Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI

JÄÄSKINEN

ippreżentati fis-16 ta’ Jannar 2014 (1)

Kawżi Magħquda C-24/12 u C-27/12

X BV u TBG Limited

[talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Hoge Raad der Nederlanden (Il-Pajjiżi l-Baxxi)]

“Artikolu 63 TFUE — Kamp ta’ applikazzjoni territorjali tal-moviment liberu tal-kapital — Moviment tal-kapital minn Stat Membru lejn wieħed mill-pajjiżi u territorji extra-Ewropej (PTEE) tiegħu — Kunċett ta’ stat terz skont l-Artikolu 63 TFUE — Artikolu 64(1) TFUE — Klawżola standstill — Restrizzjonijiet eżistenti fil-31 ta’ Diċembru 1993”





I –    Introduzzjoni

1.        Skont l-Artikolu 56(1) KE, li sar l-Artikolu 63(1) TFUE, il-moviment liberu tal-kapital jopera fid-dritt tal-UE mhux biss bejn l-Istati Membri iżda wkoll fir-rigward ta’ pajjiżi terzi. Madankollu , l-ebda libertà fundamentali tat-Trattati ma tapplika f’sitwazzjonijiet li huma purament interni għal Stat Membru individwali. Għalhekk, tqum il-kwistjoni interessanti dwar jekk tassazzjoni allegatament diskriminatorja ta’ dividendi, maħruġa minn kumpannija residenti fi Stat Membru fir-rigward ta’ azzjonist residenti f’territorji tal-istess Stat Membru, iżda li ma huwiex parti mill-Unjoni Ewropea, hijiex restrizzjoni tal-moviment ta’ kapital lejn pajjiż terz fis-sens tal-Artikolu 56(1) tat-Trattat KE jew jekk tranżazzjoni ta’ dan it-tip hijiex purament interna għall-Istat Membru kkonċernat. Jekk dan tal-aħħar ikun il-każ, l-Artikolu 56(1) KE ma japplikax.

2.        Il-Kawżi magħquda C-24/12 X BV u C-27/12 TBG Limited jirrigwardaw regoli allegatament diskriminatorji fuq it-taxxa f’ras il-għajn applikabbli għall-ħruġ ta’ dividendi ta’ azzjonijiet fil-Pajjiżi l-Baxxi, b’dividendi mħallsa lil kumpanniji stabbiliti fl-Antilli Olandiżi li jkunu suġġetti għal trattament differenti minn dak li jirċievu kumpanniji stabbiliti fil-Pajjiżi l-Baxxi.

3.        Il-Hoge Raad der Nederlanden (il-Qorti Suprema tal-Pajjiżi l-Baxxi) għamlet tliet domandi preliminari lill-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-istatus legali, fir-rigward tal-Pajjiżi l-Baxxi, u għall-finijiet tal-moviment liberu tal-kapital bejn l-Unjoni Ewropea u pajjiżi terzi, tal-Antilli Olandiżi.

4.        B’mod iktar speċifiku, il-Hoge Raad tixtieq tkun taf jekk il-moviment tal-kapital mill-Pajjiżi l-Baxxi lejn l-Antilli Olandiżi jaqax fil-kuntest ratione materiae tal-Artikolu 56(1) KE, jew jekk is-sitwazzjoni hijiex purament interna. Jekk l-Artikolu 56(1) ikun japplika, il-Hoge Raad tixtieq gwida fuq l-approċċ li għandu jkun hemm għall-hekk imsejħa “klawżola standstill” li jipprovdi l-Artikolu 57 KE (l-Artikolu 64 TFUE).

5.        Il-problema hawnhekk hija l-identifikazzjoni tal-qafas legali rilevanti. Sabiex jiġi deċiż jekk kienx hemm żieda f’restrizzjoni li kienet teżisti fil-31 ta’ Diċembru 1993, għandha tittieħed esklużivament inkunsiderazzjoni żieda fit-taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi, jew għandha l-qorti nazzjonali tikkunsidra wkoll eżenzjoni tat-taxxa kontemporanja mogħtija mill-Antilli Olandiżi? Jekk dan tal-aħħar huwa l-każ, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni l-arranġamenti preċedenti ta’ implementazzjoni tal-Antilli Olandiżi (il-prattika “deċiżjonijiet tal-Antilli Olandiżi”) li jnaqqsu r-rata tat-taxxa effettiva fuq bażi individwali?

6.        Għalhekk, il-każijiet ineżami għandhom jipprovdu lill-Qorti tal-Ġustizzja bl-opportunità li tibni fuq il-Kawża C-384/09, Prunus u Polonium (2) fir-rigward tal-applikabbiltà tal-Artikolu 63(1) TFUE għall-moviment tal-kapital bejn l-Istati Membri u l-Pajjiżi u Territorji Extra-Ewropej (iktar ’il quddiem il-“PTEE”) fir-Raba’ Parti tal-FUE. Ifisser ukoll li għandha tiġi kkunsidrata d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2001/822/KE, tas-27 ta’ Novembru 2001, dwar l-assoċjazzjoni tal-pajjiżi u t-territorji lil hinn mill-baħar mal-Komunità Ewropea (3), u jekk huwiex rilevanti jew le għas-soluzzjoni ta’ kwistjonijiet ta’ dan it-tip. Madankollu, il-każ ineżami huwa differenti minn dak ikkunsidrat fi Prunus peress li l-Antilli Olandiżi jappartjenu mal-Pajjiżi l-Baxxi (“il-PTEE tiegħu”) filwaqt li l-kawża Prunus kienet tirrigwarda moviment ta’ kapital bejn Franza u l-British Virgin Islands.

