Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

References to this case

Share

Highlight in text

Go

Kawża C-499/10

Vlaamse Oliemaatschappij NV

vs

FOD Financiën

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa

mir-Rechtbank van eerste aanleg te Brugge)

“Sitt Direttiva tal-VAT — Persuni taxxabbli — Terzi responsabbli in solidum — Arranġament ta’ magazzinaġġ li ma huwiex wieħed tad-dwana – Responsabbiltà in solidum tal-magazzinier ta’ beni u tal-persuna taxxabbli proprjetarja ta’ dawn il-beni — Bona fide jew nuqqas ta’ tort jew ta’ negliġenza tal-magazzinier”

Sommarju tas-sentenza

Dispożizzjonijiet fiskali — Armonizzazzjoni tal-liġijiet — Taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud — Persuni taxxabbli — Possibbiltà għall-Istati Membri li jżommu responsabbli in solidum għall-ħlas tat-taxxa persuna oħra li ma tkunx il-persuna taxxabbli (Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva)

(Direttiva tal-Kunsill 77/388, Artikolu 21(3))

L-Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva 77/388, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ, kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2001/115, għandu jiġi interpretat fis-sens li jippermetti lill-Istati Membri li jipprovdu sabiex l-amministratur ta’ maħżen li ma huwiex maħżen tad-dwana jinżamm responsabbli in solidum għall-ħlas tat-taxxa fuq il-valur miżjud dovuta wara kunsinna ta’ merkanzija mwettqa b’titolu oneruż, li nħarġet minn dan il-maħżen, mill-proprjetarju tagħha li huwa suġġett għal din it-taxxa, anki jekk l-amministratur tal-imsemmi maħżen huwa in bona fide jew jekk ma jista’ jiġi imputat lilu ebda tort jew negliġenza.

Fil-fatt, il-miżuri nazzjonali li ipso facto jagħtu bidu għal sistema ta’ responsabbiltà in solidum mingħajr ma jkun hemm nuqqas imorru lil hinn minn dak li huwa neċessarju għall-protezzjoni tad-drittijiet tat-Teżor pubbliku. Il-fatt li tgħabbi bir-responsabbiltà tal-ħlas tat-taxxa fuq il-valur miżjud persuna li ma hijiex dik responsabbli għall-ħlas tagħha, minkejja li din il-persuna hija magazzinier fiskali approvat, mingħajr ma din il-persuna tkun tista’ tevitaha billi tressaq il-prova li hija ma għandha ebda konnessjoni mal-aġir ta’ din il-persuna responsabbli għall-ħlas tat-taxxa għandu, għaldaqstant, jitqies bħala inkompatibbli mal-prinċipju ta’ proporzjonalità. Fil-fatt, ikun manifestament sproporzjonat li l-imsemmija persuna tintalab tħallas inkundizzjonalment għan-nuqqas ta’ ġbir ta’ taxxa kkawżat minn aġir ta’ terzi li huma taxxabbli li fuqhom hija ma teżerċita l-ebda influwenza.

Iċ-ċirkustanzi li l-persuna li ma hijiex responsabbli għall-ħlas tkun aġixxiet in bona fide billi użat id-diliġenza kollha ta’ operatur kawt, li hija tkun ħadet il-miżuri raġonevoli kollha li setgħet tieħu, u li jkun eskluż li hija pparteċipat fi frodi, jikkostitwixxu elementi li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni biex tiġi ddeterminata l-possibbiltà li din il-persuna tiġi obbligata in solidum sabiex tħallas it-taxxa fuq il-valur miżjud dovuta.

