li jaqa’ taħt il-kompetenza tagħha.

50 F’din l-aħħar sitwazzjoni, il-kuntest ġuridiku rilevanti għall-evalwazzjoni tas-selettività ta’ miżura fiskali jista’ jkun limitat għaż-żona ġeografika kkonċernata fil-każ li l-entità infrastatali, b’mod partikolari, minħabba l-istat u s-setgħat tagħha, tokkupa rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent politiku u ekonomiku li fih joperaw l-impriżi preżenti fit-territorju li jaqa’ taħt il-kompetenza tagħha (sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, punt 66).

51 Sabiex deċiżjoni meħuda minn awtorità reġjonali jew lokali tkun tista’ tiġi kkunsidrata bħala li ġiet adottata fl-eżerċizzju tas-setgħat suffiċjentement awtonomi ta’ din l-awtorità, l-ewwel nett huwa meħtieġ li, fuq livell kostituzzjonali din tal-aħħar tkun tgawdi minn statut politiku u amministrattiv distint minn dak tal-gvern ċentrali. Sussegwentement, id-deċiżjoni għandha tiġi adottata mingħajr ma l-gvern ċentrali jkun jista’ jintervjeni direttament fir-rigward tal-kontenut tagħha. Fl-aħħar nett, il-konsegwenzi finanzjarji ta’ tnaqqis tar-rata tat-taxxa nazzjonali applikabbli għall-impriżi preżenti fir-reġjun m’għandhomx ikunu kkumpensati permezz ta’ għajnuna jew ta’ sussidji provenjenti minn reġjuni oħra jew mill-gvern ċentrali (sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, punt 67). Dawn it-tliet kundizzjonijiet huma komunement ikkunsidrati bħala l-kriterji tal-awtonomija istituzzjonali, proċedurali kif ukoll ekonomika u finanzjarja.

52 Il-Qorti tal-Ġustizzja kkonkludiet, fil-punt 68 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, li awtonomija politika u fiskali fir-rigward tal-gvern ċentrali li tkun suffiċjenti għal dak li jikkonċerna l-applikazzjoni tar-regoli Komunitarji dwar l-għajnuna mill-Istat tippresupponi mhux biss li l-entità infrastatali jkollha l-kompetenza sabiex tadotta, fit-territorju li jaqa’ taħt il-kompetenza tagħha, miżuri ta’ tnaqqis tar-rata tat-taxxa indipendentement minn kull kunsiderazzjoni marbuta mal-aġir tal-Istat ċentrali, iżda wkoll li barra minn hekk, hija tassumi l-konsegwenzi politiċi u finanzjarji ta’ miżura bħal din.

Fuq in-nuqqas ta’ kundizzjoni preliminari

53 Kuntrarjament għal dak li ssostni l-Kummissjoni, il-punti 58 u 66 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, ma jistabbilixxu l-ebda kundizzjoni preliminari għall-implementazzjoni tat-tliet kriterji ppreċiżati fil-punt 67 tal-istess sentenza.

54 Il-kliem stess tal-punt 58 tal-imsemmija sentenza ma jippermettix li jkun hemm ebda dubju f’dan ir-rigward. Fil-fatt, f’dak il-punt il-Qorti tal-Ġustizzja indikat li mhuwiex eskluż li entità infrastatali tkun suffiċjentement awtonoma mill-gvern ċentrali b’mod li jkun dan tal-aħħar li jkollu rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent politiku u ekonomiku li fih joperaw l-impriżi.

55 Fi kliem ieħor, meta entità infrastatali tkun suffiċjentement awtonoma, jiġifieri meta jkollha awtonoma istituzzjonali, proċedurali u ekonomika, hija jkollha rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent politiku u ekonomiku li fih joperaw l-impriżi. Dan ir-rwol fundamentali huwa l-konsegwenza tal-awtonomija u mhux kundizzjoni preliminari għaliha.

56 Il-punt 66 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, ukoll jesprimi din l-idea ta’ konsegwenza, peress li fih il-Qorti tal-Ġustizzja ssemmi l-każ fejn entità infrastatali, “b’mod partikolari minħabba l-istat u s-setgħat tagħha”, tokkupa rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent politiku u ekonomiku li fih joperaw l-impriżi fit-territorju li jaqa’ taħt il-kompetenza tagħha.

57 Dan il-punt 66 jikkjarifika b’mod suffiċjenti l-punt 67 tal-istess sentenza, li jiddeskrivi l-kriterji li deċiżjoni għandha tissodisfa sabiex tkun ikkunsidrata bħala adottata fl-eżerċizzju tas-setgħat suffiċjentement awtonomi, jiġifieri f’ċirkustanzi bħal dawk previsti fl-imsemmi punt 66.

58 Din l-interpretazzjoni tal-prinċipju stabbilit mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-punti 54 sa 68 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, hija msaħħa mill-eżami tal-istħarriġ magħmul mill-Qorti tal-Ġustizzja fl-istess sentenza. F’dan ir-rigward, għandu jingħad li, fil-punt 70 tal-istess sentenza, din tal-aħħar eżaminat il-kriterji tal-awtonomija istituzzjonali u tal-awtonomija proċedurali u, fil-punti 71 sa 76 tagħha, dik tal-awtonomija ekonomika.

59 Hekk kif sostniet l-Avukat Ġenerali fil-punt 70 tal-konklużjonijiet tagħha, madankollu, mill-istħarriġ effettwat mill-Qorti tal-Ġustizzja, ma jirriżulta bl-ebda mod li din tal-aħħar eżaminat jekk il-kundizzjoni preliminari, li l-eżistenza tagħha hija allegata, mill-Kummissjoni kinitx ġiet sodisfatta.

60 Minn dan isegwi li l-uniċi kundizzjonijiet li għandhom jiġu ssodisfati sabiex it-territorju li jaqa’ taħt il-kompetenza ta’ entità infrastatali jkun il-kuntest rilevanti sabiex jiġi evalwat jekk deċiżjoni adottata minn din l-entità għandhiex natura selettiva huma l-kundizzjonijiet ta’ awtonomija istituzzjonali, ta’ awtonomija proċedurali kif ukoll ta’ awtonomija ekonomika u finanzjarja, hekk kif ippreċiżat fil-punt 67 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq.

Fuq l-entità infrastatali li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni

Osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja

61 Sabiex jiġi vverifikat jekk il-miżuri inkwistjoni fil-kawżi prinċipali ġewx adottati minn entità infrastatali “suffiċjentement awtonoma”, għandu l-ewwel nett jiġi ddeterminat liema hija l-entità li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni.

62 Fil-fatt, jekk id-domanda preliminari mressqa f’kull waħda mill-kawżi C-428/06 sa C-434/06 tirrigwarda l-miżuri fiskali adottati minn Territorio Histórico partikolari, għandu jingħad li, fir-raġunament tagħha li jispjega għaliex ir-risposta għal domanda bħal din hija neċessarja, il-qorti tar-rinviju tirreferi kemm għall-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask kif ukoll għat-Territorios Históricos.

63 Quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, il-Comunidad Autónoma de La Rioja, il-Comunidad Autónoma de Castilla y León kif ukoll il-Kummissjoni jikkunsidraw li huma biss it-Territorios Históricos li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni, peress li huma dawn l-entitajiet li adottaw il-miżuri inkwistjoni fil-kawżi prinċipali. F’dan ir-rigward, huma jindikaw il-kompetenza mnaqqsa ta’ dawn l-entitajiet, in-nuqqas ta’ awtonomija ta’ dawn tal-aħħar u, konsegwentement, in-natura selettiva tar-regoli forales ikkontestati.

