EU tax law WEB BLM - C-436/10

—

għal BLM SA, minn O. D’Aout, avukat,

—

għall-Gvern Belġjan, minn J.-C. Halleux u M. Jacobs, bħala aġenti,

—

għall-Gvern Ġermaniż, minn T. Henze u C. Blaschke, bħala aġenti,

—

għall-Kummissjoni Ewropea, minn B. Stromsky kif ukoll minn D. Recchia u C. Soulay, bħala aġenti,

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-punt (a) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(2) u tal-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ — Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23), kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 95/7/KE, tal-10 ta’ April 1995 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 274, iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva”).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn État belge u BLM SA (iktar ’il quddiem “BLM”), kumpannija rregolata mid-dritt Belġjan, dwar it-tnaqqis tat-taxxa tal-input fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) imħallsa fir-rigward ta’ proprjetà immobbli użata, parzjalment, għall-bżonnijiet privati tal-persunal ta’ din il-kumpannija.

3

Skont il-ħames u s-sitt premessa tas-Sitt Direttiva:

“Billi, biex titjieb in-natura non-diskriminatorja tat-taxxa, il-frażi ‘persuna taxxabbli’ għandha tkun iċċarata biex l-Istati Membri jkunu jistgħu jestenduha biex tolqot persuni li jagħmlu ċerti operazzjonijiet kultant żmien;

Billi l-frażi ‘operazzjonijiet taxxabbli’ wasslet għal diffikultajiet, b’mod partikolari dwar operazzjonijiet meqjusa bħala operazzjonijiet taxxabbli; billi dawn il-kunċetti għandhom ikunu ċċarati”.

4

L-Artikolu 2(1) tas-Sitt Direttiva jipprovdi li:

“Dawn li ġejjin għandhom ikunu soġġetti [għall-VAT]:

1.   il-provvista ta’ oġġetti u servizzi magħmula bi ħlas fit-territorju tal-pajjiż minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali”.

5

L-Artikolu 4(1) tas-Sitt Direttiva jipprovdi li:

“‘Persuna taxxabbli’ tfisser kull persuna li b’mod indipendenti twettaq fi kwalunkwe post attività ekonomika msemmija fil-paragrafu 2, ikun x’ikun l-iskop jew ir-riżultati ta’ dik l-attività.”

6

L-Artikolu 6(2) jipprovdi għal dan li ġej:

“Dawn li ġejjin għandhom jitqiesu bħala provvisti ta’ servizzi bi ħlas:

Stati Membri jistgħu jidderogaw mid-disposizzjonijiet ta’ dan il-paragrafu, iżda li din id-deroga ma twassalx għal distorzjoni tal-kompetizzjoni.”

7

Skont l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva, l-Istati Membri għandhom jeżentaw “il-kiri [...] ta’ proprjeta immobbli [...]”.

8

L-Artikolu 17(2) tas-Sitt Direttiva, fil-verżjoni tagħha li tirriżulta mill-Artikolu 28f tagħha, jipprovdi li:

“Sakemm il-merkanzija u s-servizi jintużaw għall-iskop tat-transazzjonijiet taxxabbli tagħha, il-persuna taxxabbli tkun intitolata li tnaqqas mit-taxxa li għandu jħallas:

9

L-Artikolu 19(1) tal-Kodiċi tal-VAT jistabbilixxi:

“L-użu ta’ beni li jifformaw parti mill-assi ta’ impriża għall-bżonnijiet privati tal-persuna taxxabbli jew tal-persunal tagħha jew, b’mod iktar ġenerali, għal skopijiet oħra minbarra dawk tal-attività ekonomika tal-persuna taxxabbli, meta t-taxxa fuq dawn l-oġġetti tista’ titnaqqas kollha jew parti minnha, għandu jitqies bħala provvista ta’ servizzi bi ħlas.”