II – Il-qafas kostituzzjonali u legali nazzjonali, il-fatti, il-kawża u d-domandi magħmula

A –    Sfond kostituzzjonali

7.        Fl-2005 u 2006, meta seħħew il-fatti fil-kawża prinċipali, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi kien magħmul minn tliet entitajiet, kull waħda minnhom kellha l-kostituzzjoni tagħha u kienet torganizza l-istituzzjonijiet tagħha. Dawn kienu, il-Pajjiżi l-Baxxi (li qabel kienu l-Pajjiżi l-Baxxi u l-Ginea Ġdida), l-Antilli Olandiżi u Aruba (4).

8.        Ir-relazzjoni kostituzzjonali bejn dawn it-tliet entitajiet ġiet stabbilita fl-“iStatuut voor het koninkrijk der Nederlanden” (L-Istatut tar-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, kif emendat) tal-1954 (5). Id-deċiżjonijiet fuq kwistjonijiet tar-Renju kienu jittieħdu mill-Kunsill tal-Ministri tar-Renju (De raad van ministers van het Koninkrijk) li, sal-10 ta’ Ottubru 2010, kien kompost mill-membri tal-Kunsill tal-Ministri tal-Pajjiżi l-Baxxi, u l-Ministri plenipotenzjarji tal-Antilli Olandiżi u Aruba, rispettivament (6).

9.        Flimkien mas-suġġetti rriżervati fl-Istatut tar-Renju bħala kwistjonijiet tar-Renju, tista’ tiġi adottata leġiżlazzjoni kunsenswali, skont l-Artikolu 38 tal-Istatut fir-rigward ta’ kwistjonijiet oħrajn.

B –    Sfond leġiżlattiv

10.      Ir-relazzjonijiet fiskali bejn it-tliet entitajiet kienu rregolati mill-Belastingregeling voor het Koninkrijk (regoli tat-tassazzjoni għar-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, iktar ’il quddiem il-“BRK”) li hija leġiżlazzjoni kunsenswali li jkun hemm qbil dwarha fil-Kunsill tal-Ministri tar-Renju u li wara tiġi ppromulgata taħt il-proċedura leġiżlattiva tas-soltu tar-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi. Kull waħda mit-tliet entitajiet tal-istat tar-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi eżerċitat is-setgħat fiskali tagħha fil-limiti stabbiliti mill-BRK.

11.      Sal-1 ta’ Jannar 2002, inkluż iż-żmien li ddekorra mill-1993, skont l-Artikolu 11(3) BRK, taxxa f’ras il-għajn ta’ 7.5 jew ta’ 5 % kienet applikabbli għal dividendi pagabbli lil kumpannija stabbilita fl-Antilli Olandiżi minn kumpannija stabbilita fil-Pajjiżi l-Baxxi. A contrario, fl-Antilli Olandiżi, skont l-Artikoli 8A, 8B 14 u 14A ta’ (dik li kienet) il-Landsverordening op de winstbelasting (Ordinanza Nazzjonali fuq it-tassazzjoni tal-profitti) ġiet imposta taxxa fuq il-profitt b’minimu ta’ 2.4 sa 3 %, jew b’rata massima ta’ 5.5 %. Jekk ma tkunx ittieħdet inkunsiderazzjoni l-prattika tad-deċiżjonijiet tal-Antilli Olandiżi fuq l-impożizzjoni tat-taxxa fuq il-profitt tal-Antilli Olandiżi, il-piż tat-taxxa kkombinat li jirriżulta kien madwar 10 % fuq dividendi ta’ sehem (7). Għandu jingħad ukoll li d-dividendi mħallsa lil kumpanniji residenti fil-Pajjiżi l-Baxxi huma eżentati mit-taxxa bis-saħħa tal-Wet op de dividendbelasting 1965 (Liġi fuq it-tassazzjoni tad-dividendi tal-1965).

12.      Madankollu, l-Artikolu 11(3) tal-BRK ġie emendat mill-1 ta’ Jannar 2002. Minn dakinhar, id-dividendi mħallsa mill-Pajjiżi l-Baxxi lill-kumpannija stabbilita fl-Antilli Olandiżi kienu suġġetti għal taxxa f’ras il-għajn bir-rata ta’ 8.3 %. Mill-2002 ukoll, dividendi mħallsa fuq ishma (25 % tal-azzjonijiet maħruġa) f’kumpanniji sussidjarji stabbiliti fil-Pajjiżi l-Baxxi ġew eżentati għal kollox mit-taxxa fuq il-profitt fl-Antilli Olandiżi. Bħala riżultat ta’ dan, il-piż tat-taxxa effettiv fuq dividendi ta’ sehem minn dakinhar, kien daqs it-taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi ta’ 8.3 %.

C –    Il-fatti u l-kawża prinċipali

13.      X BV hija rregolata taħt id-dritt tal-Pajjiżi l-Baxxi u għandha l-uffiċċju rreġistrat tagħha fil-Pajjiżi l-Baxxi. Hija taħdem fit-trasport internazzjonali tal-merkanzija bil-baħar. L-azzjonijiet kollha f’X BX huma miżmuma minn Stichting A. Iċ-ċertifikati tal-azzjonijiet maħruġa jinżammu minn B NV, li l-uffiċċju rreġistrat tagħha jinsab fl-Antilli Olandiżi. Fis-27 ta’ Ġunju 2005, X BV ħarġet dividend, iżda bis-saħħa tal-Artikolu 11(3) tal-BRK, 8.3 % minnu nżamm bħala taxxa tad-dividendi.

14.      Hollandsch-Amerikaansche Beleggingsmaatschappij Holland-American Investment Corporation NV (iktar ’il quddiem “HAIC” (8)) kienet kumpannija pubblika b’responsabbiltà limitata rregolata taħt id-dritt tal-Pajjiżi l-Baxxi li l-unika azzjonista tagħha kienet TBG Holding NV, kumpannija rregolata taħt id-dritt tal-Antilli Olandiżi. Fl-1 ta’ Settembru 2006, HAIC ħarġet dividend lil TBG, iżda bis-saħħa tal-Artikolu 11(3) tal-BRK, 8.3 % minnu nżamm bħala taxxa fuq id-dividend.