64 Bħall-qorti tar-rinviju, l-awtoritajiet forales u l-Gvern Spanjol jirreferu, sabiex jindikaw l-istess entità infrastatali, kemm għat-Territorios Históricos, kif ukoll għall-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask, skont jekk ikunux qed jirreferu għall-awtorità kompetenti fil-qasam fiskali jew f’oqsma oħra.

Risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja

65 Hekk kif jirriżulta mill-ispjegazzjoni tal-leġiżlazzjoni nazzjonali riprodotta f’din is-sentenza, is-sistema istituzzjonali tar-Renju ta’ Spanja hija partikolarment kumplessa. Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja m’għandhiex ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta d-dritt nazzjonali. Madankollu, l-interpretazzjoni tal-Artikolu 87(1) KE tirrikjedi li tiġi ddeterminata l-entità infrastatali li għandha tittieħed inkunsiderazzjoni fl-evalwazzjoni tan-natura selettiva ta’ miżura fiskali.

66 Il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask hija komposta minn tliet provinċji ta’ Álava, ta’ Vizcaya u ta’ Guipúzcoa. Il-limiti ta’ dawn il-provinċji jikkoinċidu ma’ dawk tat-Territorios Históricos, entitajiet li jgawdu minn drittijiet ta’ oriġini antiki, magħrufa bħala “fueros”, li jippermettulhom jimponu u jiġbru t-taxxa. Min-naħa l-oħra, numru ieħor ta’ kompetenzi, b’mod partikolari fil-qasam ekonomiku, huma eżerċitati mill-Komunità awtonoma.

67 Ftit li xejn jidher li hemm dubju li, meħuda inkwantu tali, it-Territorios Históricos m’għandhomx awtonomija suffiċjenti skont il-kriterji stabbiliti fil-punti 67 u 68 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq. Fil-fatt, l-eżistenza ta’ awtonomija politika u fiskali teżiġi li l-entità infrastatali tassumi l-konsegwenzi politiċi u finanzjarji għal miżura ta’ tnaqqis ta’ taxxa. Dan ma jkunx il-każ meta l-entità ma tassumix il-ġestjoni ta’ baġit, jiġifieri li ma jkollhiex kontroll fuq id-dħul u l-infiq. Jidher li din hija s-sitwazzjoni li fiha jinsabu t-Territorios Históricos, li huma kompetenti biss fil-qasam fiskali, u li l-kompetenzi l-oħra jaqgħu taħt il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask.

68 Madankollu, għal analiżi tal-kriterji ta’ awtonomija ta’ entità infrastatali, ma jidhirx indispensabbli li jittieħdu biss inkunsiderazzjoni t-Territorios Históricos jew, għall-kuntrarju, il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask.

69 Fil-fatt, mill-ispjegazzjonijiet mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li huwa għal raġunijiet storiċi li l-kompetenzi eżerċitati fit-territorju ġeografiku li jikkorrispondu għat-Territorios Históricos u għall-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask, huma organizzati billi ssir distinzjoni bejn il-kompetenza fil-qasam fiskali, mogħtija lit-Territorios Históricos u l-kompetenzi fil-qasam ekonomiku, mogħtija lill-Komunità awtonoma.

70 Sabiex jiġi evitat li twassal għal sitwazzjonijiet inkoerenti, din id-diviżjoni ta’ kompetenzi tirrikjedi kollaborazzjoni mill-qrib bejn id-diversi entitajiet.

71 B’hekk, l-Istatut ta’ Awtonomija jirrigwarda l-kompetenzi tal-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask, iżda jippreċiża wkoll, fl-Artikolu 41(2) tiegħu, il-prinċipji fundamentali li għandhom jiġu rrispettati mill-awtoritajiet forales u li huma ttrattati f’iktar dettall fil-Ftehim Ekonomiku.

72 Dan il-Ftehim Ekonomiku, approvat minn liġi, ġie konkluż bejn il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask u l-Istat Spanjol. Dan ma jirrigwardax biss il-kompetenzi tal-Komunità awtonoma, iżda jinkludi bosta dispożizzjonijiet li jirrigwardaw it-Territorios Históricos, li huma kompetenti f’bosta oqsma fiskali.

73 L-implementazzjoni tajba tal-Ftehim Ekonomiku hija vverifikata minn Kumitat Konġunt. Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 61 ta’ dan il-Ftehim, dan il-Kumitat huwa magħmul, minn naħa, minn rappreżentant ta’ kull Gvern territorjali u mill-istess numru ta’ rappreżentanti tal-Gvern Bask, u, min-naħa l-oħra, minn numru ekwivalenti ta’ rappreżentanti tal-amministrazzjoni tal-Istat.

74 Bl-istess mod, il-kompożizzjoni tal-Kumitat ta’ Koordinazzjoni u ta’ Evalwazzjoni Normativa hija l-prova tal-kooperazzjoni stretta bejn it-Territorios Históricos u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask. Fil-fatt, skont l-Artikolu 63 tal-Ftehim Ekonomiku, dan il-Kumitat huwa magħmul minn erba’ rappreżentanti tal-amministrazzjoni tal-Istat u minn erba’ rappreżentanti tal-Komunità awtonoma maħtura mill-Gvern Bask, u tlieta minn dawn tal-aħħar ikunu maħtura fuq proposta ta’ kull wieħed mid-Diputacion Foral.

75 Għalhekk, għandu jsir riferiment kemm għat-Territorios Históricos kif ukoll għall-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask sabiex jiġi ddeterminat jekk l-entità infrastatali, li hija komposta mit-Territorios Históricos u minn din il-Komunità, għandhiex awtonomija suffiċjenti sabiex tikkostitwixxi l-qafas ta’ referenza li fir-rigward tiegħu għandha tiġi evalwata s-selettività ta’ miżura adottata minn wieħed mit-Territorios Históricos.

Fuq ir-rilevanza tal-istħarriġ ġudizzjarju

76 Qabel ma jiġi eżaminat jekk it-tliet kriterji ta’ awtonomija msemmija fil-punt 67 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, humiex issodisfati fil-kawżi prinċipali, għandu jingħad ukoll li għandu jittieħed inkunsiderazzjoni l-istħarriġ eżerċitat mill-qrati nazzjonali. Fil-fatt, uħud mill-partijiet fil-kawżi prinċipali li ppreżentaw l-osservazzjonijiet tagħhom isostnu li r-regoli forales għandhom l-istatus ta’ dispożizzjonijiet amministrattivi u huma suġġetti għall-verifika tal-legalità mill-qrati amministrattivi, fatt li jkollu effett fuq l-awtonomija proċedurali tat-Territorios Históricos. Għall-kuntrarju, partijiet oħra jikkunsidraw li l-kontroll mhuwiex rilevanti għall-evalwazzjoni tal-kriterji ta’ awtonomija.

77 F’dan ir-rigward, għandu jiġi mfakkar li, fil-kuntest tal-Artikolu 234 KE, il-Qorti tal-Ġustizzja m’għandhiex ġurisdizzjoni li tapplika d-dritt Komunitarju, iżda għandha ġurisdizzjoni biss li tinterpreta jew tevalwa l-validità tiegħu.