10

Skont l-Artikolu 44(3)(2) tal-istess kodiċi “il-kiri u t-terminazzjoni tal-kiri ta’ beni immobbli min-natura tagħhom, kif ukoll l-użu ta’ tali beni skont l-Artikolu 19(1) […]” huma eżenti mill-VAT.

11

Fid-deċiżjoni tar-rinviju tagħha, il-cour d’appel de Mons tirreferi għaċ-ċirkolari amministrattiva Nru E.T.108691, tal-31 ta’ Jannar 2005, li tfasslet wara s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-8 ta’ Mejju 2003, Seeling (C-269/00, Ġabra p. I-4101), u tislet il-konsegwenzi prattiċi ta’ din għal-leġiżlazzjoni nazzjonali. Skont il-qorti tar-rinviju, din iċ-ċirkolari tillimita l-applikazzjoni tal-imsemmija sentenza Seeling unikament għall-persuni taxxabbli li huma persuni fiżiċi. Għal dak li jirrigwarda l-persuni taxxabbli li huma persuni ġuridiċi li jqiegħdu għad-dispożizzjoni ta’ maniġer jew soċju proprjetà immobbli li tifforma parti mill-assi tal-impriża, l-imsemmija ċirkolari tippreċiża li tali użu jikkostitwixxi kiri ta’ proprjetà immobbli li huwa, bħala tali, eżenti mill-VAT.

12

BLM, ikkostitwita f’April minn Bertrand u Bernard Losfeld, għandha bħala għan prinċipali, b’mod partikolari, l-attività ta’ konsulenza finanzjarja, teknika, kummerċjali jew amministrattiva fis-sens wiesa’, kif ukoll l-assistenza u l-provvista ta’ servizzi, direttament jew indirettament, fil-qasam amministrattiv jew finanzjarju, fil-bejgħ, fil-produzzjoni u fl-amministrazzjoni inġenerali. BLM hija, fir-rigward ta’ dawn l-attivitajiet, suġġetta għall-VAT.

13

Matul ix-xahar ta’ Diċembru 2003, BLM irċeviet, permezz ta’ kontribuzzjoni ta’ Bertrand Losfeld u l-konjuġi tiegħu, dritt reali ta’ użufrutt għal perijodu ta’ 20 sena fuq proprjetà immobbli li kienu bnew preċedentement u li għall-bini tagħha kienu għażlu li jkunu suġġetti għall-VAT. Huma jirrisjedu f’din il-proprjetà flimkien mat-tfal tagħhom mix-xahar ta’ Lulju 2002. BLM għandha f’din il-proprjetà uffiċċju u post għall-arkivji.

14

Din il-kontribuzzjoni tat lok għall-ħlas tal-VAT, li BLM naqset fid-dikjarazzjoni tagħha għar-raba’ trimestru tas-sena 2003, jiġifieri tnaqqis ta’ ammont ta’ EUR 42 420.61.

15

BLM, li Bertrand Losfeld huwa l-amministratur maniġerjali tagħha, ma tirrikjedix lil dan tal-aħħar iħallas kera għall-użu privat ta’ parti mill-proprjetà inkwistjoni. Madankollu, huwa suġgett għat-taxxa ta’ persuni fiżiċi fuq benefiċċju in natura, ikkalkolata fil-forma ta’ somma f’daqqa abbażi ta’ użu privat tal-proprjetà immobbli sa 75 %.

16

Wara kontroll imwettaq fuq il-post mill-awtorità tat-taxxa ta’ Tournai (iktar ’il quddiem l-“awtorità tat-taxxa”), din tal-aħħar ikkontestat id-dritt ta’ tnaqqis ta’ parti mill-VAT imħallsa minn BLM meta ngħatat il-kontribuzzjoni, jiġifieri ammont ta’ EUR 31 683.96. Hija kkunsidrat fil-fatt li dan kien użu mhux professjonali tal-proprjetà immobbli. Issa, l-użu privat ta’ proprjetà immobbli hija operazzjoni eżenti mill-VAT. Konsegwentement, il-persuna taxxabbli ma tistax tnaqqas il-VAT tal-input imposta fuq il-kostruzzjoni tal-parti tal-proprjetà immobbli disponibbli għall-amminstratur maniġerjali ta’ BLM.