(ara l-punti 24, 26, 28 u d-dispożittiv)







SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Seba’ Awla)

21 ta’ Diċembru 2011 (*)

“Sitt Direttiva tal-VAT – Persuni taxxabbli – Terzi responsabbli in solidum – Arranġament ta’ magazzinaġġ li ma huwiex wieħed tad-dwana – Responsabbiltà in solidum tal-magazzinier ta’ beni u tal-persuna taxxabbli proprjetarja ta’ dawn il-beni – Bona fide jew nuqqas ta’ tort jew ta’ negliġenza tal-magazzinier”

Fil-Kawża C-499/10,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mir-Rechtbank van eerste aanleg te Brugge (il-Belġju), permezz ta’ deċiżjoni tat-13 ta’ Ottubru 2010, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fid-19 ta’ Ottubru 2010, fil-proċedura

Vlaamse Oliemaatschappij NV

vs

FOD Financiën,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Seba’ Awla),

komposta minn J. Malenovský, President tal-Awla, G. Arestis (Relatur) u D. Šváby, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: V. Trstenjak,

Reġistratur: M. Ferreira, Amministratur Prinċipali,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tad-29 ta’ Settembru 2011,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal Vlaamse Oliemaatschappij NV, minn T. Leeuwerck, avukat,

–        għall-Gvern Belġjan, minn M. Jacobs u J.-C. Halleux, bħala aġenti,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn L. Lozano Palacios u B. Burggraaf, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23), kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2001/115/KE, tal-20 ta’ Diċembru 2001 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 352, iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva”).

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Vlaamse Oliemaatschappij NV (iktar ’il quddiem “VOM”) u FOD Financiën (Dipartiment federali pubbliku tal-Finanzi), dwar il-ħlas tat-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) minn din il-kumpannija, fir-rigward ta’ kunsinni ta’ karburant, irrilaxxati mill-maħżen tagħha, imwettqa minn waħda mill-klijenti tagħha.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 16(1), l-ewwel subparagrafu, B, l-ewwel subparagrafu, (e) tas-Sitt Direttiva, fil-verżjoni tagħha li tirriżulta mill-Artikolu 28ċ(E)(1) tad-Direttiva, l-Istati Membri, taħt ċerti kundizzjonijiet, jistgħu ma jissuġġettawx kunsinni ta’ oġġetti li huma maħsuba biex jitpoġġew taħt arranġament ta’ magazzinaġġ li ma huwiex wieħed tad-dwana.

4        Skont it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 16(1) ta’ din id-direttiva, fil-verżjoni tagħha li tirriżulta mill-ewwel inċiż tal-Artikolu 28ċ(E)(1) tagħha, il-persuna obbligata li tħallas it-taxxa dovuta skont l-ewwel subparagrafu għandha tkun il-persuna li tikkawża li l-oġġetti ma jibqgħux ikunu koperti mill-arranġamenti jew mis-sitwazzjonijiet imsemmija fl-imsemmi paragrafu, b’deroga mill-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 21(1)(a) tal-imsemmija direttiva.

5        Taħt l-intestatura “Persuni li għandhom iħallsu t-taxxa”, l-Artikolu 21 tad-Direttiva, fil-verżjoni tiegħu kif tirriżulta mill-Artikolu 28ġ tagħha, jipprovdi:

“1.      Skond is-sistema interna, dawn li ġejjin għandhom ikunu soġġetti li jħallsu t-taxxa fuq il-valur miżjud:

(a)      il-persuna taxxabbli li il-persuna taxxabbli li hija responsabbli għall-provvista taxxabbli tal-prodott jew servizz, minbarra fil-każijiet msemmija f’(b) u (c).

Fejn il-provvista tal-prodott jew servizz hija magħhmula minn persuna taxxabbli li mhijiex stabbilita fit-territorju tal-pajjiż. L-Istati Membri jistgħu, taħt kodizzjonijiet determinabbli minnhom, jistabbilixxu illi persuna suġġetta għat-tassazzjoni hija dik il-persuna għal min qiegħda tiġi magħmula l-provvista tal-prodott jew servizz taxxabbli;

(b)      persuni taxxabbli li lilhom ikunu ġew forniti s-servizzi koperti bl-Artikolu 9(2)(e) jew il-persuni identifikati għall-għanijiet tat-taxxa fuq il-valur miżjud ġewwa t-territorju tal-pajjiż li lilhom jiġu forniti s-servizzi koperti bl-Artikolu 28b(Ċ), (D), (E) u (F), jekk is-servizzi jiġu mwettqa minn persuna taxxabbli mhix stabbilita ġewwa t-territorju tal-pajjiż;

