Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI

JÄÄSKINEN

ippreżentati fl-10 ta’ Lulju 2012 (1)

Kawża C-207/11

3D I Srl

vs

Agenzia delle Entrate Direzione Provinciale di Cremona

[talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Commissione Tributaria Regionale di Milano, sez. distaccata di Brescia (L-Italja)]

“Sistema fiskali applikabbli għal trasferiment intra-Komunitarju ta’ attiv — Direttiva 90/434/KEE — Direttiva 78/660/KEE — Newtralità fiskali — Kompatibbiltà ta’ obbligu tal-kontabbiltà impost mid-dritt nazzjonali mad-Direttiva 90/434 — Taxxa doppja ekonomika — Ammissibbiltà ta’ talba għal deċiżjoni preliminari”





I –    Introduzzjoni

1.        Din il-kawża tikkonċerna l-interpretazzjoni tad-Direttiva 90/434/KEE dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika għall-inkorporazzjonijiet [amalgamazzjonijiet], id-diviżjonijiet, it-trasferimenti tal-attivi u l-iskambji ta’ azzjonijiet li jirrigwardaw il-kumpanniji ta’ Stati Membri differenti (iktar ’il quddiem id-“Direttiva 90/434”) (2). B’mod iktar partikolari, din tittratta d-dispożizzjonijiet li jirrigwardaw id-differiment tat-taxxa fuq il-profitt kapitali li jirriżulta minn trasferiment tal-attiv intra-Komunitarju.

2.        Il-qorti tar-rinviju qajmet dubji dwar il-kompatibbiltà ta’ dispożizzjoni Taljana mad-Direttiva 90/434, minħabba allegat ksur tal-prinċipju tan-newtralità fiskali kif iggarantit minn dik id-direttiva. Id-dispożizzjoni Taljana inkwistjoni teżiġi li l-kumpannija li tittrasferixxi, toħloq fond ta’ riżerva fil-karta tal-bilanċ tagħha jekk hija tagħti lill-azzjonijiet li tirċievi, valur fil-kotba li jkun ogħla minn dak tal-attiv ittrasferit fiż-żmien tat-tranżazzjoni. Madankollu, għandi dubji kbar dwar kemm id-domanda magħmula hija ammissibbli, peress li fid-dawl tal-kuntest fattwali u legali, tidher li hija ipotetika.

II – Il-kuntest ġuridiku

A –    Id-dritt tal-Unjoni Ewropea

3.        Ir-raba’ u s-sitt premessi  tad-Direttiva 90/434 jipprovdu:

“Billi s-sistema komuni tat-taxxi għandha tevita l-impożizzjoni tat-taxxi rigward l-inkorporazzjonijiet [l-amalgamazzjonijiet], id-diviżjonijiet, it-trasferimenti ta’ l-attivi jew l-iskambji ta’ l-ishma, filwaqt li fl-istess ħin tissalvagwarda l-interessi finanzjarji ta’ l-Istat tal-kumpannija trasferitur jew ta’ dik miksuba;

[...]

Billi s-sistema tad-differiment tat-tassazzjoni tal-profitti fuq il-kapital [profitt kapitali] li għandhom x’jaqsmu ma l-attivi ttrasferiti sad-disponiment attwali tagħhom, applikati għal dawk minn dawn l-attivi li jiġu ttrasferiti lil dan l-istabbiliment permanenti, tippermetti l-eżenzjoni mit-tassazzjoni tal-profitt fuq il-kapital korrispondenti, filwaqt li fl-istess ħin tiżgura li fl-aħħar mill-aħħar jiġu ntaxxati mill-Istat tal-kumpannija trasferitur fid-data tad-disponiment minnhom”.

4.        L-Artikolu 2 tad-Direttiva 90/434 jipprovdi li:

“Għall-għanijiet ta’ din id-Direttiva:

[...]

(ċ) ‘trasferiment ta’ l-attivi’ għandha tfisser ħidma li biha kumpannija tittrasferixxi mingħajr ma tiġi xolta, il-friegħi kollha, jew waħda jew iktar minn waħda minnhom ta’ l-attività tagħha lil kumpannija oħra bi skambju għat-titoli li jirrappreżentaw il-kapital tal-kumpannija li tirċievi t-trasferiment;

[...]

(e) ‘kumpannija trasferitur’ għandha tfisser il-kumpannija li tittrasferixxi l-attiv u l-pass[i]v tagħha jew li tittrasferixxi l-friegħi kollha tagħha jew waħda jew iktar minn waħda ta’ l-attività tagħha;

(f) ‘kumpannija riċevitur’ għandha tfisser il-kumpannija li tirċievi l-attiv u l-passiv jew il-friegħi kollha ta’ l-attività jew waħda jew iktar minn waħda minnhom tal-kumpannija trasferitur;

[...]”

5.        L-Artikolu 4 tad-Direttiva 90/434 jipprovdi:

“1. Inkorporazzjoni [amalgamazzjoni] jew diviżjoni ma għandhom iwasslu għall-ebda tassazzjoni fuq il-profitt kapitali kkalkolat b’referenza għad-differenza bejn il-valuri reali ta’ l-attiv u l-passiv ittrasferiti u tal-valuri tagħhom għall-għanijiet tat-taxxa.

[...]

2. L-Istati Membri għandhom japplikaw il-paragrafu 1 bil-kondizzjoni li l-kumpannija riċevitur tikkomputa kull deprezzament u kull qligħ jew telf rigward l-attivi u l-passivi ttrasferiti skond ir-regoli li kienu jkunu ġew applikati fuq il-kumpannija jew kumpanniji trasferituri li kieku ma kenux saru l-inkorporazzjoni [l-amalgamazzjoni] jew id-diviżjoni.

3. Meta, skond il-liġijiet ta’ l-Istati Membri tal-kumpannija trasferitur, il-kumpannija riċevitur hija intitolata li jkollha deprezzament ġdid jew kull qligħ jew telf rigward l-attiv u l-passiv ittrasferiti kkomputati fuq bażi differenti minn dawk iddikjarati fil-paragrafu 2, il-paragrafu 1 ma għandux japplika għall-attiv u l-passiv li rigward tagħhom tiġi eżerċitata din il-għażla.”

6.        Skont l-Artikolu 9 tad-Direttiva 90/434, l-Artikoli 4, 5 u 6 japplikaw għat-trasferiment tal-attiv.

7.        L-Artikolu 33(2) (a) u (d) tar-Raba’ Direttiva tal-Kunsill 78/660/KEE, tal-25 ta’ Lulju 1978, ibbażata fuq l-Artikolu 54(3)(g) tat-Trattat dwar il-kontijiet annwali ta’ ċerti tipi ta’ kumpanniji (3) jipprovdi:

“(a) Meta paragrafu 1 huwa applikat, l-ammont tad-differenza bejn il-valutazzjoni bil-metodu wżat u l-valutazzjoni skond ir-regola ġenerali li hemm fl-Artikolu 32 għandu jiddaħħal fil-valutazzjoni mill-ġdid tar-Riserva taħt “Passiv”. Il-mod kif din l-entrata hija trattata għal skopijiet ta’ tassazzjoni għandu jiġi spjegat jew fil-karta tal-bilanċi jew fin-noti tal-kontijiet.