17

L-awtorità tat-taxxa kkunsidrat li l-VAT fuq l-ispejjeż ta’ kostruzzjoni tal-proprjetà tan-negozju, jiġifieri l-uffiċċju u l-post għall-arkivji, setgħet titnaqqas 100 %, li dik fuq ix-xogħlijiet imwettqa fil-postijiet “imħallta” setgħet titnaqqas sa 25.31 % u li l-bqija tal-proprjetà immobbli kellha titqies bħala totalment privata. Għalhekk hija ddikjarat, permezz ta’ deċiżjoni tal-1 ta’ Marzu 2005, li BLM kellha tħallas is-somma ta’ EUR 31 683.96 minħabba tnaqqis abbużiv tal-VAT kif ukoll multa u interessi moratorji.

18

BLM ippreżentat rikors kontra din id-deċiżjoni quddiem it-Tribunal de première instance de Mons. L-awtorità tat-taxxa ressqet sussidjarjament, fit-talbiet tagħha quddiem din il-qorti, kontrotalba intiża sabiex il-bażi taxxabbli għall-użu privat tal-proprjetà immobbli inkwistjoni tiġi stabbilita, għal kull sena preċedenti, għal wieħed minn kull ħmistax tal-parti tal-prezz ta’ din il-proprjetà. Permezz ta’ deċiżjoni tat-8 ta’ Awwissu 2006, din il-qorti kkunsidrat, b’mod partikolari, li l-bażi annwali tat-tqegħid għad-dispożizzjoni mingħajr ħlas tal-proprjetà immobbli minn BLM kellha, għall-parti użata privatament, tiġi stabbilita għal wieħed minn kull għoxrin tal-prezz imħallas għall-akkwist tal-użufrutt tal-proprjetà.

19

Billi ma kinitx sodisfatta b’din id-deċiżjoni, l-awtorità tat-taxxa appellat minnha quddiem il-cour d’appel de Mons. Insostenn tal-appell tagħha, hija ssostni li tqegħid għad-dispożizzjoni bħal dak fil-kawża prinċipali għandu jiġi kkunsidrat bħala kiri bi ħlas eżenti mill-VAT. Billi din ma hijiex operazzjoni taxxabbli, il-persuna taxxabbli ma tistax għalhekk tnaqqas it-taxxa imposta fuq il-kostruzzjoni tal-parti disponibbli tal-proprjetà immobbli. Din l-awtorità ssostni f’dan ir-rigward li s-sentenza Seeling, iċċitata iktar ’il fuq, tapplika biss fil-konfront ta’ persuna taxxabbli li hija persuna fiżika għaliex tali persuna ma tistax tkun proprjetarja ta’ proprjetà immobbli iżda fl-istess ħin tikri din l-istess proprjetà.

20

Quddiem il-qorti tar-rinviju, BLM issostni li l-kawża prinċipali għandha jkollha l-istess eżitu kif deċiż mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Seeling, iċċitata iktar ’il fuq.

21

F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-cour d’appel de Mons iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja s-segwenti domanda preliminari:

“[Il-punt (a) tal-]ewwel [sub]paragrafu tal-Artikolu 6(2) u l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva [...] għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tittratta bħala provvista ta’ servizzi eżenti mit-taxxa, bħala kiri [...] ta’ beni immobbli fis-sens ta’ dan l-Artikolu 13B(b), l-użu għall-bżonnijiet privati ta’ diriġent u tal-familja tiegħu ta’ parti minn bini mibni jew miżmum taħt dritt reali għal [fuq] proprjetà immobbli mill-persuna ġuridika taxxabbli, meta dan il-beni ta’ investiment ta lok għad-dritt ta’ tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa?”

