Kawża C-172/08
Pontina Ambiente Srl
vs
Regione Lazio
(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Commissione tributaria provinciale di Roma)
“Ambjent — Direttiva 1999/31/KE — Artikolu 10 — Taxxa speċjali għar-rimi ta’ skart solidu f’landfill — Issuġġettar tal-operatur ta’ landfill għal din it-taxxa — Spejjeż tal-operat ta’ landfill — Direttiva 2000/35/KE — Interessi moratorji”
Sommarju tas-sentenza
1. Ambjent — Skart — Rimi ta’ skart f’landfill — Direttiva 1999/31 — Prinċipju ta’ min iniġġes iħallas
(Direttiva tal-Kunsill 1999/31, Artikolu 10)
2. Approssimazzjoni tal-liġijiet — Ġlieda kontra l-ħlas tardiv fit-tranżazzjonijiet kummerċjali — Direttiva 2000/35 — Kamp ta’ applikazzjoni
(Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill 2000/35, Artikoli 1, 2(1), u 3)
1. L-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31, dwar ir-rimi ta’ skart f’terraferma [landfill], kif emendata bir-Reglament Nru 1882/2003, għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix leġiżlazzjoni nazzjonali li tissuġġetta lill-operatur ta’ sit ta’ landfill għal taxxa li għandha tiġi rimborsata lilu mill-awtorità lokali li tarmi skart fil-landfill, u li tipprevedi penalitajiet kontrih fil-każ ta’ ħlas tardiv ta’ din it-taxxa, madankollu bil-kundizzjoni li din il-leġiżlazzjoni tkun akkumpanjata minn miżuri intiżi sabiex jiżguraw li r-rimbors tal-imsemmija taxxa jseħħ effettivament u fi żmien qasir u li l-ispejjeż kollha marbutin mal-irkupru u, b’mod partikolari, l-ispejjeż li jirriżultaw minn dewmien fil-ħlas tas-somom dovuti f’dan is-sens mill-imsemmija awtorità lokali lil dan l-operatur, inklużi kwalunkwe penalitajiet imposti fuq dan tal-aħħar minħabba dan id-dewmien, jiġu mgħoddija fil-prezz li għandha tħallas din l-awtorità lill-imsemmi operatur. Hija l-qorti nazzjonali li għandha tivverifika jekk dawn il-kundizzjonijiet humiex sodisfatti.
Fil-fatt, jekk l-operatur ikollu jbati spejjeż bħal dawn, dan iwassal sabiex dan l-operatur iħallas spejjeż marbutin mar-rimi ta’ skart mhux prodott minnu, fir-rigward ta’ liema skart, huwa jiżgura biss li jiġi mormi fil-kuntest tal-attivitajiet tiegħu bħala fornitur ta’ servizzi.
(ara l-punti 38, 41 u d-dispożittiv 1)
2. L-Artikoli 1, 2(1) u 3 tad-Direttiva 2000/35, dwar il-ġlieda kontra ħlasijiet tardivi fi tranżazzjonijiet kummerċjali, għandhom jiġu interpretati fis-sens li s-somom dovuti lill-operatur ta’ sit ta’ landfill minn awtorità lokali li tarmi skart fil-landfill, bħal dawk dovuti bħala rimbors ta’ taxxa, jidħlu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija direttiva u li l-Istati Membri għandhom għaldaqstant jiżguraw, skont l-Artikolu 3 tagħha, li jitħallsu interessi lil dan l-operatur fil-każ ta’ dewmien fil-ħlas tal-imsemmija somom attribwiti lil din l-awtorità lokali.
(ara l-punt 48 u d-dispożittiv 2)
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla)
25 ta’ Frar 2010 (*)
“Ambjent – Direttiva 1999/31/KE – Artikolu 10 – Taxxa speċjali għar-rimi ta’ skart solidu f’landfill – Issuġġettar tal-operatur ta’ landfill għal din it-taxxa – Spejjeż tal-operat ta’ landfill – Direttiva 2000/35/KE – Interessi moratorji”
Fil-Kawża C-172/08,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 234 KE, imressqa mill-Commissione tributaria provinciale di Roma (l-Italja), permezz ta’ deċiżjoni tal-1 ta’ April 2008, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil-25 ta’ April 2008, fil-proċedura
Pontina Ambiente Srl
vs
Regione Lazio,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla),
komposta minn C. Toader, President tat-Tmien Awla, li qiegħed jaġixxi bħala President tat-Tieni Awla, C. W. A. Timmermans, K. Schiemann, P. Kūris (Relatur) u L.Bay Larsen, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: E. Sharpston,
Reġistratur: R. Şereş, Amministratur,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-4 ta’ Ġunju 2009,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– għal Pontina Ambiente Srl, minn F. Zadotti, ragioniere u A. Presutti, avukat,
– għall-Gvern Taljan, minn I. Bruni, bħala aġent, assistita minn G. De Bellis, avvocato dello Stato,
– għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn A. Aresu u J.-B. Laignelot, bħala aġenti,
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tas-17 ta’ Settembru 2009,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 12 KE, 14 KE, 43 KE u 46 KE, tal-Artikolu 10 tad-Direttiva tal-Kunsill 1999/31/KE, tas-26 ta’ April 1999, dwar ir-rimi ta’ skart f’terraferma [landfill] (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 15, Vol. 4, p. 228), kif emendata bir-Reglament (KE) Nru 1882/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tad-29 ta’ Settembru 2003, (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 1, Vol. 4, p. 447, iktar ’il quddiem id-“Direttiva 1999/31”), kif ukoll tad-Direttiva 2000/35/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tad-29 ta’ Ġunju 2000, dwar il-ġlieda kontra ħlasijiet tard fi transazzjonijiet kummerċjali (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 17, Vol. 1, p. 226).