Għall-iskop ta’ l-applikazzjoni ta’ l-aħħar subparagrafu ta’ paragrafu 1, il-kumpanniji għandhom, kull meta l-ammont tar-Riserva ġie mibdul fil-kors tas-sena finanzjarja, jippubblikaw fin-noti tal-kontijiet inter alia tabella li turi:

–        -      l-ammont tar-Riserva ta’ valutazzjoni mill-ġdid fil-bidu tas-sena finanzjarja,

–        -      id-differenzi ta’ valutazzjoni mill-ġdid trasferiti fir-Riserva ta’ valutazzjoni mill-ġdid matul is-sena finanzjarja;

–        -      l-ammonti kapitalizzati jew xort’oħra trasferiti mir-Riserva ta’ valutazzjoni mill-ġdid matul is-sena finanzjarja, filwaqt li tiġi żvelata n-natura ta’ kull trasferiment bħal dak,

–        -      l-ammont tar-Riserva ta’ valutazzjoni mill-ġdid fl-aħħar tas-sena finanzjarja.

[...]

(d) Ħlief kif previst taħt (b) u (ċ) ir-riserva ta’ valutazzjoni mill-ġdid ma tistax tiġi mnaqqas.”

B –    Id-dritt nazzjonali

8.        L-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544, tat-30 ta’ Diċembru 1992, (iktar ’il quddiem id-“Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992”) li jimplementa d-Direttiva 90/434, jipprovdi li: “Ebda wieħed mit-trasferimenti [ta’ attivitajiet jew fergħat minn attività] msemmijin fil-punt (c) [tal-Artikolu 1] ma għandu jikkostitwixxi profitt kapitali jew telf: madankollu huwa l-aħħar valur li jingħata, għall-iskopijiet ta’ taxxa, lil dik l-attività jew fergħa mill-attività, li ġiet ittrasferita li għandu jitqies li huwa l-valur mogħti, għall-iskopijiet ta’ taxxa, lill-kapital azzjonarju miksub. Id-differenza bejn il-valur tal-azzjonijiet miksuba u l-aħħar valur tal-attiv ittrasferit, kif mogħti għall-iskopijiet tat-taxxa fuq id-dħul, ma għandhiex tifforma parti mid-dħul taxxabbli tal-impriża jew kumpannija li tħallas it-taxxa sakemm ma jinħoloqx jew ma jiġix imqassam lill-azzjonisti. Jekk l-azzjonijiet miksuba jitniżżlu fil-karta tal-bilanċ b’valur ogħla mill-valur fil-kotba tal-attività ttrasferita, id-differenza għandha titniżżel taħt taqsima apposta u għandha tagħmel parti mid-dħul taxxabbli f’każ li jkun hemm distribuzzjoni [...]” (4).

9.        L-Artikolu 1 tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 358, tat-8 ta’ Ottubru 1997 (iktar ’il quddiem id-“Digriet Leġiżlattiv Nru 358/1997”) jipprovdi:

“1.      F’każ ta’ qligħ kapitali li jkun ġej mit-trasferiment ta’ negozji li jkunu ilhom mhux inqas minn tliet snin u li jiġi ddeterminat skont il-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 54 tal-Verżjoni Kkonsolidata tal-Liġi dwar it-Taxxa fuq id-Dħul, approvata b’Digriet Nru 917 tal-President tar-Repubblika, tat-22 ta’ Diċembru 1986, tista’ tiġi imposta taxxa bir-rata ta’ 19 % bħala sostituta għat-taxxi fuq id-dħul [...].

2.      Biex tapplika t-taxxa sostituta, l-intenzjoni li tiġi eżerċitata din l-għażla għandha tiġi indikata fid-dikjarazzjoni tad-dħul għall-perijodu ta’ taxxa li matulu jkun sar il-qligħ kapitali”.

10.      L-Artikolu 4(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 358/1997 jipprovdi:

“Minflok l-applikazzjoni tal-paragrafu 1 [tal-Artikolu 4 tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 358/1997], il-persuni speċifikati fih jistgħu, fl-att tat-trasferiment, jagħżlu l-applikazzjoni tal-Verżjoni Kkonsolidata tal-Liġi dwar it-Taxxa fuq id-Dħul, approvata b’Digriet Nru 917 tal-President tar-Repubblika, tat-22 ta’ Diċembru 1986, u tal-Artikolu 1 ta’ dan id-Digriet. Din l-għażla tista’ tiġi eżerċitata wkoll fir-rigward tat-trasferimenti msemmija fl-Artikolu 1 tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544. tat-30 ta’ Diċembru 1992, dwar il-miżuri għall-implementazzjoni tad-Direttivi tal-Komunità li jirrigwardaw it-trattament fiskali tal-amalgamazzjonijiet, id-diviżjonijiet, it-trasferimenti tal-attiv u l-iskambji ta’ azzjonijiet”.

III – Il-fatti u d-domanda preliminari

11.      3D I, il-kumpannija li ttrasferiet, hija kumpannija b’kapital azzjonarju bis-sede fi Crema, l-Italja. Fit-12 ta’ Ottubru 2000, hija ttrasferiet fergħa min-negozju tagħha li kienet stabbilita fl-Italja lil kumpannija residenti fil-Lussemburgu, li hija l-kumpannija li rċeviet, u bħala korrispettiv ingħatat azzjonijiet f’dik il-kumpannija. Wara din l-operazzjoni, il-fergħa li kienet ġiet ittrasferita saret parti mill-kumpannija Lussemburgiża, bħala l-istabbiliment permanenti tagħha fl-Italja.

12.      3D I għażlet li tagħti lill-azzjonijiet li hija akkwistat fil-kumpannija li rċeviet, valur li kien ogħla mill-valur, għal skopijiet ta’ taxxa, tal-fergħa li kienet ġiet ittrasferita.

13.      Fid-9 ta’ Mejju 2001, 3D I għażlet li tħallas it-taxxa sostituta Taljana għall-qligħ kapitali li rriżulta minn dik l-operazzjoni, bir-rata ta’ 19 %, kif stabbilit fl-Artikoli 1(1) u l-Artikolu 4(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 358/1997, minflok ir-rata ordinarja ta’ 33 % li tapplika taħt ir-regoli fiskali Taljani rilevanti. B’dan il-mod, 3D I irrinunzjat għas-sistema ta’ newtralità fiskali msemmija fl-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992. Din l-aħħar dispożizzjoni kienet teżenta lil 3D I milli tħallas it-taxxa fuq il-qligħ kapitali li jirriżulta fil-mument tat-trasferiment, kif meħtieġ mill-Artikoli 2 u 4 tad-Direttiva 90/434. It-taxxa sostituta mħallsa minn 3D I lill-awtoritajiet fiskali Taljani kienet tammonta għal  ITL 5,732,298,000, jiġifieri EUR 2 960 484.85.

