EU tax law WEB Star Coaches - C-220/11

1

It-talba għal deċizjoni preliminari hija dwar l-interpretazzjoni tal-Artikolu 306 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, p. 1, iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar il-VAT”).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Star Coaches s. r. o. (iktar ’il quddiem “Star Coaches”) u Finanční ředitelství pro hlavní město Prahu [Direttorat tal-Finanzi għall-belt ta’ Praga (Ir-Repubblika Ċeka)] fir-rigward tal-avviż għall-irkupru tat-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) maħruġ kontra Star Coaches għax-xahar ta’ Jannar tal-2008.

3

Skont l-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT, li jinsab taħt it-Titolu XII ta’ din id-direttiva, Kapitolu 3, intitolat “Skema speċjali għall-aġenti tal-ivvjaġġar”:

“1.   L-Istati Membri għandhom japplikaw skema speċjali tal-VAT, skond dan il-Kapitolu, għal transazzjonijiet imwettqa minn aġenti ta’ l-ivjaġġar li jkollhom x’jaqsmu ma’ konsumaturi f’isimhom u li jużaw provvisti ta’ merkanzija jew servizzi pprovduti minn persuni taxxabbli oħrajn, fil-provvediment tal-faċilitajiet ta’ l-ivvjaġġar.

Din l-iskema speċjali m’għandhiex tapplika għall-aġenti ta’ l-ivvjaġġar li jaġixxu biss bħala intermedjarji u li għalihom japplika l-punt (ċ) ta’ l-ewwel paragrafu ta’ l-Artikolu 79 għall-finijiet tal-kalkulazzjoni ta’ l-ammont tat-taxxa.

2.   Għall-finijiet ta’ dan il-Kapitolu, operaturi turistiċi għandhom jitqiesu bħala aġenti ta’ l-ivvjaġġar.”

4

L-Artikolu 307 tal-istess direttiva huwa fformulat kif ġej:

“Transazzjonijet li jsiru, skond il-kondizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 306, mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar fir-rigward ta’ vjaġġ għandhom ikunu kkunsidrati bħala servizz uniku pprovdut mill-aġent ta’ l-ivvaġġjar lill-vjaġġatur.

Is-servizz uniku għandu jkun taxxabbli fl-Istat Membru li fih l-aġent ta’ l-ivvjaġġar ikun stabilixxa n-negozju tiegħu jew għandu l-istabbiliment fiss minn fejn l-aġent ta’ l-ivvjaġġar wettaq il-provvista ta’ servizzi.”

5

L-Artikolu 308 tal-imsemmija direttiva jipprovdi:

“L-ammont taxxabbli u l-prezz mingħajr VAT, fit-tifsira tal-punt (8) ta’ l-Artikolu 226, fir-rigward tas-servizz uniku pprovdut mill-aġent ta’ l-ivvjaġġar għandu jkun il-marġni ta’ l-aġent ta’ l-ivvjaġġar, jiġifieri, id-differenza bejn l-ammont totali, mingħajr VAT, li għandu jitħallas mill-vjaġġatur u l-ispiża reali għall-aġent ta’ l-ivvjaġġar tal-provvisti ta’ merkanzija jew servizzi pprovduti minn persuni taxxabbli oħrajn, fejn dawk it-transazzjonijiet huma għall-benefiċċju dirett tal-vjaġġatur.”

6

L-Artikolu 310 tad-Direttiva dwar il-VAT jiddikjara:

“Il-VAT imposta lill-aġent ta’ l-ivvjaġġar minn persuni taxxabbli oħra għal transazzjonijiet imsemmija fl-Artikolu 307 u li huma ta’ benefiċċju dirett għall-vjaġġatur m’għandhomx ikunu jistgħu jitnaqqsu jew tingħata rifużjoni fi kwalunkwe Stat Membru.”

7

Il-Liġi Nru 235/2004 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“Liġi dwar il-VAT”) tinkludi l-Artikolu 89, intitolat “Skema speċjali għas-servizzi tal-ivvjaġġar”, li fil-verżjoni tiegħu li kienet fis-seħħ fl-2008, kien ifformulat kif ġej:

8

Star Coaches teżerċita attività ta’ trasport ta’ persuni permezz tax-xarabanks fir-Repubblika Ċeka u bejn l-Istati Membri. Hija tiżgura dan it-trasport jew permezz tax-xarabanks tagħha stess jew billi tagħmel użu mis-sottokuntratturi, li huma kumpanniji tat-trasport li l-attivitajiet tagħhom huma suġġetti għall-VAT. Il-klijentela tagħha hija esklużivament magħmula minn aġenziji tal-ivvjaġġar stabbiliti fir-Repubblika Ċeka jew fi Stati Membri oħra. Fir-rigward tal-klijenti tagħha, Star Coaches taġixxi dejjem f’isimha stess. Meta din tal-aħħar tagħmel użu minn sottokuntrattur, hija tistabbilixxi għall-klijenti tagħha fattura fejn tissemma l-VAT u titlob ir-rimbors tat-taxxa żejda fuq il-bażi tal-iskema ġenerali tal-VAT.