2 Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Pontina Ambiente Srl (iktar ’il quddiem “Pontina Ambiente”) u Regione Lazio dwar żewġ stimi ta’ taxxa li jikkonstataw li Pontina Ambiente ħalset tard it-taxxa speċjali fuq ir-rimi ta’ skart solidu għat-tielet u r-raba’ trimestru tal-2004 u li jimponulha penalitajiet flimkien mal-interessi.
Il-kuntest ġuridiku
Il-leġiżlazzjoni tal-Unjoni
3 Il-Premessa 29 tad-Direttiva 1999/31/KE hija fformulata kif ġej:
“Billi miżuri jridu jittieħdu biex jiżguraw li l-prezz mitlub għal ħlas għal rimi ta’ skart f’terraferma [landfill] ikopri l-ispejjeż kollha involuti fil-bidu u tħaddim tal-faċilitá, inkluża kemm jista’ jkun possibbli s-sigurtá finanzjarja jew l-ekwivalenti tagħha li l-ħaddiem [operatur] tas-sit irid jipprovdi, u l-ispiża maħsuba għal għeluq tas-sit inkluża l-kura ta’ wara neċessarja”.
4 L-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 1999/31 jipprovdi li:
“Bl-għan li jintlaħqu l-ħtiġijiet tad-Direttiva [tal-Kunsill] 75/442/KEE [tal-15 ta’ Lulju 1975, dwar l-iskart (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 15, Vol. 1, p. 23), kif emendata bid-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 96/350/KE, tal-24 ta’ Mejju 1996 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 15, Vol. 3, p. 59, iktar ’il quddiem id-“Direttiva 75/442”], u partikolarment l-Artikoli 3 u 4 tagħha, l-għan ta’ din id-Direttiva huwa, permezz ta’ ħtiġijietet tekniċi u operazzjonali iebsa fuq l-iskart u t-terraferma [landfill], biex jiprovdu miżuri, proċeduri u gwida biex jiġu prevenuti jew jitnaqqsu kemm jista’ jkun possibbli effetti negattivi fuq l-ambjent, partikolarment it-tniġġiż ta’ l-ilma tal-wiċċ, l-ilma tal-qiegħ, ħamrija u arja, u fuq l-ambjent globali, inkluż l-effett serra, kif ukoll kif kull risjku li jirriżulta għas-saħħa tal-bniedem, minn rimi ta’ skart f’terraferma, matul iċ-ċiklu sħiħ tat-terraferma.”
5 Skont l-Artikolu 2 tad-Direttiva 1999/31:
“Għall-iskopijiet ta’ din id-Direttiva:
[…]
(l) “operatur” tfisser persuna legali jew naturali responsabbli għat-terraferma [landfill] bi qbil mall-leġiżlazzjoni interna ta’ l-Istati Membri fejn tkun it-terraferma; din il-persuna tista’ tinbidel mill-fażi tal-preparazzjoni sa dik tal-kura ta’ wara;
[…]
(n) “detentur” tfisser il-produttur ta’ l-iskart jew il-persuna legali jew naturali li tkun fil-pussess tiegħu;
[…]”
6 L-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 jipprovdi li:
“L-Istati Membri jridu jieħdu mżuri biex jiżguraw l-ispejjeż kollha involuti fil-bidu u l-operazzjoni tas-sit ta’ terraferma [landfill], inkluża kemm jista’ jkun possibbli l-ispiża tas-sigurtá finanzjarja jew l-ekwivalenti tagħha riferuta fl-Artikolu 8(a)(iv), u l-ispejjeż stmati ta’ l-għeluq u l-kura ta’ wara tas-sit għal perijodu ta’ għall-inqas 30 sena jridu jkunu koperti mill-prezz li jrid jintalab biex jitħallas mill-operatur għar-rimi ta’ kull tip ta’ skart f’dak is-sit. Bla ħsara għall-ħtiġijiet tad-Direttiva tal-Kunsill 90/313/KEE, tas-7 ta’ Ġunju 1990, fuq il-libertà ta’ aċċess għall-informazzjoni fuq l-ambjent [ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 15, Vol. 1, p. 402] l-Istati Membri jridu jiżguraw trasparenza fil-kollezzjoni u użu ta’ kull informazzjoni ta’ spejjeż neċessarja.”