14.      Wara l-ħlas ta’ din it-taxxa, il-qligħ kapitali li seħħ mat-trasferiment seta’ jitqassam. Jiġifieri, ġiet rikonoxxuta għall-iskopijiet ta’ taxxa, id-differenza bejn il-valur tal-fergħa li kienet ġiet ittrasferita, kif japplika għall-iskopijiet tat-taxxa, u l-valur fil-kotba li ngħata minn 3D I lill-azzjonijiet li hija rċeviet bħala korrispettiv.

15.      3D I issostni li malli saret taf bil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, u b’mod partikolari, is-sentenza X u Y (5), tat-8 ta’ Jannar 2004, hija ddeċidiet li titlob ir-rimbors tat-taxxa sostituta li hija kienet ħallset lill-awtoritajiet fiskali Taljani. 3D I targumenta li l-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992 kien inkompatibbli mad-Direttiva 90/434 inkwantu jissuġġetta n-newtralità tat-trasferiment, mill-aspett tar-responsabbiltà għall-ħlas tat-taxxa fuq il-qligħ kapitali, għal kundizzjonijiet li ma jissemmewx minn dik id-direttiva. B’mod partikolari, 3D I oġġezzjonat għal dik il-parti mill-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992 li tobbligaha żżomm id-differenza bejn il-valuri fil-kotba tal-fergħa ttrasferita, u l-azzjonijiet li hija rċeviet, f’fond ta’ riżerva li jitqies bħala dħul taxxabbli jekk dan jitqassam.

16.      Għaldaqstant, 3D I sostniet li din il-kundizzjoni marbuta mal-kontabbiltà, kif prevista fit-tielet sentenza tal-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992, kienet illegali. Hija sostniet ukoll li, minħabba din il-kundizzjoni illegali, hija kienet għażlet biex tħallas it-taxxa sostituta flok is-sistema tan-newtralità fiskali pprovduta mill-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992, għall-implementazzjoni tad-Direttiva 90/434.

17.      Din it-talba għar-rimbors kienet ġiet miċħuda impliċitament mill-Agenzia delle Entrate f’April 2004, fejn imbagħad 3D I fetħet kawża quddiem il-Commissione tributaria provinciale di Cremona (il-Kummissjoni tat-taxxa provinċjali ta’ Cremona). F’Ottubru 2006, din it-talba ġiet miċħuda, b’mod partikolari, minħabba li 3D I minn jeddha kienet għażlet is-sistema tat-taxxa sostituta, u minħabba li hija kienet kisbet il-benefiċċju ta’ rata ta’ taxxa li kienet favorevoli meta pparagunata mat-taxxa normali li 3D I kienet tħallas meta jkun hemm qligħ kapitali.

18.      Fil-5 ta’ Marzu 2011, 3D I appellat kontra dik id-deċiżjoni quddiem il-Commissione Tributaria Regionale di Milano. Din il-qorti kkunsidrat li l-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992 kien imur kontra d-Direttiva 90/434 u l-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja li kienet iddikjarat bħala illegali l-miżuri li jipprekludu l-moviment liberu tal-kapital u l-libertà ta’ stabbiliment.

19.      Dan minħabba li hija imponiet obbligu fuq 3D I, bħala l-kumpannija li ttrasferiet, li tirreġistra fil-karta tal-bilanċ tagħha fond ta’ riżerva, fejn f’każ li hija tonqos milli tagħmel dan hija tiġi ntaxxata fuq il-qligħ kapitali li jsir mit-trasferiment. Il-qorti ddeċidiet li sabiex l-Istati Membri jevitaw din l-allegata inkompatibbiltà mad-dritt tal-Unjoni Ewropea, huma għandhom jiddiferixxu t-tassazzjoni tal-qligħ kapitali sakemm iseħħ il-qligħ kapitali, u li dan id-differiment tat-tassazzjoni ma għandux ikun suġġett għal kundizzjonijiet li jirrestrinġu b’mod eċċessiv il-libertajiet fundamentali.

20.      F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-qorti nazzjonali għamlet lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“Il-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħall-Istat Taljan, stabbilita fl-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544, tat-30 ta’ Diċembru 1992, li abbażi tagħha trasferiment jew skambju ta’ azzjonijiet jagħti lok għal tassazzjoni, fir-rigward tal-kumpannija li tittrasferixxi, tal-qligħ kapitali li jirriżulta mit-trasferiment u li jikkorrispondi għad-differenza bejn l-ispiża inizjali ta’ akkwist tal-azzjonijiet jew tal-ishma ittrasferiti u l-valur attwali tagħhom, sakemm il-kumpannija li tittrasferixxi tinkludi fil-karta tal-bilanċ tagħha fond ta’ riżerva speċjali ekwivalenti għall-qligħ kapitali li jirriżulta mit-trasferiment, hija, f’każ bħal dan li huwa s-suġġett tal-kawża preżenti, kuntrarja għall-Artikoli 2, 4 u 8(1) u (2) tad-Direttiva tal-Kunsill 90/434/KEE, tat-23 ta’ Lulju 1990, dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika għall-inkorporazzjonijiet, id-diviżjonijiet, it-trasferimenti tal-attivi u l-iskambji tal-ishma li jirrigwardaw il-kumpanniji ta’ Stati Membri differenti ?”

IV – Analiżi

A –    Ammissibbiltà tad-domanda preliminari

21.      Id-digriet tar-rinviju huwa intiż li jikseb gwida dwar l-interpretazzjoni tal-Artikoli 2, 4, u 8(1) u (2) tad-Direttiva 90/434. Madankollu, jiena nixtieq nikkonstata li d-domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju hija inammissibbli.

22.      Skont ġurisprudenza stabbilita, l-informazzjoni pprovduta f’talba għal deċiżjoni preliminari mhux biss isservi biex il-Qorti tal-Ġustizzja tkun tista’ tipprovdi risposti li jkunu utli għall-qorti nazzjonali; iżda hija għandha tippermetti wkoll lill-Gvernijiet tal-Istati Membri u lill-partijiet ikkonċernati oħra, li jippreżentaw osservazzjonijiet skont l-Artikolu 23 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja.

23.      Għal dawn ir-raġunijiet, jeħtieġ l-ewwel nett li l-qorti nazzjonali telabora l-kuntest fattwali u ġuridiku tad-domandi, u tal-inqas, tispjega ċ-ċirkustanzi fattwali li fuqhom huma bbażati dawn id-domandi. It-tieni nett, id-digriet tar-rinviju għandu jindika r-raġunijiet preċiżi li wasslu lill-qorti nazzjonali biex tistaqsi dwar l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-UE rilevanti, u għaliex hija ħasset li għandha tagħmel talba għal deċiżjoni preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja.