22

Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk il-punt (a) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(2) u l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li, għalkemm il-karatteristiċi ta’ kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens ta’ dan l-Artikolu 13B(b) ma humiex sodisfatti, tikkunsidra bħala provvista ta’ servizzi eżenti mill-VAT skont din l-aħħar dispożizzjoni l-użu, għall-bżonnijiet privati tal-persunal ta’ persuna taxxabbli li hija persuna ġuridika, ta’ parti minn bini mibni jew miżmum taħt dritt reali fuq proprjetà immobbli minn din il-persuna taxxabbli, meta din il-proprjetà kienet eliġibbli għat-tnaqqis tat-taxxa tal-input.

23

F’dan ir-rigward, għandu jiġi mfakkar li, fis-sentenza Seeling tagħha, iċċitata iktar ’il fuq, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li l-punt (a) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(2) u l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tikkunsidra bħala provvista ta’ servizzi eżenti, fil-kuntest ta’ kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens tal-imsemmi Artikolu 13B(b), l-użu għall-bżonnijiet privati tal-persuna taxxabbli ta’ parti minn bini li jifforma parti mill-assi tal-impriża tagħha.

24

Huwa minnu li, fil-kawża li tat lok għas-sentenza Seeling, iċċitata iktar ’il fuq, il-persuna taxxabbli kienet persuna fiżika u għaldaqstant il-persuna taxxabbli u l-persuna li użat għall-bżonnijiet privati tagħha l-proprjetà li tifforma parti mill-assi tal-impriża kienu l-istess persuna. Madankollu, kuntrarjament għal dak li jsostni l-Gvern Belġjan fl-osservazzjonijiet tiegħu quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, ma jistax jiġi dedott minn din iċ-ċirkustanza li l-interpretazzjoni tal-punt (a) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(2) tas-Sitt Direttiva adottata mill-Qorti tal-Ġustizzja fl-imsemmija sentenza ma tistax tapplika meta l-persuna taxxabbli tkun persuna ġuridika.

25

Fil-fatt, minn naħa, hekk kif jirriżulta b’mod ċar mill-kliem tiegħu, il-punt (a) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(2) tas-Sitt Direttiva jkopri mhux biss il-każ ta’ persuna taxxabbli li tuża, għall-bżonnijiet privati tagħha, proprjetà li tifforma parti mill-assi tal-impriża, iżda wkoll dak fejn il-persunal ta’ persuna taxxabbli jagħmel tali użu minnha. Issa, f’dan il-każ, ma teżistix identiċità bejn il-persuni kkonċernati u ċ-ċirkustanza li l-persuna taxxabbli hija persuna ġuridika ma teskludix li jista’ jkun hemm użu privat tal-proprjetà mill-persunal ta’ din il-persuna taxxabbli.

26

Barra minn hekk, għandu jiġi kkonstatat li l-imsemmija dispożizzjoni, li tuża l-kelma “persuna taxxabbli”, ma tagħmel ebda distinzjoni bejn il-persuni fiżiċi u l-persuni ġuridiċi u li hija sempliċiment tipprovdi kif għandhom jiġu ttrattati, għall-finijiet tal-VAT, ċerti operazzjonijiet ekonomiċi li ma jaqgħux taħt dispożizzjonijiet oħra tas-Sitt Direttiva.

27

Barra minn hekk, mill-ħames u mis-sitt premessa tas-Sitt Direttiva jirriżulta li l-kwalità ta’ “persuna taxxabbli” hija marbuta mal-operazzjonijiet imwettqa minn operatur ekonomiku u mhux mal-forma ġuridika ta’ dan tal-aħħar. Għandu jingħad ukoll li skont l-Artikolu 4(1) ta’ din id-direttiva, persuna taxxabbli tfisser kull persuna li b’mod indipendenti twettaq fi kwalunkwe post attività ekonomika msemmija fil-paragrafu 2 tal-istess artikolu, ikun x’ikun l-iskop jew ir-riżultati ta’ dik l-attività.

