Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

References to this case

Share

Highlight in text

Go

Kawża C-155/09

Il-Kummissjoni Ewropea

vs

Ir-Repubblika Ellenika

“Nuqqas ta’ Stat li jwettaq obbligu — Artikoli 12 KE, 18 KE, 39 KE u 43 KE —Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim li jistabbilixxi ż-Żona Ekonomika Ewropea —Leġiżlazzjoni fiskali — Kundizzjonijiet għall-eżenzjoni mit-taxxa fuq it-trasferiment mal-ewwel xiri ta’ proprjetà immobbli — Eżenzjoni rriżervata biss lir-residenti fit-territorju nazzjonali kif ukoll liċ-ċittadini ta’ oriġini Griega li ma humiex residenti fil-pajjiż fid-data tax-xiri”

Sommarju tas-sentenza

1.        Ċittadinanza tal-Unjoni Ewropea — Dritt ta’ moviment liberu u ta’ residenza libera fit-territorju tal-Istati Membri — Taxxa fuq it-trasferimenti ta’ proprjetajiet immobbli

(Artikoli 18 KE, 39 KE u 43 KE; Ftehim ŻEE, Artikoli 28 u 31)

2.        Ċittadinanza tal-Unjoni Ewropea — Trattament ugwali — Diskriminazzjoni minħabba ċittadinanza — Projbizzjoni — Taxxa nazzjonali fuq it-trasferimenti ta’ proprjetajiet immobbli

(Artikoli 12 KE, 18 KE, 39 KE u 43 KE; Ftehim ŻEE, Artikoli 4, 28 u 31)

1.        Stat Membru jonqos milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikoli 18 KE, 39 KE u 43 KE kif ukoll taħt l-Artikoli 28 u 31 tal-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea meta jeżenta mit-taxxa fuq it-trasferimenti ta’ proprjetajiet immobbli biss lir-residenti permanenti fuq it-territorju nazzjonali, filwaqt li l-persuni li ma humiex residenti u li jkollhom l-intenzjoni li jistabbilixxu ruħhom f’dan it-territorju fil-ġejjieni ma humiex eżentati minn din it-taxxa.

Fil-fatt, ir-regoli tat-trattament ugwali jipprojbixxu mhux biss id-diskriminazzjonijiet ċari bbażati fuq iċ-ċittadinanza iżda wkoll kull forma moħbija ta’ diskriminazzjoni li, permezz tal-użu ta’ kriterji oħra ta’ distinzjoni, twassal fil-fatt għall-istess riżultat. Dan ikun il-każ meta jkun hemm miżura li tipprovdi għal distinzjoni bbażata fuq il-kriterju tad-domiċilju jew tar-residenza, inkwantu hemm riskju li dan il-kriterju jiżvantaġġa prinċipalment liċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra, u dan sa fejn il-maġġoranza tal-persuni li ma għandhomx id-domiċilju tagħhom fit-territorju nazzjonali, l-istess bħal dawk li ma għandhomx ir-residenza tagħhom f’dan it-territorju, huma persuni li ma humiex ċittadini. Tali kundizzjoni ta’ residenza permanenti ma hijiex ta’ natura li tiġġustifika l-għanijiet invokati mill-Istat Membru inkwistjoni, li jikkonsistu f’li jiġi ffaċilitat ix-xiri tal-ewwel akkomodazzjoni, f’li tiġi evitata kull spekulazzjoni fuq proprjetà immobbli u f’li jiġu sostnuti l-familji li d-dħul tagħhom huwa baxx jew medju, u ma hijiex neċessarja sabiex tiġi kkontrollata l-frodi fiskali u sabiex jiġi evitat l-abbuż li jikkonsisti f’li dak li jkun jipprova jabbuża mill-għan tal-eżenzjoni.

(ara l-punti 45, 46, 59, 63 u d-dispożittiv 1)

2.        Stat Membru jonqos milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikoli 12 KE, 39 KE u 43 KE kif ukoll taħt l-Artikoli 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE meta, matul ix-xiri tal-ewwel residenza fit-territorju ta’ dan l-Istat, jeżenta, taħt ċerti kundizzjonijiet, mit-taxxa fuq it-trasferimenti ta’ proprjetajiet immobbli liċ-ċittadini tiegħu jew lil persuni ta’ dik l-oriġini nazzjonali biss.

Dan it-trattament differenti bejn iċ-ċittadini nazzjonali u dawk ta’ Stati Membri oħra li jkollhom l-intenzjoni li joqogħdu fl-Istat Membru inkwistjoni, ibbażat espliċitament u unikament fuq iċ-ċittadinanza, jikkostitwixxi diskriminazzjoni diretta pprojbita mill-imsemmija dispożizzjonijiet. Għanijiet li, minn naħa, ifittxu li jiffaċilitaw ix-xiri ta’ akkomodazzjoni għall-emigranti ċittadini ta’ dan l-Istat Membru u l-persuni li għandhom l-istess oriġini nazzjonali kif ukoll li jinkoraġġixxu r-ritorn tagħhom, billi dan l-Istat Membru kien sofra minn tnaqqis sinjifikattiv tal-popolazzjoni minħabba l-emigrazzjoni massiva lejn pajjiżi barranin, u, min-naħa l-oħra, iż-żamma ta’ rabtiet bejn dawn l-emigrati u l-Istat ta’ oriġini tagħhom ma humiex ta’ natura li jistabbilixxu l-eżistenza ta’ ċirkustanzi oġġettivi, indipendenti miċ-ċittadinanza tal-persuni kkonċernati, li jistgħu jiġġustifikaw diskriminazzjoni bħal dik li tirriżulta mill-eżenzjoni msemmija, sa fejn dawn għandhom bħala bażi l-istess ċittadinanza tal-persuni kkonċernati.

(ara l-punti 69-71, 75 u d-dispożittiv 1)







SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)

20 ta’ Jannar 2011 (*)

“Nuqqas ta’ Stat li jwettaq obbligu – Artikoli 12 KE, 18 KE, 39 KE u 43 KE – Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim li jistabbilixxi ż-Żona Ekonomika Ewropea – Leġiżlazzjoni fiskali – Kundizzjonijiet għall-eżenzjoni mit-taxxa fuq it-trasferiment mal-ewwel xiri ta’ proprjetà immobbli – Eżenzjoni rriżervata biss lir-residenti fit-territorju nazzjonali kif ukoll liċ-ċittadini ta’ oriġini Griega li ma humiex residenti fil-pajjiż fid-data tax-xiri”

Fil-Kawża C-155/09,

li għandha bħala suġġett rikors għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu taħt l-Artikolu 226 KE, ippreżentat fl-4 ta’ Mejju 2009,

Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn R. Lyal u D. Triantafyllou, bħala aġenti, b’indirizz għan-notifika fil-Lussemburgu,

rikorrenti,

vs

Ir-Repubblika Ellenika, irrappreżentata minn P. Mylonopoulos u V. Karra, bħala aġenti, b’indirizz għan-notifika fil-Lussemburgu,

konvenuta,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),

komposta minn A. Tizzano, President tal-Awla, J.-J. Kasel, E. Levits, M. Safjan u M. Berger (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: J. Mazák,

Reġistratur: R. Şereş, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-20 ta’ Mejju 2010,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        Permezz tar-rikors tagħha, il-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej titlob lill-Qorti tal-Ġustizzja tikkonstata li:

–      billi tat eżenzjoni mit-taxxa fuq it-trasferiment ta’ proprjetà immobbli (iktar ’il quddiem it-“taxxa”) biss lill-persuni residenti b’mod permanenti fil-Greċja, iżda mhux lil persuni li ma humiex residenti u li jkollhom l-intenzjoni li jistabbilixxu ruħhom fil-pajjiż fil-ġejjieni, u,

–      billi tat, taħt kundizzjonijiet speċifiċi, eżenzjoni mill-istess taxxa biss liċ-ċittadini Griegi għall-ewwel xiri ta’ residenza fil-Greċja, fejn dan jikkostitwixxi diskriminazzjoni espliċita għad-detriment tar-residenti barranin li ma humiex ċittadini Griegi,

ir-Repubblika Ellenika naqset milli twettaq l-obbligi tagħha taħt l-Artikoli 18 KE, 39 KE u 43 KE, moqrija fid-dawl tal-Artikolu 12 KE, kif ukoll taħt l-Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea, tat-2 ta’ Mejju 1992 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 11, Vol. 52, p. 3, iktar ’il quddiem il-“Ftehim ŻEE”), billi dan l-Istat Membru ostakola l-eżerċizzju tal-libertajiet fundamentali li jirriżultaw minn dawn id-dispożizzjonijiet.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

2        L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 12 KE jiddisponi li:

“Fil-kamp ta’ l-applikazzjoni ta’ dan it-Trattat, u bla ħsara għad-disposizzjonijiet speċjali inklużi hemm kull diskriminazzjoni minħabba ċittadinanza għandha tiġi projbita.”