24.      Konsegwentement, huwa indispensabbli li l-qorti nazzjonali tipprovdi spjegazzjonijiet, għall-inqas minimi, dwar ir-raġunijiet tal-għażla tad-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-UE li jeħtieġu interpretazzjoni u dwar ir-rabta li hija tistabbilixxi bejn dawn id-dispożizzjonijiet u l-leġiżlazzjoni nazzjonali applikabbli għall-kwistjoni fil-kawża prinċipali (6).

25.      Min-naħa l-oħra, id-domandi preliminari huma preżunti rilevanti. Il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tirrifjuta li tiddeċiedi domanda magħmula minn qorti nazzjonali biss jekk ikun jidher manifestament li l-interpretazzjoni tad-dritt tal-UE mitluba ma għandhiex x’taqsam mal-fatti jew mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l-problema hija ta’ natura ipotetika jew meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex għad-dispożizzjoni tagħha l-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod effettiv għad-domandi li jsirulha (7).

26.      Nibda billi nosserva li d-domanda magħmula mill-qorti nazzjonali tinkludi talba biex tingħata interpretazzjoni tal-Artikolu 8(1) u (2) tad-Direttiva 90/434. Madankollu, skont l-Artikolu 9 ta’ dik id-direttiva, l-Artikolu 8 ma japplikax għat-trasferiment tal-attiv. Ir-rinviju għal deċiżjoni preliminari ma jipprovdi ebda spjegazzjoni dwar kif l-Artikolu 8 huwa rilevanti għall-kawża prinċipali.

27.      It-tieni nett, skont id-digriet tar-rinviju, il-kumpannija li tittrasferixxi tiġi ntaxxata fuq il-qligħ kapitali li jirriżulta mit-trasferiment tal-attiv u li l-qligħ kapitali huwa meqjus li jikkorrispondi mad-differenza bejn l-ispiża inizjali tal-akkwist tal-azzjonijiet ittrasferiti u l-valur fis-suq attwali tagħhom. Il-kumpannija li tittrasferixxi tista’ tevita milli tħallas it-taxxa fuq il-qligħ kapitali jekk tinkludi fil-karta tal-bilanċ tagħha fond ta’ riżerva speċjali ekwivalenti għall-qligħ kapitali li jirriżulta mit-trasferiment.

28.      Madankollu, din id-deskrizzjoni tad-dispożizzjoni nazzjonali rilevanti ma tikkorrispondix mat-test leġiżlattiv. L-interpretazzjoni tad-dritt nazzjonali pprovduta fid-digriet tar-rinviju hija kkontestata wkoll mill-Gvern Taljan u mill-Kummissjoni.

29.      Fil-fatt, l-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992, li huwa l-unika dispożizzjoni nazzjonali msemmija fid-domanda preliminari, jipprovdi li:

–        it-trasferiment tal-attiv ma jikkostitwixxix qligħ kapitali jew telf;

–        id-differenza bejn il-valur tal-azzjonijiet miksuba u l-aħħar valur tal-attiv ittrasferit, kif mogħti għall-iskopijiet tat-tassazzjoni, ma għandhiex tifforma parti mid-dħul taxxabbli tal-kumpannija li tittrasferixxi, qabel ma dak l-ammont jinħoloq jew jitqassam; u

–        jekk l-azzjonijiet jitniżżlu fil-karta tal-bilanċ b’valur ogħla mill-aħħar valur fil-kotba tal-attiv li jkun ġie ttrasferit, allura d-differenza għandha titniżżel fil-kontijiet taħt taqsima apposta u għandha tagħmel parti mid-dħul taxxabbli f’każ li din titqassam.

30.      Għaldaqstant, id-dispożizzjoni nazzjonali rilevanti ma timponix taxxa minħabba t-trasferiment ta’ attiv. Jidher ukoll li 3D I ma tgħidx li t-trasferiment tal-attiv inkwistjoni wassal minnu nnifsu għar-responsabbiltà għall-ħlas tat-taxxa. Jekk fhimt sew l-argument tagħhom, huma għażlu li jħallsu t-taxxa sostituta peress li kienu tal-fehma li d-dritt Taljan kien jimponi obbligu fir-rigward tal-kontijiet li ma kienx attraenti.

31.      Skont ġurisprudenza stabbilita, ma hijiex il-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tiddeċiedi, fil-kuntest ta’ rinviju għal deċiżjoni preliminari, dwar l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet nazzjonali u jekk il-mod kif tinterpretahom il-qorti tar-rinviju huwiex korrett (8). Il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tieħu inkunsiderazzjoni, fil-kuntest tat-tqassim tal-ġurisdizzjoni bejn il-qrati tal-UE u dawk nazzjonali, il-kuntest fattwali u leġiżlattiv, kif deskritt fid-deċiżjoni tar-rinviju li fih isiru d-domandi preliminari (9).

32.      Madankollu, f’dan il-każ, jiena nixtieq nikkonkludi li n-nuqqas ta’ qbil bejn il-kliem tad-domanda preliminari minn naħa waħda, u t-testi tad-dispożizzjoni nazzjonali u l-osservazzjonijiet tal-partijiet, min-naħa l-oħra, għamlu dan ir-rinviju għal deċiżjoni preliminari ipotetiku kemm fil-fatt u kif ukoll fil-liġi. Naturalment, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tħalliha f’idejn il-Commissione Tributaria Regionale di Milano biex tivverifika l-korrettezza tal-interpretazzjoni inizjali tagħha tad-dritt nazzjonali (10), wara li l-Qorti tal-Ġustizzja tkun ipprovdiet risposti għad-domandi magħmula. Madankollu, dan jista’ jkun insuffiċjenti biex tiġi rrimedjata n-natura ipotetika tad-domanda.

33.      It-tielet nett, inkwantu d-domanda preliminari hija intiża biex tingħata indikazzjoni dwar il-kompatibbiltà tad-dritt Taljan mal-projbizzjoni fid-dritt tal-UE fir-rigward tad-diskriminazzjoni, għall-iskopijiet ta’ taxxa, ibbażata fuq ir-residenza tal-kumpannija, id-domanda magħmula mill-qorti nazzjonali ma tagħmel ebda riferiment speċifiku għal din il-kwistjoni. Madankollu, il-parti tad-digriet tar-rinviju li tispjega r-raġunijiet għalfejn saret id-domanda ssemmi differenza fit-trattament li “jidher” mhux kostituzzjonali. Dan jingħad li huwa hekk minħabba li s-sistema kkontestata tirrigwarda biss it-trasferimenti intra-Komunitarji bl-esklużjoni ta’ trasferimenti purament interni. Il-qorti tar-rinviju nazzjonali tibbaża ruħha fuq sensiela ta’ sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja, inkluż is-sentenza X u Y, li fuqha hija bbażata parti sostanzjali mill-argument ta’ 3D I (11).