9

Star Coaches naqqset ripetutament l-ammonti sostanzjali u żejda tal-VAT. F’dan ir-rigward, il-Finanční úřad pro Prahu 5 (uffiċċju għall-finanzi Nru 5 għall-belt ta’ Praga) qies li din il-kumpannija kienet tipprovdi servizzi tal-ivvjaġġar u li ma kellhiex tapplika l-iskema ġenerali tal-VAT, iżda l-iskema speċjali stabbilita għall-aġenziji tal-ivvjaġġar prevista fl-Artikolu 89 tal-Liġi dwar il-VAT. Fil-25 ta’ Ġunju 2008, dan l-uffiċċju ħareġ avviż għall-irkupru tal-VAT għax-xahar ta’ Jannar tas-sena 2008.

10

Star Coaches ippreżentat ilment kontra dan l-avviż għall-irkupru. Peress li dan l-ilment ġie miċħud permezz ta’ deċiżjoni tal-Finanční ředitelství pro hlavní město Prahu tas-16 ta’ Diċembru 2008, hija ppreżentat rikors quddiem Městský soud v Praze li ċaħditu permezz ta’ sentenza tat-18 ta’ Ġunju 2010. Għalhekk Star Coaches appellat quddiem il-qorti tal-kassazzjoni Nejvyšší správní soud.

11

Il-qorti tar-rinviju għandha dubji fir-rigward tal-applikazzjoni tal-iskema speċjali għall-aġenziji tal-ivvjaġġar prevista fl-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT.

12

Hija tinnota, fl-ewwel lok, differenza bejn il-verżjoni Ċeka ta’ din id-dispożizzjoni u l-Artikolu 89 tal-Liġi dwar il-VAT li ttrasponiet fid-dritt nazzjonali l-imsemmija dispożizzjoni. Filwaqt li din tal-aħħar tittratta s-servizzi pprovduti lill-passiġġieri, l-Artikolu 89 ikopri dawk ipprovduti lill-klijenti tal-aġenziji tal-ivvjaġġar, terminu li jkopri mhux biss lill-passiġġieri iżda wkoll lil persuni oħra. Il-qorti tar-rinviju tenfasizza madankollu li jeżistu wkoll differenzi bejn il-verżjonijiet lingwistiċi tal-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT u dawk tal-Artikolu 26 tad-Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE, tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ — Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23, iktar ’il quddiem “is-Sitt Direttiva”), li kienet tapplika qabel id-dħul fis-seħħ tad-Direttiva dwar il-VAT, peress li ċerti verżjonijiet jużaw it-terminu “klijent” filwaqt li oħrajn jużaw “passiġġier”. Hija tippreċiża li diversi Stati Membri, fosthom ir-Repubblika Ċeka fil-fatt huma suġġetti għal kawża għal nuqqas tat-twettiq ta’ obbligu mressqa kontrihom mill-Kummissjoni Ewropea talli użaw it-terminu “klijent” u għalhekk kienu ħadu inkunsiderazzjoni, skont il-Kummissjoni Ewropea, ċirku kbir wisq ta’ persuni.

13

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi, fit-tieni lok, jekk, fil-każ li l-Qorti tal-Ġustizzja tiddeċiedi li l-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT ikun jirreferi għall-klijenti ta’ aġenzija tal-ivvjaġġar, impriża bħal ma’ hija dik ta’ Star Coaches għandhiex tikkwalifika bħala aġenzija tal-ivvjaġġar fis-sens ta’ din id-dispożizzjoni. Hija ssostni li, fl-opinjoni tagħha, dan ma huwiex il-każ peress li din l-impriża sempliċement tipprovdi servizz ta’ trasport bl-esklużjoni tat-tipi l-oħra kollha ta’ servizzi għat-turisti. Minn dan jirriżulta li l-kawża preżenti għandha tkun meqjusa distinta minn dik li tat lok għas-sentenza tat-12 ta’ Novembre 1992, Van Ginkel (C-163/91, Ġabra p. I-5723), fejn, minbarra l-akkomodazzjoni, l-impriża inkwistjoni kienet tipprovdi wkoll għas-servizzi ta’ informazzjoni, ta’ konsulenza u ta’ riservazzjoni f’lukanda.

