Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

References to this case

Share

Highlight in text

Go

Υπόθεση C-3/09

Erotic Center BVBA

κατά

Belgische Staat

(αίτηση του hof van beroep te Gent για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Έκτη οδηγία ΦΠΑ – Άρθρο 12, παράγραφος 3, στοιχείο α΄ – Παράρτημα H – Μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ – Έννοια των όρων “δικαίωμα εισόδου σε κινηματογράφο” – Ατομικός θάλαμος θεάσεως ταινιών κατά παραγγελία»

Περίληψη της αποφάσεως

Φορολογικές διατάξεις – Εναρμόνιση των νομοθεσιών – Φόρος κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας – Δυνατότητα των κρατών μελών να εφαρμόζουν μειωμένο συντελεστή ως προς ορισμένες παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών

(Οδηγία 77/388 του Συμβουλίου, παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, εδ. 1)

Η έννοια του δικαιώματος εισόδου σε κινηματογράφο, κατά το παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρώτο εδάφιο, της έκτης οδηγίας 77/388, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών, όπως έχει τροποποιηθεί με την οδηγία 2001/4, δεν καλύπτει την πληρωμή στην οποία προβαίνει ο καταναλωτής προκειμένου να έχει δικαίωμα κατ’ ιδίαν θεάσεως μιας ή περισσοτέρων ταινιών ή ακόμη αποσπασμάτων ταινιών, εντός αυτοτελούς χώρου, όπως είναι οι ατομικοί θάλαμοι θεάσεως.

Πράγματι, εκτός του ότι η έννοια του δικαιώματος εισόδου σε κινηματογράφο πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με τη συνήθη σημασία των όρων αυτών, τα διάφορα γεγονότα και οι διάφοροι χώροι που απαριθμούνται στο παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρώτο εδάφιο, έχουν ιδίως ως κοινό σημείο ότι το κοινό έχει πρόσβαση σ’ αυτά κατόπιν πληρωμής δικαιώματος εισόδου, το οποίο παρέχει σε όλα τα πρόσωπα που το καταβάλλουν το δικαίωμα να απολαύουν συλλογικώς πολιτιστικών και ψυχαγωγικών υπηρεσιών, χαρακτηριστικών των εν λόγω γεγονότων ή χώρων.

(βλ. σκέψεις 16-17, 19 και διατακτ.)







ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ (όγδοο τμήμα)

της 18ης Μαρτίου 2010 (*)

«Έκτη οδηγία ΦΠΑ – Άρθρο 12, παράγραφος 3, στοιχείο α΄ – Παράρτημα H – Μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ – Έννοια των όρων “δικαίωμα εισόδου σε κινηματογράφο” – Ατομικός θάλαμος θεάσεως ταινιών κατά παραγγελία»

Στην υπόθεση C-3/09,

με αντικείμενο αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως δυνάμει του άρθρου 234 ΕΚ, που υπέβαλε το hof van beroep te Gent (Βέλγιο) με απόφαση της 23ης Δεκεμβρίου 2008, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 8 Ιανουαρίου 2009, στο πλαίσιο της δίκης

Erotic Center BVBA

κατά

Belgische Staat,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ (όγδοο τμήμα),

συγκείμενο από τους C. Toader, πρόεδρο τμήματος, K. Schiemann (εισηγητή) και P. Kūris, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: Y. Bot

γραμματέας: K. Malacek, υπάλληλος διοικήσεως,

έχοντας υπόψη την έγγραφη διαδικασία και κατόπιν της επ’ ακροατηρίου συζητήσεως της 28ης Ιανουαρίου 2010,

λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις που υπέβαλαν:

–        η Erotic Center BVBA, εκπροσωπούμενη από τον J. van Besien, advocaat,

–        η Βελγική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την M. Jacobs,

–        η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εκπροσωπούμενη από τους Δ. Τριανταφύλλου και W. Roels,

κατόπιν της αποφάσεως που έλαβε, αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα, να εκδικάσει την υπόθεση χωρίς ανάπτυξη προτάσεων,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1        Η αίτηση εκδόσεως προδικαστικής αποφάσεως αφορά την ερμηνεία του όρου «κινηματογράφος» που περιέχεται στο παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση (ΕΕ ειδ. έκδ. 09/001, σ. 49), όπως έχει τροποποιηθεί με την οδηγία 2001/4/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Ιανουαρίου 2001 (ΕΕ L 22, σ. 17, στο εξής: έκτη οδηγία).