34.      F’dan ir-rigward, it-tħassib tiegħi jirrigwarda l-elaborazzjoni insuffiċjenti tal-kuntest ġuridiku, u b’mod iktar partikolari, tan-nuqqas ta’ rabta bejn id-dispożizzjonijiet rilevanti tad-dritt nazzjonali u tal-prinċipji tad-dritt tal-UE dwar is-suq intern fir-rigward ta’ ugwaljanza fit-trattament u n-nondiskriminazzjoni. Filwaqt li fid-digriet tar-rinviju jingħad li 3D I kienet qiegħda tkun suġġetta għal sistema li ma tapplikax għat-trasferimenti li seħħew fl-Italja biss, fis-seduta kien hemm diskussjoni dwar l-interpretazzjoni korretta tad-dritt nazzjonali fuq din il-kwistjoni wkoll. 3D I argumentat li d-dritt Taljan kien jissuġġettahom għal trattament sfavorevoli meta pparagunati ma’ trasferimenti ta’ attiv purament interni, filwaqt li l-Gvern Taljan u l-Kummissjoni taw interpretazzjoni kuntrarja tad-dritt nazzjonali u qalu li ma kien hemm ebda sitwazzjoni fejn it-trasferimenti ta’ attiv interni kienu ttrattati b’mod iktar favorevoli minn trasferimenti intra-Komunitarji (bl-intiża li għall-ewwel kategorija, il-prinċipju tan-newtralità fiskali ġie introdott iktar tard minn dak għat-tieni kategorija) (12).

35.      Huwa ċar li din ma hijiex kwistjoni li tista’ tiddeċiedi fuqha l-Qorti tal-Ġustizzja. Minbarra dan, f’kull kwistjoni fejn jiġi allegat ksur tal-projbizzjoni ta’ trattament diskriminatorju, il-qorti nazzjonali għandha tipprovdi lill-Qorti tal-Ġustizzja b’deskrizzjoni ċara tas-sitwazzjoni legali nazzjonali. Jekk din tkun nieqsa, ikun impossibbli għall-Qorti tal-Ġustizzja biex tiddeċiedi jekk ir-regoli nazzjonali humiex inkompatibbli mad-dritt tal-UE. Dan ħallieni wkoll fid-dubju dwar jekk id-digriet tar-rinviju fihx l-elementi neċessarji biex jippermetti lill-Qorti tal-Ġustizzja tagħti interpretazzjoni tad-dritt tal-UE fil-qasam tan-nondiskriminazzjoni li tkun utli għall-qorti nazzjonali (13).

36.      Alternattivament, jekk il-Qorti tal-Ġustizzja tikkunsidra d-domanda preliminari bħala ammissibbli, jiena tal-fehma li għandha tiġi rriformulata sabiex tikkonċerna biss il-kompatibbiltà tal-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992 mal-Artikoli 2, 4 u 9 tad-Direttiva 90/434. Kif semmejt diġà, l-Artikolu 8 tad-Direttiva 90/434 ma huwiex rilevanti għall-kawża prinċipali.

B –    Il-portata u l-għan tad-Direttiva 90/434

37.      Nibda billi nfakkar il-limitazzjonijiet marbutin mal-għanijiet tad-Direttiva 90/434. Kif osservaw il-Kummissjoni u l-Gvern Taljan, id-Direttiva 90/434 ma tistabbilixxix sistema ta’ eżenzjoni mit-taxxa fuq il-qligħ kapitali li jirriżulta mill-amalgamazzjonijiet, diviżjonijiet, trasferimenti ta’ attiv u skambji ta’ azzjonijiet fi ħdan l-Unjoni. Min-naħa l-oħra, l-għan tagħha huwa li tikseb newtralità fiskali billi toħloq sistema komuni ta’ differiment tat-taxxa fuq il-qligħ kapitali li jirrigwarda l-amalgamazzjoni, id-diviżjoni, it-trasferiment ta’ attiv jew l-iskambju ta’ azzjonijiet transkonfinali. It-taxxa ma tiġix imposta sad-data tad-disponiment attwali tal-azzjonijiet jew tal-attiv (14).

38.      L-idea li fuqha hija bbażata d-Direttiva 90/434 hija li tevita li tiskatta t-taxxa fuq qligħ kapitali li għadu ma rriżultax u [kif ukoll] fuq riżervi mhux intaxxati sempliċiment minħabba l-fatt li seħħet tranżazzjoni intra-Komunitarja tat-tip imsemmija fid-Direttiva 90/434. Il-problema kienet ġiet deskritta bir-reqqa mill-Avukat Ġenerali Sharpston fil-kawża A.T. fejn hija osservat kif ġej:

“Meta l-assi ta’ kumpannija waħda jiġu ttrasferiti lil kumpannija oħra fil-kors ta’ ħidma ta’ ristrutturazzjoni ta’ kumpanniji, dan jista’ jirriżulta f’tranżazzjoni soġġetta għat-taxxa. It-trasferiment jikkostitwixxi disponiment għall-iskopijiet ta’ taxxa fuq qligħ kapitali u, jekk dawk l-assi żdiedu fil-valur minn dakinhar li kien akkwistahom it-trasferitur jista’ jkun seħħ profitt soġġett għat-taxxa. Xi Stati Membri jipprovdu għal ħelsien billi jippermettu dħul ta’ impożizzjoni immedjata ta’ taxxa peress li l-assi ma ġewx fil-fatt realizzati. Madanakollu, rarament jiġi mogħti ħelsien fejn it-trasferiment isir lil kumpannija mhux residenti, minħabba l-biża’ li l-ħlas tat-taxxa jista’ jiġi evitat għal kollox pjuttost milli jiġi sempliċement differit” (15).

39.      Ir-raba’ premessa tad-Direttiva 90/434 tirrifletti dan, billi tgħid li s-“sistema komuni tat-taxxi għandha tevita l-impożizzjoni tat-taxxi rigward l-inkorporazzjonijiet [l-amalgamazzjonijiet]” (enfasi miżjud) filwaqt li s-sitt premessa tirreferi għas-“sistema tad-differiment tat-tassazzjoni tal-profitti fuq il-kapital li għandhom x’jaqsmu ma l-attiv ittrasferit sad-disponiment attwali tagħhom [...] filwaqt li fl-istess ħin tiżgura li fl-aħħar mill-aħħar jiġu ntaxxati mill-Istat tal-kumpannija trasferitur fid-data tad-disponiment minnhom”. Dan l-hekk imsejjaħ prinċipju tan-newtralità fiskali jirrigwarda biss it-trattament fiskali fiż-żmien tal-amalgamazzjoni, diviżjoni, trasferiment ta’ attiv jew skambju ta’ azzjonijiet transkonfinali, u għal ebda stadju ieħor. In-newtralità fiskali tapplika għat-trasferiment ta’ attiv tat-tip inkwistjoni fil-kawża prinċipali minħabba l-effetti konġunti tal-Artikoli 4 u 9 tad-Direttiva 90/434.