14

Peress li l-interpretazzjoni tal-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT hija neċessarja għas-soluzzjoni tal-kawża li tressqet quddiemha, in-Nejvyšší správní soud iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel id-domandi preliminari segwenti lill-Qorti tal-Ġustizzja:

15

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja, permezz tal-ewwel domanda tagħha, dwar il-kamp ta’ applikazzjoni materjali tal-iskema speċjali tal-VAT imsemmija fl-Artikoli 306 sa 310 tad-Direttiva dwar il-VAT u, permezz tat-tieni domanda tagħha, dwar il-kamp ta’ applikazzjoni personali ta’ din l-iskema.

16

Huwa xieraq li fl-ewwel lok tingħata risposta lit-tieni domanda, billi jiġi vverifikat jekk l-imsemmija skema speċjali tapplikax għall-impriża bħal dik ta’ Star Coaches, qabel ma tiġi eżaminata, fit-tieni lok u jekk ikun il-każ, l-ewwel domanda dwar il-portata tal-kamp ta’ applikazzjoni materjali ta’ din l-iskema.

17

Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 104(3) tar-Regoli tal-Proċedura, fil-każ li r-risposta għad-domanda għal deċiżjoni preliminari tkun tista’ kjarament tiġi dedotta mill-ġurisprudenza, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’, wara li tkun semgħet lill-Avukat Ġenerali, f’kull ħin tagħti deċiżjoni permezz ta’ digriet motivat, li jkun fih riferiment għall-ġurisprudenza kkonċernata.

18

Il-Qorti tal-Ġustizzja tqis li dan huwa l-każ fil-kawża prinċipali. Fil-fatt, ir-risposta għat-tieni domanda tal-qorti tar-rinviju tista’ kjarament tiġi dedotta mill-ġurisprudenza dwar l-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva, dispożizzjoni li t-termini tagħha huma msemmija fl-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT. Il-ġurisprudenza dwar il-kunċett ta’ aġenzija tal-ivvjaġġar skont l-Artikolu 26 tista’ konsegwentement tiġi trasposta għal dan l-istess kunċett skont l-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT.

19

Huwa xieraq li jiġi mfakkar, skont il-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, li l-għan tal-iskema speċjali tal-VAT stabbilita fl-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva huwa li r-regoli applikabbli jiġu adattati għan-natura speċifika tal-attività tal-aġenziji tal-ivvjaġġar u tal-operaturi turistiċi. Is-servizzi li jipprovdu dawn l-impriżi huma kkaratterizzati mill-fatt li spiss jikkonsistu f’numru ta’ servizzi, b’mod partikolari, fil-qasam tat-trasport u tal-akkomodazzjoni, li jkunu pprovduti kemm ġewwa kif ukoll barra t-territorju tal-Istat Membru fejn l-impriża jkollha n-negozju tagħha jew ikollha stabbiliment fiss. L-applikazzjoni tar-regoli ġenerali dwar il-post tat-tassazzjoni, l-ammont taxxabbli u t-tnaqqis tat-taxxa tal-input tinvolvi, minħabba l-multipliċità tas-servizzi u l-postijiet fejn jiġu pprovduti, diffikultajiet prattiċi għal dawn l-impriżi li jkunu ta’ natura tali li jostakolaw l-eżerċizzju tal-attività tagħhom (ara s-sentenzi Van Ginkel, iċċitata iktar ’il fuq, punti 13 sa 15; tat-22 ta’ Ottubru 1998, Madgett u Baldwin, C-308/96 u C-94/97, Ġabra p. I-6229, punt 18, kif ukoll tad-19 ta’ Ġunju 2003, First Choice Holidays, C-149/01, Ġabra p. I-6289, punti 23 u 24).

20

Madankollu, il-fatt li l-aġenziji tal-ivvjaġġar jiffukaw biss sabiex jipprovdu akkomodazzjoni għall-vaganzi lill-passiġġieri ma huwiex biżżejjed sabiex dan is-servizz jiġi eskluż mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva. Fil-fatt, is-servizz ipprovdut mill-aġenzija jista’, anki f’każ bħal dan, ma jkunx biss servizz uniku, peress li jkun jista’ jinkludi, minbarra l-kiri tal-akkomodazzjoni, servizzi bħal dawk ta’ informazzjoni u konsulenza li permezz tagħhom l-aġenzija tal-ivvjaġġar tipproponi għażla eventwali għall-vaganzi u għar-riżervazzjoni tal-akkomodazzjoni (sentenza Van Ginkel, iċċitata iktar ’il fuq, punt 24).