2        Η αίτηση αυτή υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της Erotic Center BVBA (στο εξής: E. Center) και του Belgische Staat όσον αφορά την εφαρμογή ή μη μειωμένου συντελεστή φόρου προστιθεμένης αξίας (στο εξής: ΦΠΑ) επί των ποσών που εισπράττει η E. Center για να παραχωρεί τη χρήση ατομικών θαλάμων θεάσεως ταινιών οι οποίοι βρίσκονται στους χώρους της εταιρίας αυτής.

 Το νομικό πλαίσιο

 Η κανονιστική ρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ενώσεως

3        Το άρθρο 12, παράγραφος 3, στοιχείο α΄, της έκτης οδηγίας ορίζει τα εξής:

«Ο κανονικός συντελεστής του [ΦΠΑ] ορίζεται από τα κράτη μέλη ως ποσοστό της φορολογητέας βάσης να είναι ίδιος για τις παραδόσεις αγαθών και την παροχή υπηρεσιών. […]

[…]

Τα κράτη μέλη μπορούν να εφαρμόζουν ένα ή δύο μειωμένους συντελεστές. Οι συντελεστές αυτοί ορίζονται ως ποσοστό της φορολογητέας βάσης το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 5 % και εφαρμόζονται μόνο στις παραδόσεις αγαθών και στις παροχές υπηρεσιών των κατηγοριών που προβλέπονται στο παράρτημα Η.»

4        Το παράρτημα H της έκτης οδηγίας, με τον τίτλο «Κατάλογος των παραδόσεων αγαθών και παροχών υπηρεσιών δυναμένων να υπαχθούν στους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ», απαριθμεί διάφορες κατηγορίες. Η έβδομη κατηγορία του εν λόγω παραρτήματος έχει ως εξής:

«Δικαίωμα εισόδου σε παραστάσεις, θέατρα, τσίρκο, πανηγύρια, λούνα-παρκ, συναυλίες, μουσεία, ζωολογικούς κήπους, κινηματογράφους, εκθέσεις και σε παρόμοια πολιτιστικά γεγονότα και σχετικούς χώρους.

Λήψη ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών.»

 Η εθνική κανονιστική ρύθμιση

5        Το άρθρο 1, παράγραφος 1, του βασιλικού διατάγματος 20, της 20ής Ιουλίου 1970, περί καθορισμού των συντελεστών φόρου προστιθεμένης αξίας και κατατάξεως των αγαθών και υπηρεσιών σε αντιστοιχία προς αυτούς τους συντελεστές (στο εξής: β.δ. 20), προβλέπει ότι επιβάλλεται ΦΠΑ με μειωμένο συντελεστή ύψους 6 % για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που περιλαμβάνονται στον πίνακα Α του παραρτήματος του εν λόγω βασιλικού διατάγματος.

6        Στο κεφάλαιο XXVIII του εν λόγω πίνακα A απαριθμούνται οι ακόλουθες υπηρεσίες:

«Η παροχή του δικαιώματος εισόδου σε εγκαταστάσεις για σκοπούς πολιτιστικούς, αθλητικούς ή ψυχαγωγικούς, καθώς και η παροχή του δικαιώματος χρησιμοποιήσεώς τους, με εξαίρεση:

a)      την παροχή του δικαιώματος χρησιμοποιήσεως αυτόματων συσκευών ψυχαγωγίας,

b)      τη διάθεση κινητών πραγμάτων.»