78 B’hekk, ma jeħtieġx li jiġi mistoqsi jekk ir-regoli forales inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat skont l-Artikolu 87(1) KE, iżda li tiġi interpretata din id-dispożizzjoni sabiex jiġi vverifikat jekk leġiżlazzjoni bħar-regoli forales adottati mit-Territorios Históricos fil-limiti tal-kompetenzi tagħhom jistgħux jiġu kklassifikati bħala regoli ta’ applikazzjoni ġenerali skont il-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat, kif jirriżulta minn din id-dispożizzjoni, jew jekk dawn ir-regoli humiex ta’ natura selettiva.

79 Jidher li l-limiti tal-kompetenzi tat-Territorios Históricos huma stabbiliti mill-Kostituzzjoni u minn dispożizzjonijiet oħra, bħall-Istatut ta’ Awtonomija u l-Ftehim Ekonomiku. F’dan ir-rigward, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni dawn id-dispożizzjonijiet kif inhuma interpretati u infurzati mill-qrati nazzjonali. Fil-fatt, mhuwiex l-istħarriġ tal-qorti li huwa rilevanti sabiex tiġi vverifikata l-eżistenza ta’ awtonomija, iżda l-parametru li din il-qorti tuża meta twettaq l-istħarriġ tagħha.

80 L-għan li tiġi mistħarrġa l-legalità huwa li jiġu rrispettati l-limiti stabbiliti minn qabel tal-kompetenzi tad-diversi awtoritajiet, organi jew entitajiet tal-Istat, iżda mhux li jiġu ddeterminati dawn il-limiti. Hekk kif sostna l-Gvern Spanjol fis-seduta, l-istħarriġ ġudizzjarju huwa essenzjali għall-eżistenza tal-istat tad-dritt.

81 Il-ġurisprudenza tal-qrati ta’ Stat Membru hija importanti sabiex jiġu ddeterminati l-limiti tal-kompetenzi ta’ entità infrastatali għaliex l-interpretazzjoni tal-ġurisprudenza tifforma parti sħiħa mir-regoli li jiddefinixxu dawn il-kompetenzi. Madankollu, id-deċiżjoni tal-qorti tillimita ruħha li tinterpreta r-regola li tistabbilixxi l-limiti tal-kompetenzi ta’ entità bħal din, iżda, bħala prinċipju, hija ma taffettwax l-eżerċizzju ta’ dawn il-kompetenzi f’dawn il-limiti.

82 Minn dan jirriżulta li huma r-regoli applikabbli, kif interpretati mill-qrati nazzjonali, li jiddeterminaw il-limiti tal-kompetenzi ta’ entità infrastatali u li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni sabiex jiġi vverifikat jekk din tal-aħħar għandhiex awtonomija suffiċjenti.

83 Konsegwentement, ma jistax jiġi validament konkluż li entità infrastatali mhijiex awtonoma għar-raġuni biss li jiġi eżerċitat stħarriġ ġudizzjarju fuq l-atti adottati minnha.

Fuq it-tliet kriterji ta’ awtonomija

Fuq il-kriterju tal-awtonomija istituzzjonali

– Osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja

84 L-awtoritajiet forales, Confebask kif ukoll il-Gvern tar-Renju Unit isostnu li jaqblu mal-analiżi tal-qorti tar-rinviju għal dak li jirrigwarda l-awtonomija istituzzjonali. Bl-istess mod, il-Gvern Spanjol jikkunsidra li l-ewwel kundizzjoni hija sodisfatta.

85 Il-Comunidad Autónoma de Castilla y León issostni li t-Territorios Históricos m’għandhomx awtonomija istituzzjonali sħiħa, peress li huma għandhom jikkontribwixxu għall-ispejjeż tal-Istat Spanjol. Il-Comunidad Autónoma de La Rioja tfakkar li għandha ssir distinzjoni bejn l-awtoritajiet forales, li adottaw il-miżuri fiskali inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask. Din tal-aħħar, bħall-komunitajiet awtonomi l-oħra, għandha teżerċita l-kompetenzi li huma mogħtija lilha mill-Istat fil-kuntest tal-għanijiet tal-politika ekonomika nazzjonali jew tal-organizzazzjoni ġenerali tal-ekonomija definiti minnu, filwaqt li dawn l-awtoritajiet forales m’għandhomx kompetenzi fil-qasam ekonomiku. Mingħajr ma tikkontesta l-eżistenza ta’ awtonomija istituzzjonali, il-Kummissjoni tirreferi wkoll għall-kompetenzi mnaqqsa li għandhom l-awtoritajiet forales li jaġixxu, essenzjalment, bħala dawk li jiġbru t-taxxi għal amministrazzjonijiet oħra.

– Risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja

86 Safejn huwa neċessarju, ġew esposti l-argumenti differenti kollha. Madankollu, hekk kif diġà ġie indikat fil-punt 75 ta’ din is-sentenza, għandha tiġi kkunsidrata l-entità infrastatali komposta mit-Territorios Históricos u mill-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask.

87 F’dan ir-rigward, mill-eżami tal-Kostituzzjoni, tal-Istatut ta’ Awtonomija u tal-Ftehim Ekonomiku jirriżulta li, peress li għandhom status politiku u amministrattiv distint minn dak tal-gvern ċentrali, xi entitajiet infrastatali bħat-Territorios Históricos u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask jissodisfaw il-kriterju tal-awtonomija istituzzjonali.

Fuq il-kriterju tal-awtonomija proċedurali

– Osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja

88 Il-Comunidad Autónoma de La Rioja u l-Comunidad Autónoma de Castilla y León kif ukoll il-Kummissjoni jsostnu li l-awtoritajiet forales huma limitati fl-eżerċizzju tal-kompetenzi tagħhom, fir-rigward kemm tal-Istat ċentrali kif ukoll tal-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask u bejniethom. F’dak ir-rigward, teżisti verifika minn qabel b’mod konformi mal-prinċipju ta’ kollaborazzjoni mal-Istat. Il-Comunidad Autónoma de Castilla y León tinsisti fuq ir-rwol tal-Kumitat ta’ Koordinazzjoni u ta’ Evalwazzjoni Normativa, previst fl-Artikoli 63 u 64 tal-Ftehim Ekonomiku.

89 Dawn il-partijiet fil-kawżi prinċipali jsostnu wkoll li l-awtoritajiet forales għandhom jirrispettaw diversi prinċipji kostituzzjonali jew prinċipji oħra, taħt l-istħarriġ tal-qrati amministrattivi. Dawn il-prinċipji jikkostitwixxu limiti materjali importanti għas-setgħat ta’ dawn l-awtoritajiet. Dan huwa l-każ tal-prinċipju ta’ solidarjetà, previst fl-Artikolu 138 tal-Kostituzzjoni, tal-prinċipju tal-armonizzazzjoni fiskali, li l-ħtieġa tiegħu hija msemmija fl-Artikolu 3 tal-Ftehim Ekonomiku, kif ukoll tal-prinċipji ta’ ugwaljanza, stabbilit b’mod partikolari fl-Artikolu 31 tal-Kostituzzjoni, u tal-unità tas-suq.

90 L-awtoritajiet forales u Confebask isostnu li l-Istat ma jintervjenix fl-adozzjoni tar-regoli forales. Jeżisti mekkaniżmu ta’ komunikazzjoni reċiproka, iżda dan għandu biss natura informattiva. Anki jekk il-Kumitat ta’ Koordinazzjoni u ta’ Evalwazzjoni Normativa jieħu deċiżjoni negattiva, din ma tkunx ta’ ostakolu għad-dħul fis-seħħ tar-regoli forales adottati, li jistgħu jiġu kkontestati biss quddiem il-qrati nazzjonali.