(ċ)      il-persuna li lilha ssir il-provvista [kunsinna] ta’ l-oġġetti meta jintlaħqu l-kondizzjonijiet li ġejjin:

–        il-ħidma taxxabbli hija l-provvista ta’ oġġetti magħmula skond il-kondizzjonijiet preskritti fl-Artikolu 28c(E)(3),

–        il-persuna li lilha ssir il-provvista ta’ l-oġġetti hija persuna oħra taxxabbli jew persuna legali mhux taxxabbli identifikati għall-għanijiet tat-taxxa fuq il-valur miżjud ġewwa t-territorju tal-pajjiż,

–        il-fattura maħruġa mill-persuna taxxabbli mhix stabbilita ġewwa t-territorju tal-pajjiż tikkonforma ma’ l-Artikolu 22(3).

Madankollu, l-Istati Membri jistgħu jipprovdu deroga minn dan l-obbligu, fejn il-persuna taxxabbli li ma tkunx stabbilita ġewwa t-territorju tal-pajjiż taħtar rappreżentant tat-taxxa f’dan il-pajjiż;

(d)      kull persuna li tniżżel it-taxxa fuq il-valur miżjud fuq fattura;

(e)      kull persuna li teffettwa akkwist ta’ oġġetti taxxabbli intra-Komunitarju;

2.      Bħala deroga mid-dispożizzjoni tal-paragrafu 1:

(a)      fejn il-persuna soġġetta li tħallas it-taxxa b’mod konformi maddispożizzjonijiet tal-paragrafu 1 hija persuna taxxabbli li mhix stabbilita ġewwa t-territorju tal-pajjiż, l-Istati Membri jistgħu jippermettulha li taħtar rappreżentant tat-taxxa bħala l-persuna soġġetta li tħallas it-taxxa. Din il-għażla għandha tkun bla ħsara għall-kondizzjonijiet u l-proċedura preskritti minn kull wieħed mill-Istati Membri;

(b)      fejn in-negozju taxxabbli jiġi effettwat minn persuna taxxabbli li mhix stabbilita ġewwa t-territorju tal-pajjiż u ma jeżisti l-ebda strument legali, mal-pajjiż li fih il-persuna taxxabbli hija stabbilita jew għandha s-sede tagħha, li għandha x’taqsam ma’ l-għajnuna reċiproka simili fl-iskop bħal dik preskritta bid-Direttivi 76/308/KEE u 77/799/KEE u bir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 218/92 tas-27 ta’ Jannar 1992 dwar il-kooperazzjoni amministrattiva fil-qasam tat-taxxa indiretta (VAT), l-Istati Membri jistgħu jieħdu passi biex jipprovdu li l-persuna soġġetta li tħallas it-taxxa li tkun ir-rappreżentant tat-taxxa maħtura mill-persuna taxxabbli mhix stabbilita.

3.      Fis-sitwazzjonijiet riferiti fil-paragrafi 1 u 2, l-Istati Membri jistgħu jipprovdu illi xi ħadd ieħor għajr il-persuna soġġetta li tħallas it-taxxa għandu jkun responsabbli konġuntament u separatament li jħallas it-taxxa.

4.      Ma’ l-importazzjoni, it-taxxa fuq il-valur miżjud għandha titħallas mill-persuna jew mill-persuni nominati jew aċċettati bħala responsabbli mill-Istat Membru li fih l-oġġetti jkun ġew importati.”