7 L-Artikolu 3(1)(a) tad-Direttiva 75/442 huwa fformulat kif ġej:
“L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri xierqa sabiex jinkoraġġixxu:
a) l-ewwelnett il-prevenzjoni jew it-tnaqqis tal-produzzjoni ta’ l-iskart […]”.
8 L-Artikolu 1 tad-Direttiva 2000/35 jipprovdi li d-dispożizzjonijiet tagħha għandhom japplikaw għall-ħlasijiet kollha magħmula bħala remunerazzjoni għal transazzjonijiet kummerċjali.
9 Skont l-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2000/35 “transazzjonijiet kummerċjali” tfisser “transazzjonijiet bejn intrapriżi [impriżi] jew bejn intrapriżi u awtoritajiet pubbliċi li twassal għall-ġarr ta’ oġġetti jew il-provvista ta’ servizzi għall-ħlas”.
10 L-Artikolu 3 tad-Direttiva 2000/35 intitolat “Imgħax fil-każ ta’ ħlas tard” jipprovdi, b’mod partikolari, li l-Istati Membri għandhom jiżguraw li jitħallsu interessi fil-każ ta’ dewmien fil-ħlas u li dawn jistgħu jintalbu mill-kreditur, li jkun wettaq l-obbligi kuntrattwali u legali tiegħu u li ma jkunx irċieva l-ammont dovut fil-ħin, ħlief fil-każ li d-debitur ma jkunx responsabbli għad-dewmien.
Il-leġiżlazzjoni nazzjonali
11 Bl-għan li jippromwovi t-tnaqqis fl-ammont ta’ skart prodott, kif ukoll l-irkupru ta’ iskart, ta’ materja prima u ta’ enerġija, l-Artikolu 3(24) tal-Liġi Nru 549, tat-28 ta’ Diċembru 1995, dwar miżuri ta’ razzjonalizzazzjoni tal-finanzi pubbliċi (Suppliment Ordinarju għall-GURI Nru 302, tad-29 ta’ Diċembru 1995, iktar ’il quddiem il-“Liġi Nru 549/95”) jistabbilixxi taxxa speċjali għar-rimi ta’ skart solidu f’landfill.
12 Skont l-Artikolu 3(25) tal-Liġi Nru 549/95, il-fatt li jagħti lok għal din it-taxxa huwa r-rimi ta’ skart solidu f’landfill.
13 Mill-Artikolu 3(26) tal-Liġi Nru 549/95 jirriżulta li l-persuna responsabbli mill-imsemmija taxxa huwa l-operatur tal-impriża ta’ ħażna finali li għandu l-obbligu li jgħaddi din l-istess taxxa lill-awtorità li tarmi l-iskart fil-landill.
14 L-Artikolu 3(27) tal-Liġi Nru 549/95 jipprovdi li t-taxxa speċjali għar-rimi ta’ skart solidu f’landfill hija dovuta lir-reġjunijiet.
15 Skont l-Artikolu 3(28) u (29) tal-Liġi Nru 549/95, is-somma li għandha titħallas hija stabbilita billi jiġi mmultiplikat l-ammont ta’ din it-taxxa bil-kwantità ta’ skart mormi f’landfill, meqjusa f’kilogrammi, kif ukoll b’koeffiċjent korrettur li jqis il-piż speċifiku, il-kwalità u l-kundizzjonijiet tar-rimi ta’ skart f’landfill.
16 L-Artikolu 3(31) tal-Liġi Nru 549/95 jipprevedi penalità fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas, ta’ ħlas insuffiċjenti jew ħlas tardiv tal-imsemmija taxxa, li jista’ jilħaq 400 % tal-ammont tat-taxxa relattiv għall-operazzjonijiet imwettqa.
17 L-Artikoli 1(1) u (2)(a) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 231, tad-9 ta’ Ottubru 2002, dwar it-traspożizzjoni tad-Direttiva 2000/35 dwar il-ġlieda kontra ħlasijiet tard fi transazzjonijiet kummerċjali (GURI Nru 249, tat-23 ta’ Ottubru 2002, p. 16), essenzjalment jirripproduċu l-kliem tal-Artikoli 1 u 2(1) ta’ din id-direttiva.