15.      TBG Limited u X BV it-tnejn ilmentaw fuq il-ħlas ta’ din it-taxxa fuq id-dividend, u talbu ħlas lura. Dawn l-ilmenti ġew miċħuda mill-awtorità tat-taxxa kompetenti tal-Pajjiżi l-Baxxi. Ġew ippreżentati rikorsi kontra din id-deċiżjoni quddiem ir-Rechtbank te Haarlem (Qorti Distrettwali, Haarlem) iżda dawn ġew iddikjarati bħala infondati.

16.      Għaldaqstant, ġew ippreżentati appelli quddiem il-Gerechtshof te Amsterdam (Qorti Reġjonali tal-Appell, Amsterdam) iżda din ikkonfermat id-deċiżjonijiet tar-Rechtbank. Il-Gerechtshof kienet tal-fehma li l-Artikolu 56 KE ma kienx japplika fis-sens ġenerali għall-PTEE. Barra minn hekk, fid-dawl tad-Deċiżjoni PTEE, minn perspettiva tal-Komunità Ewropea, ir-relazzjoni bejn il-Pajjiżi l-Baxxi u l-Antilli Olandiżi kellha titqies li hija “sitwazzjoni interna”. Minħabba f’hekk, il-kwistjoni kienet irregolata esklużivament mid-dritt tal-Pajjiżi l-Baxxi.

17.      Ġew ippreżentati iktar appelli, quddiem il-Hoge Raad, li ddeċidiet li tissospendi l-kawża u tagħmel id-domandi preliminari li ġejjin lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“1.      PTEE [Pajjiż u territorju extra-Ewropej] ta’ Stat Membru jista’ jiġi kklassifikat bħala pajjiż terz għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-Artikolu 56 KE (li sar l-Artikolu 63 TFUE), f’liema każ l-Artikolu 56 KE jista’ jiġi invokat għall-movimenti ta’ kapital bejn Stat Membru u l-PTEE tiegħu?

2(a)      Fil-każ li l-ewwel domanda titwieġeb fl-affermattiv, għandha, fil-kawża preżenti fejn, mill-1 ta’ Jannar 2002, it-taxxa f’ras il-għajn fuq id-dividendi marbuta ma’ sehem iddistribwiti minn sussidjarja stabbilita fil-Pajjiżi l-Baxxi lill-kumpannija parent tagħha stabbilita fl-Antilli Olandiżi żdiedet meta mqabbla mal-1993 minn 7.5 % jew 5 % għal 8.3 %, sabiex jiġi ddeterminat jekk hemmx żieda għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-Artikolu 57(1) KE (li sar l-Artikolu 64(1) TFUE) tittieħed inkunsiderazzjoni biss iż-żieda f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi jew għandha tittieħed ukoll inkunsiderazzjoni l-fatt li, fil-kuntest taż-żieda tat-taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi, l-awtoritajiet tal-Antilli Olandiżi stabbilixxew mill-1 ta’ Jannar 2002 eżenzjoni għad-dividendi marbuta ma’ sehem riċevuti minn sussidjarja stabbilita fil-Pajjiżi l-Baxxi, filwaqt illi qabel dawn id-dividendi kienu jifformaw parti mid-dħul intaxxat bir-rata ta’ 2.4 sa 3 jew 5 % ?

2(b)      Fil-każ li għandu wkoll jittieħed inkunsiderazzjoni t-tnaqqis tat-taxxa fl-Antilli Olandiżi mwettaq permezz tal-eżenzjoni tal-azzjonijiet, imsemmija iktar ’il fuq fil-punti 2(a), għandhom l-iskemi tal-Antilli Olandiżi intiżi għall-fażi ta’ applikazzjoni, jiġifieri f’din il-kawża r-ruling tal-Antilli Olandiżi, li kienu possibbilment wasslu għall-fatt li qabel l-1 ta’ Jannar 2002, u diġà fl-1993, kien hemm tnaqqis sostanzjali fir-rata ta’ taxxa ta’ 8.3 % effettivament dovuta fuq id-dividendi riċevuti minn sussidjarja stabbilita fil-Pajjiżi l-Baxxi, jittieħdu wkoll inkunsiderazzjoni?”

18.      Fis-27 ta’ Frar 2012, il-Kawżi C-24/12 u C-27/12 ġew magħquda b’digriet tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja. Ġew ippreżentati osservazzjonijiet bil-miktub minn TBG Limited, mill-Gvernijiet tal-Pajjiżi l-Baxxi u tar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u tal-Irlanda ta’ Fuq, u mill-Kummissjoni. Kollha pparteċipaw fis-seduta li nżammet fit-23 ta’ Ottubru 2013.

III – Osservazzjonijiet preliminari

19.      Qabelxejn huwa importanti li jiġi osservat li l-fatti rilevanti tal-litigazzjoni ewlenija seħħew qabel id-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta’ Lisbona. Id-dati ewlenin meta t-taxxa nżammet kienu s-27 ta’ Ġunju 2005 għal XBV u l-1 ta’ Settembru 2006 għal TBG Limited, filwaqt li t-Trattat ta’ Lisbona daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Diċembru 2009. Għalhekk, id-dispożizzjonijiet tat-trattat applikabbli huma dawk tat-Trattat KE u mhux dawk tat-TFUE.

20.      Filwaqt li dan ma jidhirx li għandu importanza materjali fir-rigward tad-dispożizzjonijiet fuq il-moviment liberu tal-kapital, it-Trattat ta’ Lisbona sa ċertu punt biddel id-dispożizzjonijiet fuq il-kamp ta’ applikazzjoni tat-Trattati.