6        L-Artikolu 4(b) tad-Direttiva tal-Kunsill 92/12/KEE, tal-25 ta’ Frar 1992, dwar l-arranġamenti ġenerali għall-prodotti soġġetti għad-dazju tas-sisa u dwar iż-żamma, ċaqliq u mmonitorjar ta’ dan it-tip ta’ prodotti (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 179) jiddefinixxi l-kunċett ta’ “maħżen tat-taxxa” bħala “lok fejn oġġetti suġġetti għad-dazju tas-sisa huma prodotti, proċessati, miżmuma, riċevuti jew mibgħuta taħt arranġamenti ta’ sospensjoni tad-dazju minn magazzinier awtorizzat fil-kors tan-negozju tiegħu, bla ħsara għal ċerti kondizzjonijiet stabbiliti mill-awtoritajiet kompetenti ta’ l-Istat Membru fejn icon [ikun] jinsab il-maħżen tat-taxxa”.

 Il-leġiżlazzjoni nazzjonali

7        L-Artikolu 51A(3) tal-Kodiċi Belġjan tal-VAT jipprovdi:

“Fl-arranġament ta’ magazzinaġġ li ma huwiex wieħed tad-dwana, il-magazzinier tal-beni, il-persuna li hija inkarigata bil-ġarr tal-beni barra mill-maħżen kif ukoll il-mandant li dan possibbilment ikollu huma responsabbli in solidum għall-ħlas tat-taxxa lejn l-Istat, flimkien mal-persuna li hija responsabbli għall-ħlas tat-taxxa [...]”

 Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari

8        VOM hija fornitriċi ta’ servizzi li tiżgura għall-klijenti tagħha, il-ħatt, il-ħażna f’imħażen u t-trasbord fuq trakkijiet, ta’ prodotti petroliferi li jaslu bil-vapur. Il-klijenti jaħżnu l-prodotti f’imħażen sakemm dawn jinbiegħu lill-klijenti finali, prinċipalment pompi tal-petrol li jbigħu bl-imnut. Għal dawn is-servizz, VOM tiffattura “ħlas għas-servizzi” skont in-numru ta’ litri li tkun ħadet ħsieb.

9        Għaldaqstant, VOM topera “maħżen tat-taxxa” fis-sens tal-Artikolu 4(b) tad-Direttiva 92/12. Fil-kapaċità tagħha bħala magazzinier, sa mis-7 ta’ Settembru 1999 VOM, hija għandha awtorizzazzjoni li tippermettilha li tamministra maħżen li ma huwiex maħżen tad-dwana, għall-ħażna ta’ żjut minerali.

10      Bis-saħħa ta’ tali awtorizzazzjoni, b’applikazzjoni tas-sistema tal-maħżen li ma huwiex maħżen tad-dwana, il-prodotti ddepożitati f’dan il-maħżen jitqiegħdu taħt is-sistema sospensiva tal-VAT. Meta dawn il-prodotti jinħarġu minn dan il-maħżen u, jew ma jibqgħux taħt is-sistema tal-maħżen li ma huwiex maħżen tad-dwana, jew inkella ssir kunsinna oneruża tagħhom, il-VAT issir dovuta fir-rigward tagħhom.

11      Ghebra NV (iktar ’il quddiem “Ghebra”) kienet teżerċita attività kummerċjali ta’ karburanti bl-ingrossa u ħażnet il-prodotti petroliferi tagħha fil-maħżen ta’ VOM. Fl-20 ta’ Ġunju 2003, Ghebra ġiet iddikjarata falluta.

12      Wara kontroll imwettaq mill-amministrazzjoni fiskali, tħejja rapport datat is-7 ta’ Frar 2006, fejn minnu jirriżulta li kienu twettqu xi kunsinni ta’ karburant b’titolu oneruż, li nħarġu mill-maħżen VOM, minn Ghebra matul ix-xhur ta’ Marzu u April tas-sena 2003. Billi dawn il-kunsinni ma baqgħux taħt l-arranġament ta’ magazzinaġġ li ma huwiex wieħed tad-dwana, huma suġġetti għall-VAT, u l-ammont dovut f’dan ir-rigward huwa ta’ EUR 2 133 005.