 Η διαφορά της κύριας δίκης και το προδικαστικό ερώτημα

7        Στις 15 Σεπτεμβρίου 2004, οι φορολογικές αρχές διενήργησαν στους χώρους της E. Center έλεγχο σχετικό με την εφαρμογή της κανονιστικής ρυθμίσεως περί ΦΠΑ κατά το διάστημα από την 1η Ιανουαρίου έως τις 30 Ιουνίου 2004. Κατόπιν του ελέγχου αυτού, οι εν λόγω αρχές, στις 9 Νοεμβρίου 2004, κατάρτισαν πρακτικό το οποίο περιείχε διορθωτική πράξη επιβολής φόρου εις βάρος της E. Center με το σκεπτικό ότι αυτή κακώς εφάρμοσε τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ του 6 %, αντί του γενικού συντελεστή 21 %, στα έσοδα που αποκομίστηκαν από τη διάθεση θαλάμων θεάσεως. Ως εκ τούτου, καταλογίστηκαν στην E. Center τα ποσά των 48 454,36 ευρώ και 4 840 ευρώ, τα οποία αφορούσαν, αντιστοίχως, τον κατά τα άνω διαφυγέντα ΦΠΑ και πρόστιμο.

8        Αφού επιδόθηκε στην E. Center, στις 24 Δεκεμβρίου 2004, εντολή πληρωμής των εν λόγω ποσών, η εταιρία αυτή, στις 22 Μαρτίου 2005, άσκησε προσφυγή με αίτημα την ακύρωση της εν λόγω εντολής, ενώπιον του rechtbank van eerste aanleg te Brugge. Δεδομένου ότι η ως άνω προσφυγή απορρίφθηκε με απόφαση της 10ης Σεπτεμβρίου 2007, η E. Center άσκησε έφεση κατά της αποφάσεως αυτής ενώπιον του hof van beroep te Gent.

9        Ενώπιον του δικαστηρίου αυτού, η E. Center υποστηρίζει ότι οι εν λόγω θάλαμοι θεάσεως εμπίπτουν στην κατηγορία των «εγκαταστάσεων για σκοπούς πολιτιστικούς, αθλητικούς ή ψυχαγωγικούς», υπό την έννοια του κεφαλαίου XXVIII του πίνακα A του παραρτήματος του β.δ. 20, δεδομένου ότι, μεταξύ άλλων, οι θάλαμοι αυτοί πρέπει να χαρακτηρισθούν ως «κινηματογράφος», υπό την έννοια της έβδομης κατηγορίας του παραρτήματος H της έκτης οδηγίας, όπως άλλωστε είχαν ήδη αποφασίσει συναφώς τα ολλανδικά δικαστήρια. Κατά την E. Center, ο αριθμός καθημένων, το είδος της προβαλλομένης ταινίας ή η χρησιμοποιούμενη τεχνική προβολής στερούνται, ειδικότερα, επιρροής για τον χαρακτηρισμό αυτόν.

10      Η Βελγική Κυβέρνηση είναι της γνώμης ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται εντός των εν λόγω θαλάμων ανταποκρίνονται στο περιεχόμενο του όρου «αυτόματη συσκευή ψυχαγωγίας», υπό την έννοια του εν λόγω κεφαλαίου XXVIII, δεδομένου ότι η έναρξη της προβολής ταινιών στους θαλάμους προκαλείται με την εισαγωγή μεταλλικών νομισμάτων εντός συσκευής η οποία παρέχει τη δυνατότητα μεταβάσεως από τη μία ταινία στην άλλη. Κατά τη Βελγική Κυβέρνηση, οι θάλαμοι αυτοί δεν μπορούν επίσης να χαρακτηρισθούν ως «κινηματογράφοι», δεδομένου ότι δεν αποτελούν χώρους εντός των οποίων ομάδα προσώπων μπορεί συλλογικώς να παρακολουθεί μία και μόνη ταινία της οποίας η προβολή αρχίζει χωρίς την παρέμβαση των θεατών, οι οποίοι εξάλλου έχουν προηγουμένως αγοράσει εισιτήρια εισόδου σ’ αυτήν.