91 Il-Gvern tar-Renju Unit, kif ukoll il-Gvern Taljan, jikkunsidraw li l-miżuri ta’ konċiljazzjoni mhumiex inkompatibbli mar-rikonoxximent ta’ awtonomija proċedurali. Skont dan il-Gvern, huwa l-fatt li l-adozzjoni ta’ miżura fiskali reġjonali ma teħtieġx il-kunsens tal-Istat u li dan m’għandux setgħa li jopponi veto għal din il-miżura jew li jinvalida d-deċiżjoni rilevanti tal-awtoritajiet reġjonali li huwa rilevanti.

92 Confebask tibbaża l-argument tagħha fuq id-differenza fil-formulazzjoni bejn il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Geelhoed fil-kawża li wasslet għas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, u fuq il-kliem tiegħu sabiex isostni li ftit jimporta, fil-verifika tal-kriterju tal-awtonomija proċedurali, li l-awtorità lokali tkun marbuta tikkunsidra interessi nazzjonali. Fil-fatt, fil-punt 54 tal-imsemmija konklużjonijiet, hemm miktub li “[...] id-deċiżjoni għandha tittieħed mill-awtorità lokali skont proċedura li fiha l-gvern ċentrali m’għandux is-setgħa jintervjeni direttament fir-rigward tal-iffissar tar-rata tat-taxxa u l-awtorità lokali bl-ebda mod ma hija marbuta li tiffissa r-rata tat-taxxa abbażi tal-interessi nazzjonali”. Min-naħa l-oħra, fil-punt 67 tas-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja ma żammitx l-aħħar parti tal-imsemmija sentenza, peress li hija illimitat ruħha li tindika li l-miżura għandha tiġi adottata “mingħajr ma l-gvern ċentrali jista’ jintervjeni direttament fir-rigward tal-kontenut tagħha”.

93 Il-Kummissjoni ssostni, kuntrarjament għall-Confebask, li l-fatt li jittieħdu inkunsiderazzjoni l-interessi tal-Istat huwa importanti. Skont din l-istituzzjoni, il-kundizzjoni ta’ awtonomija proċedurali ma tkunx sodisfatta jekk l-entità infrastatali tkun sottoposta għall-obbligu proċedurali li tikkonsulta lill-gvern ċentrali u/jew għall-obbligu materjali li tieħu inkunsiderazzjoni r-riperkussjonijiet tad-deċiżjonijiet tagħha fuq it-territorju kollu, per eżempju sabiex jiġu rrispettati l-prinċipji ta’ ugwaljanza, ta’ solidarjetà jew ta’ pressjoni fiskali ekwivalenti.

94 F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tibbaża fuq l-aħħar sentenza tal-punt 68 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, fejn jingħad li l-entità infrastatali għandu jkollha kompetenza fiskali “indipendentement minn kull kunsiderazzjoni marbuta mal-aġir tal-Istat ċentrali”, preċiżjoni li għandha tiġi interpretata fid-dawl tagħha l-kundizzjoni msemmija fil-punt 67 tal-istess sentenza, jiġifieri li d-deċiżjoni meħuda mill-awtorità infrastatali għandha tkun ġiet adottata “mingħajr ma l-gvern ċentrali seta’ jintervjeni direttament fir-rigward tal-kontenut tagħha.”

– Risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja

95 Hekk kif jirriżulta mill-punt 67 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, sabiex tiġi adottata fl-eżerċizzju ta’ setgħat suffiċjentement awtonomi, deċiżjoni tal-awtorità infrastatali għandha tkun ittieħdet mingħajr ma l-gvern ċentrali jkun jista’ jintervjeni direttament fir-rigward tal-kontenut tagħha.

96 Awtonomija proċedurali bħal din ma teskludix li proċedura ta’ konċiljazzjoni tkun implementata bil-għan li jiġu evitati l-kunflitti, sakemm id-deċiżjoni finali meħuda fl-aħħar ta’ din il-proċedura tkun adottata mill-entità infrastatali u mhux mill-gvern ċentrali.

97 F’dan ir-rigward, mill-Artikolu 4(1) tal-Ftehim Ekonomiku jirriżulta li l-awtoritajiet forales jikkomunikaw lill-amministrazzjoni tal-Istat l-abbozzi tar-regoli forales fil-qasam fiskali u li din l-amministrazzjoni tagħmel l-istess ma’ dawn l-istess awtoritajiet.

98 Skont l-Artikolu 64 ta’ dan il-Ftehim, Kumitat ta’ Koordinazzjoni u ta’ Evalwazzjoni Normativa magħmul nofsu, mir-rappreżentanti tal-amministrazzjoni tal-Istat u, in-nofs l-ieħor, mir-rappreżentanti tal-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask jista’ jeżamina abbozzi ta’ regoli forales u jipprova, permezz tan-negozjati, jelimina differenzi li jista’ jkun hemm fir-rigward tal-leġiżlazzjoni fiskali applikabbli fil-bqija tat-territorju Spanjol.

99 Hekk kif ġustament sostniet l-Avukat Ġenerali fil-punt 87 tal-konklużjonijiet tagħha, mill-Ftehim Ekonomiku ma jirriżultax li, fin-nuqqas ta’ ftehim fi ħdan l-imsemmi Kumitat, il-gvern ċentrali jista’ jimponi l-adozzjoni ta’ regola li għandha kontenut partikolari.

100 Barra minn hekk għandu jingħad li l-Kumitat ta’ Koordinazzjoni u ta’ Evalwazzjoni Normativa jista’ jeżamina mhux biss l-abbozzi tar-regoli forales, iżda wkoll l-abbozzi mibgħuta mill-amministrazzjoni tal-Istat. Din il-possibbiltà turi b’mod suffiċjenti li l-imsemmi Kumitat huwa biss organu konsultattiv u ta’ konċiljazzjoni, u mhux mekkaniżmu li permezz tiegħu l-gvern ċentrali jimponi d-deċiżjoni tiegħu fil-każ ta’ kunflitt bejn abbozz tar-regoli forales u l-leġiżlazzjoni fiskali tal-Istat Spanjol.

101 Fir-rigward tad-diversi prinċipji invokati mill-Comunidad Autónoma de La Rioja, mill-Comunidad Autónoma de Castilla y León kif ukoll mill-Kummissjoni, ma jidhirx li dawn jippreġudika l-awtonomija deċiżjonali tat-Territorios Históricos, iżda pjuttost jiddefinixxu l-limiti tagħha.

102 B’hekk, il-prinċipju ta’ solidarjetà, definit fl-Artikolu 138 tal-Kostituzzjoni u li skont dan “[l]-Istat għandu jiggarantixxi l-applikazzjoni effettiva tal-prinċipju ta’ solidarjetà stabbilit fl-Artikolu 2 tal-Kostituzzjoni, filwaqt li jieħu ħsieb il-bilanċ ekonomiku xieraq u ġust bejn id-diversi partijiet tat-territorju Spanjol […]”, ma jidhirx li jippreġudika l-awtonomija proċedurali tat-Territorios Históricos.

103 Fil-fatt, li entità infrastatali tkun meħtieġa tieħu inkunsiderazzjoni l-bilanċ ekonomiku ta’ partijiet differenti tat-territorju nazzjonali meta hija tadotta regola fiskali jiddefinixxi l-limitu tal-kompetenzi ta’ din l-entità, anki jekk il-kunċetti użati sabiex jiġu ddefiniti dawn il-limiti, bħall-kunċett ta’ bilanċ ekonomiku, huma eventwalment żviluppati fil-kuntest tal-interpretazzjoni fl-istħarriġ ġudizzjarju.