40.      Għaldaqstant ma hemm ebda kwistjoni li 3D I setgħat tinvoka d-Direttiva 90/434 sabiex tikkontesta l-impożizzjoni, min-naħa tal-Italja, tat-taxxa fiż-żmien li seħħ il-qligħ kapitali. Id-dritt tal-Istati Membri li jintaxxaw qligħ kapitali li jkun seħħ huwa rikonoxxut espressament fis-sitt premessa tad-Direttiva 90/434. In-natura intra-Komunitarja ta’ tranżazzjoni li twassal għal qligħ kapitali hija irrilevanti għat-taxxa applikabbli fiż-żmien meta l-attiv jew l-azzjonijiet ikunu disponibbli, skont il-każ.

41.      Barra minn hekk, l-għanijiet tad-Direttiva 90/434, u b’mod partikolari l-Artikolu 4 tagħha, huma limitati ulterjorjment b’mod li huwa rilevanti għall-kwistjonijiet legali li qamu fil-proċeduri prinċipali. Dan ifisser li l-Artikolu 4 jirrigwarda prinċipalment il-mod kif il-kumpannija li tirċievi, f’dan il-każ, il-kumpannija Lussemburgiża, tagħti valur lill-attiv li ġie ttrasferit. L-esklużjoni ta’ taxxa fuq il-qligħ kapitali, fiż-żmien tat-trasferiment, li hija prevista fl-Artikolu 4(1) hija suġġetta, espressament, permezz tal-Artikolu 4(2) għall-“kondizzjoni li l-kumpannija riċevitur tikkomputa kull deprezzament u kull qligħ jew telf rigward l-attiv u l-passiv ittrasferiti skond ir-regoli li kienu jkunu ġew applikati fuq il-kumpannija jew kumpanniji trasferituri li kieku ma kenux saru l-inkorporazzjoni [l-amalgamazzjoni] jew id-diviżjoni”.

42.      Madankollu, id-Direttiva 90/434 ma tgħid xejn fuq il-valutazzjoni, għall-iskopijiet ta’ taxxa, mill-Istat Membru ta’ residenza tal-kumpannija li tittrasferixxi, f’dan il-każ l-Italja, tal-azzjonijiet li jittieħdu inkambju ta’ trasferimenti ta’ attiv. Fi kliem ieħor, l-Istati Membri għandhom id-dritt jagħtu lill-kumpanniji li jittrasferixxu, diskrezzjoni fir-rigward tal-valutazzjoni tal-azzjonijiet li jittieħdu u li jridu jiġu rreġistrati fil-kontabbiltà tagħhom filwaqt li l-Istati Membri ma għandhomx dritt jagħtu l-istess diskrezzjoni lill-kumpanniji li jirċievu, jekk dawn tal-aħħar jixtiequ jibbenefikaw min-newtralità fiskali. Dan huwa rregolat mill-Artikoli 4(2) u (3) tad-Direttiva 90/434.

43.      F’żewġ okkażjonijiet il-Kummissjoni pprovat tiżgura li d-Direttiva 90/434 tindirizza l-valutazzjoni tal-azzjonijiet li jittieħdu mill-kumpanniji li jittrasferixxu l-attiv, sabiex tiġi evitata t-taxxa doppja ekonomika tal-“istess” qligħ kapitali. Hija għamlet dan fl-1969, meta pproponiet dak li, wara ħafna, saret id-Direttiva 90/434. Dik il-proposta kienet tinkludi dispożizzjoni li biha l-azzjonijiet tal-kumpannija li tirċievi setgħu jingħataw valur fil-karta tal-bilanċ tal-kumpannija li tittrasferixxi, li jikkorrispondi għall-valur reali tal-attiv ittrasferit mingħajr ma jkun hemm taxxa (16). Fl-2003, il-Kummissjoni pproponiet emenda simili għad-Direttiva 90/434 (17) li ma ġietx adottata (18).

44.      Għaldaqstant, l-argument ta’ 3D I ma jikkonvinċinix, inkwantu din tieħu l-pożizzjoni li t-tassazzjoni tal-qligħ kapitali eventwali għandha tkun marbuta, u ddifferita għall-mument li fih il-kumpannija li tirċievi tiddisponi mill-attiv ittrasferit. Permezz tad-Direttiva 90/434, il-leġiżlatur la mmira li jeħles mit-taxxa doppja ekonomika fil-kuntest tat-trasferiment tal-attiv u lanqas ma mmira li jippermetti lill-kumpannija li tittrasferixxi li tqassam lill-azzjonisti tagħha qligħ kapitali la ma jkunx ġie ntaxxat.

45.      Biex nikkonkludi, id-Direttiva 90/434 timponi obbligi limitati fuq l-Istati Membri fir-rigward ta’ kumpanniji li jkunu qed jittrasferixxu l-attiv lil kumpannija residenti fi Stat Membru ieħor biex inkambju jirċievu azzjonijiet. Jiġifieri, kemm il-kumpanniji li jittrasferixxu kif ukoll dawk li jirċievu għandhom ikollhom l-għażla li jibbenefikaw min-newtralità fiskali kif iggarantita mill-Artikolu 4(1) tad-Direttiva. Iżda l-obbligi tal-Istati Membri jieqfu hawn. Barra minn hekk, ma hemm ebda rekwiżit biex il-kumpanniji li jittrasferixxu, jużaw xi metodu partikolari biex jagħtu valur lill-azzjonijiet li jirċievu, u dan peress li l-proposti f’dan is-sens ġew miċħuda, filwaqt li l-Artikolu 4(2) u (3) jimponu regoli ċari f’dan ir-rigward fuq il-kumpanniji li jirċievu.

C –    Il-kompatibbiltà tal-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992 mad-Direttiva 90/434

46.      Il-garanzija tan-newtralità fiskali li tinsab fl-Artikolu 4 tad-Direttiva 90/434 ma hijiex assoluta. Kif ġie nnotat fl-osservazzjonijiet bil-miktub tal-Kummissjoni u tal-Gvern Taljan, din hija suġġetta għall-fatt li t-tranżazzjoni trid tosserva l-kontinwità fil-valuri mogħtija għall-iskopijiet ta’ taxxa.

47.      Kif enfasizzat il-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, l-Artikolu 4(2) tad-Direttiva 90/434 jimponi dan ir-rekwiżit fuq il-kumpanniji li tirċievi għal raġunijiet tajbin. Dan huwa intiż sabiex tiġi evitata sitwazzjoni fejn in-newtralità fiskali tista’ twassal għal eżenzjoni mit-taxxa fuq il-qligħ kapitali, filwaqt li d-Direttiva 90/434 hija intiża sempliċiment li tiddiferixxi t-tassazzjoni sakemm iseħħ qligħ kapitali. Kif spjegajt diġà, mil-lat tal-kumpannija li tirċievi, l-Artikolu 4(2) u (3) tad-Direttiva 90/434 jimponu l-prinċipju tal-kontinwità fil-valutazzjoni tal-attiv ittrasferit għall-iskopijiet tal-komputazzjoni ta’ kull deprezzament ġdid u kull qligħ jew telf fir-rigward tal-attiv jew passiv. Dan huwa rekwiżit tan-newtralità fiskali.