Il-kawża prinċipali u t-talba għal deċiżjoni preliminari
18 Pontina Ambiente, li għandha l-uffiċċju rreġistrat tagħha f’Ruma, tiġbor u tarmi l-iskart. L-attività tagħha tinkludi b’mod partikolari li tirċievi l-iskart solidu, li jiġi minn diversi muniċipalitajiet ta’ Regione Lazio, f’landfill intiża għal dan il-għan, li taħżnu, li tipproċessah sabiex tipproduċi prodotti mnisslin minnu u kompost, kif ukoll sabiex tnaqqaslu l-volum tiegħu.
19 Skont il-Liġi Nru 549/95 u l-liġi reġjonali għall-implementazzjoni, kull tliet xhur, Pontina Ambiente għandha tħallas lil Regione Lazio, taxxa speċjali għar-rimi ta’ skart solidu f’landfill, liema taxxa għandha titħallas, l-iktar tard, matul ix-xahar ta’ wara t-tmiem ta’ kull tliet xhur, fir-rigward ta’ skart iddepożitat matul dawk it-tliet xhur. Pontina Ambiente għandha tgħaddi din it-taxxa lill-muniċipalitajiet li jieħdu l-iskart tagħhom fil-landfill.
20 L-imsemmija kumpannija ħallset tard it-taxxa dovuta għat-tielet u r-raba’ trimestru tal-2004 u dan wassal lill-awtoritajiet kompetenti ta’ Regione Lazio sabiex jibgħatulha żewġ stimi ta’ taxxa matul ix-xahar ta’ Ottubru 2006 u, fl-istess ħin, jimponu fuqha l-penalitajiet previsti fl-Artikolu 3(31) tal-Liġi Nru 549/95.
21 Fl-4 ta’ Jannar 2007, Pontina Ambiente għamlet talba għall-annullament tal-miżuri meħuda minn Regione Lazio quddiem il-Commissione tributaria provinciale di Roma.
22 Pontina Ambiente kkontestat id-dispożizzjonijiet tal-Liġi Nru 549/95 sa fejn dawn jindikaw lill-operatur bħala l-persuna resposabbli mit-taxxa inkwistjoni. Hija kkontestat ukoll il-penalitajiet li ġew imposti fuqha minħabba d-dewmien fil-ħlas ta’ din it-taxxa lil Regione Lazio filwaqt li d-dewmien kien ikkawżat mill-muniċipalitajiet ikkonċernati. Hija kkritikat il-fatt li l-ħlas tal-imsemmija taxxa mill-oparetur tal-landfill mhuwiex suġġett għall-kundizzjoni li l-muniċipalitajiet ikkonċernati jħallsu għas-servizzi pprovduti u li mhemm ebda penalità prevista kontra dawn il-muniċipalitajiet.
23 L-imsemmija kumpannija invokat, b’mod partikolari, inkompatibbiltà ta’ ċerti regoli għall-implementazzjoni tat-taxxa inkwistjoni fir-rigward tad-determinazzjoni tal-persuna responsabbli minnha u s-sistema ta’ penalitajiet fil-każ ta’ ħlas tardiv ta’ din it-taxxa, mad-dritt tal-Unjoni u b’mod iktar preċiż mal-Artikoli 12 KE, 14 KE, 43 KE, 46 KE, mal-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31, kif ukoll mad-dispożizzjonijiet rilevanti tad-Direttiva 2000/35.
24 Peress li qieset li l-ilmenti magħmula minn Pontina Ambiente setgħu jkunu fondati, il-Commissione tributaria provinciale di Roma ddeċidiet dan li ġej:
“B’kunsiderazzjoni tal-fatt li l-Artikolu 3(26) u (31) tal-Liġi Nru 549/95 […] fl-interpretazzjoni li tagħtih l-awtorità fiskali, u skont is-sinjifikat letterali u ċar ta’ din id-dispożizzjoni jista’ jmur kontra l-Artikoli 12 [KE], 14 [KE], 43 [KE] u 46 [KE] kif ukoll l-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 […], u l-Premessi [7, 10, 16 u 19] […] tad-Direttiva2000/35 […], fid-dawl tal-fatt li, konsegwentement, tqum problema ta’ kompatibbiltà tal-leġiżlazzjoni nazzjonali ċċitata iktar ’il fuq, mas-sistema legali Komunitarja, tissospendi l-proċeduri pendenti u l-eżekuzzjoni tal-istimi ta’ taxxa u tirrinvija l-kwistjoni quddiem il-Qorti […] fl-ambitu tal-kompetenzi speċifiċi tagħha”.