3        L-Artikolu 18(1) KE jipprovdi li:

“Kull ċittadin ta’ l-Unjoni għandu jkollu d-dritt tal-moviment u tar-residenza libera fit-territorju ta’ l-Istati Membri, suġġett għal-limitazzjonijiet u l-kundizzjonijiet previsti fit-Trattat u fil-miżuri adottati biex jagħtuh effett.”

4        L-Artikolu 39(1) sa (3) KE huma fformulati kif ġej:

“1.      Għandu jkun żgurat il-moviment liberu tal-ħaddiema fi ħdan il-Komunità.

2.      Dan jimplika l-abolizzjoni ta’ kull diskriminazzjoni minħabba ċittadinanza bejn il-ħaddiema ta’ l-Istati Membri dwar l-impjieg, il-paga u l-kondizzjonijiet l-oħra tax-xogħol.

3.      Għandu jinkludi d-dritt, bla ħsara għal-limitazzjonijiet ġustifkati minħabba ordni pubbliku, sigurta’ pubblika u saħħa pubblika:

a)      li jaċċetta offerti ta’ impieg li jkunu saru,

b)      li jispostja ruħu liberament għal dan l-iskop fit-territorju ta’ l-Istati Membri,

ċ)      li joqgħod f’kull Stat Membru sabiex jaħdem f’impieg skond il-liġijiet, regolamenti u regoli amministrattivi li jirregolaw l-impieg tal-ħaddiema ta’ dak l-Istat,

d)      li jgħix fit-territorju ta’ Stat Membru wara li jkun okkupa impjieg hemm, bil-kondizzjonijiet li l-applikazzjoni tagħhom għandha soġġetta għal regolamenti li għandhom jiġu stabbiliti mill-Kummissjoni.”

5        Skont l-Artikolu 43 KE:

“Fil-qafas tad-disposizzjonijiet ta’ hawn taħt ir-restrizzjonijiet għal-libertà ta’ l-istabbiliment ta’ ċittadini ta' Stat Membru fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor, għandhom jiġu projbiti. Tali projbizzjoni għandha testendi ruħha wkoll għal restrizzjonijiet fuq l-istabbiliment ta’ aġenziji, fergħat u sussidjarji, minn ċittadini ta’ Stat Membru stabbiliti fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor.

Il-libertà ta’ l-istabbiliment tinkludi d-dritt li tibda u teżerċita attivitajiet bħala persuna li taħdem għal rasa, kif ukoll li tikkostitwixxi u tmexxi impriżi u b’mod partikolari kumpanniji li jaqgħu taħt it-tifsira ta’ l-Artikolu 48, paragrafu 2, taħt il-kondizzjonijiet stipulati fil-liġijiet tal-pajjiż ta’ l-istabbiliment, għaċ-ċittadini tiegħu stess, bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu dwar il-kapital.”

6        Id-dispożizzjonijiet imsemmija fil-punti 2 sa 5 ta’ din is-sentenza, ħlief għall-Artikolu 18 KE, huma analogi għal dawk stabbiliti mill-Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE.

 Il-leġiżlazzjoni nazzjonali

7        L-Artikolu 1(1) tal-Liġi 1078/1980 jipprovdi:

“Il-kuntratti għax-xiri ta’ proprjetà immobbli, sħiħa u bi proprjetà sħiħa, minn persuna miżżewġa huma eżenti mit-taxxa fuq it-trasferiment ta’ proprjetà immobbli fejn ix-xerrej jew il-konjuġi jew it-tfal minuri tiegħu ma għandhom ebda dritt ta’ proprjetà sħiħa jew ta’ użufrutt jew ta’ akkomodazzjoni f’dar jew appartament ieħor biżżejjed għall-ħtiġijiet ta’ akkomodazzjoni tal-familja tiegħu jew ta’ dritt ta’ proprjetà sħiħa fuq art għall-bini jew sehem ta’ art daqs il-wiċċ ta’ bini li huwa biżżejjed għall-ħtiġijiet tagħhom ta’ akkomodazzjoni u li huwa fi muniċipalità jew komun bi popolazzjoni ta’ iktar minn tlett elef (3 000) persuna.”

8        L-Artikolu 1(3) tal-imsemmija liġi huwa fformulat kif ġej:

“Id-dispożizzjonijiet ta’ dan l-artikolu ma japplikawx għall-kuntratti għat-trasferiment ta’ proprjetà immobbli bi ħlas, meta x-xerrej ma jkunx jirrisjedi b’mod permanenti fil-Greċja.

F’ċirkustanzi eċċezzjonali, eżenzjoni tingħata meta tinxtara dar, appartament jew art minn Griegi jew persuni ta’ oriġini Griega li ħadmu barra mill-pajjiż għal mill-inqas sitt (6 ) snin u li huma rreġistrati fir-reġistru muniċipali nazzjonali tal-pajjiż, anki jekk ma humiex residenti b’mod permanenti fil-Greċja fil-mument tax-xiri.”

9        L-Artikolu 1(7) ta’ din il-liġi jipprovdi li l-eżenzjoni tingħata bil-kundizzjoni li l-proprjetà immobbli tibqa’ proprjetà tax-xerrej għall-inqas għal ħames snin.

10      Permezz tal-awtorità mogħtija mill-Artikolu 1(12) tal-Liġi 1078/1980, deċiżjoni ministerjali tas-7 ta’ April 2005 kienet stabbiliet għal sena l-perijodu minimu ta’ residenza kontinwa meħtieġa għal kull persuna kkonċernata fil-Greċja.

 Il-proċedura prekontenzjuża

11      Fis-6 ta’ Diċembru 2007, il-Kummissjoni bagħtet ittra ta’ intimazzjoni lir-Repubblika Ellenika fejn sostniet li, billi tat eżenzjoni mit-taxxa, minn naħa, biss lill-persuni residenti b’mod permanenti fil-Greċja, iżda mhux lil persuni li ma humiex residenti u li jkollhom l-intenzjoni li jistabbilixxu ruħhom f’dan l-Istat Membru fil-ġejjieni, u, min-naħa l-oħra, taħt kundizzjonijiet speċifiċi, liċ-ċittadini Griegi biss għall-ewwel xiri ta’ residenza fil-Greċja, fejn dan jikkostitwixxi diskriminazzjoni espliċita għad-detriment tar-residenti barranin li ma humiex ċittadini Griegi, dan l-Istat Membru naqas milli jwettaq l-obbligi tiegħu taħt l-Artikoli 12 KE, 18 KE, 39 KE u 43 KE, kif ukoll taħt l-Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE.

12      Fit-13 ta’ Frar 2008, ir-Repubblika Ellenika wieġbet din l-ittra billi ċaħdet l-ilmenti kollha tal-Kummissjoni.

13      Peress li ma kinitx konvinta b’din it-tweġiba, il-Kummissjoni bagħtet opinjoni motivata lir-Repubblika Ellenika, fit-23 ta’ Settembru 2008, fejn stednitha tikkonforma magħha f’terminu ta’ xahrejn min-notifika ta’ din l-opinjoni. Dan l-Istat Membru wieġeb għal din l-opinjoni fil-21 ta’ Novembru 2008 fejn tenna t-termini tat-tweġiba tiegħu għall-ittra ta’ intimazzjoni.

14      Billi ma kinitx konvinta bl-argumenti mressqa mir-Repubblika Ellenika, il-Kummissjoni ddeċidiet li tippreżenta dan ir-rikors.