21.      L-Istati Membri li għalihom it-“Trattati għandhom japplikaw” issa huma stabbiliti fl-Artikolu 52(1) TUE filwaqt li fil-passat kien hemm l-Artikolu 299(1) tat-Trattat KE (9). Qabel l-Artikolu 52(1), it-TUE ma kienx jinkludi dispożizzjoni fuq l-applikabbiltà territorjali tiegħu. Għal din ir-raġuni kien hemm inċertezza jekk id-dispożizzjonijiet fuq il-politika barranija u tas-sigurtà komuni u l-kooperazzjoni tal-pulizija u ġudizzjarja f’materja kriminali kinux, taħt l-Artikolu 29 tal-Konvenzjoni ta’ Vjenna dwar il-Liġi tat-Trattati (10), applikabbli fit-territorju kollu tal-Istati Membri jew jekk it-TUE kienx jestendi biss għal territorji li għalihom kien japplika t-Trattat KE skont l-Artikolu 299 KE (11).

22.      L-Artikolu 52(1) TUE naturalment jinkludi r-“Renju ta’ l-Olanda”. Ir-regoli ddettaljati li jirregolaw il-kamp territorjali tat-trattati qegħdin fl-Artikolu 355 TFUE, li jikkorrispondi ma’ dawk li kienu l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 299(2), u l-Artikolu 299(3) sa (6) tat-Trattat tal-KE. L-Antilli Olandiżi, għalkemm huma parti mir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, huma esklużi mill-kamp territorjali tal-applikazzjoni tat-trattati.

23.      Dan isegwi mill-Artikolu 299(3) KE, issa l-Artikolu 355(2) TFUE u l-Anness II ta’ dawn iż-żewġ trattati. L-Anness II tat-Trattat KE, intitolat “Pajjiżi u territorji extra-ewropej li għalihom [j]applika[w i]d-dispożizzjoni[jiet] tar-raba’ parti tat-trattat”, jinkludi l-Antilli Olandiżi. Il-Gvern tar-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, permezz tal-“Protokoll dwar l-applikazzjoni tat-Trattat li jistabbilixi l-Komunità Ekonomika Ewropea lill-partijiet mhux Ewropej tar-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi” tal-25 ta’ Marzu 1957, irratifika t-Trattat f’isem ir-Renju fl-Ewropa u l-Ginea l-Ġdida tal-Pajjiżi l-Baxxi biss (12).

24.      Skont l-Artikolu 182 KE (li issa sar l-Artikolu 198 TFUE) l-għan tal-assoċjazzjoni huwa li jiġi promoss l-iżvilupp ekonomiku u soċjali tal-PTEE u li jiġu stabbiliti relazzjonijiet ekonomiċi mill-qrib bejniethom u l-Komunità kollha kemm hi. L-Artikolu 183(1) KE (li issa sar l-Artikolu 199 TFUE) kien jgħid li l-Istati Membri kellhom japplikaw għall-kummerċ tagħhom mal-PTEE l-istess trattament li jagħtu lil xulxin skont it-Trattat.

25.      Bis-saħħa tal-Artikolu 187 KE (li issa sar l-Artikolu 203 TFUE) il-Kunsill adotta diversi deċiżjonijiet li jippreskrivu dispożizzjonijiet u proċeduri ddettaljati għall-assoċjazzjoni tal-PTEE mal-Komunità. Id-Deċiżjoni PTEE, kif imsemmi fil-punt 6 ta’ dawn il-konklużjonijiet, hija l-verżjoni ta’ din is-sensiela applikabbli ratione temporis, għal din il-kawża.

26.      Għaldaqstant, irrispettivament mill-istatus tal-Antilli Olandiżi kemm skont id-dritt kostituzzjonali tal-Pajjiżi l-Baxxi jew tad-dritt internazzjonali pubbliku, f’dak li jirrigwarda d-dritt tal-UE, l-Antilli Olandiżi ma kinux parti mill-Komunità Ekonomika Ewropea mill-bidu nett u bħalissa ma jagħmlux parti mill-Unjoni Ewropea.

27.      Fin-nuqqas ta’ referenza espliċita, id-dispożizzjonijiet ġenerali tat-Trattat UE u tat-Trattat FUE ma japplikawx għall-PTEE (13), li ovvjament jinkludu l-Antilli Olandiżi. Il-Qorti tal-Ġustizzja qalet li l-PTEE “b’hekk jibbenefikaw mid-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni b’mod analogu għall-Istati Membri biss meta tali assimilazzjoni tal-PTEE għall-Istati Membri hija espressament prevista mid-dritt tal-Unjoni” (14). Dan huwa l-punt tat-tluq li minnu wieħed jista’ jevalwa jekk l-Antilli Olandiżi humiex pajjiż terz skont l-Artikolu 56 KE.

28.      Barra minn hekk, filwaqt li l-Qorti tal-Ġustizzja għadha trid tiddeċiedi jekk moviment tal-kapital minn Stat Membru lil wieħed mill-PTEE tagħha jaqax taħt l-Artikolu 56(1) KE, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet fuq l-interpretazzjoni tad-Deċiżjoni PTEE f’kuntest ta’ relazzjonijiet bejn il-Pajjiżi l-Baxxi u l-Antilli Olandiżi (15). Għalhekk, ma hemm l-ebda raġuni a priori sabiex kwistjoni li tinvolvi PTEE tal-Istat Membru stess għandha tkun differenti minn kwistjoni li tqum bejn Stat Membru u kwalunkwe PTEE.

29.      Żewġ eżempji jiċċaraw dan il-punt. F’każ minnhom il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li bastiment li jmur mill-Antilli Olandiżi għall-Pajjiżi l-Baxxi kellu jitqies li jikkostitwixxi dħul fil-Komunità għall-finijiet tal-Artikolu 7(1) tas-Sitt Direttiva tal-VAT (16). F’każ ieħor ġie deċiż li d-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu III tad-Direttiva, tas-16 ta’ Ġunju 1992, li tistabbilixxi r-regoli tas-saħħa għall-produzzjoni u t-tqegħid fis-suq ta’ ħalib mhux ipproċessat, ħalib ittrattat bis-sħana u prodotti bbażati fuq il-ħalib (17), u li tistabbilixxi regoli tas-saħħa għall-importazzjoni ta’ prodotti ibbażati fuq il-ħalib minn pajjiżi terzi, għandhom jiġu interpretati fis-sens li japplikaw għat-tqegħid fis-suq tal-Komunità ta’ dawn il-prodotti minn PTEE bħall-Antilli Olandiżi (18).