Fuq it-talba għal deċiżjoni preliminari
Fuq l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari u l-formulazzjoni tad-domandi
25 Il-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej tistaqsi dwar l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari sa fejn, minn naħa, il-qorti tar-rinviju ma fformulatx espressament domanda u, min-naħa l-oħra, l-imsemmija talba hija intiża sabiex il-Qorti tal-Ġustizja tagħti deċiżjoni dwar il-kompatibbiltà tal-leġiżlazzjoni nazzjonali mad-dritt tal-Unjoni.
26 Barra minn hekk, il-Gvern Taljan u l-Kummissjoni josservaw li d-deċiżjoni tar-rinviju ma tinkludi l-ebda informazzjoni li tfiehem ir-raġuni għaliex it-talba għal deċiżjoni preliminari ssemmi l-Artikoli 12 KE, 14 KE, 43 KE u 46 KE.
27 Għandu jitfakkar, minn naħa, li fil-kuntest ta’ rinviju għal domanda preliminari, għalkemm il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex ġurisdizzjoni sabiex tiddeċiedi dwar il-kompatibbiltà ta’ miżura nazzjonali mad-dritt tal-Unjoni, hija madankollu tista’ tipprovdi lill-qorti nazzjonali bl-elementi kollha ta’ interpretazzjoni li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni li jistgħu jippermettulha tevalwa din il-kompatibbiltà bil-għan li taqta’ l-kawża li tressqet quddiemha (sentenza tas-16 ta’ Lulju 2009, Futura Immobiliare et., C-254/08, Ġabra 2009 p. I-6995, punt 28 u l-ġurisprudenza ċċitata).
28 Min-naħa l-oħra, hemm lok li jiġi kkonstatat li għalkemm il-qorti tar-rinviju ma fformulatx espressament domanda, madankollu hija pprovdiet biżżejjed informazzjoni, kemm fuq il-punti ta’ fatt kif ukoll fuq il-punti ta’ liġi, li jikkaratterizzaw il-kawża prinċipali sabiex tippermetti lill-Qorti tal-Ġustizzja tifhem is-suġġett tat-talba tagħha u tipprovdilha interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet rilevanti tad-dritt tal-Unjoni li jistgħu jkunu utli sabiex tissolva l-kwistjoni tal-imsemmija kawża.
29 Dan huwa l-każ għal dak li jirrigwarda l-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 u tad-Direttiva 2000/35. Bil-kontra, d-deċiżjoni tar-rinviju ma tipprovdi l-ebda spjegazzjoni dwar ir-rilevanza tat-talba għal deċiżjoni preliminari sa fejn tirrigwarda l-Artikoli 12 KE, 14 KE, 43 KE u 46 KE. B’mod partikolari, hija ma tippreċiżax kif l-imsemmija artikoli jistgħu japplikaw għas-sitwazzjoni li tiddeskrivi u li, kif l-Avukat Ġenerali rrilevat fil-punti 35 sa 38 tal-konklużjonijiet, tidher purament interna għal Stat Membru wieħed u li ma għandha ebda element li jorbotha ma sitwazzjoni transkonfinali.
30 F’dawn iċ-ċirkustanzi, hemm lok li jiġi kkonstatat li t-talba għal deċiżjoni preliminari hija ammissibbli ħlief fir-rigward tal-Artikoli 12 KE, 14 KE, 43 KE u 46 KE.
31 Mill-informazzjoni pprovduta mill-qorti tar-rinviju jista’ jiġi dedott li t-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda d-domandi li ġejjin:
1) L-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta lill-operatur ta’ sit ta’ landfill għal taxxa speċjali għar-rimi ta’ skart solidu f’landfill, li għandha tiġi rimborsata lilu mill-awtorità li tarmi l-iskart fil-landfill u li tipprevedi penalitajiet kontrih fil-każ ta’ ħlas tardiv ta’ din it-taxxa, mingħajr madankollu ma teżiġi li l-imsemmija awtorità tirrimborsa l-ammont ta’ din it-taxxa lil dan l-operatur f’terminu speċifiku u, fil-każ ta’ rimbors tardiv, tbati l-ispejjeż kollha maħluqa minħabba d-dewmien tagħha, inklużi l-ammont tal-penalitajiet imposti fuq l-imsemmi operatur?
2) Id-Direttiva 2000/35 għandha tiġi interpretata fis-sens li s-somom dovuti lill-operatur ta’ sit ta’ landfill minn awtorità li tarmi skart fil-landfill, bħal dawk dovuti bħala rimbors ta’ taxxa, jidħlu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija direttiva u li għaldaqstant, l-Istati Membri għandhom jiżguraw, skont l-Artikolu 3 tagħha, li jitħallsu interessi fil-każ ta’ dewmien fil-ħlas tal-imsemmijin somom?