104 Madankollu, hekk kif intqal fil-punt 81 ta’ din is-sentenza, il-fatt li limiti stabbiliti minn qabel għandhom jiġu rrispettati fl-adozzjoni ta’ deċiżjoni ma jfissirx, bħala prinċipju, li hija tippreġudika l-awtonomija deċiżjonali tal-entità li tadotta din id-deċiżjoni.

105 Fir-rigward tal-prinċipju tal-armonizzazzjoni fiskali, stabbilit fl-Artikolu 3 tal-Ftehim Ekonomiku, dan jirrikjedi, b’mod partikolari, li tiġi eżerċitata “pressjoni fiskali effettiva globali li tkun ekwivalenti għal dik li tapplika fil-bqija tal-Istat” u li tiġi rrispettata u ggarantita “[i]l-libertà tal-moviment u tal-istabbiliment tal-persuni, kif ukoll il-moviment liberu tal-merkanzija, tal-kapital u tas-servizzi fit-territorju Spanjol kollu, mingħajr ma jkun hemm la effetti diskriminatorji, la ħsara għar-regoli tal-kompetizzjoni tal-impriżi, u lanqas distorsjoni fit-tqassim tar-riżorsi”.

106 Għalkemm minn prinċipju bħal dan jidher li t-Territorios Históricos m’għandhomx kompetenza wiesgħa għal dak li jirrigwarda l-pressjoni fiskali globali li tista’ tiġi kkawżata mil-liġijiet forales, peress li din għandha tkun ekwivalenti għal dik li teżisti fil-bqija tal-Istat Spanjol, madankollu mhuwiex ikkontestat li l-pressjoni fiskali globali hija biss waħda mill-elementi li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni fl-adozzjoni ta’ regola fiskali. Sakemm jirrispettaw dan il-prinċipju, it-Territorios Históricos għandhom l-possibbiltà li jadottaw dispożizzjonijiet fiskali differenti f’ħafna modi mid-dispożizzjonijiet applikabbli fil-bqija ta’ dan l-Istat.

107 Fi kwalunkwe każ, kif jirriżulta mill-punt 67 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, il-kriterju essenzjali sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ awtonomija proċedurali mhuwiex il-portata tal-kompetenza mogħtija lill-entità infrastatali, iżda l-possibbiltà għal din l-entità, bis-saħħa ta’ din il-kompetenza, li tadotta deċiżjoni b’mod indipendenti, jiġifieri mingħajr ma l-gvern ċentrali jkun jista’ jintervjeni direttament fir-rigward tal-kontenut tagħha.

108 Għalhekk jirriżulta li l-obbligu, għal entità infrastatali, li tieħu inkunsiderazzjoni l-interess tal-Istat sabiex jiġu rrispettati l-limiti tal-kompetenzi li huma attribwiti lil din l-entità, bħala prinċipju, ma jikkostitwixxux element li jippreġudika l-awtonomija proċedurali tagħha meta tadotta deċiżjoni fil-limiti tal-kompetenzi tagħha.

109 Fil-kawżi prinċipali, għandu jiġi kkonstatat li, kif jirriżulta mid-dispożizzjonijiet nazzjonali applikabbli u, b’mod partikolari, mill-Artikoli 63 u 64 tal-Ftehim Ekonomiku, ma jidhirx li l-gvern ċentrali jista’ jintervjeni direttament fil-proċess tal-adozzjoni ta’ regola foral sabiex jiġu rrispettati prinċipji bħall-prinċipju ta’ solidarjetà, dak tal-armonizzazzjoni fiskali jew prinċipji oħra bħal dawk invokati mir-rikorrenti fil-kawżi prinċipali.

110 Madankollu, għalkemm il-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta d-dritt Komunitarju, hija madankollu l-qorti nazzjonali li għandha l-ġurisdizzjoni sabiex tidentifika d-dritt nazzjonali applikabbli u tinterpretah, kif ukoll sabiex tapplika d-dritt Komunitarju għall-kawżi li tkun adita bihom. B’hekk hija l-qorti tar-rinviju, fuq il-bażi tal-elementi eżaminati u fuq l-elementi l-oħra kollha li hija tikkunsidra rilevanti, li għandha tivverifika jekk it-tieni kriterju imsemmi fil-punt 67 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, jiġifieri dak tal-awtonomija proċedurali, huwiex issodisfat fil-kawżi prinċipali.

Fuq il-kriterju tal-awtonomija ekonomika u finanzjarja

– Osservazzjoni ppreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja

111 Fir-rigward ta’ dan il-kriterju, mill-osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-awturi tagħhom jirreferu għall-punti 67 u 68 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq. F’dik il-kawża, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, minn naħa, li l-konsegwenzi finanzjarji ta’ tnaqqis tar-rata tat-taxxa nazzjonali applikabbli għall-impriżi ppreżentati fir-reġjun ma kellhomx jiġu kkumpensati b’għajnuna jew sussidji provenjenti minn reġjuni oħra jew mill-gvern ċentrali u, min-naħa l-oħra, li awtonomija ekonomika teżisti biss meta l-entità infrastatali tassumi l-konsegwenzi politiċi u finanzjarji ta’ miżura ta’ tnaqqis tat-taxxi. Bosta mill-osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja jittrattaw id-determinazzjoni tal-kwota u tal-konsegwenzi li jirriżultaw minnha għal dak li jirrigwarda l-awtonomija ekonomika u finanzjarja tal-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask kif ukoll tat-Territorios Históricos.

112 Il-Comunidad Autónoma de La Rioja u l-Comunidad Autónoma de Castilla y León isostnu li t-Territorios Históricos m’għandhomx awtonomija ekonomika, b’mod partikolari, minħabba l-prinċipji differenti imposti mill-Kostituzzjoni u mill-Ftehim Ekonomiku.

113 L-awtoritajiet forales, min-naħa l-oħra, isostnu li s-sistema fiskali tat-Territorios Históricos hija bbażata fuq iż-żewġ pilastri li huma, minn naħa, l-awtonomija fiskali kif ukoll ir-responsabbiltà u, min-naħa l-oħra, il-prinċipju tar-riskju unilaterali.

114 Fl-eżami tal-motivazzjoni tad-deċiżjonijiet tar-rinviju, Confebask issostni li, skont il-qorti nazzjonali, il-kriterju tal-awtonomija ekonomika jeżiġi distinzjoni ekonomika bejn it-territorju awtonomu u l-bqija tal-Istat Spanjol fil-qasam fiskali, b’mod li prinċipju eventwali ta’ unità tas-suq jista’ jpoġġi fid-dubju l-eżistenza ta’ awtonomija reali. Confebask issostni, madankollu, li s-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, fl-ebda każ ma teħtieġ il-preżenza ta’ element bħal “qafas ekonomiku distint”, realtà li lanqas teżisti fost l-Istati Membri tal-Komunità Ewropea, li tikkostitwixxi unità ekonomika u soċjali integrata ħafna. L-uniku element rilevanti huwa li dan il-piż fiskali iktar baxx applikabbli f’reġjun partikolari m’għandux ikun iffinanzjat permezz ta’ trasferiment provenjenti mill-gvern ċentrali, li jkun ifisser li r-riskji politiċi u ekonomiċi tad-deċiżjonijiet meħuda fil-qasam fiskali mill-entità infrastatali jkunu assunti minn dan tal-aħħar, ħtieġa li fid-dritt Spanjol hija magħrufa bħala l-“prinċipju tar-responsabbiltà fiskali”. Dan huwa l-każ għal dak li jirrigwarda t-Territorios Históricos, peress li r-responsabbiltà fiskali hija inseparabbli mir-regoli tal-Ftehim Ekonomiku.