30.      Għalhekk, ir-relazzjonijiet bejn il-Pajjiżi l-Baxxi u l-Antilli Olandiżi huma rregolati primarjament b’arranġamenti speċjali għall-assoċjazzjoni kif stabbilit fir-Raba’ Parti tat-Trattat KE, kif previst fl-Artikolu 299(3) KE peress li l-Antilli Olandiżi huma elenkati fl-Anness II (19). Dan ifisser li d-Deċiżjoni PTEE u kwalunkwe dispożizzjonijiet tat-trattati li huma rilevanti għall-interpretazzjoni tagħha jirregolaw ir-relazzjoni bejn l-Antilli Olandiżi u l-UE fl-intier tagħha (20), anki meta tinqala’ kwistjoni dwar ir-relazzjonijiet bejnha u l-Pajjiżi l-Baxxi.

31.      Madankollu, kif diġà semmejt, fin-nuqqas ta’ riferiment espliċitu, id-dispożizzjonijiet ġenerali tat-trattati ma japplikawx għall-PTEE (21), iżda dan ma jipprekludix l-applikazzjoni tar-regoli dwar il-moviment liberu tal-kapital lejn l-Antilli Olandiżi. Dan huwa l-każ peress li, bis-saħħa tal-Artikolu 56 KE, restrizzjonijiet fuq il-moviment tal-kapital huma pprojbiti mhux biss bejn l-Istati Membri iżda anki bejn “l-Istati Membri u pajjiżi terzi”.

IV – Analiżi

A –    Ir-risposta għall-ewwel domanda

32.      L-ewwel domanda tirrigwarda l-moviment tal-kapital bejn Stat Membru u l-PTEE tiegħu stess. Primarjament ir-risposta għandha tingħata fuq il-bażi ta’ interpretazzjoni tad-Deċiżjoni PTEE, li timplementa l-arranġamenti speċjali tal-UE meħtieġa kemm mit-Trattat KE kif ukoll mit-Trattat FUE li japplika għall-PTEE kollha. Għalhekk, id-Deċiżjoni PTEE hija lex specialis li għandha tingħata prijorità fuq kwalunkwe regola tad-dritt tal-UE potenzjalment kompetittiva. Madankollu, kif indika l-Avukat Ġenerali Cruz Villalón fi Prunus, ma jsegwix li dan huwa s-sors esklużiv tad-dritt li l-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tislet minnu, bħallikieku d-Deċiżjoni PTEE u r-Raba’ Parti tat-Trattat KE (li issa saret ir-Raba’ Parti tat-TFUE) kienu jeżistu f’vakum legali. Id-dispożizzjonijiet tat-trattati li huma rilevanti għat-tnejn li huma, u b’mod iktar wiesa’ għas-soluzzjoni tal-kwistjoni, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni wkoll (22).

33.      Fit-tieni lok għandu jiġi rrikonoxxut li, kif ġie indikat mill-Avukat Ġenerali Cruz Villalón fi Prunus, il-Qorti tal-Ġustizzja kienet, f’ċerti sitwazzjonijiet, ittrattat lill-PTEE bħala pajjiżi terzi, u f’sitwazzjonijiet oħrajn bħala territorji normali tal-Istati Membri kif previst fl-Artikolu 299(1) KE (23). Għalhekk, għalkemm il-Qorti tal-Ġustizzja sostniet, f’żewġ opinjonijiet dwar ftehim internazzjonali, li l-PTEE jaqgħu barra mill-kamp tad-dritt tal-Unjoni Ewropea u għalhekk “huma, fir-rigward tal-Komunità, fl-istess sitwazzjoni bħal pajjiżi li ma humiex membri” (24), huwa neċessarju li wieħed jirrifletti fuq liema miż-żewġ approċċi huwa l-iktar xieraq għall-finijiet tal-interpretazzjoni tal-klawżola “pajjiżi terzi” fl-Artikolu 56(1) KE.

34.      Naturalment għandu jitfakkar li l-klassifikazzjoni ta’ PTEE ta’ Stat Membru stess bħala pajjiż terz iwassal għall-applikabbiltà tal-Artikolu 56(1) tat-Trattat KE u mhux kif inhu l-każ fir-rigward ta’ libertajiet fundamentali oħrajn, għall-esklużjoni tiegħu mill-kamp tal-libertà. Madankollu, kieku l-Qorti tal-Ġustizzja kellha tikkonkludi li r-relazzjonijiet bejn il-Pajjiżi l-Baxxi u l-Antilli Olandiżi kienu jammontaw, sa fejn jikkonċerna d-dritt tal-UE, għal sitwazzjoni purament interna, allura dan il-każ jaqa’ barra mill-kamp tat-Trattat u għalhekk barra mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-libertajiet fundamentali (25).

35.      Ninnota wkoll li l-aħħar parti tal-premessa 6 tad-Deċiżjoni PTEE tgħid li l-PTEEs “jridu jikkonformaw ma’ l-obbligazzjonijiet imposti fuq pajjiżi terzi rigward kummerċ, prinċipalment regoli ta’ oriġini, livelli stabbiliti ta’ saħħa u saħħa tal-pjanti u miżuri ta’ salvagward” (26). Dan jikkorrispondi mal-konklużjoni tal-Avukat Ġenerali Cruz Villalón fi Prunus li “fil-każ illi din ma ssemmi xejn”, fis-sens li ma hemmx regola speċjali fid-Deċiżjoni PTEE li tirregola s-sitwazzjoni rilevanti “libertà ġenerali minquxa fit-Trattat li tkopri, b’mod speċifiku ħafna, il-pajjiżi terzi għandha tkopri wkoll il-PTEE” (27).