Fuq il-mertu
Fuq l-ewwel domanda
32 Skont l-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31, l-Istati Membri jridu jieħdu mżuri sabiex jiżguraw li l-ispejjeż kollha involuti fil-bidu u fl-operazzjoni tas-sit ta’ landfill ikunu koperti mill-prezz li jrid jintalab sabiex jitħallas lill-operatur ta’ tali sit għar-rimi ta’ kull tip ta’ skart f’din il-landfill.
33 Kif l-Avukat Ġenerali rrilevat fil-punt 49 tal-konklużjonijiet, l-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 ma jimponi ebda metodu preċiż rigward il-finanzjament tal-ispejjeż tal-landfills fuq l-Istati Membri. Konsegwentement, fl-istat attwali tad-dritt tal-Unjoni, sa fejn ma teżisti ebda leġiżlazzjoni adottata abbażi tal-Artikolu 175 KE li timponi fuq l-Istati Membri metodu preċiż rigward il-finanzjament ta’ dawn l-ispejjeż, dan il-finanzjament jista’, skont l-għażla tal-Istat Membru kkonċernat, ikun xorta waħda żgurat permezz ta’ taxxa, ta’ tariffa jew ta’ kwalunkwe mod ieħor (ara, b’analoġija, is-sentenza Futura Immobiliare et., iċċitata iktar ’il fuq, punt 48).
34 Minn dan isegwi li l-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 ma jipprekludix li Stat Membru jistabbilixxi taxxa fuq l-iskart iddepożitat, li għandha titħallas mill-operatur ta’ sit ta’ landfill u mbagħad mgħoddija lid-detentur tal-iskart li jarmih hemmhekk. Lanqas ma jipprekludi l-impożizzjoni ta’ penalitajiet fuq l-imsemmi operatur, li jħallas l-imsemmija taxxa tard, peress li l-istabbiliment ta’ tali penalitajiet, bħalma hija l-identifikazzjoni tal-persuna responsabbli minn tali taxxa, jaqgħu taħt il-kompetenza tal-Istati Membri biss.
35 Madankollu, l-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 jeżiġi, kif jirriżulta wkoll mill-Premessa 29 ta’ din id-Direttiva, li għandhom jittieħdu miżuri mill-Istati Membri sabiex jiżguraw li l-prezz mitlub għar-rimi ta’ skart f’landfill ikun iffissat b’mod li jkopri kull spiża marbuta mal-bidu u l-operazzjoni tal-landfill.
36 Dan ir-rekwiżit huwa espressjoni tal-prinċipju ta’ min iniġġes iħallas, li kif il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet fil-kuntest tad-Direttiva 75/442 u tad-Direttiva 2006/12/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tal-5 ta’ April 2006, dwar l-iskart (ĠU L 114, p. 9), jimplika li l-ispiża tar-rimi ta’ skart għandhom jiġu sostnuti mid-detenturi tal-iskart (ara s-sentenzi tas-7 ta’ Settembru 2004, Van de Walle et., C-1/03, Ġabra p. I-7613, punt 57, tal-24 ta’ Ġunju 2008, Commune de Mesquer, C-188/07, Ġabra p. I-4501, punt 71, u Futura Immobiliare et. iċċitata iktar ’il fuq, punti 44 u 45 u l-ġurisprudenza ċċitata). Dan jagħmel parti minn l-għan tad-Direttiva 1999/31 li skont l-Artikolu 1(1) tagħha, huwa intiż sabiex jissodisfa r-rekwiżiti tad-Direttiva 75/442, u b’mod partikolari, l-Artikolu 3 tagħha, li inter alia, jobbliga lill-Istati Membri sabiex jieħdu l-miżuri xierqa bl-għan li jippromwovu l-prevenzjoni jew it-tnaqqis fl-ammont ta’ skart prodott.
37 Minn dan jirriżulta, b’mod partikolari, li jkunu liema jkunu r-regoli nazzjonali li jirregolaw is-siti tal-landfills, dawn ir-regoli għandhom jiggarantixxu li l-ispejjeż kollha tal-operatur ta’ tali sit jiġu effettivament sostnuti mid-detenturi li jiddepożitaw l-iskart fil-landfill sabiex jintrema.