115 Il-Gvern Spanjol jeżamina s-sistema tal-kwota u jsostni li, għalkemm jeżistu flussi finanzjarji differenti bejn l-Istat Spanjol u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask, teżisti wkoll kontribuzzjoni netta ta’ din tal-aħħar lill-Ministeru tal-Finanzi Spanjol, li hija destinata għall-finanzjament ta’ oqsma li huma r-responsabbiltà tal-Istat u mhux tal-Pajjiż Bask. Huwa jinsisti fuq il-fatt li l-emendi fiskali adottati mill-istituzzjonijiet kompetenti tat-Territorios Históricos ma jibdlux la l-influssi finanzjarji bejn l-Istat u l-Pajjiż Bask u lanqas l-kwantità ta’ servizzi pprovduti mill-Istat. Huwa jikkonkludi, kemm mill-perspettiva politika kif ukoll minn dik ekonomika, li t-Territorios Históricos jassumu l-konsegwenzi tad-deċiżjonijiet tagħhom fil-qasam fiskali.

116 Il-Gvern Taljan jikkunsidra li l-fatt li l-Istat Spanjol għandu kompetenza esklużiva f’setturi bħas-sistema monetarja, il-bażijiet u l-koordinazzjoni tal-ippjanar ġenerali tal-attività ekonomika, ir-regoli finanzjarji tas-sigurtà soċjali kif ukoll ix-xogħlijiet pubbliċi ta’ interess ġenerali, ma jpoġġix fid-dubju l-eżistenza ta’ livell ta’ awtonomija ekonomika u finanzjarja suffiċjenti.

117 Il-Gvern tar-Renju Unit jikkunsidra li l-fatt li l-Istat Spanjol iżomm ċertu kontroll fuq il-qafas ekonomiku ġenerali u l-eżistenza ta’ kwota kontributtiva għall-piżijiet assunti minn dan l-Istat ma jidhrux inkompatibbli mal-kriterju tal-awtonomija ekonomika u finanzjarja, sakemm ir-rata ta’ taxxa ma jkollhiex effett fuq l-ammont ta’ din il-kwota.

118 Il-Kummissjoni ssostni, fl-ewwel lok, li, meta jiġi eżaminat jekk miżura fiskali tikkostitwixxix jew le għajnuna mill-Istat, mhuwiex il-każ li jittieħed inkunsiderazzjoni l-“call effect”, jiġifieri l-kreazzjoni ta’ impriżi u għaldaqstant, iż-żieda tad-dħul fiskali li jista’ tikkawża tnaqqis tat-taxxi, peress li effett bħal dan ma jistax jiġi ddeterminat a priori. Fi kwalunkwe każ, in-natura ta’ għajnuna mill-Istat ta’ miżura għandha tiġi evalwata każ b’każ, fuq l-livell tal-impriża benefiċjarja f’mument partikolari. Hija ssostni, fit-tieni lok, li l-eżami tal-awtonomija ekonomika ta’ territorju partikolari jinvolvi l-analiżi tal-mekkaniżmi kollha ta’ trasferiment finanzjarju u ta’ mekkaniżmi ta’ solidarjetà, anki jekk ma jippreżentawx ruħhom b’dan il-mod (per eżempju, il-mekkaniżmu tal-fond uniku tas-sigurtà soċjali, il-garanzija, mill-Istat, ta’ servizz pubbliku minimu, eċċ.). Il-Kummissjoni ssostni, fit-tielet lok, li mhumiex l-għanijiet tal-intervent statali li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni sabiex jiġi vverifikat jekk miżura fiskali għandhiex tiġi analizzata bħala għajnuna mill-Istat, iżda l-effetti ta’ din il-miżura. Hija tfakkar, f’dan il-kuntest, li l-fatt li territorju jkollu kompetenzi wiesgħa fil-qasam fiskali u jkollu l-kontroll tad-dħul tiegħu ma jfissirx neċessarjament li għandu rwol fundamentali fid-definizzjoni tal-ambjent ekonomiku.

119 F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tisħaq fuq l-importanza tal-prinċipju kostituzzjonali ta’ solidarjetà, li jikkostitwixxi limitu għall-awtonomija finanzjarja tat-Territorios Históricos u għandu jiggarantixxi servizzi ta’ livell minimu fit-territorju kollu Spanjol.

120 Il-Kummissjoni teżamina, b’mod iktar partikolari, l-Fond ta’ kumpens interterritorjali, previst fl-Artikolu 158(2) tal-Kostituzzjoni. Fl-opinjoni tagħha, l-eżistenza stess ta’ dan il-Fond tindika li t-Territorios Históricos ma jassumux il-konsegwenzi finanzjarji ta’ deċiżjoni li tirrigwarda t-tnaqqis tar-rata tat-taxxa jew iż-żieda tat-tnaqqis awtorizzat. Fir-rigward tal-kwota, hija tikkonkludi mill-analiżi tal-mekkaniżmu tagħha, li din hija kkalkolata skont id-dħul relattiv tat-Territorios Históricos meta mqabbel ma’ dak tal-Istat u li, konsegwentement, tikkostitwixxi mekkaniżmu ta’ solidarjetà. Barra minn hekk, jeżistu trasferimenti oħra finanzjarji, bħall-aġġustamenti u l-kumpensi fir-rigward tat-taxxi diretti u indiretti, li jikkostitwixxu wkoll mekkaniżmi ta’ solidarjetà, peress li ċerti kumpensi jkunu kkalkolati skont l-imsemmi dħul relattiv.

121 Fir-rigward tas-sigurtà soċjali, il-Kummissjoni tirreferi għal rapport tal-Ministeru tax-Xogħol u tal-Affarijiet Soċjali għas-snin 1999-2005. Fil-qasam tal-pensjonijiet, per eżempju, fl-2005 is-sistema kellha defiċit ta’ EUR 311 miljun fil-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask. Minn dan, il-Kummissjoni tikkonkludi li s-servizzi tas-sigurtà soċjali huma ffinanzjati mill-komunitajiet awtonomi l-oħra. Peress li l-finanzjament tad-defiċit jifforma parti mill-kompetenzi mhux assunti, il-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask tikkontribwixxi għalih permezz ta’ kwota. Peress li din tkun ikkalkolata fuq id-dħul relattiv għal dik il-Komunità, is-sistema stabbilita sabiex tikkumpensa d-defiċit tas-sigurtà soċjali tikkostitwixxi mekkaniżmu ta’ solidarjetà.

122 Fid-dawl tal-elementi kollha esposti, il-Kummissjoni tikkonkludi li t-Territorios Históricos ma jassumux il-konsegwenzi finanzjarji kollha tal-miżuri ta’ tnaqqis tar-rata tat-taxxa jew taż-żieda tat-tnaqqis awtorizzat. Konsegwentement, it-tielet kundizzjoni msemmija fil-punt 67 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, mhijiex sodisfatta.

– Risposta tal-Qorti tal-Ġustizzja

123 Hekk kif jirriżulta mill-punt 67 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, kundizzjoni li għandha tiġi sodisfatta sabiex entità infrastatali tgawdi minn awtonomija ekonomika u finanzjarja hija li l-konsegwenzi finanzjarji ta’ tnaqqis ta’ rata tat-taxxa applikabbli għall-impriżi preżenti fir-reġjun ma jkunux ikkumpensati b’għajnuna jew sussidji provenjenti minn reġjuni oħra jew mill-gvern ċentrali.