36.      Għalhekk, ir-risposta għall-ewwel domanda tinsab primarjament fuq il-bażi tad-Deċiżjoni PTEE bħala lex specialis. Madankollu, fl-opinjoni tiegħi r-Renju Unit huwa żbaljat meta jikkontendi li dan il-każ għandu jiġi rregolat mill-Artikolu 47(1)(b) tad-Deċiżjoni PTEE, u li għalhekk tapplika l-klawżola ta’ eżenzjoni fiskali fl-Artikolu 55 tad-Deċiżjoni PTEE (28).

37.      Fl-opinjoni tiegħi l-Artikolu 47(1)(b) tad-Deċiżjoni PTEE jikkonċerna primarjament iżda mhux esklużivament il-protezzjoni u l-promozzjoni ta’ investiment ’il ġewwa lejn l-PTEE minn Stati Membri, u mhux bil-kontra. Din hija l-unika interpretazzjoni li hija konsistenti mal-għanijiet ta’ politika riflessa fl-Artikoli 182 u 183 KE, u partikolarment mal-promozzjoni tal-iżvilupp ekonomiku u soċjali tal-PTEE. Din l-interpretazzjoni hija sostnuta wkoll mill-istorja leġiżlattiva tal-Artikolu 47(1)(b) tad-Deċiżjoni PTEE nfisha (29). Filwaqt li jippromwovi l-investiment mill-Unjoni Ewropea lejn il-PTEEs, l-Artikolu 47 tad-Deċiżjoni PTEE jipproteġi d-dħul li jiġi minnhom ukoll.

38.      Peress li skont l-Artikolu 1(1) tagħha, id-Deċiżjoni PTEE hija intiża li tistabbilixxi relazzjonijiet ekonomiċi mill-qrib bejn il-PTEE u l-Komunità fl-intier tagħha, u li l-Unjoni Ewropea unilateralment illiberalizzat movimenti tal-kapital minn u lejn pajjiżi terzi, ikun inkonċepibbli għall-Unjoni Ewropea li żżomm dritt għaliha sabiex tapplika fir-rigward tal-PTEEs trattament inqas favorevoli f’dan ir-rigward milli tapplika lil pajjiżi terzi li ma għandhomx rabtiet speċjali mal-Unjoni Ewropea. Għal din ir-raġuni, u minkejja l-fatt li l-kliem tal-Artikolu 47 tad-Deċiżjoni PTEE ma jagħmilx differenza bejn l-obbligi tal-Komunità, l-Istati Membri u l-PTEE, l-unika interpretazzjoni raġonevoli tal-kamp ta’ dik id-dispożizzjoni hija li tiddefinixxi l-istandard ta’ liberalizzazzjoni li l-PTEE huma marbutin li japplikaw fir-rigward tal-UE u l-Istati Membri tagħha.

39.      Għalhekk, l-awtoritajiet tal-Antilli Olandiżi huma marbutin bl-Artikolu 47 tad-Deċiżjoni PTEE fir-rigward ta’ investimenti ’il ġewwa mill-Istati Membri. Dawn għandhom ukoll japplikaw l-Artikolu 47 tad-Deċiżjoni PTEE għal movimenti ta’ kapital ’il barra bħal ħlasijiet ta’ dividendi lejn l-Istati Membri tal-UE, b’dawn tal-aħħar jirrappreżentaw aspett ieħor għalkemm inqas importanti tat-twaqqif ta’ rabtiet ekonomiċi iktar mill-qrib.

40.      Għandha tiġi applikata loġika simili għall-klawżola ta’ eżenzjoni fiskali fl-Artikolu 55 tad-Deċiżjoni PTEE. Hawnhekk ukoll l-interpretazzjoni trid tkun ibbażata fuq l-assunzjoni li l-Unjoni Ewropea ma għandhiex l-intenzjoni li tapplika lill-PTEE trattament inqas favorevoli milli tagħti lil pajjiżi terzi inġenerali (30). Għalhekk, il-paragrafi 2 u 3 tal-Artikolu 55 tad-Deċiżjoni PTEE, interpretati korrettament, iridu jistabbilixxu l-istandard ta’ liberalizzazzjoni li l-PTEE għandhom jipprovdu lil investituri f’termini ta’ tassazzjoni ta’ ħlasijiet ’l ġewwa u ’l barra u flussi kapitali minn u lejn l-Istati Membri tal-UE.

41.      Għalhekk, ladarba ġie kkonfermat li dispożizzjonijiet speċifiċi tad-Deċiżjoni PTEE ma japplikawx għal każ partikolari, għandu jiġi aċċertat, fir-rigward tal-għanijiet tar-Raba’ Parti tat-Trattat KE jekk huwiex xieraq li tiġi invokata dispożizzjoni tat-Trattat li tirrigwarda pajjiżi terzi (31), anki meta l-problema inkwistjoni tirrigwarda l-PTEE ta’ Stat Membru stess. Fil-fehma tiegħi, ir-risposta għandha tkun fl-affermattiv. Minħabba r-relazzjoni speċjali ta’ assoċjazzjoni bejn l-Unjoni Ewropea u l-PTEE, id-dispożizzjonijiet tat-trattat li huma rilevanti għal dik ir-relazzjoni għandhom jiġu interpretati għall-benefiċċju tal-PTEE u mhux mod ieħor.

42.      Barra minn hekk, kif sostniet il-Kummissjoni fis-seduta, kieku tinħoloq regola eċċezzjonali għar-relazzjonijiet bejn Stat Membru u l-PTEE tiegħu stess, tirriżulta distorsjoni fis-suq intern tal-UE. Dan għaliex Stat Membru bħal dak ma jkollux għalfejn josserva l-istess regoli fir-rigward tal-PTEE tiegħu stess bħall-Istati Membri l-oħrajn.