 Fuq ir-rikors

 Fuq l-ewwel ilment, ibbażat fuq ir-restrizzjoni ta’ ċerti libertajiet fundamentali

 L-argumenti tal-partijiet

15      Il-Kummissjoni, b’referenza b’mod partikolari għas-sentenza tat-13 ta’ Lulju 1993, Commerzbank (C-330/91, Ġabra p. I-4017), l-ewwel nett issostni li għalkemm il-kriterju ta’ residenza permanenti previst taħt l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 mhux bilfors jimplika trattament diskriminatorju fir-rigward taċ-ċittadini tal-Unjoni, peress li japplika indipendentement miċ-ċittadinanza tal-persuni kkonċernati, xorta jibqa’ l-fatt li r-residenti permanenti fil-Greċja huma, fil-biċċa l-kbira tagħhom, ċittadini Griegi, u dan jista’ jistabbilixxi n-natura diskriminatorja tad-dispożizzjoni inkwistjoni.

16      Il-Kummissjoni ssostni f’dan ir-rigward li din id-dispożizzjoni teskludi mill-benefiċċju tal-eżenzjoni mit-taxxa lill-persuni li ma humiex residenti u li jixtru l-ewwel residenza fil-Greċja għall-installazzjoni tagħhom fil-ġejjieni f’dan l-Istat. Din id-differenza fit-trattament għalhekk twassal għal trattament diskriminatorju bejn residenti attwali u futuri.

17      It-tieni nett, filwaqt li tirreferi b’mod partikolari għas-sentenzi tal-15 ta’ Settembru 2005, Il-Kummissjoni vs Id-Danimarka (C-464/02, Ġabra p. I-7929), kif ukoll tat-13 ta’ Novembru 2003, Schilling u Fleck-Schilling (C-209/01, Ġabra p. I-13389), il-Kummissjoni tfakkar li l-kliem ġenerali tal-Artikolu 18 KE, li jistabbilixxi d-dritt ta’ kull ċittadin tal-Unjoni li jiċċaqlaq u jirrisjedi liberament fit-territorju tal-Istati Membri, huwa inkorporat fl-Artikoli 39 KE u 43 KE. Skont il-Kummissjoni, permezz ta’ ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, id-dispożizzjonijiet tat-Trattat KE dwar il-moviment liberu tal-persuni għandhom l-għan li jagħmlu iktar faċli għaċ-ċittadini tal-Unjoni l-eżerċizzju ta’ attivitajiet professjonali ta’ kull tip u jipprekludu miżuri li jistgħu jkunu ta’ żvantaġġ għall-persuni li jixtiequ jeżerċitaw attività ekonomika fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor. Id-dispożizzjonijiet li ma jħallux jew li jiddiswadu ċittadin ta’ Stat Membru milli jħalli l-Istat tiegħu ta’ oriġini sabiex jeżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu jikkostitwixxu xkiel għal din l-istess libertà anki jekk huma applikati indipendentament miċ-ċittadinanza tal-ħaddiema kkonċernati. Filwaqt li tibbaża ruħha fuq din il-ġurisprudenza, il-Kummissjoni ssostni li huwa manifest li l-leġiżlazzjoni Griega inkwistjoni tikser l-Artikoli 18 KE, 39 KE u 43 KE, peress li tirrendi s-sitwazzjoni ta’ persuni li ma jirrisjedux b’mod permanenti f’dak l-Istat Membru u li jixtiequ jistabbilixxu ruħhom hemm b’mod permanenti inqas attraenti minn dik ta’ residenti permanenti li jingħatalhom il-benefiċċju fiskali.

18      F’dan ir-rigward, il-Kummissjoni tippreċiża li hemm ksur tal-Artikoli 39 KE u 43 KE fir-rigward ta’ ħaddiema. L-Artikolu 18 KE japplika, min-naħa l-oħra, direttament għall-persuni li ma għandhom ebda attività ekonomika jew rabta mal-Greċja, u dan, f’dan il-każ, jirrigwarda b’mod partikolari lill-pensjonanti.

19      Skont l-istess raġunament, il-Kummissjoni tikkunsidra li l-Artikolu 1(1) u l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 huma kuntrarji għall-Artikoli 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE.

20      Fir-rigward tal-ġustifikazzjoni tar-restrizzjoni stabbilita minn dawn id-dispożizzjonijiet, il-Kummissjoni tqis li din ir-restrizzjoni ma tista’ tkun iġġustifikata b’ebda wieħed mill-għanijiet ta’ interess ġenerali invokati mir-Repubblika Ellenika u li, fi kwalunkwe każ, din ir-restrizzjoni tikser il-prinċipju ta’ proporzjonalità.

21      Fir-rigward tal-għan li jiġi ffaċilitat ix-xiri ta’ akkomodazzjoni minn residenti u li tiġi evitata kull spekulazzjoni fuq proprjetà immobbli f’dan il-kuntest, il-Kummissjoni ssostni, l-ewwel nett, li dan l-għan jista’ jiġi segwit ukoll fir-rigward tal-persuni li jixtru l-ewwel residenza tagħhom sabiex jinstallaw ruħhom fil-Greċja iktar tard. It-tieni nett, il-Kummissjoni ssostni li l-Liġi 1078/1980 ma tipprovdix l-obbligu għax-xerrej li juża l-proprjetà immobbli mixtrija bħala residenza permanenti u lanqas ma tipprojbixxih milli jikriha jew jerġa’ jbiegħha. Madankollu, fin-nuqqas ta’ tali obbligu, dan l-għan ma jistax jintlaħaq u għalhekk ma jistax jiġi effettivament invokat mir-Repubblika Ellenika.

22      Barra minn hekk, il-Kummissjoni ssostni li jeżistu mekkaniżmi ta’ kontroll inqas restrittivi sabiex jintlaħqu dawn l-għanijiet, bħal, pereżempju, ir-reġistrazzjoni mal-awtorità kompetenti Griega ta’ persuni li jinstallaw ruħhom fil-Greċja, it-tniżżil ta’ dawn tal-aħħar fir-reġistru fiskali, il-verifika tad-dikjarazzjonijiet tat-taxxa tagħhom u l-għoti, jekk ikunu sodisfatti ċerti kundizzjonijiet, ta’ trattament fiskali favorevoli. Tali sistema ta’ kontroll tista’ wkoll tiġi kkumplimentata b’“dikjarazzjonijiet taħt ġurament”. Għalhekk, ir-rifjut li tingħata eżenzjoni mit-taxxa lill-persuni li jkunu għadhom ma humiex residenti b’mod permanenti fil-Greċja iżda li jixtru proprjetà immobbli f’dak l-Istat Membru bl-intenzjoni li joqgħodu hemm, imur sew lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħaq l-għan li tiġi evitata kull spekulazzjoni fuq il-proprjetà immobbli fil-Greċja.

23      Il-Kummissjoni ma taqbilx li, fin-nuqqas ta’ kwalunkwe informazzjoni fiskali dwar ix-xerrej, huwa impossibbli li tiġi vverifikata l-eżistenza, jekk ikun il-każ, ta’ proprjetà immobbli oħra fil-Greċja li tappartjeni lix-xerrej, b’mod li d-dispożizzjoni nazzjonali kkontestata ma tistax tiġi kkunsidrata bħala intiża sabiex jiġi evitat l-abbuż mil-liġi. F’dan ir-rigward hija ssostni li, fir-rigward ta’ persuni li jinstallaw ruħhom fil-Greċja, il-kwistjoni ta’ jekk għandhomx diġà proprjetà immobbli fil-Greċja jew le ma hijiex iktar diffiċli sabiex tiġi ddeterminata fir-rigward ta’ dawn tal-aħħar milli hija fir-rigward ta’ dawk diġà residenti fit-territorju nazzjonali. Peress li d-dikjarazzjoni tat-taxxa ma tistax tiġi kkunsidrata bħala affidabbli ħafna, ma hemm ebda raġuni għalfejn l-awtoritajiet Griegi ma jistgħux jitolbu lix-xerrejja jekk għandhomx diġà proprjetà immobbli fil-Greċja. Il-Kummissjoni tirreferi f’dan ir-rigward għall-possibbiltà ta’ tniżżil f’reġistri adegwati, bħas-sistema tar-reġistrazzjoni tal-art li ġiet stabbilita reċentement, u għall-possibbiltà li jiġu stabbiliti kontrolli sabiex jiġi evitat l-abbuż.