124 It-trasferimenti finanzjarji bejn l-Istat Spanjol u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask huma rregolati mill-Ftehim Ekonomiku u mil-Liġi tal-2002 dwar il-kwota. Għalhekk, fl-ewwel lok għandhom jiġu eżaminati dawn id-dispożizzjonijiet sabiex jiġi vverifikat jekk dawn jistgħux ikollhom bħala effett il-kumpens, mill-Istat Spanjol, tal-konsegwenzi finanzjarji ta’ miżura fiskali adottata mill-awtoritajiet forales.

125 Il-metodu tal-kalkolu tal-kwota huwa partikolarment kumpless. L-ewwel stadju ta’ dan il-kalkolu jikkonsisti fl-evalwazzjoni tal-ammonti tal-piżijiet assunti mill-Istat fir-Renju ta’ Spanja kollu fir-rigward tal-kompetenzi mhux assunti mill-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask. Għal dan l-ammont jiġi applikat koeffiċjent ta’ imputazzjoni li għandu jirrefletti, bħala prinċipju, il-piż relattiv tal-ekonomija Baska fir-Renju ta’ Spanja kollu. Fl-aħħar nett, isiru bosta aġġustamenti bil-għan li tiġi pperfezzjonata l-istima tad-dħul irċevut mid-diversi entitajiet għat-taxxi differenti.

126 Mill-osservazzjonijiet ippreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-ammont tad-dħul fiskali tat-Territorios Históricos m’għandux effett fuq l-ewwel stadju tal-kalkolu, li jikkonsisti esklużivament f’evalwazzjoni tad-diversi piżijiet assunti mill-Istat Spanjol. Fir-rigward tal-aġġustamenti, ikun biss b’mod indirett li dawn jistgħu jiġu affettwati minn regola foral li tintroduċi tassazzjoni iktar favorevoli għall-persuni taxxabbli li jaqgħu taħt l-applikazzjoni ta’ dik ir-regola.

127 Wieħed mid-data essenzjali għall-kalkolu tal-kwota huwa l-koeffiċjent ta’ imputazzjoni, attwalment stabbilit għal 6,24 %. F’dan ir-rigward, mill-argumenti ppreżentati lill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, jekk dan il-koeffiċjent ikun stabbilit fuq il-bażi tad-data ekonomika, huwa madankollu stabbilit waqt negozjati essenzjalment politiċi bejn l-Istat Spanjol u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask. Għalhekk, deċiżjoni ta’ tnaqqis tar-rata tat-taxxa ma jkollhiex neċessarjament effett fuq ir-rata ta’ dan il-koeffiċjent.

128 Fis-seduta, il-Kummissjoni kkontestat il-koeffiċjent ta’ imputazzjoni attwali, billi kkunsidrat li kien ta’ valur baxx wisq u li, konsegwentement, it-Territorios Históricos jikkontribwixxu inqas milli għandhom jikkontribwixxu għall-piż tal-Istat. Madankollu, għandu jerġa’ jiġi mfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni biss li tinterpreta l-Artikolu 87(1) KE u mhux li tiddeċiedi, fil-kawżi prinċipali, jekk il-koeffiċjent ta’ imputazzjoni kkalkolat skont il-Liġi tal-2002 dwar il-kwota kienx ikkalkolat b’mod korrett mill-perspettiva ekonomika jew jekk ġiex mogħti valur baxx wisq.

129 Madankollu għandu jingħad li valutazzjoni baxxa wisq ta’ dan il-koeffiċjent tista’ tikkostitwixxi indikazzjoni ta’ nuqqas ta’ awtonomija ekonomika tat-Territorios Históricos. Madankollu, għandu jeżisti kumpens, jiġifieri rabta kawżali bejn miżura fiskali adottata mill-awtoritajiet forales u l-ammonti li huma r-responsabbiltà tal-Istat Spanjol.

130 Hekk kif ġie espost quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, il-koeffiċjent ta’ imputazzjoni huwa stabbilit abbażi tad-data ekonomika waqt negozjati politiċi li għalihom jipparteċipa l-Istat Spanjol u li fil-kuntest tagħhom dan jiddefendi l-interess nazzjonali kif ukoll dak ta’ reġjuni oħra tar-Renju ta’ Spanja. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina jekk tali proċess ta’ ffissar tar-rata tal-koeffiċjent għandux l-għan li jippermetti lill-gvern ċentrali jikkumpensa l-ispiża ta’ sussidju jew ta’ miżura fiskali favorevoli għall-impriżi adottata mit-Territorios Históricos.

131 Bl-istess mod, hija dik il-qorti li għandha teżamina l-effetti ta’ dan il-proċess u tivverifika jekk, minħabba l-metodoloġija adottata u d-data ekonomika meħuda inkunsiderazzjoni, l-iffissar tal-koeffiċjent ta’ imputazzjoni u, b’mod iktar ġenerali, il-kalkolu tal-kwota jistax ikollu effett li jiġu kkumpensati, mill-Istat Spanjol, il-konsegwenzi ta’ miżura fiskali adottata mill-awtoritajiet forales.

132 Fl-osservazzjonijiet tagħha bil-miktub, il-Kummissjoni tallega ukoll li jeżistu bosta trasferimenti finanzjarji oħra li jikkumpensaw il-miżuri fiskali ta’ tnaqqis tat-taxxa, bħal dawk li jirriżultaw mill-eżistenza ta’ fond uniku tas-sigurtà soċjali, ta’ servizz pubbliku minimu ggarantit mill-Istat jew tal-Fondi ta’ kumpens interterritorjali. Fis-seduta, sar ukoll riferiment għat-trasferimenti u s-sussidji ta’ ammonti kunsiderevoli lill-organizzazzjonijiet pubbliċi tal-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask, li ma jittieħdux inkunsiderazzjoni fil-kalkolu tal-kwota.

133 F’dan ir-rigward, jekk kumpens finanzjarju jistax jiġi ddikjarat u speċifiku, huwa jista’ jkun ukoll moħbi u jirriżulta biss mill-eżami konkret tal-flussi finanzjarji li jeżistu bejn l-entità infrastatali kkonċernata, l-Istat Membru li jaqa’ taħtu u r-reġjuni l-oħra ta’ dan tal-aħħar.

134 Dan l-eżami jista’ fil-fatt jindika li deċiżjoni ta’ tnaqqis tat-taxxa adottata mill-entità infrastatali tirriżulta fi trasferimenti finanzjarji sinjifikattivi għal vantaġġ tagħha, minħabba l-metodi ta’ kalkolu użati sabiex jiġu ddeterminati l-ammonti li għandhom jiġu ttrasferiti.

135 Madankollu, kif sostniet essenzjalment l-Avukat Ġeneral fil-punt 109 tal-konklużjonijiet tagħha, u kuntrarjament għal dak li jidher li qed issostni l-Kummissjoni, is-sempliċi fatt li minn evalwazzjoni globali tar-relazzjonijiet finanzjarji bejn l-Istat ċentrali u l-entitajiet infrastatali tiegħu jirriżulta li jeżistu trasferimenti finanzjarji tal-imsemmi Stat lejn dawn tal-aħħar, mhuwiex fih innifsu suffiċjenti sabiex jiġi pprovat li dawn l-entitajiet ma jassumux il-konsegwenzi finanzjarji tal-miżuri fiskali li jadottaw u, li għaldaqstant ma jgawdux minn awtonomija finanzjarja, peress li trasferimenti bħal dawn jistgħu jiġi spjegati minn motivi li m’għandhom l-ebda rabta mal-imsemmija miżuri fiskali.