43.      Nista’ nżid ngħid li dan l-argument huwa sostnut mis-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja fi Prunus fejn hija ttrattat il-kwistjoni billi nnotat li “għandu jiġi stabbilit, l-ewwel nett, jekk il-PTEE, għall-finijiet tal-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat dwar il-moviment liberu tal-kapital, għandhomx jiġu assimilati għal Stati Membri jew għal Stati terzi” (32). Fi kliem ieħor, ma kien hemm xejn li l-problema inkwistjoni fi Prunus kienet tirrigwarda l-movimenti tal-kapital bejn Franza u PTEE tar-Renju Unit, jiġifieri l-British Virgin Islands.

44.      Barra minn hekk, fil-fehma tiegħi, il-kamp ta’ applikazzjoni territorjali tad-dritt tal-UE inġenerali huwa kwistjoni legalment separata mill-kamp ta’ regoli individwali tad-dritt tal-Unjoni Ewropea, partikolarment meta dan tal-aħħar ikun fih klawżoli speċifiċi li jġibu attivitajiet ta’ pajjiżi terzi taħt il-portata tagħhom.

45.      Kif semmejt diġà, it-territorji fejn id-dritt tal-UE huwa dritt “validu” huma speċifikati fl-Artikolu 299(1) u (2) KE. Madankollu, dan ma jfissirx li kwalunkwe regola individwali tad-dritt tal-Unjoni Ewropea li, min-natura tagħha, jista’ jkollha ċerti effetti extraterritorjali, ma tapplikax għall-PTEE. L-eżempju klassiku ta’ dan irriżulta mill-kunsiderazzjoni tal-aġir antikompetittiv li kien qed iseħħ barra mill-Unjoni Ewropea fis-sentenza tas-27 ta’ Settembru 1988, Ahlström Osakeyhtiö et vs Il-Kummissjoni  (89/85, 104/85, 114/85, 116/85, 117/85 u 125/85 sa C-129/85) (33), iżda jista’ jiġri kull meta s-suġġett irregolat mid-dritt tal-UE neċessarjament jinkludi aġir jew relazzjonijiet legali li jseħħu barra mill-fruntieri tal-Unjoni Ewropea (34).

46.      Għalhekk, fir-rigward tal-libertajiet fundamentali, jinqalgħu sitwazzjonijiet purament interni meta ma jkunx hemm diviżjoni ġeografika rilevanti bejn żewġ partijiet ta’ Stat Membru skont id-dritt tal-UE li jirregola s-suġġett. Pereżempju dan huwa l-każ meta jkun hemm movimenti tal-kapital bejn l-Ingilterra u l-Iskozja (35). Min-naħa l-oħra, u sabiex nieħu eżempju ieħor, il-movimenti ta’ oġġetti bejn Stat Membru u t-territorju tiegħu barra t-territorju doganali u/jew fiskali tal-UE fuq kwistjoni ta’ moviment ta’ oġġetti ma humiex sitwazzjonijiet purament interni għaliex hemm diviżjoni ġeografika ddefinita bid-dritt tal-UE.

47.      Fl-aħħar nett, nixtieq nikkonstata li s-sitwazzjoni kkunsidrata mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-Kawża C-300/04 Eman u Sevinger, iċċitata, hija differenti mill-każijiet preżenti. Eman u Sevinger kienet tikkonċerna l-kamp tad-drittijiet taċ-ċittadini tal-UE, parti mill-acquis communautaire, iżda li l-kamp ta’ applikazzjoni territorjali tiegħu ma huwiex iddelimitata, la fit-trattati tal-UE u lanqas imkien ieħor (36). Pereżempju, ma hemm l-ebda regola espliċita li tobbliga lill-Istati Membri milli jipprekludu ċ-ċittadini tagħhom li huma residenti fil-PTEE mid-dritt taċ-ċittadinanza tal-UE, u d-drittijiet u l-obbligi li dan jimplika. Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li “persuni li għandhom in-nazzjonalità ta’ Stat Membru u li għandhom ir-residenza jew id-domiċilju tagħhom f’territorju li jagħmel parti mill-OCT, imsemmi fl-Artikolu 299(3) KE, jistgħu jinvokaw id-drittijiet irrikonoxxuti liċ-ċittadini ta’ l-Unjoni fit-Tieni Parti tat-Trattat” (37).

48.      Għaldaqstant, movimenti ta’ kapital bejn il-Pajjiżi l-Baxxi u l-Antilli Olandiżi, fi kliem ieħor żewġ territorji li għandhom status differenti fir-rigward tal-applikabbiltà tad-dritt tal-UE, ma jirrappreżentawx sitwazzjoni purament interna. Għalhekk l-Artikolu 56(1) tat-Trattat KE huwa applikabbli u l-Antilli Olandiżi għandhom jiġu jitqiesu li qegħdin fl-istess pożizzjoni fir-rigward tal-Pajjiżi l-Baxxi daqs pajjiżi terzi.

B –    Ir-risposta għat-tieni domanda

–       Osservazzjonijiet preliminari

49.      Id-domandi 2a u 2b jirrigwardaw il-fatturi li l-qorti tar-rinviju nazzjonali hija marbuta tqis fid-determinazzjoni dwar jekk l-hekk imsejħa klawżola “standstill” inkluża fl-Artikolu 57 KE tapplikax sabiex issalva restrizzjoni illegali putattiva fuq il-moviment liberu tal-kapital. Sabiex jiġi ddeterminat jekk kinitx teżisti restrizzjoni fil-31 ta’ Diċembru 1993, il-qorti tar-rinviju għandha tikkunsidra biss id-dritt tal-Pajjiżi l-Baxxi li jimponi t-taxxa f’ras il-għajn inkwistjoni, jew il-qorti tar-rinviju għandha tikkunsidra wkoll eżenzjoni tat-taxxa kontemporanja mogħtija mill-Antilli Olandiżi (domanda 2a)? Jekk ir-risposta għal din id-domanda hija fl-affermattiv, l-arranġamenti ta’ implementazzjoni tal-Antilli Olandiżi, kif rifless fil-prattika tad-deċiżjonijiet tal-Antilli Olandiżi, għandhom jiġu kkunsidrati wkoll (domanda 2b)?