24      Fl-aħħar nett, il-Kummissjoni tikkontesta wkoll l-argument, invokat mir-Repubblika Ellenika, li d-dritt tal-Unjoni ma jneħħix id-dritt tal-leġiżlatur nazzjonali li jissuġġetta għal ċerti kriterji l-għoti ta’ faċilitajiet u ta’ benefiċċji fiskali. Hija ssostni f’dan ir-rigward li t-Trattat ma jipprojbixxix biss it-trattament diskriminatorju dirett, iżda wkoll, b’mod iktar ġenerali, ir-restrizzjonijiet fuq il-libertajiet fundamentali fil-qasam tat-tassazzjoni diretta. L-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 mingħajr dubju jikkostitwixxi restrizzjoni fuq il-moviment liberu tal-persuni, minħabba li din id-dispożizzjoni tiskoraġġixxi n-nies li jgħixu fi Stati Membri oħra u li huma, fil-biċċa l-kbira minnhom, ċittadini ta’ dawn l-Istati u mhux ċittadini Griegi, milli jinstallaw ruħhom fil-Greċja.

25      Ir-Repubblika Ellenika tikkontesta l-allegat ksur kollu billi targumenta, l-ewwel nett, li, għalkemm huwa minnu li kemm l-Artikolu 12 KE kif ukoll l-Artikolu 39 KE espressament jipprojbixxu kull diskriminazzjoni bbażata fuq iċ-ċittadinanza, mid-dispożizzjonijiet kollha adottati permezz ta’ diversi interventi mil-leġiżlatur nazzjonali, kif ukoll mill-esklużjoni ta’ kwalunkwe rekwiżit ta’ ċittadinanza Griega fil-kundizzjonijiet għall-għoti tal-eżenzjoni mit-taxxa inkwistjoni, jirriżulta li r-rieda kontinwa tal-leġiżlatur nazzjonali dejjem kienet li din l-eżenzjoni ma tingħatax biss liċ-ċittadini Griegi iżda, b’mod iktar ġenerali, lill-persuni fiżiċi kollha li għandhom ir-residenza permanenti tagħhom fil-Greċja, irrispettivament miċ-ċittadinanza tagħhom.

26      F’dan ir-rigward, ir-Repubblika Ellenika tenfasizza li ċirkolari maħruġa fl-1992, insegwitu għal avviż tal-Kunsill tal-Istat, sabiex tgħin lill-amministrazzjoni tapplika korrettament il-Liġi 1078/1980 tippreċiża fil-fatt li d-dispożizzjonijiet ikkontestati ta’ din tal-aħħar japplikaw ukoll għaċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra, u dan eżattament fl-istess kundizzjonijiet bħaċ-ċittadini nazzjonali. Barra minn hekk, permezz ta’ deċiżjoni ministerjali tal-21 ta’ Ġunju 2004, huwa previst li sabiex jikkwalifikaw għal din l-eżenzjoni, ir-residenza permanenti u l-attività professjonali taċ-ċittadini tal-Unjoni jistgħu jiġu ppruvati bil-produzzjoni ta’ dikjarazzjonijiet tat-taxxa, ċertifikati ta’ assigurazzjoni soċjali, kuntratti ta’ xogħol, dokumenti dwar bidu ta’ negozju, kuntratti għall-kiri ta’ akkomodazzjoni, etc.

27      It-tieni nett, fir-rigward tal-prinċipju ġenerali ta’ trattament ugwali bejn iċ-ċittadini tal-Unjoni li jeżerċitaw id-dritt tagħhom ta’ moviment liberu u ċ-ċittadini nazzjonali mqiegħda f’sitwazzjoni simili, hekk kif jirriżulta mill-Artikoli 12 KE u 18 KE, ir-Repubblika Ellenika għandha dubji dwar jekk ir-restrizzjonijiet imposti, f’dak li jirrigwarda eżenzjoni mit-taxxa, fuq iċ-ċittadini tal-Unjoni għandhomx ikunu komparabbli ma’ dawk li jikkonċernaw liċ-ċittadini nazzjonali. Fil-fatt, skont dan l-Istat Membru, id-dritt tal-Unjoni b’ebda mod ma jirrikjedi li, sabiex ikun sodisfatt l-obbligu ta’ integrazzjoni sħiħa taċ-ċittadini tal-Unjoni fl-Istat Membru ospitanti, dawn għandhom ikunu eżentati mit-taxxa taħt kundizzjonijiet ekwivalenti għal dawk applikati għaċ-ċittadini nazzjonali. Ir-Repubblika Ellenika tippreċiża li, sabiex jibbenefikaw mill-eżenzjoni mit-taxxa għax-xiri tal-ewwel residenza tagħhom, iċ-ċittadini nazzjonali għandhom juru li diversi kundizzjonijiet huma sodisfatti u għandhom jippreżentaw dikjarazzjonijiet tat-taxxa. Ir-raġunament tal-Kummissjoni, jekk jitwettaq, iwassal sabiex jiżgura li ċ-ċittadini ta’ Stati Membri minbarra dawk tar-Repubblika Ellenika jibbenefikaw mill-istess vantaġġ bħal dak mogħti liċ-ċittadini ta’ din tal-aħħar permezz ta’ sempliċi dikjarazzjoni, u dan ma huwiex korrett.

28      Fl-aħħar nett, f’dak li jirrigwarda l-ġustifikazzjoni tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980, ir-Repubblika Ellenika tippreċiża li dan japplika biss għax-xiri tal-ewwel residenza u għalhekk għal kategorija ristretta ħafna ta’ trasferimenti li jissodisfaw ħtieġa ta’ interess ġenerali.

29      Barra minn hekk, skont dan l-Istat Membru, din id-dispożizzjoni hija ġġustifikata mill-fatt li hija intiża sabiex tiffaċilita x-xiri ta’ akkomodazzjoni mill-individwi u, għaldaqstant, hija ta’ sostenn għall-familji. Hija tagħmel parti mill-qafas iktar ġenerali tal-politika soċjali tal-Istat, li b’hekk juri t-tħassib tiegħu fir-rigward tal-klassijiet medji u inferjuri li jipprovdilhom għajnuna għall-akkomodazzjoni, għajnuna li tikkostitwixxi benefiċċju fiskali b’dimensjoni soċjali.

30      Barra minn hekk, id-deċiżjoni ministerjali tas-7 ta’ April 2005 iffissat għal sena l-perijodu kontinwu minimu ta’ residenza meħtieġ minn kull persuna. Din il-kundizzjoni hija proporzjonata, adatta u neċessarja peress li tirrigwarda tul raġonevoli, li jippermetti lil ċittadin tal-Unjoni li jsir jaf il-pajjiż, li jadatta ruħu fih kif ukoll għall-istil ta’ ħajja tiegħu u sabiex jagħmel studju tas-suq għax-xiri ta’ proprjetà immobbli. Din il-kundizzjoni tikkostitwixxi garanzija li x-xerrej jixtri l-ewwel akkomodazzjoni sabiex jużaha u ma jkunx qed ifittex li jixtri proprjetà immobbli sabiex jagħmel profitt jew għal raġunijiet oħra. Fin-nuqqas ta’ kriterji iktar żguri, dan l-imsemmi perijodu minimu ta’ residenza kien meqjus bħala opportun sabiex jikkontrolla l-frodi fiskali u sabiex jevita l-abbuż. Minbarra dan, dan il-perijodu ma huwiex twil biżżejjed sabiex iqiegħed f’diffikultà lill-persuni li jaspiraw li jgħixu fil-Greċja jew sabiex jiġu disważi milli jsegwu l-pjanijiet tagħhom futuri sabiex jistabbilixxu ruħhom fit-territorju Grieg.

31      F’dan ir-rigward, ir-Repubblika Ellenika tiċħad il-konklużjonijiet li l-Kummissjoni tislet mill-fatt li x-xerrej ma huwiex obbligat juża l-proprjetà immobbli mixtrija bħala residenza permanenti u lanqas, għalhekk, ma huwa pprojbit milli jikriha jew jerġa’ jbiegħha. Għal dak li jirrigwarda l-bejgħ mill-ġdid, dan l-Istat Membru jsostni li din l-allegazzjoni tal-Kummissjoni hija falza peress li l-Artikolu 1(7) tal-Liġi 1078/1980 jipprovdi li l-eżenzjoni tingħata sakemm il-proprjetà immobbli tibqa’ l-proprjetà tax-xerrej għall-inqas għal ħames snin. Il-leġiżlatur nazzjonali, b’approċċ realistiku, ma ffissax kriterji restrittivi dwar l-użu tal-ewwel akkomodazzjoni minħabba l-fatt li kemm iċ-ċentru ta’ attività ekonomika kif ukoll is-sitwazzjoni tal-familja tax-xerrej tista’ tevolvi.