48.      Dan ma japplikax, madankollu, għall-kumpanniji li jittrasferixxu bħalma hija 3D I, li rċevew azzjonijiet inkambju ta’ attiv. Kif spjegajt iktar ’il fuq, id-Direttiva 90/434 ma tikkonċernax il-kwistjoni tal-valutazzjoni min-naħa tal-kumpannija li tittrasferixxi, tal-azzjonijiet tal-kumpannija li tirċievi, għall-iskopijiet ta’ taxxa u/jew kontabbiltà.

49.      Madankollu, il-prinċipju tan-newtralità fiskali pprovdut mill-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 90/434 japplika wkoll għall-kumpannija li tittrasferixxi. Fil-fehma tiegħi, dan jeskludi t-tassazzjoni tal-qligħ kapitali tal-kumpannija li tittrasferixxi sempliċiment minħabba t-trasferiment tal-attiv. Fid-dawl ta’ dan, il-leġiżlatur nazzjonali għandu diskrezzjoni li jiddeċiedi jekk il-kumpannija li tittrasferixxi hijiex marbuta bil-prinċipju ta’ kontinwità bejn il-valuri mogħtija għall-iskopijiet tat-taxxa u/jew il-valuri fil-kotba tal-attiv ittrasferit u l-valur li hija tagħti lill-azzjonijiet li hija tirċievi bħala korrispettiv, jew jekk il-kumpannija tistax tagħżel li tuża valuri oħrajn. Il-leġiżlazzjoni Taljana għażlet din l-aħħar waħda.

50.      Kif għidt diġà, 3D I għażlet li tniżżel fil-kotba tagħha, l-azzjonijiet li hija rċeviet inkambju għat-trasferiment tal-fergħa tagħha, b’valur ogħla mill-valur ta’ dak l-attiv għall-iskopijiet ta’ taxxa, u għażlet ukoll biex teżerċita dik l-għażla pprovduta mid-dritt Taljan biex tħallas it-taxxa sostituta. 3D I għamlet dan il-pass peress li għaliha kien inqas attraenti li żżomm id-differenza bejn il-valur (ogħla) li hija tat lill-azzjonijiet u l-valur fil-kotba (iktar baxx) tal-fergħa fil-karta tal-bilanċ tagħha, bħala fond ta’ riżerva. Dan il-pass kien jiġġenera dħul taxxabbli f’każ ta’ distribuzzjoni.

51.      Kif ġie spjegat fis-seduta mill-Gvern Taljan u mill-Kummissjoni, u kif ġie ammess minn 3D I, l-obbligu li hemm fit-tielet sentenza tal-Artikolu 2(2) biex id-differenza fil-valur bejn l-attiv ittrasferit u l-azzjonijiet li ħadet 3D I tiġi riflessa fil-kontabbiltà tagħha huwa konsegwenza sempliċi tar-rekwiżiti tal-kontabbiltà li ssegwi neċessarjament mill-valutazzjoni tal-azzjonijiet.

52.      Barra minn hekk, inżid ngħid li l-obbligu biex jinħoloq fond ta’ riżerva speċjali fil-kolonna tal-“Passiv” fil-karta tal-bilanċ, meta jsir valutazzjoni mill-ġdid tal-attiv, jikkorrispondi mad-dispożizzjoni dwar ir-riżerva tal-valutazzjoni mill-ġdid li tissemma fl-Artikolu 33(2)(a) u (d) tar-Raba’ Direttiva tal-Kunsill 78/660. Fi kliem ieħor, ir-rekwiżit tal-kontabbiltà tad-dritt Taljan li qed jiġi kkontestat minn 3D I, u li jinsab fit-tielet sentenza tal-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992, jidher li huwa kompatibbli mar-rekwiżiti tad-Direttiva 78/660.

53.      Għaldaqstant, kienet id-deċiżjoni ta’ 3D I stess li tagħmel valutazzjoni tal-azzjonijiet bil-mod hawn deskritt. L-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992 ma jimponix obbligu biex jiġu valutati l-azzjonijiet bil-mod użat minn 3D I. Lanqas ma kien hemm xi għażla ta’ valutazzjoni li minnha nnifisha wasslet għat-tassazzjoni tat-trasferiment tal-attiv. Skont it-tieni sentenza tal-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544/1992, it-tassazzjoni sseħħ biss b’konsegwenza tal-eżistenza jew distribuzzjoni tad-differenza bejn il-valuri mogħtija għall-iskopijiet tat-taxxa.

54.      Kif innotat il-Kummissjoni, id-Direttiva 90/434 timponi biss rekwiżit fuq l-Istat Membru tal-kumpannija li tittrasferixxi sabiex jipprovdi l-għażla tan-newtralità fiskali tat-trasferimenti tal-attiv. 3D I għażlet li ma tipprevalixxix ruħha mill-iskema offruta mid-dritt Taljan li hija kompatibbli mad-Direttiva 90/434, u dan għall-benefiċċju tagħha stess. B’dan il-mod, kien possibbli għaliha li tħallas it-taxxa sostituta, bir-rata ta’ 19 %, flok 33 % li altrimenti kienet tapplika malli jseħħ jew jitqassam (19) il-profitt kapitali.

55.      Għaldaqstant, kif innotat il-Kummissjoni fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħha, il-fatti ineżami huma kompletament differenti minn dawk ikkonstatati mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kawża A.T., fejn dak kien każ li jikkonċerna skambju ta’ azzjonijiet. F’dak il-każ, l-effett tad-dritt Ġermaniż ikkonċernat kien li jċaħħad lill-kumpanniji li jittrasferixxu li huma residenti Ġermaniżi mill-għażla li jagħmlu skambju ta’ azzjonijiet b’mod fiskalment newtrali. Dan kien minħabba li taħt id-dritt Ġermaniż inkwistjoni, il-kumpannija li tittrasferixxi kienet intitolata biss tkompli tuża l-valur fil-kotba tal-azzjonijiet ittrasferiti lilhom jekk il-kumpannija li tirċievi fi Stat Membru ieħor użat hija wkoll il-valur fil-kotba għall-azzjonijiet li hija tkun irċeviet. Fil-kawża A.T. il-kumpannija (Franċiża) li akkwistat kienet ivvalutat is-sehem mhux bil-valur fil-kotba tiegħu, imma bil-valur fis-suq tiegħu. Abbażi ta’ dawn il-fatti, in-newtralità fiskali fil-Ġermanja kienet manifestament suġġetta għal “kundizzjonijiet addizzjonali” (20) relatati mar-reċiproċità li ma kinux ikkontemplati fid-Direttiva 90/434. Għar-raġunijiet li tajt iktar ’il fuq, ir-rekwiżiti tal-kontabbiltà imposti mid-dritt Taljan u tal-UE bl-ebda mod ma huma simili għal-leġiżlazzjoni Ġermaniża kkontestata fis-sentenza A.T.