38 Konsegwentement, għalkemm Stat Membru jista’ jistabbilixxi taxxa fuq l-iskart li għandha titħallas mill-operatur ta’ sit ta’ landfill u tiġi rimborsata lil dan tal-aħħar mill-awtoritajiet li jarmu skart fil-landfill, dan jista’ jsir bil-kundizzjoni li din id-dispożizzjoni fiskali tkun akkumpanjata minn miżuri intiżi sabiex jiżguraw li r-rimbors tat-taxxa jseħħ effettivament u fi żmien qasir sabiex ma timponix, fuq dan l-operatur, spejjeż tal-operat eċċessivi marbuta ma’ dewmien fil-ħlas min-naħa tal-imsemmija awtoritajiet u għaldaqstant tippreġudika l-prinċipju ta’ min iniġġes iħallas. Fil-fatt, jekk l-operatur ikollu jbati spejjeż bħal dawn, dan iwassal sabiex dan l-operatur iħallas spejjeż marbutin mar-rimi ta’ skart mhux prodott minnu, fir-rigward ta’ liema skart, huwa jiżgura biss li jiġi mormi fil-kuntest tal-attivitajiet tiegħu bħala fornitur ta’ servizzi.
39 Fi kwalunkwe każ, hekk kif taxxa bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, ikkalkulata abbażi tal-kwantità ta’ skart mormi f’landfill, hija spiża għall-operatur, fis-sens tal-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31, li għandha tiġi inkluża fil-prezz li għandu jitħallas lill-operatur ta’ sit ta’ landfill mid-detentur li jarmi l-iskart fiha, l-ispejjeż kollha marbuta mal-irkupru tas-sommom dovuti f’dan is-sens minn dan tal-aħħar lill-imsemmi operatur, u b’mod partikolari, l-ispejjeż li jirriżultaw mid-dewmien fil-ħlas ta’ dawn is-somom, inklużi kwalunkwe spejjeż imġarrba sabiex tiġi evitata penalità, għandhom jiġu mgħoddija f’dan il-prezz, sabiex jissodisfaw ir-rekwiżiti tal-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31.
40 Dan huwa wkoll paċifiku għall-penalitajiet imposti fuq l-operatur ta’ sit ta’ landfill minħabba d-dewmien fil-ħlas ta’ tali taxxa meta dan id-dewmien ikun ikkawżat mid-dewmien tad-detenturi tal-iskart fir-rimbors tas-somom dovuti għal din it-taxxa, li hija kwistjoni li għandha tiġi vverifikata mill-qorti nazzjonali.
41 Fid-dawl ta’ dak kollu li ntqal qabel, ir-risposta għall-ewwel domanda għandha tkun li l-Artikolu 10 tad-Direttiva 1999/31 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta lill-operatur ta’ sit ta’ landfill għal taxxa li għandha tiġi rimborsata lilu mill-awtorità lokali li tarmi skart fil-landfill, u li tipprevedi penalitajiet kontrih fil-każ ta’ ħlas tardiv ta’ din it-taxxa, madankollu bil-kundizzjoni li din il-leġiżlazzjoni tkun akkumpanjata minn miżuri intiżi sabiex jiżguraw li r-rimbors tal-imsemmija taxxa jseħħ effettivament u fi żmien qasir u li l-ispejjeż kollha marbutin mal-irkupru u, b’mod partikolari, l-ispejjeż li jirriżultaw minn dewmien fil-ħlas tas-somom dovuti f’dan is-sens mill-imsemmija awtorità lokali lil dan l-operatur, inklużi kwalunkwe penalitajiet imposti fuq dan tal-aħħar minħabba dan id-dewmien, jiġu mgħoddija fil-prezz li għandha tħallas din l-awtorità lill-imsemmi operatur. Hija l-qorti nazzjonali li għandha tivverifika jekk dawn il-kundizzjonijiet humiex sodisfatti.
Fuq it-tieni domanda
42 Wara li fl-Artikolu 1 tagħha pprovdiet li d-dispożizzjonijiet tagħha japplikaw għall-pagamenti kollha magħmula bħala remunerazzjoni għal transazzjonijiet kummerċjali, fl-Artikolu 2(1) tagħha, id-Direttiva 2000/35 tiddefinixxi “transazzjonijiet kummerċjali” bħala “transazzjonijiet bejn intrapriżi [impriżi] jew bejn intrapriżi u awtoritajiet pubbliċi li twassal għall-ġarr ta’ oġġetti jew il-provvista ta’ servizzi għall-ħlas”.
43 Dawn id-dispożizzjonijiet ġew trasposti fis-sistema legali Taljana, f’termini simili, permezz tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 231, tad-9 ta’ Ottubru 2002.
44 F’dan il-każ fil-kawża prinċipali, fir-rigward tar-relazzjoni bejn l-operatur ta’ sit ta’ landfill u l-awtorità li tarmi skart fil-landfill, mill-informazzjoni inkluża fid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li dan l-operatur jipprovdi servizz lil din l-awtorità, jiġifieri r-rimi ta’ skart fil-landfill, li għalih l-imsemmija awtorità tħallsu remunerazzjoni li, skont l-Artikolu 3(26) tal-Liġi Nru 549/95, tinkludi l-ammont ta’ taxxa speċjali mħallsa minnu.