32      Ir-Repubblika Ellenika tikkunsidra wkoll li l-proposti tal-Kummissjoni dwar mekkaniżmi inqas restrittivi sabiex jintlaħqu l-għanijiet segwiti mil-Liġi 1078/1980, jiġifieri obbligu ta’ tniżżil fuq reġistri tal-komun jew fiskali jew obbligu ta’ dikjarazzjoni tat-taxxa, huma ineffettivi. Hija tfakkar f’dan ir-rigward li ċ-ċittadini tal-Unjoni li jinstallaw ruħhom fil-Greċja ma humiex meħtieġa li jirreġistraw fil-komun u lanqas li jiksbu numru ta’ reġistrazzjoni tat-taxxa jew li jagħmlu dikjarazzjonijiet tat-taxxa sakemm huma ma jkunux xtraw proprjetà immobbli. Barra minn hekk, il-bejgħ ta’ proprjetà immobbli għadu ma ġiex inkorporat fis-sistema informatika ta’ reġistrazzjoni tal-art, billi l-implementazzjoni ta’ din is-sistema għadha fi stadju embrijoniku.

33      Ir-Repubblika Ellenika tikkonkludi li t-tneħħija tal-kriterju ta’ residenza permanenti tagħmel ferm iktar diffiċli li jiġu kkontrollati l-kundizzjonijiet mitluba sabiex wieħed jibbenefika mill-eżenzjoni mit-taxxa u eventwalment tirriżulta fil-konsegwenza li d-dispożizzjonijiet rilevanti jiġu injorati peress li, fin-nuqqas ta’ kwalunkwe data fiskali rigward ix-xerrej, ikun impossibbli li jiġi vverifikat jekk dan tal-aħħar għandux jew le iktar proprjetà immobbli fil-Greċja.

34      Bl-istess mod, ir-Repubblika Ellenika tiċħad bħala inadegwata l-proposta tal-Kummissjoni li tikkonsisti f’li tintalab dikjarazzjoni sempliċi tax-xerrej sabiex jiġi kkonstatat jekk dan kienx diġà proprjetarju ta’ proprjetà immobbli fil-Greċja, billi tali dikjarazzjoni ma toffri ebda garanzija lill-awtoritajiet fiskali.

35      Fl-aħħar nett, ir-Repubblika Ellenika ssostni li, anki jekk id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni jimponu, fil-kuntest tal-eliminazzjoni tad-diskriminazzjoni minħabba ċ-ċittadinanza, restrizzjonijiet fuq l-eżerċizzju tal-kompetenza tal-Istati Membri f’materji fiskali, dawn id-dispożizzjonijiet madankollu ma jneħħux il-poter tal-leġiżlatur nazzjonali li jiffissa l-kriterji speċifiċi għall-għoti ta’ benefiċċji fiskali, b’mod partikolari meta l-eżenzjonijiet mit-taxxa jkunu stabbiliti skont kriterji soċjali. B’referenza għas-sentenzi Il-Kummissjoni vs Id-Danimarka, iċċitata iktar ’il fuq, u tas-27 ta’ Jannar 2000, Graf (C-190/98, Ġabra p. I-493), dan l-Istat Membru jsostni li anki dispożizzjonijiet applikabbli mingħajr distinzjoni li jipprevjenu jew jiskoraġġixxu ċittadin ta’ Stat Membru milli jitlaq l-Istat ta’ oriġini tiegħu sabiex jeżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu jistgħu jikkostitwixxu ostakolu għal din il-libertà biss jekk jissuġġettaw l-aċċess tal-ħaddiema għas-suq tax-xogħol għal xi kundizzjonijiet.

36      Fir-replika tagħha, il-Kummissjoni ssostni l-argumenti kollha li hija kienet ippreżentat fir-rikors tagħha.

37      B’kuntrast, ir-Repubblika Ellenika tqis, fil-kontroreplika tagħha, li l-Kummissjoni ma kkunsidratx l-argumenti tagħha rigward l-impatt soċjali tad-dispożizzjonijiet ikkontestati tal-Liġi 1078/1980. Hija tikkunsidra li l-għoti tal-benefiċċji soċjali, mingħajr ebda riflessjoni jew kontroll, liċ-ċittadini kollha tal-Unjoni li jeżerċitaw id-dritt tagħhom ta’ moviment liberu, minn naħa, iwassal għal evitar ta’ regolamenti nazzjonali eżistenti dwar il-qasam soċjali u, min-naħa l-oħra, jelimina n-natura soċjali tal-għanijiet tagħhom, peress li l-għoti ta’ tali benefiċċji jkun ibbażat biss fuq il-fatt li l-persuni li eżerċitaw id-dritt tagħhom għal moviment liberu jkollhom iċ-ċittadinanza tal-Unjoni.

38      Għalhekk, ir-Repubblika Ellenika, filwaqt li tirreferi għas-sentenzi tal-24 ta’ Frar 1994, Roks et (C-343/92, Ġabra p. I-571), kif ukoll tal-1 ta’ Frar 1996, Posthuma-van Damme u Öztürk (C-280/94, Ġabra p. I-179), issostni li l-prattiċi nazzjonali dwar l-implementazzjoni ta’ għanijiet soċjali huma fi ħdan il-marġni ta’ diskrezzjoni miżmum mill-Istati Membri sabiex jiddefinixxu l-politika soċjali tagħhom, f’termini ta’ natura u ta’ firxa tal-protezzjoni soċjali li huma jimplementaw, sakemm l-azzjonijiet tagħhom ikunu proporzjonati għall-għan segwit. Għalhekk, ir-Repubblika Ellenika ssostni li l-Artikolu 1(1) u l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 ma jiksrux id-dritt tal-Unjoni u tenfasizza li l-għanijiet imfittxija minn dawn id-dispożizzjonijiet ma jistgħux jinkisbu b’mezzi inqas restrittivi.

 Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

39      Preliminarjament, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, għalkemm it-tassazzjoni diretta taqa’ fil-kompetenza tal-Istati Membri, dawn tal-aħħar għandhom, madankollu, jeżerċitaw din il-kompetenza b’mod konformi mad-dritt tal-Unjoni (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tal-4 ta’ Marzu 2004, Il-Kummissjoni vs Franza, C-334/02, Ġabra p. I-2229, punt 21; tat-18 ta’ Jannar 2007, Il-Kummissjoni vs L-Isvezja, C-104/06, Ġabra p. I-671, punt 12, u tas-17 ta’ Jannar 2008, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, C-152/05, Ġabra p. I-39, punt 16).

40      Għalhekk, huwa meħtieġ li jiġi eżaminat jekk, kif issostni l-Kummissjoni, l-Artikolu 1(1) u l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 jikkostitiwixxux restrizzjoni għal-libertajiet ta’ moviment tal-persuni stabbiliti fl-Artikoli 18 KE, 39 KE, 43 KE kif ukoll fl-Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE.

41      L-Artikolu 18 KE, li b’mod ġenerali jistabbilixxi d-dritt ta’ kull ċittadin tal-Unjoni li jiċċaqlaq u jirrisjedi liberament fit-territorju tal-Istati Membri, huwa applikat b’mod speċifiku fl-Artikolu 39 KE fir-rigward tal-moviment liberu tal-ħaddiema, u fl-Artikolu 43 KE fir-rigward tal-libertà ta’ stabbiliment (ara s-sentenzi tas-26 ta’ Ottubru 2006, Il-Kummissjoni vs Il-Portugall, C-345/05, Ġabra p. I-10633, punt 13; Il-Kummissjoni vs L-Isvezja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 15, u Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 18).

42      Għalhekk, għandu jiġi eżaminat l-ewwel nett jekk l-Artikoli 39 KE u 43 KE jipprekludux liġi nazzjonali bħal dik ikkostitwita mill-Artikolu 1(1) u mill-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980.

43      Id-dispożizzjonijiet kollha tat-Trattat li jirrigwardaw il-moviment liberu tal-persuni għandhom il-għan li jiffaċilitaw, għaċ-ċittadini tal-Unjoni, l-eżerċizzju tal-attivitajiet ta’ xogħol ta’ kull tip fit-territorju kollu ta’ din tal-aħħar u jipprekludu miżuri li jistgħu jiżvantaġġaw lil dawn iċ-ċittadini meta jkunu jixtiequ jeżerċitaw attività ekonomika fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor (ara s-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq, Il-Kummissjoni vs Id-Danimarka, punt 34 u l-ġurisprudenza ċċitata; Il-Kummissjoni vs Il-Portugall, punt 15; Il-Kummissjoni vs L-Isvezja, punt 17, kif ukoll Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, punt 21).