136 Fil-kawżi prinċipali, mhuwiex ikkontestat li l-kompetenzi tat-Territorios Históricos għandhom bħala limitu, b’mod partikolari, id-diversi prinċipji invokati quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja u, b’mod iktar partikolari, dak tal-armonizzazzjoni fiskali.

137 Kif jirriżulta minn dawn il-limiti, għandu jiġi eżaminat jekk ir-regoli forales adottati mit-Territorios Históricos jistgħux iwasslu għall-kumpensi moħbija f’setturi bħas-sigurtà soċjali jew il-garanzija, mill-Istat Spanjol, ta’ servizz pubbliku minimu, jew anki fil-funzjonament tal-Fond ta’ kumpens interterritorjali, hekk kif issostni b’mod patikolari l-Kummissjoni. F’dan ir-rigward, għandu jiġi kkonstatat li din tal-aħħar ma spjegatx l-allegazzjonijiet tagħha b’mod preċiż.

138 Fl-aħħar nett, fir-rigward tal-argument tal-Kummissjoni, enfasizzat fis-seduta, li l-miżuri fiskali kkontestati ma japplikawx għall-impriżi kollha stabbiliti jew għall-produzzjoni kollha mwettqa fit-Territorios Históricos, huwa suffiċjenti li jiġi kkonstatat li dan ma jistax jaffettwa l-analiżi preċedenti peress li huwa paċifiku li, skont kif stabbilixxiet il-Qorti tal-Ġusizzja fil-punt 62 tas-sentenza Il-Portugall vs Il-Kummissjoni, iċċitata iktar’il fuq, l-imsemmija miżuri japplikaw għall-impriżi kollha jew għall-produzzjonijiet kollha kkonċernati, skont ir-regola tal-kondiviżjoni tal-kompetenza fiskali stabbilita mill-Istat Membru kkonċernat u din l-entità infrastatali, fil-kompetenza ta’ din tal-aħħar.

139 Fi kwalunkwe każ, mhijiex il-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tiddeċiedi jekk ir-regoli forales inkwistjoni fil-kawżi prinċipali jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat skont l-Artikolu 87(1) KE. Fil-fatt, klassifikazzjoni bħal din timplika li l-Qorti tal-Ġustizzja jkollha tiddetermina l-liġi nazzjonali rilevanti, l-interpretazzjoni tagħha u l-applikazzjoni tagħha, kif ukoll eżami tal-fatti, kompiti li jaqgħu taħt il-ġurisdizzjoni tal-qorti tar-rinviju, filwaqt li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha ġurisdizzjoni biss li tinterpreta l-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat skont din id-dispożizzjoni, bil-għan li tagħti lill-imsemmija qorti kriterji li jippermettulha tiddeċiedi l-kawżi quddiemha.

140 Għalhekk, għandu jiġi konkluż li fuq il-bażi tal-elementi eżaminati u tal-elementi kollha li l-qorti tar-rinviju tqis rilevanti, hija din tal-aħħar li għandha tivverifika jekk it-Territorios Históricos jassumux il-konsegwenzi politiċi u finanzjarji ta’ miżura fiskali adottata fil-limiti tal-kompetenzi mogħtija lilhom.

Konklużjoni għal dak li jikkonċerna t-tliet kriterji msemmija fil-punt 51 ta’ din is-sentenza

141 Sabiex jiġi ddeterminat jekk ir-regoli forales adottati mit-Territorios Históricos jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat skont l-Artikolu 87(1) KE huwa essenzjali li jiġi vverifikat jekk dawn it-Territorios Históricos u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask jiddisponux minn awtonomija istituzzjonali, proċedurali u ekonomika suffiċjenti sabiex regola adottata minn dawn l-awtoritajiet fil-limiti tal-kompetenzi mogħtija lilhom tkun ikkunsidrata bħala ta’ applikazzjoni ġenerali fi ħdan din l-entità infrastatali u mhux ta’ natura selettiva skont il-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat prevista fl-Artikolu 87(1) KE.

142 Din il-verifika tista’ ssir biss wara kontroll minn qabel li jippermetti li jiġi ggarantit li t-Territorios Históricos u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask josservaw il-limiti tal-kompetenzi tagħhom peress li r-regoli dwar, b’mod partikolari, it-trasferimenti finanzjarji ġew imfassla skont dawn il-kompetenzi hekk kif definiti.

143 Il-konstatazzjoni ta’ ksur tal-limiti ta’ dawn il-kompetenzi tista’ fil-fatt timmina r-riżultat tal-analiżi magħmula fuq il-bażi tal-Artikolu 87(1) KE, peress li l-qafas ta’ referenza għall-evalwazzjoni tan-natura selettiva tar-regola ta’ applikazzjoni ġenerali fl-entità infrastatali ma jkunx iktar neċessarjament magħmul mit-Territorios Históricos u mill-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask, iżda jista’, jekk ikun il-każ, ikun estiż għat-territorju Spanjol kollu.

144 Fid-dawl ta’ dawn l-elementi kollha, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 87(1) KE għandu jiġi interpretat fis-sens li, għall-evalwazzjoni tan-natura selettiva ta’ miżura għandha tittieħed inkunsiderazzjoni l-awtonomija istituzzjonali, proċedurali u ekonomika li tgawdi minnha l-awtorità li tadotta din il-miżura. Hija l-qorti tar-rinviju, li hija biss għandha ġurisdizzjoni sabiex tidentifika d-dritt nazzjonali applikabbli u sabiex tinterpretah, kif ukoll sabiex tapplika d-dritt Komunitarju għall-kawżi li hija adita bihom, li għandha tivverifika jekk it-Territorios Históricos u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask igawdux minn awtonomija bħal din, f’liema każ il-konsegwenza tkun li jekk ikun il-każ, l-eżitu jkun li r-regoli adottati fil-limiti tal-kompetenzi mogħtija lil dawn l-entitajiet infrastatali mill-Kostituzzjoni Spanjola tal-1978 u mid-dispożizzjonijiet l-oħra tad-dritt Spanjol mhumiex ta’ natura selettiva skont il-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat kif stabbilit fl-Artikolu 87(1) KE.

Fuq l-ispejjeż

145 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawżi prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi li:

L-Artikolu 87(1) KE għandu jiġi interpretat fis-sens li, għall-evalwazzjoni tan-natura selettiva ta’ miżura għandha tittieħed inkunsiderazzjoni l-awtonomija istituzzjonali, proċedurali u ekonomika li tgawdi minnha l-awtorità li tadotta din il-miżura. Hija biss il-qorti tar-rinviju li għandha ġurisdizzjoni sabiex tidentifika d-dritt nazzjonali applikabbli u sabiex tinterpretah, kif ukoll sabiex tapplika d-dritt Komunitarju għall-kawżi li hija adita bihom, li tivverifika jekk it-Territorios Históricos u l-Komunità Awtonoma tal-Pajjiż Bask igawdux minn awtonomija bħal din, li jekk ikun il-każ, l-eżitu jkun li r-regoli adottati fil-limiti tal-kompetenzi mogħtija lil dawn l-entitajiet infrastatali mill-Kostituzzjoni Spanjola tal-1978 u mid-dispożizzjonijiet l-oħra tad-dritt Spanjol mhumiex ta’ natura selettiva skont il-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat kif stabbilit fl-Artikolu 87(1) KE.

Firem

* Lingwa tal-kawża: l-Ispanjol.

Opinion
References in this case
Info

Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

EU tax law WEB Unión General de Trabajadores de La Rioja (UGT-Rioja) - C-428/06