13      Wara li ġiet informata mill-kuratur fil-proċedura ta’ falliment ta’ Ghebra li l-Istat Belġjan ma tħallasx il-VAT dovuta, minħabba l-insuffiċjenza ta’ assi, fil-11 ta’ April 2006 l-amministrazzjoni fiskali ħarġet ordni ta’ rkupru kontra VOM, skont l-Artikolu 51A(3) tal-Kodiċi Belġjan tal-VAT.

14      Fil-31 ta’ Mejju 2006, VOM opponiet din l-ordni quddiem ir-Rechtbank van eerste aanleg te Brugge.

15      Insostenn tar-rikors tagħha, VOM issostni b’mod partikolari li r-responsabbiltà in solidum tal-magazzinier għall-ħlas tal-VAT dovuta mill-utent tal-maħżen, b’applikazzjoni tal-Artikolu 51A(3) tal-Kodiċi Belġjan tal-VAT, hija inkompatibbli mal-prinċipji ġenerali ta’ ċertezza legali u ta’ proporzjonalità, li jagħmlu parti mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, peress li din tapplika b’mod indipendenti mill-bona fide jew in-nuqqas tagħha tal-magazzinier. F’dan ir-rigward, hija żżid li l-magazzinier għandu rwol passiv fil-kuntest tas-sistema tal-VAT applikabbli għall-imħażen, peress li huwa sempliċement iqiegħed il-maħżen tiegħu għad-dispożizzjoni tal-klijenti tiegħu sabiex jippermetti l-ħażna ta’ merkanzija u ma għandu l-ebda mezz legali jew fiskali biex jikkontrolla jew jimponi l-ħlas effettiv tal-VAT minn dawn il-klijenti. Filwaqt li tinvoka l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, VOM tqis li billi ma tiħux inkunsiderazzjoni jekk persuna li ma hijiex dik li hija inizjalment responsabbli għall-ħlas ta’ taxxa tkunx taf jekk li dik it-taxxa kinitx dovuta sabiex tinżamm responsabbli in solidum għall-ħlas ta’ din it-taxxa, u għalhekk, billi teskludi kull kriterju dwar il-bona fide tal-kundizzjonijiet li għalihom persuna tista’ tinżamm responsabbli in solidum għall-ħlas tal-imsemmija taxxa, il-leġiżlazzjoni nazzjonali teċċedi l-limiti ta’ dak li huwa neċessarju u xieraq sabiex jintlaħaq l-għan segwit minnha.

16      Il-FOD Financiën iqis li l-Artikolu 51A(3) tal-Kodiċi Belġjan tal-VAT huwa konformi mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, li hija l-qorti nazzjonali li għandha tistħarreġ l-osservanza ta’ dan il-prinċipju u li r-responsabbiltà in solidum hija miżura xierqa u proporzjonata fis-settur tal-prodotti petroliferi.

17      Ir-rechtbank van eerste aanleg te Brugge, li qieset neċessarju li tikseb risposta fir-rigward tal-kwistjoni dwar jekk l-Artikolu 51A(3) tal-Kodiċi Belġjan tal-VAT huwiex kompatibbli mad-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, mal-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ proporzjonalità, iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“L-[Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva], flimkien mal-[ewwel subparagrafu tal-Artikolu 16(1), l-ewwel subparagrafu, B, l-ewwel subparagrafu, (e) kif ukoll mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 16(1), ta’ din id-direttiva] jippermetti lill-Istati Membri jipprovdu li l-amministratur ta’ maħżen li ma huwiex maħżen tad-dwana huwa inkondizzjonalment responsabbli in solidum għall-ħlas tat-taxxa dovuta wara kunsinna bi ħlas mill-proprjetarju tal-merkanzija suġġetta għat-taxxa, anki jekk l-amministratur tal-maħżen huwa in bona fide jew jekk ma jistgħu jiġu imputati lilu ebda tort jew negliġenza [...]?”