44      F’dan il-każ, ir-Repubblika Ellenika tqis li d-dispożizzjonijiet ikkontestati jeskludu, f’dak li jikkonċerna l-kundizzjonijiet għall-għoti tal-eżenzjoni mit-taxxa, kull rekwiżit ta’ ċittadinanza Griega, bl-unika kundizzjoni mitluba tkun dik ta’ residenza permanenti fil-Greċja.

45      F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed li jitfakkar li minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li r-regoli tat-trattament ugwali jipprojbixxu mhux biss id-diskriminazzjonijiet ċari bbażati fuq iċ-ċittadinanza iżda wkoll kull forma moħbija ta’ diskriminazzjoni li, permezz tal-użu ta’ kriterji oħra ta’ distinzjoni, twassal fil-fatt għall-istess riżultat (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tat-12 ta’ Frar 1974, Sotgiu, 152/73, Ġabra p. 153, punt 11; Commerzbank, iċċitata iktar ’il fuq, punt 14, u tal-1 ta’ Ottubru 2009, Gottwald, C-103/08, Ġabra p. I-9117, punt 27).

46      Dan ikun il-każ, b’mod partikolari, meta jkun hemm miżura li tipprovdi għal distinzjoni bbażata fuq il-kriterju tad-domiċilju jew tar-residenza, inkwantu hemm riskju li dan il-kriterju jiżvantaġġa prinċipalment liċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra, u dan sa fejn il-maġġoranza tal-persuni li ma għandhomx id-domiċilju tagħhom fit-territorju nazzjonali, bħal dawk li ma għandhomx ir-residenza tagħhom f’dan it-territorju, huma persuni li ma humiex ċittadini (ara, f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenzi tad-29 ta’ April 1999, Ciola, C-224/97, Ġabra p. I-2517, punt 14; tas-16 ta’ Jannar 2003, Il-Kummissjoni vs L-Italja, C-388/01, Ġabra p. I-721, punt 14, u Gottwald, iċċitata iktar ’il fuq, punt 28).

47      F’dan il-każ, l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 huwa preċiżament ibbażat fuq dan it-tip ta’ kriterju, peress li din id-dispożizzjoni tirriżerva l-benefiċċju tal-eżenzjoni mit-taxxa biss lir-residenti permanenti fil-Greċja. Fir-rigward ta’ dan is-suġġett għandu jiġi osservat li għalkemm japplika indipendentement miċ-ċittadinanza tax-xerrej tal-proprjetà immobbli, il-kriterju ta’ residenza fit-territorju nazzjonali sabiex dak li jkun jibbenefika mill-eżenzjoni mit-taxxa jista’ japplika b’mod iktar partikolari għad-detriment tal-persuni li ma humiex ċittadini Griegi. Fil-fatt, huma ħafna drabi dawn tal-aħħar li jkunu stabbilixxew ir-residenza tagħhom barra mit-territorju Grieg.

48      Għalhekk, din id-dispożizzjoni tiżvantaġġa l-persuni li ma humiex residenti fil-Greċja u li jixtru l-ewwel residenza għall-installazzjoni futura tagħhom f’dan l-Istat Membru, u dan fis-sens li ma tippermettix lil dawn il-persuni li jibbenefikaw minn din l-eżenzjoni mit-taxxa dovuta meta tinxtara l-ewwel residenza, filwaqt li l-persuni li diġà huma residenti fil-Greċja u li qegħdin jixtru l-ewwel akkomodazzjoni tagħhom jistgħu jibbenefikaw minn din l-eżenzjoni.

49      F’dawn iċ-ċirkustanzi, id-dispożizzjoni fuq imsemmija għandha effett dissważiv fir-rigward ta’ persuni li ma humiex residenti fil-Greċja u li, taħt id-dritt tal-moviment liberu li jirriżulta mill-Artikoli 39 KE u 43 KE, ikunu jixtiequ jixtru l-ewwel akkomodazzjoni tagħhom f’dan l-Istat Membru.

50      Minn dan isegwi li, billi jillimitaw il-benefiċċju tal-eżenzjoni mit-taxxa miġbura meta tinxtara l-ewwel akkomodazzjoni għall-persuni li huma residenti b’mod permanenti fil-Greċja, l-Artikolu 1(1) u l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 jistgħu jfixklu l-moviment liberu tal-ħaddiema u l-libertà ta’ stabbiliment, kif iggarantiti rispettivament mill-Artikoli 39 KE u 43 KE.

51      Madankollu, minn ġurisprudenza ferm stabbilita jirriżulta li l-miżuri nazzjonali li jistgħu jfixklu jew irendu inqas attraenti l-eżerċizzju tal-libertajiet fundamentali ggarantiti mit-Trattat jistgħu madankollu jkunu ammessi bil-kundizzjoni li jkollhom għan ta’ interess ġenerali, li jkunu adegwati sabiex jiggarantixxu li jintlaħaq l-għan tagħhom, u li ma jeċċedux dak li huwa neċessarju sabiex dan jintlaħaq (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Il-Kummissjoni vs Il-Portugall, punt 24; Il-Kummissjoni vs L-Isvejza, punt 25, u Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, punt 26).

52      F’dan ir-rigward, ir-Repubblika Ellenika ssostni li l-kundizzjoni ta’ residenza permanenti hija b’mod partikolari ġġustifikata permezz tal-għanijiet li jikkonsistu, minn naħa, f’li jiġi ffaċilitat ix-xiri tal-ewwel akkomodazzjoni minn persuni kif ukoll f’li tiġi evitata kull spekulazzjoni fuq il-proprjetà immobbli u, min-naħa l-oħra, f’li tiġi kkontrollata l-frodi fiskali u f’li jiġi evitat l-abbuż. Barra minn hekk, tali kundizzjoni tagħmel parti mill-qafas iktar ġenerali tal-politika soċjali tal-Istat Membru kkonċernat, politika li fil-kuntest tagħha l-prattiċi nazzjonali dwar l-implementazzjoni ta’ għanijiet soċjali jaqgħu taħt is-setgħa diskrezzjonali miżmuma mill-Istati Membri sabiex jiddefinixxu l-politika soċjali tagħhom, fir-rigward tan-natura u tal-firxa tal-protezzjoni soċjali li huma jimplementaw, sakemm l-azzjonijiet tagħhom ikunu proporzjonati għall-għan imfittex.

53      Jekk wieħed jassumi li tali argumenti jistgħu jiġu invokati sabiex jiġġustifikaw ix-xkiel għall-moviment liberu tal-persuni, għandu jiġi kkonstatat li l-kundizzjoni ta’ residenza fit-territorju Grieg imposta mill-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 ma tistax, f’kull każ, tilħaq l-għanijiet allegatament imfittxija minnha u, barra minn hekk, tmur lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħqu dawn l-għanijiet.

54      F’dak li jirrigwarda, l-ewwel nett, in-natura adegwata tal-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni, fil-fatt, għalkemm din id-dispożizzjoni hija intiża sabiex tipprevjeni li x-xerrej ta’ proprjetà immobbli jikseb profitt u, għaldaqstant, tiffavorixxi l-prevenzjoni ta’ kull spekulazzjoni, għandu jiġi kkonstatat li l-kundizzjoni imposta minn din id-dispożizzjoni ma tippermettix li jintlaħaq l-għan imfittex sa fejn il-Liġi 1078/1980 ma tipprovdix l-obbligu li x-xerrej ta’ proprjetà immobbli jużaha bħala residenza permanenti u lanqas ma tipprojbixxih milli jikri din il-proprjetà immobbli. Fin-nuqqas ta’ tali obbligu, l-argument tar-Repubblika Ellenika dwar il-ġlieda kontra l-ispekulazzjoni ma jistax jirnexxi.