56.      F’dan il-każ, 3D I ma kinitx imġiegħla tagħżel bejn it-taxxa li kienet illegali taħt id-dritt tal-UE, jew xi mod ta’ azzjoni ieħor li kien inqas favorevoli. Għaldaqstant, fil-fehma tiegħi, il-kumpannija ma tistax tinvoka d-Direttiva 90/434 bħala bażi għat-talbiet tagħha kontra l-Istat Taljan (21).

V –    Konklużjoni

57.      Nipproponi għaldaqstant li l-Qorti tal-Ġustizzja għandha tiddikjara t-talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Commissione Tributaria Regionale di Milano bħala inammissibbli

Alternattivament, id-domanda preliminari għandha tingħata risposta kif ġej:

“L-Artikoli 4 u 9 tad-Direttiva tal-Kunsill 90/434/KEE, tat-23 ta’ Lulju 1990, dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika għall-inkorporazzjonijiet, id-diviżjonijiet, it-trasferimenti tal-attiv u l-iskambji tal-ishma li jirrigwardaw il-kumpanniji ta’ Stati Membri differenti, ma jipprekludux dispożizzjonijiet tad-dritt nazzjonali bħalma l-leġiżlazzjoni Taljana stabbiliet fl-Artikolu 2(2) tad-Digriet Leġiżlattiv Nru 544 tat-30 ta’ Diċembru 1992.”


1 – Lingwa oriġinali: l-Ingliż.


2 –      ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 142.


3 –      ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 17, Vol. 1, p. 21.


4 – Din id-dispożizzjoni ma għadhiex fis-seħħ. Din tħassret fil-kuntest tar-riforma tat-taxxa Taljana fuq il-kumpanniji tal-2003.


5 – Sentenza tal-21 ta’ Novembru 2002, X u Y (C-436/00, Ġabra p. I-10829).


6 – Ara s-sentenza tat-8 ta’ Settembru 2009, Liga Portuguesa de Futebol Profissional u Bwin International (C-42/07, Ġabra p. I-7633, punt 40 u l-ġurisprudenza ċċitata).


7 –      Ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-1 ta’ Lulju 2010, Sbarigia (C-393/08, Ġabra p. I-6337, punt 20 u l-ġurisprudenza ċċitata).


8 – Ara f’dan is-sens, is-sentenzi tad-29 ta’ April 2004, Orfanopoulos u Oliveri (C-482/01 u C-493/01, Ġabra p. I-5257, punt 42), u tat-3 ta’ Ottubru 2000, Corsten (C-58/98, Ġabra I-7919, punt 24).


9 – Sentenzi tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-25 ta’ Ottubru 2001, Ambulanz Glöckner (C-475/99, Ġabra p. I-8089, punt 10) u tat-13 ta’ Novembru 2003, Valentina Neri (C-153/02, punt 35).


10 – Ara s-sentenza Ofranopoulos u Olivieri, iċċitata iktar ’il fuq, punt 45.


11 – Is-sentenzi l-oħra invokati mill-qorti nazzjonali kienu s-sentenzi tat-12 ta’ Diċembru 2002, De Groot (C-385/00, Ġabra p. I-11819); tat-18 ta’ Settembru 2003, Bosal (C-168/01, Ġabra p. I-9409); tal-15 ta’ Lulju 2004, Wiedert u Paulus (C-242/03, Ġabra p. I-7379); tal-15 ta’ Lulju 2004, Lenz (C-315/02, Ġabra p. I-7063); tas-7 ta’ Settembru 2004, Manninen (C-319/02, Ġabra p. I-7477); u tal-5 ta’ Novembru 2002, Überseering (C-208/00, Ġabra p. I-9919).


12 – L-iżvilupp tad-dritt Taljan f’dan ir-rigward kien ukoll suġġett għal dibattiti twal u mhux konklużivi fis-seduta.


13 –      Digriet tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-28 ta’ Ġunju 2000, Laguillaumie (C-116/00, Ġabra p. I-4979, punt 13).


14 – B.J.M. Terra u P.J. Wattel,, European Tax Law, Kluwer International, 2012, p. 669.


15 –      Punt 1 tal-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Sharpston għas-sentenza tal-11 ta’ Diċembru 2008, A.T., C-285/07 (Ġabra p. I-9329).


16 – Proposta għal Direttiva tal-Kunsill dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika għall-inkorporazzjonijiet, id-diviżjonijiet, it-trasferimenti tal-attiv u l-iskambji tal-ishma li jirrigwardaw il-kumpanniji ta’ Stati Membri differenti, Artikolu 10(3) (ĠU 1969 C 39, p.1).


17 –      Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 90/434/KEE, tat-23 ta’ Lulju 1990, dwar is-sistema komuni tat-tassazzjoni li tapplika għall-inkorporazzjonijiet, id-diviżjonijiet, it-trasferimenti ta’ attiv u l-iskambji ta’ tal-ishma li jirrigwardaw il-kumpanniji ta’ Stati Membri differenti – COM(2003) 613 finali. Ara l-artikolu l-ġdid propost 9(2).


18 –      Ara d-Direttiva tal-Kunsill 2005/19/KE, tas-17 ta’ Frar 2005, li temenda d-Direttiva 90/434/KEE dwar is-sistema komuni ta’ tassazzjoni applikabbli għal mergers, diviżjonijiet, trasferimenti ta’ assi u skambji ta’ ishma li jikkonċernaw kumpanniji ta’ Stati Membri differenti (ĠU L 159M, p. 164).


19 – Ir-relazzjoni bejn il-kunċetti ta’ twettiq ta’ qligħ kapitali u d-distribuzzjoni tiegħu lill-azzjonisti ġiet diskussa waqt is-seduta. Fil-fehma tiegħi, id-Direttiva 90/434 ma hijiex intiża sabiex tipprekludi lill-Istati Membri milli jintaxxaw ir-riżervi, iddikjarati jew li ma humiex, li jikkorrispondu għad-differenza bejn il-valur, għall-iskopijiet tat-taxxa, tal-attiv ittrasferit u l-valur reali tal-azzjonijiet meħuda inkambju meta tali riżerva b’xi mod titqassam lill-azzjonisti, jekk tali distribuzzjoni hija possibbli taħt id-dispożizzjonijiet applikabbli tal-liġi tal-kumpanniji.


20 –      Sentenza A.T, iċċitata iktar ’il fuq, punt 26.


21 – Anki kieku dan kien il-każ, skont il-ġurisprudenza 3D I ma tkunx tista’ titlob ir-rimbors tat-taxxa miġbura indebitament, iżda jkollha biss dritt għal azzjoni għal danni skont il-ġurisprudenza Francovich (C-479/93, Ġabra p. I-3843).. Ara s-sentenza Test Claimants in the FII Group Litigation (C-446/04, Ġabra p. I-11753, punt 207).