45 Għaldaqstant jidher li bil-kontra ta’ dak li jsostni l-Gvern Taljan, ir-relazzjoni bejn l-operatur ta’ sit ta’ landfill u l-awtorità li tarmi skart fil-landfill tikkostitwixxi tranżazzjoni bejn impriża u awtorità pubblika li twassal għal provvista ta’ servizzi għall-ħlas u, konsegwentement, hija tranżazzjoni kummerċjali fis-sens tal-Artikolu 2(1) tad-Direttiva 2000/35.
46 Għaldaqstant, il-ħlasijiet magħmula bħala remunerazzjoni ta’ tali tranżazzjoni, jidħlu fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 2000/35.
47 Minn dan isegwi li f’sitwazzjoni bħal dik tal-kawża prinċipali, skont l-Artikolu 3 tad-Direttiva 2000/35, l-Istati Membri għandhom jiżguraw li jitħallsu interessi fil-każ ta’ dewmien fil-ħlas tas-somom dovuti f’dan is-sens, mill-awtorità lokali li tarmi skart fil-landfill, lill-operatur ta’ sit ta’ landfill li għandhom jinkludu, skont il-każ u kif ukoll ġie rilevat fil-punt 38 tas-sentenza preżenti, l-ammont ta’ taxxa imħallsa minn dan l-operatur u li għandha tiġi rimborsata lilu mill-awtorità lokali li tarmi dan l-iskart fil-landfill.
48 Minn dak kollu li ntqal qabel jirriżulta li r-risposta għat-tieni domanda għandha tkun li l-Artikoli 1, 2(1) u 3 tad-Direttiva 2000/35 għandhom jiġu interpretati fis-sens li s-somom dovuti lill-operatur ta’ sit ta’ landfill minn awtorità lokali li tarmi l-iskart fil-landfill, bħal dawk dovuti bħala rimbors ta’ taxxa, jidħlu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija direttiva u li l-Istati Membri għandhom għaldaqstant jiżguraw, skont l-Artikolu 3 tagħha, li jitħallsu interessi lil dan l-operatur fil-każ ta’ dewmien fil-ħlas, tal-imsemmija somom, attribwit lil din l-awtorità lokali.
Fuq l-ispejjeż
49 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja, (It-Tieni Awla) taqta’ u tiddeċiedi:
1) L-Artikolu 10 tad-Direttiva tal-Kunsill 1999/31/KE, tas-26 ta’ April 1999, dwar ir-rimi ta’ skart f’terraferma [landfill], kif emendata bir-Reglament (KE) Nru 1882/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tad-29 ta’ Settembru 2003, għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tissuġġetta lill-operatur ta’ sit ta’ landfill għal taxxa li għandha tiġi rimborsata lilu mill-awtorità lokali li tarmi skart fil-landfill, u li tipprevedi penalitajiet kontrih fil-każ ta’ ħlas tardiv ta’ din it-taxxa, madankollu bil-kundizzjoni li din il-leġiżlazzjoni tkun akkumpanjata minn miżuri intiżi sabiex jiżguraw li r-rimbors tal-imsemmija taxxa jseħħ effettivament u fi żmien qasir u li l-ispejjeż kollha marbutin mal-irkupru u, b’mod partikolari, l-ispejjeż li jirriżultaw minn dewmien fil-ħlas tas-somom dovuti f’dan is-sens mill-imsemmija awtorità lokali lil dan l-operatur, inklużi kwalunkwe penalitajiet imposti fuq dan tal-aħħar minħabba dan id-dewmien, jiġu mgħoddija fil-prezz li għandha tħallas din l-awtorità lill-imsemmi operatur. Hija l-qorti nazzjonali li għandha tivverifika jekk dawn il-kundizzjonijiet humiex sodisfatti.
2) L-Artikoli 1, 2(1) u 3 tadDirettiva 2000/35/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tad-29 ta’ Ġunju 2000, dwar il-ġlieda kontra ħlasijiet tard fi transazzjonijiet kummerċjali, għandhom jiġu interpretati fis-sens li s-somom dovuti lill-operatur ta’ sit ta’ landfill minn awtorità lokali li tarmi skart fil-landfill, bħal dawk dovuti bħala rimbors ta’ taxxa, jidħlu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija direttiva u li l-Istati Membri għandhom għaldaqstant jiżguraw, skont l-Artikolu 3 tagħha, li jitħallsu interessi lil dan l-operatur fil-każ ta’ dewmien fil-ħlas, tal-imsemmija somom, attribwit lil din l-awtorità lokali.
Firem
* Lingwa tal-kawża: it-Taljan.