55      Din il-konstatazzjoni hija valida wkoll f’dak li jirrigwarda l-argument ibbażat fuq il-politika soċjali, espressament invokat mir-Repubblika Ellenika u ibbażat fuq il-bżonn ta’ sostenn tal-familji li d-dħul tagħhom huwa baxx jew medju. Peress li ma hemm ebda obbligu bħal dak imsemmi fil-punt preċedenti, ma jidhirx li l-Liġi 1078/1980 hija adegwata sabiex tiggarantixxi t-twettiq ta’ dan il-għan sa fejn il-benefiċċju fiskali mogħti max-xiri tal-ewwel akkomodazzjoni jingħata lill-persuni kollha li jissodisfaw il-kundizzjoni ta’ residenza, indipendentement minn jekk jagħmlux parti mill-klassijiet medji u inferjuri. Taħt dawn il-kundizzjonijiet, ma jistax jiġi preżunt li l-għoti fuq bażi mhux selettiva ta’ dan il-benefiċċju fiskali jissodisfa l-għan allegatament soċjopolitiku tal-Liġi 1078/1980. Barra minn hekk, ir-Repubblika Ellenika ma wrietx li l-eżenzjoni mit-taxxa meta tinxtara l-ewwel akkomodazzjoni tikkostitwixxi benefiċċju fiskali b’dimensjoni soċjali mmirata biss lejn il-persuni li jaqgħu fil-klassijiet soċjali l-iktar żvantaġġati.

56      F’dak li jirrigwarda, it-tieni nett, l-evalwazzjoni li għandha ssir fir-rigward tan-natura neċessarja tal-leġiżlazzjoni inkwistjoni, għandu jiġi kkonstatat li l-argumenti invokati mir-Repubblika Ellenika, ibbażati fuq l-għan li tiġi kkontrollota l-frodi fiskali u li jiġu evitatati l-abbużi li jikkonsistu f’li jiġi evitat l-għan tal-eżenzjoni, pereżempju billi jintalab il-benefiċċju ta’ din l-eżenzjoni għax-xiri ta’ numru ta’ proprjetajiet immobbli, ma humiex ta’ natura li juru li d-dispożizzjonijiet ikkontestati huma meħtieġa sabiex jintlaħaq dan l-għan. Għall-kuntrarju, dan l-għan jista’ jinkiseb ukoll jekk ix-xerrejja ma jkollhomx residenza permanenti fit-territorju nazzjonali.

57      Fil-fatt, kif ġie rrilevat ġustament mill-Kummissjoni, hemm mekkaniżmi inqas restrittivi li jippermettu lill-awtoritajiet Griegi jiżguraw li x-xerrej ta’ proprjetà immobbli jissodisfa l-kundizzjonijiet meħtieġa sabiex jibbenefika mill-eżenzjoni mit-taxxa, billi jiġi vverifikat b’mod partikolari li ma huwiex proprjetarju ta’ proprjetà immobbli oħra fil-Greċja, bħat-tniżżil f’reġistru fiskali jew reġistru tal-artijiet, il-ħtieġa ta’ dikjarazzjonijiet tat-taxxa jew ta’ akkomodazzjoni jew l-implementazzjoni ta’ verifiki mwettqa mill-awtoritajiet fiskali, issupplimentati minn dikjarazzjoni taħt ġurament tax-xerrejja, b’dawn tal-aħħar ikunu kriminalment responsabbli għall-kontenut u għall-eżattezza tad-dikjarazzjonijiet tagħhom.

58      Minn dan jirriżulta li leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik prevista fl-Artikolu 1(1) u fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 teċċedi dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħaq l-għan imfittex.

59      Fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet, għandu jiġi kkonstatat li l-kundizzjoni ta’ residenza permanenti stabbilita fl-Artikolu 1(1) u fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980, minn naħa, ma hijiex ta’ natura li tiġġustifika l-għanijiet li jikkonsistu f’li jiġi ffaċilitat ix-xiri tal-ewwel akkomodazzjoni, f’li tiġi evitata kull spekulazzjoni fuq proprjetà immobbli u f’li jiġu sostnuti l-familji li d-dħul tagħhom huwa baxx jew medju, u, min-naħa l-oħra, ma hijiex neċessarja sabiex tiġi kkontrollota l-frodi fiskali u sabiex jiġi evitat l-abbuż li jikkonsisti f’li dak li jkun jipprova jabbuża mill-għan tal-eżenzjoni, b’tali mod li għandu jiġi konkluż li tali kundizzjoni tikser l-Artikoli 39 KE u 43 KE.

60      It-tieni nett, fir-rigward ta’ persuni mhux residenti fil-Greċja u li ma jeżerċitawx attività ekonomika hemm, din l-istess konklużjoni tapplika għall-istess raġunijiet fir-rigward tal-ilment ibbażat fuq l-Artikolu 18 KE (ara s-sentenzi tal-5 ta’ Lulju 2007, Il-Kummissjoni vs Il-Belġju, C-522/04, Ġabra p. I-5701, punt 72, u Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, iċċitata iktar ’il fuq, punt 30).

61      Il-Kummissjoni ssostni wkoll li minħabba l-eżistenza tal-istess dispożizzjonijiet, ir-Repubblika Ellenika naqset milli twettaq l-obbligi tagħha taħt l-Artikoli 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE, li jikkonċernaw rispettivament il-moviment liberu tal-ħaddiema u l-libertà ta’ stabbiliment.

62      F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li r-regoli li jipprojbixxu r-restrizzjonjiet għall-moviment liberu u għal-libertà ta’ stabbiliment imsemmija fl-Artikoli 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE huma identiċi għal dawk stabbiliti fl-Artikoli 39 KE u 43 KE.

63      Konsegwentement, għandu jiġi kkonstatat li, billi teżenta mit-taxxa, bl-applikazzjoni tal-Artikolu 1(1) u tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980, biss lir-residenti permanenti fuq it-territorju nazzjonali, filwaqt li l-persuni li ma humiex residenti u li jkollhom l-intenzjoni li jistabbilixxu ruħhom f’dan it-territorju fil-ġejjieni ma humiex eżentati minn din it-taxxa, ir-Repubblika Ellenika naqset milli twettaq l-obbligi tagħha taħt l-Artikoli 18 KE, 39 KE u 43 KE, kif ukoll taħt l-Artikoli 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE.

 Fuq it-tieni lment, ibbażat fuq id-diskriminazzjoni bbażata fuq iċ-ċittadinanza

 L-argumenti tal-partijiet

64      Il-Kummissjoni tqis li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 jistabbilixxi diskriminazzjoni espliċita bbażata fuq iċ-ċittadinanza, billi huma biss iċ-ċittadini Griegi u l-persuni ta’ oriġini Griega li huma eliġibbli sabiex jibbenefikaw mill-eżenzjoni mit-taxxa, anki jekk ma jissodisfawx il-kundizzjoni ġenerali marbuta mar-residenza permanenti fil-Greċja. Tali eżenzjoni f’ebda każ ma tingħata liċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra għajr għal dawk tar-Repubblika Ellenika.

65      Skont il-prinċipju ġenerali stabbilit fl-ewwel paragrafu tal-Artikolu 12 KE, kull distinzjoni bbażata fuq iċ-ċittadinanza li tikkostitwixxi trattament diskriminatorju favur iċ-ċittadini Griegi u għad-detriment taċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra hija espressament ipprojbita. Iċ-ċittadini ta’ Stati Membri oħra li jixtiequ jixtru l-ewwel residenza fil-Greċja għandhom għalhekk iħallsu taxxa li ma hijiex applikata għax-xiri minn ċittadini Griegi, u għalhekk ix-xiri tal-ewwel residenza fil-Greċja huwa inqas attraenti għall-barranin u għaldaqstant ixekkel il-libertà ta’ stabbiliment ta’ dawn tal-aħħar f’dan l-Istat Membru.