 Fuq id-domanda preliminari

18      Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva għandux jiġi interpretat fis-sens li jippermetti lill-Istati Membri li jipprovdu sabiex l-amministratur ta’ maħżen li ma huwiex maħżen tad-dwana jinżamm responsabbli in solidum għall-ħlas tal-VAT dovuta wara kunsinna ta’ merkanzija mwettqa b’titolu oneruż, li nħarġet minn dan il-maħżen, mill-proprjetarju tagħha li huwa suġġett għal din it-taxxa, anki jekk l-amministratur tal-imsemmi maħżen huwa in bona fide jew jekk ma jista’ jiġi imputat lilu ebda tort jew negliġenza.

19      Għandu jitfakkar li l-Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva, bħala regola ġenerali, jippermetti lill-Istati Membri jadottaw il-miżuri li bihom persuna tkun responsabbli in solidum għall-ħlas ta’ somma ta’ VAT dovuta minn persuna oħra indikata mid-dispożizzjonijiet tal-paragrafi (1) u (2) tal-imsemmi artikolu bħala l-persuna taxxabbli (ara s-sentenza tal-11 ta’ Mejju 2006, Federation of Technological Industries et, C-384/04, Ġabra p. I4191, punt 28).

20      Madankollu, fl-eżerċizzju tas-setgħat mogħtija lilhom mid-direttivi tal-Unjoni, l-Istati Membri għandhom josservaw il-prinċipji ġenerali tad-dritt li jagħmlu parti mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, fost liema jinsabu b’mod partikolari l-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ proporzjonalità (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi Federation of Technological Industries et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 29, kif ukoll tal-21 ta’ Frar 2008, Netto Supermarkt, C-271/06, Ġabra p. I-771, punt 18).

21      F’dak li jikkonċerna, b’mod partikolari, il-prinċipju ta’ proporzjonalità, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li, skont dan il-prinċipju, l-Istati Membri għandhom jirrikorru għal mezzi li, filwaqt li jippermettu li l-għan segwit mil-liġi interna jintlaħaq b’mod effiċjenti, jippreġudikaw mill-inqas possibbli l-għanijiet u l-prinċipji stabbiliti bil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni inkwistjoni (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tas-27 ta’ Settembru 2007, Teleos et, C-409/04, Ġabra p. I-7797, punt 52, kif ukoll Netto Supermarkt, iċċitata iktar ’il fuq, punt 19).

22      Għalhekk, għalkemm huwa leġittimu li l-miżuri adottati mill-Istati Membri jkunu intiżi sabiex iħarsu d-drittijiet tat-Teżor pubbliku b’mod kemm jista’ jkun effiċjenti, madankollu huma ma għandhomx jeċċedu dak li huwa neċessarju għal dan il-għan (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Federation of Technological Industries et, punt 30, kif ukoll Netto Supermarkt, punt 20).

23      F’dan ir-rigward, id-dispożizzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali tipprovdi li, fl-arranġament ta’ magazzinaġġ li ma huwiex wieħed tad-dwana, il-persuna li hija inkarigata bil-ġarr tal-beni barra mill-maħżen kif ukoll il-mandant li dan jista’ jkollu huma responsabbli in solidum għall-ħlas tat-taxxa lejn l-Istat, flimkien mal-persuna li hija responsabbli għall-ħlas tat-taxxa. Għalhekk, b’applikazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni, l-amministratur tal-maħżen li ma huwiex maħżen tad-dwana huwa responsabbli għall-ħlas tal-VAT in solidum mal-persuna inizjalment responsabbli għall-ħlas tagħha, jiġifieri l-klijent ta’ dan l-amministratur. Dan l-obbligu solidari huwa fformulat b’mod inkundizzjunat, b’mod li dan japplika għall-magazzinier anki jekk dan ikun in bona fide jew anki jekk ma jkun jista’ jiġi imputat lilu ebda tort jew negliġenza.