11      Το αιτούν δικαστήριο εκθέτει ότι, θεσπίζοντας το κεφάλαιο XXVIII του πίνακα A του παραρτήματος του β.δ. 20, ο Βέλγος νομοθέτης έκανε χρήση της δυνατότητας που του παρέχει το άρθρο 12, παράγραφος 3, στοιχείο α΄, της έκτης οδηγίας, σε συνδυασμό με το παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, της οδηγίας αυτής, οπότε το εν λόγω κεφάλαιο XXVIII έχει την έννοια ότι καλύπτει μεταξύ άλλων τους κινηματογράφους, υπό την έννοια της ως άνω έβδομης κατηγορίας. Το εν λόγω δικαστήριο κρίνει ότι η ανάγκη ερμηνείας του εθνικού κανόνα κατά τρόπο σύμφωνο με την έκτη οδηγία και με τις ομοιόμορφες έννοιες που της προσιδιάζουν συνεπάγεται ότι αν οι επίμαχοι θάλαμοι θεωρηθούν ως κινηματογράφοι, υπό την έννοια της ως άνω οδηγίας, δεν θα μπορούν να χαρακτηρισθούν ως αυτόματες συσκευές ψυχαγωγίας, υπό την έννοια του εν λόγω κεφαλαίου ΧΧVIII και θα πρέπει να εφαρμοσθεί ως προς αυτές ο μειωμένος συντελεστής του 6 %.

12      Υπό τις συνθήκες αυτές, το hof van beroep te Gent αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο το ακόλουθο προδικαστικό ερώτημα:

«Πρέπει θάλαμος ο οποίος συνίσταται σε ένα δυνάμενο να απομονώνεται χώρο, όπου υπάρχει θέση για ένα μόνο άτομο και εντός του οποίου αυτό το άτομο μπορεί να παρακολουθεί ταινίες σε οθόνη τηλεοράσεως αντί ορισμένου τιμήματος, το ίδιο δε προκαλεί την έναρξη της προβολής κατόπιν εισαγωγής μεταλλικού νομίσματος, μπορεί να επιλέγει μεταξύ διαφόρων ταινιών και κατά τη διάρκεια του χρόνου για τον οποίο έχει πληρώσει μπορεί να μεταβάλλει κατά βούληση την επιλογή της προβαλλόμενης ταινίας, να θεωρείται ως “κινηματογράφος”, κατά την έννοια της [έβδομης κατηγορίας] του παραρτήματος Η της [έκτης οδηγίας];»

 Επί του προδικαστικού ερωτήματος

13      Όπως προκύπτει από το γράμμα του, το παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρώτο εδάφιο, της έκτης οδηγίας αφορά το «δικαίωμα εισόδου» σε διάφορα πολιτιστικά και ψυχαγωγικά γεγονότα και χώρους τα οποία απαριθμεί (βλ. απόφαση της 23ης Οκτωβρίου 2003, C-109/02, Επιτροπή κατά Γερμανίας, Συλλογή 2003, σ. Ι-12691, σκέψη 25), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται ιδίως οι «κινηματογράφοι».

14      Ελλείψει ορισμού, στην έκτη οδηγία, της εννοίας του δικαιώματος εισόδου σε κινηματογράφο κατά το εν λόγω παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρέπει να ερμηνευθεί η έννοια αυτή υπό το πρίσμα του πλαισίου στο οποίο εντάσσεται εντός της έκτης οδηγίας (βλ., υπό την έννοια αυτή, απόφαση της 18ης Ιανουαρίου 2001, C-83/99, Επιτροπή κατά Ισπανίας, Συλλογή 2001, σ. I-445, σκέψη 17).

15      Συναφώς και όπως έχει ήδη υπογραμμίσει το Δικαστήριο, από το άρθρο 12, παράγραφος 3, στοιχείο α΄, της έκτης οδηγίας προκύπτει ότι τα κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να εφαρμόζουν έναν ή δύο μειωμένους συντελεστές, κατά παρέκκλιση από την αρχή της εφαρμογής του κανονικού συντελεστή. Επιπλέον, σύμφωνα με τη διάταξη αυτή, οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ μπορούν να εφαρμόζονται αποκλειστικά στις περιπτώσεις παραδόσεως αγαθών και παροχής υπηρεσιών του παραρτήματος Η της οδηγίας αυτής. Όπως προκύπτει από πάγια νομολογία, οι εισάγουσες παρέκκλιση από μία αρχή διατάξεις πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικώς (βλ., μεταξύ άλλων, προπαρατεθείσα απόφαση Επιτροπή κατά Ισπανίας, σκέψεις 18 και 19 και εκεί παρατιθέμενη νομολογία).