21

Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja kkunsidrat li, indipendentement mill-kwalità formali tal-operatur ekonomiku, ir-raġunijiet li fuqhom hija bbażata l-iskema speċjali applikabbli għall-aġenziji tal-ivvjaġġar u għall-operaturi turistiċi, huma applikabbli wkoll fl-ipoteżi fejn l-operatur ekonomiku ma jkunx aġent tal-ivvjaġġar jew operatur turistiku, skont is-sens li ġeneralment jingħata lil dawn it-termini, iżda jeffettwa tranżazzjonijiet identiċi fil-kuntest ta’ attività oħra (ara s-sentenzi Madgett u Baldwin, iċċitata iktar ’il fuq, punti 20 u 21, kif ukoll tat-13 ta’ Ottubru 2005, ISt, C-200/04, Ġabra p. I-8691, punt 22).

22

Għalhekk ma huwiex eskluż li s-servizzi ta’ trasport ta’ passiġġieri permezz ta’ xarabanks, li, meta ma jagħmlux użu mix-xarabanks tagħhom stess, iżda jużaw is-servizzi ta’ trasport ta’ sottokuntratturi suġġetti għall-VAT, ikunu suġġetti għal skema speċjali skont l-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT. Iċ-ċirkustanza li tali servizzi ma jinkludux servizzi ta’ akkomodazzjoni ma tistax tkun biżżejjed sabiex jiġi eskluż li jaqgħu’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni.

23

Madankollu, f’konformità mal-pożizzjoni adottata mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Van Ginkel, iċċitata iktar ’il fuq, huwa xorta meħtieġ li dawn is-servizzi ma jiġux ridotti għal servizz uniku u li jkunu jinkludu, minbarra t-trasport, servizzi oħra bħal dawk ta’ informazzjoni u konsulenza fir-rigward ta’ bosta għażliet għall-vaganzi u r-reżervazzjoni ta’ vjaġġi permezz tax-xarabank. Fil-fatt il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li ma setax jiġi dedott minn din is-sentenza Van Ginkel li s-servizzi kollha iżolati pprovduti minn aġenzija tal-ivvjaġġar jew minn operaturi turistiċi jaqgħu taħt l-iskema speċjali prevista fl-Artikolu 26 tas-Sitt Direttiva (sentenza tad-9 ta’ Diċembru 2010, Minerva Kulturreisen, C-31/10, Ġabra I-12889, punt 19). Din il-kunsiderazzjoni tiġi applikata bl-istess mod għal operatur ekonomiku li la huwa aġenzija tal-ivvjaġġar u lanqas operatur turistiku skont is-sens ġenerali li normalment jingħata lil dawn it-termini.

24

Issa, fir-rigward ta’ Star Coaches, il-qorti tar-rinviju tindika li hija tipprovdi unikament servizz ta’ trasport lill-aġenziji tal-ivvjaġġar bl-esklużjoni ta’ kull servizz ieħor. Din il-qorti żżid espressament li l-imsemmija kumpannija ma tipprovdi l-ebda servizz bħal dak tal-akkomodazzjoni, ta’ informazzjoni jew ta’ konsulenza.

25

Minn dan jirriżulta li s-servizzi pprovduti minn Star Coaches ma huma bl-ebda mod identiċi għal dawk offruti minn aġenzija tal-ivvjaġġar jew minn operatur turistiku.

26

Konsegwentement, ir-risposta għat-tieni domanda għandha tkun li kumpannija tat-trasport li l-uniku rwol tagħha huwa li tiżgura t-trasport ta’ persuni billi tipprovdi trasport permezz tax-xarabanks lill-aġenziji tal-ivvjaġġar u li ma tipprovdi l-ebda servizz ieħor, bħal dak tal-akkomodazzjoni, attività ta’ informazzjoni jew ta’ konsulenza, ma tkunx qegħdha tagħmel attivitajiet li jaqgħu taħt l-iskema speċjali tal-aġenżiji tal-ivvjaġġar skont l-Artikolu 306 tad-Direttiva dwar il-VAT.

27

Fid-dawl tar-risposta mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja għat-tieni domanda, ma hemmx lok li tingħata risposta għall-ewwel domanda.

28

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi,

Il-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Sitt Awla)

taqta’ u tiddeċiedi:

Kumpannija tat-trasport li l-uniku rwol tagħha huwa li tiżgura t-trasport ta’ persuni billi tipprovdi trasport permezz tax-xarabanks lill-aġenziji tal-ivvjaġġar u li ma tipprovdi l-ebda servizz ieħor, bħal dak tal-akkomodazzjoni, attività ta’ informazzjoni jew ta’ konsulenza, ma tkunx qegħdha tagħmel attivitajiet li jaqgħu taħt l-iskema speċjali tal-aġenżiji tal-ivvjaġġar skont l-Artikolu 306 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud.

Firem