24      Issa, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li l-miżuri nazzjonali li ipso facto jagħtu bidu għal sistema ta’ responsabbiltà in solidum mingħajr ma jkun hemm nuqqas imorru lil hinn minn dak li huwa neċessarju għall-protezzjoni tad-drittijiet tat-Teżor pubbliku (ara s-sentenza Federation of Technological Industries et, iċċitata iktar ’il fuq, punt 32). Il-fatt li tgħabbi bir-responsabbiltà tal-ħlas tal-VAT persuna li ma hijiex dik responsabbli għall-ħlas tagħha, minkejja li din il-persuna hija magazzinier fiskali approvat li huwa marbut bl-obbligi speċifiċi msemmija fid-Direttiva 92/12, mingħajr ma din il-persuna tkun tista’ tevitaha billi tressaq il-prova li hija ma għandha ebda konnessjoni mal-aġir ta’ din il-persuna taxxabbli għandu, għaldaqstant, jitqies bħala inkompatibbli mal-prinċipju ta’ proporzjonalità. Fil-fatt, ikun manifestament sproporzjonat li l-imsemmija persuna tintalab tħallas inkundizzjonalment għan-nuqqas ta’ ġbir ta’ taxxa kkawżat minn aġir ta’ terzi li huma taxxabbli li fuqhom hija ma teżerċita l-ebda influwenza (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Netto Supermarkt, iċċitata iktar ’il fuq, punt 23).

25      Min-naħa l-oħra, li jkun meħtieġ li l-persuna li ma hijiex responsabbli għall-ħlas tat-taxxa tieħu kull miżura li tista’ tkun raġonevolment neċessarja min-naħa tagħha sabiex tiżgura ruħha li l-operazzjoni li hija twettaq ma twassalx għall-parteċipazzjoni tagħha fi frodi tat-taxxa, ma huwiex kontra l-liġi tal-Unjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq, Federation of Technological Industries et, punt 33; Teleos et, punt 65, kif ukoll Netto Supermarkt, punt 24).

26      Għaldaqstant, iċ-ċirkustanzi li l-persuna li ma hijiex responsabbli għall-ħlas tkun aġixxiet in bona fide billi użat id-diliġenza kollha ta’ operatur kawt, li hija tkun ħadet il-miżuri raġonevoli kollha li setgħet tieħu, u li jkun eskluż li hija pparteċipat fi frodi, jikkostitwixxu elementi li għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni biex tiġi ddeterminata l-possibbiltà li din il-persuna tiġi obbligata tħallas il-VAT dovuta (ara s-sentenzi ċċitati iktar ’il fuq Teleos et, punt 66, kif ukoll Netto Supermarkt, punt 25).

27      Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa jekk dawn iċ-ċirkustanzi humiex sodisfatti fil-kawża prinċipali.

28      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha ta’ hawn fuq, hemm lok li r-risposta għad-domanda mressqa tkun li l-Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva għandu jiġi interpretat fis-sens li dan ma jippermettix lill-Istati Membri li jipprovdu li amministratur ta’ maħżen li ma huwiex wieħed tad-dwana jkun responsabbli in solidum għall-ħlas tal-VAT dovuta wara kunsinna ta’ merkanzija mwettqa b’titolu oneruż, li nħarġet minn dan il-maħżen, mill-proprjetarju tagħha li huwa suġġett għal din it-taxxa, anki jekk l-amministratur tal-imsemmi maħżen huwa in bona fide jew jekk ma jista’ jiġi imputat lilu ebda tort jew negliġenza.

 Fuq l-ispejjeż

29      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Seba’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 21(3) tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima, kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2001/115/KE, tal-20 ta’ Diċembru 2001, għandu jiġi interpretat fis-sens li dan ma jippermettix lill-Istati Membri li jipprovdu li amministratur ta’ maħżen li ma huwiex wieħed tad-dwana jkun responsabbli in solidum għall-ħlas tat-taxxa fuq il-valur miżjud dovuta wara kunsinna ta’ merkanzija mwettqa b’titolu oneruż, li nħarġet minn dan il-maħżen, mill-proprjetarju tagħha li huwa suġġett għal din it-taxxa, anki jekk l-amministratur tal-imsemmi maħżen huwa in bona fide jew jekk ma jista’ jiġi imputat lilu ebda tort jew negliġenza.

Firem

* Lingwa tal-kawża: l-Olandiż.