66      Ir-Repubblika Ellenika ssostni li l-istatus ta’ ċittadin Griega jew ta’ persuna b’oriġini Griega bħala raġuni għall-eżenzjoni mill-kundizzjoni ta’ residenza permanenti fil-Greċja jikkonferma li l-kundizzjoni essenzjali sabiex dak li jkun jibbenefika mill-eżenzjoni mit-taxxa hija l-post tar-residenza permanenti, li jikkostitwixxi l-iktar kriterju oġġettiv u xieraq possibbli. Id-dispożizzjoni kkontestata kienet inkluża fil-Liġi 1078/1980 insegwitu għat-tneħħija tal-eżenzjoni mit-taxxa applikabbli għall-importazzjoni ta’ flus barranin u għandha l-għan li tiffaċilita x-xiri ta’ akkomodazzjoni mill-persuni ta’ oriġini Griega u mill-Griegi li emigraw kif ukoll li tinkoraġġixxi r-ritorn tagħhom lejn il-Greċja. Minħabba li r-Repubblika Ellenika hija fost l-Istati li esperjenzaw tnaqqis kunsiderevoli fil-popolazzjoni minħabba emigrazzjoni massiva lejn pajjiżi oħra, kien ikkunsidrat xieraq li jiġu pprovduti faċilitajiet, permezz ta’ eżenzjonijiet mit-taxxa, sabiex iċ-ċittadini Griegi stabbiliti barra mill-pajjiż jiġu inkoraġġuti sabiex jirritornaw lejn il-Greċja. Din l-eċċezzjoni speċifika u f’waqtha għandha għanijiet ċari ta’ politika soċjali, sabiex jinżammu r-rabtiet bejn il-Griegi stabbiliti barra mit-territorju nazzjonali u l-Istat ta’ oriġini tagħhom. Fid-dawl, b’mod partikolari, tad-dimensjoni soċjali tad-dispożizzjoni kkontestata u tal-għan imfittex minnha, ir-restrizzjoni kkritikata mill-Kummissjoni ma tmurx lil hinn minn dak li huwa kkunsidrat proporzjonat u aċċettabbli.

 Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

67      Fir-rigward tat-tieni lment tal-Kummissjoni, ibbażat fuq il-fatt li l-eżenzjoni mit-taxxa tingħata biss liċ-ċittadini Griegi jew lill-persuni ta’ oriġini Griega, għandu jiġi kkonstatat li t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 jagħmel distinzjoni bbażata fuq il-kriterju taċ-ċittadinanza.

68      F’dan ir-rigward, huwa biżżejjed li jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-prinċipju ta’ nondiskriminazzjoni, kemm jekk ibbażat fuq l-Artikolu 12 KE u kemm fuq l-Artikoli 39 KE jew 43 KE, jeżiġi li sitwazzjonijiet simili ma jiġux ittrattati b’mod differenti u li sitwazzjonijiet differenti ma jiġux ittrattati b’mod ugwali. Tali trattament jista’ jiġi ġġustifikat biss jekk ikun ibbażat fuq kunsiderazzjonijiet oġġettivi indipendenti miċ-ċittadinanza tal-persuni kkonċernati u pproporzjonati għall-għan leġittimament imfittex (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-5 ta’ Ġunju 2008, Wood, C-164/07, Ġabra p. I-4143, punt 13, u tas-16 ta’ Diċembru 2008, Huber, C-524/06, Ġabra p. I-9705, punt 75).

69      F’dan il-każ, għandu jiġi kkonstatat li ċ-ċittadini Griegi u dawk ta’ Stati Membri oħra minbarra r-Repubblika Ellenika li għandhom l-intenzjoni li joqgħodu fil-Greċja huma, fir-rigward tax-xiri tal-ewwel akkomodazzjoni f’dan l-Istat Membru, f’sitwazzjoni komparabbli. Minħabba fit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980, l-uniku element li jista’ jwettaq distinzjoni bejn is-sitwazzjoni taċ-ċittadini Griegi jew ta’ oriġini Griega u dawk ta’ ċittadini mhux Griegi, fir-rigward tad-dritt tagħhom li jiġu eżentati mit-taxxa, huwa ċ-ċittadinanza tagħhom. Effettivament, huma biss iċ-ċittadini Griegi jew persuni ta’ oriġini Griega li jistgħu jibbenefikaw minn din l-eżenzjoni. Għalhekk, dan it-trattament differenti, espliċitament u unikament ibbażat fuq iċ-ċittadinanza, jikkostitwixxi diskriminazzjoni diretta.

70      Ir-Repubblika Ellenika ssostni li din id-distinzjoni hija ġġustifikata f’dan il-każ b’mod partikolari mill-għanijiet intiżi sabiex, minn naħa, jiffaċilitaw ix-xiri ta’ akkomodazzjoni għall-emigranti Griegi u għall-persuni ta’ oriġini Griega kif ukoll sabiex jinkoraġġixxu r-ritorn tagħhom, billi dan l-Istat Membru sofra minn tnaqqis sinjifikattiv tal-popolazzjoni minħabba l-emigrazzjoni massiva lejn pajjiżi barranin. Min-naħa l-oħra, l-eżenzjoni prevista f’din id-dispożizzjoni hija wkoll iġġustifikata minn raġunijiet ta’ politika soċjali, fis-sens li tfittex li żżomm ir-rabtiet bejn il-Griegi emigrati u l-Istat ta’ oriġini tagħhom.

71      Madankollu, tali kunsiderazzjonijiet ma humiex ta’ natura li jistabbilixxu l-eżistenza ta’ ċirkustanzi oġġettivi, indipendenti miċ-ċittadinanza tal-persuni kkonċernati, li jistgħu jiġġustifikaw diskriminazzjoni bħal dik li tirriżulta mill-eżenzjoni taħt it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980, sa fejn dawn għandhom bħala bażi l-istess ċittadinanza tal-persuni kkonċernati.

72      Minn dan isegwi li d-differenza fit-trattament magħmula bejn iċ-ċittadini Griegi jew il-persuni ta’ oriġini Griega u ċ-ċittadini tal-Unjoni li ma humiex ċittadini tar-Repubblika Ellenika, sa fejn it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980 jeskludi lil dawn tal-aħħar mill-benefiċċju tal-eżenzjoni prevista f’din id-dispożizzjoni, tikkostitwixxi diskriminazzjoni pprojbita mill-ewwel paragrafu tal-Artikolu 12 KE u mill-Artikoli 39 KE u 43 KE.

73      Il-Kummissjoni ssostni wkoll li, minħabba l-eżistenza ta’ din id-dispożizzjoni, ir-Repubblika Ellenika naqset ukoll milli twettaq l-obbligi tagħha taħt l-Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE, li jikkonċernaw rispettivament il-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni minħabba ċittadinanza, il-moviment liberu tal-ħaddiema u l-libertà ta’ stabbiliment.

74      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat li l-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni minħabba ċittadinanza, prevista fl-Artikolu 4 tal-Ftehim ŻEE, kif ukoll ir-regoli li jipprojbixxu restrizzjonijiet fuq il-moviment liberu u l-libertà ta’ stabbiliment stabbiliti fl-Artikoli 28 u 31 tal-imsemmi ftehim huma identiċi għal dawk stabbiliti rispettivament fl-Artikoli 12 KE, 39 KE u 43 KE.

75      Konsegwentement, għandu jiġi kkonstatat li, billi eżentat mit-taxxa, taħt ċerti kundizzjonijiet, biss liċ-ċittadini Griegi jew persuni ta’ oriġini Griega meta jixtru l-ewwel residenza fit-territorju nazzjonali, ir-Repubblika Ellenika naqset milli twettaq l-obbligi tagħha taħt l-Artikoli 12 KE, 39 KE u 43 KE kif ukoll taħt l-Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim ŻEE.

 Fuq l-ispejjeż

76      Skont l-Artikolu 69(2) tar-Regoli tal-Proċedura, il-parti li titlef għandha tbati l-ispejjeż, jekk dawn ikunu ntalbu. Peress li r-Repubblika Ellenika tilfet, hemm lok li tiġi ordnata tbati l-ispejjeż kif mitlub mill-Kummissjoni.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla), taqta’ u tiddeċiedi:

1)      Ir-Repubblika Ellenika:

–        billi tat eżenzjoni mit-taxxa fuq it-trasferiment ta’ proprjetà immobbli, bl-applikazzjoni tal-Artikolu 1(1) u tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 1(3) tal-Liġi 1078/1980, biss lill-persuni residenti b’mod permanenti fit-territorju nazzjonali, filwaqt li l-persuni li ma humiex residenti u li jkollhom l-intenzjoni li jistabbilixxu ruħhom f’dan it-territorju fil-ġejjieni ma humiex eżentati minn din it-taxxa, u,

–        billi tat, taħt kundizzjonijiet speċifiċi, eżenzjoni mill-istess taxxa biss liċ-ċittadini Griegi jew lill-persuni ta’ oriġini Griega għall-ewwel xiri ta’ residenza fit-territorju nazzjonali,

naqset milli twettaq l-obbligi tagħha taħt l-Artikoli 12 KE, 18 KE, 39 KE u 43 KE, kif ukoll taħt l-Artikoli 4, 28 u 31 tal-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea, tat-2 ta’ Mejju 1992.

2)      Ir-Repubblika Ellenika hija kkundannata għall-ispejjeż.

Firem

* Lingwa tal-kawża: il-Grieg.