16      Συνάγεται ιδίως ότι η έννοια του δικαιώματος εισόδου σε κινηματογράφο πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με τη συνήθη σημασία των όρων αυτών (βλ., υπό την έννοια αυτή, προπαρατεθείσες αποφάσεις Επιτροπή κατά Ισπανίας, σκέψη 20, και Επιτροπή κατά Γερμανίας, σκέψη 23).

17      Εξάλλου, όπως υπογράμμισαν η Βελγική Κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, διαπιστώνεται ότι τα διάφορα γεγονότα και οι διάφοροι χώροι που απαριθμούνται στο παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρώτο εδάφιο, της έκτης οδηγίας έχουν ιδίως ως κοινό σημείο ότι το κοινό έχει πρόσβαση σ’ αυτά κατόπιν πληρωμής δικαιώματος εισόδου, το οποίο παρέχει σε όλα τα πρόσωπα που το καταβάλλουν το δικαίωμα να απολαύουν συλλογικώς πολιτιστικών και ψυχαγωγικών υπηρεσιών, χαρακτηριστικών των εν λόγω γεγονότων ή χώρων.

18      Εκ των ανωτέρω συνάγεται ότι η έννοια του δικαιώματος εισόδου σε κινηματογράφο, κατά το παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρώτο εδάφιο, της έκτης οδηγίας δεν είναι δυνατό, λαμβανομένης υπόψη της συνήθους σημασίας των όρων αυτών και του ιδιαίτερου πλαισίου της διατάξεως εντός της οποίας αυτοί εντάσσονται, να ερμηνευθεί κατά τρόπον ώστε να καλύπτει την πληρωμή στην οποία προβαίνει ο καταναλωτής προκειμένου να έχει δικαίωμα κατ’ ιδίαν θεάσεως μιας ή περισσοτέρων ταινιών ή ακόμη αποσπασμάτων ταινιών, εντός αυτοτελούς χώρου, όπως είναι οι επίμαχοι στην κύρια δίκη θάλαμοι.

19      Επομένως, στο προδικαστικό ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι η έννοια του δικαιώματος εισόδου σε κινηματογράφο, κατά το παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρώτο εδάφιο, της έκτης οδηγίας δεν καλύπτει την πληρωμή στην οποία προβαίνει ο καταναλωτής προκειμένου να έχει δικαίωμα κατ’ ιδίαν θεάσεως μιας ή περισσοτέρων ταινιών ή ακόμη αποσπασμάτων ταινιών, εντός αυτοτελούς χώρου, όπως είναι οι επίμαχοι στην κύρια δίκη θάλαμοι.

 Επί των δικαστικών εξόδων

20      Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ’ αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων. Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν όσοι υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, πλην των ως άνω διαδίκων, δεν αποδίδονται.

Για τους λόγους αυτούς, το Δικαστήριο (όγδοο τμήμα) αποφαίνεται:

Η έννοια του δικαιώματος εισόδου σε κινηματογράφο, κατά το παράρτημα H, έβδομη κατηγορία, πρώτο εδάφιο, της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 17ης Μαΐου 1977, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθεμένης αξίας: ομοιόμορφη φορολογική βάση, όπως έχει τροποποιηθεί με την οδηγία 2001/4/ΕΚ του Συμβουλίου, της 19ης Ιανουαρίου 2001, δεν καλύπτει την πληρωμή στην οποία προβαίνει ο καταναλωτής προκειμένου να έχει δικαίωμα κατ’ ιδίαν θεάσεως μιας ή περισσοτέρων ταινιών ή ακόμη αποσπασμάτων ταινιών, εντός αυτοτελούς χώρου, όπως είναι οι επίμαχοι στην κύρια δίκη θάλαμοι.

(υπογραφές)

* Γλώσσα διαδικασίας: η ολλανδική.