28

Min-naħa l-oħra, għandu jiġi ppreċiżat li, kuntrarjament għal dak li jsostni l-Gvern Belġjan, mis-sentenza Seeling, iċċitata iktar ’il fuq, ma jirriżultax li l-Qorti tal-Ġustizzja bbażat r-raġunament tagħha fuq impossibbiltà allegata li jiġi kkonċepit kiri ta’ proprjetà immobbli meta l-operazzjoni tirrigwarda l-istess persuna fiżika, li għandha għalhekk il-kwalità doppja ta’ sid u ta’ kerrej.

29

Fil-fatt, filwaqt li l-Qorti tal-Ġustizzja setgħet tillimita ruħha li tiddeċiedi li, f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża li tat lok għas-sentenza Seeling, iċċitata iktar ’il fuq, ma setax ikun hemm, skont id-definizzjoni tiegħu, ftehim fuq il-kundizzjonijiet tal-kiri, hija eżaminat jekk din is-sitwazzjoni setgħetx titqies bħala kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens tal-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva u kkonkludiet f’dan ir-rigward, fil-punt 51 ta’ din is-sentenza, li tali sitwazzjoni kienet ikkaratterizzata min-nuqqas kemm ta’ ħlas ta’ kera kif ukoll ta’ ftehim dwar it-tul tad-dritt ta’ tgawdija u dwar id-dritt ta’ użu tal-bini bl-esklużjoni ta’ persuni oħra.

30

Minn dan jirriżulta li, fin-nuqqas ta’ dawn il-karatteristiċi, l-użu, għall-bżonnijiet privati tal-persunal ta’ persuna taxxabbli li hija persuna ġuridika, ta’ parti minn bini mibni jew miżmum taħt dritt reali fuq proprjetà immobbli minn din il-persuna taxxabbli ma jistax jitqies bħala kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens tal-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva.

31

Għaldaqstant, ir-risposta li għandha tingħata għad-domanda magħmula hija li l-punt (a) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(2) u l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li, għalkemm il-karatteristiċi ta’ kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens ta’ dan l-Artikolu 13B(b) ma humiex sodisfatti, tikkunsidra bħala provvista ta’ servizzi eżenti mill-VAT skont din l-aħħar dispożizzjoni l-użu, għall-bżonnijiet privati tal-persunal ta’ persuna taxxabbli li hija persuna ġuridika, ta’ parti minn bini mibni jew miżmum taħt dritt reali fuq proprjetà immobbli minn din il-persuna taxxabbli, meta din il-proprjetà kienet eliġibbli għat-tnaqqis tat-taxxa tal-input.

32

F’dan ir-rigwrad, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa jekk, f’sitwazzjoni bħal dik fil-kawża prinċipali, jistax jiġi kkunsidrat li jeżisti kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens tal-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva.

33

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi,

Il-Qorti tal-Ġustizzja (Il-Ħames Awla)

taqta’ u tiddeċiedi:

Il-punt (a) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 6(2) u l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ — Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima, kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 95/7/KE, tal-10 ta’ April 1995, għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li, għalkemm il-karatteristiċi ta’ kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens ta’ dan l-Artikolu 13B(b) ma humiex sodisfatti, tikkunsidra bħala provvista ta’ servizzi eżenti mit-taxxa fuq il-valur miżjud skont din l-aħħar dispożizzjoni l-użu, għall-bżonnijiet privati tal-persunal ta’ persuna taxxabbli li hija persuna ġuridika, ta’ parti minn bini mibni jew miżmum taħt dritt reali fuq proprjetà immobbli minn din il-persuna taxxabbli, meta din il-proprjetà kienet eliġibbli għat-tnaqqis tat-taxxa tal-input.

Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa jekk, f’sitwazzjoni bħal dik fil-kawża prinċipali, jistax jiġi kkunsidrat li jeżisti kiri ta’ proprjetà immobbli fis-sens tal-imsemmi Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva.

Firem