50.      Qabelxejn ngħid li skont il-qorti tar-rinviju, jidher ċar mill-istorja leġiżlattiva tal-BRK li l-emenda tal-2002 kienet intiża li tneħħi l-immaġni tal-Antilli Olandiżi bħala “refuġju fiskali” u li jibqa’ jinżamm il-piż tat-taxxa effettiv eżistenti fuq dividendi ta’ sehem mħallsin mill-Pajjiżi l-Baxxi lill-Antilli Olandiżi.

51.      Barra minn hekk, nosserva li ma saret l-ebda domanda fuq jekk id-dispożizzjoni standstill li hemm fl-Artikolu 57 KE fil-fatt issalvax it-taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi li hija s-suġġett tal-kawża prinċipali. Id-domandi 2a u 2b huma limitati għall-identifikazzjoni tas-sorsi rilevanti tal-liġi li għandha tuża l-qorti nazzjonali meta tagħmel din l-evalwazzjoni.

–       Ir-rilevanza tal-leġiżlazzjoni tal-Antilli Olandiżi

52.      Kif jirriżulta b’mod ċar mid-digriet tar-rinviju, il-BRK jikkoordina l-użu ta’ setgħat fiskali bejn żewġ żoni fiskali awtonomi, jiġifieri l-Pajjiżi l-Baxxi u l-Antilli Olandiżi, u jistabbilixxi l-livelli ta’ rati tat-taxxa effettivi fuq dividendi transkonfinali maħruġa minn tal-ewwel lil tal-aħħar. F’dan ir-rigward il-BRK għandu funzjoni li hija analoga ma’ konvenzjoni tat-tassazzjoni bilaterali, anki għalkemm huwa strument kunsenswali adottat minn Stat Membru f’kollaborazzjoni mal-PTEE tiegħu stess.

53.      Għal din ir-raġuni, il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja fuq trattati tat-tassazzjoni bilaterali tidher li hija rilevanti għas-soluzzjoni tal-kwistjoni. F’dan il-kuntest, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li “huma l-Istati Membri li għandhom jistabbilixxu jekk, u sa fejn, għandha tiġi evitata t-taxxa doppja ekonomika tal-profitti mqassma u li jintroduċu, għal dan il-għan, unilateralment jew permezz ta’ ftehim konklużi ma’ Stati Membri oħrajn, proċeduri intiżi għall-prevenzjoni jew għat-tnaqqis ta’ din it-taxxa doppja ekonomika. Madankollu, dan il-fatt waħdieni ma jfissirx li l-Istati Membri jistgħu jimponu miżuri li jmorru kontra l-libertajiet tal-moviment iggarantiti mit-Trattat KE” (38).

54.      Minn din il-ġurisprudenza jidher li l-qorti tar-rinviju tista’ tikkunsidra kemm il-BRK kif ukoll il-miżuri rilevanti tal-Antilli Olandiżi fid-determinazzjoni tal-kwistjoni dwar jekk teżistix jew le restrizzjoni, u dwar jekk ir-rekwiżiti għall-applikazzjoni tad-dispożizzjoni standstill ġewx sodisfatti. Dan għaliex il-BRK u l-eżenzjoni mit-taxxa tal-Antilli Olandiżi korrispondenti jiffurmaw qafas miftiehem reċiprokament u legalment vinkolanti.

–       Ir-rilevanza tad-deċiżjonijiet tal-Antilli Olandiżi

55.      Fir-rigward tad-domanda 2b, u r-rilevanza tal-prattika tad-deċiżjonijiet tal-Antilli Olandiżi għall-evalwazzjoni tal-Artikolu 57 KE infakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li jekk id-dispożizzjoni “hija, fis-sustanza, identika għal-leġiżlazzjoni preċedenti jew li hija limitata għat-tnaqqis jew it-tneħħija ta’ ostaklu fl-eżerċizzju ta’ drittijiet u libertajiet Komunitarji li jinsabu fil-leġiżlazzjoni preċedenti tibbenefika mid-deroga (li hemm fl-Artikolu 57 KE). Min-naħa l-oħra, leġiżlazzjoni li hija bbażata fuq loġika differenti minn dik tad-dritt preċedenti u tistabbilixxi proċeduri ġodda ma tistax tiġi mqabbla mal-leġiżlazzjoni eżistenti fid-data stabbilita mill-att Komunitarju in kwistjoni” (39).

56.      Barra minn hekk, tista’ ssir analoġija utli fil-kuntest tal-liġi tal-VAT, u partikolarment nefqiet eliġibbli għal tnaqqis tal-VAT, fejn il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li “għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni mhux biss l-atti leġiżlattivi fis-sens strett tat-terminu, iżda wkoll l-atti amministrattivi kif ukoll il-prattiki amministrattivi tal-awtoritajiet pubbliċi tal-Istati Membri kkonċernati” (40).

57.      Peress li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, analiżi ta’ “approċċ” u “proċeduri” hija kruċjali fl-evalwazzjoni ta’ jekk restrizzjoni fuq il-kapital hijiex salvata bil-klawżola standstill, fl-opinjoni tiegħi, il-prattika tad-deċiżjonijiet tal-Antilli Olandiżi bilfors iridu jiġu kkunsidrati fit-twettiq ta’ dan l-eżerċizzju. Fil-fehma tiegħi, il-punt ta’ riferiment għandu jkun ir-rata tat-taxxa effettiva fuq it-tqassim lejn l-azzjonisti tal-Antilli Olandiżi fl-1993 (41). Hawnhekk huwa utli li jitfakkar li din il-prattika kienet ibbażata fuq deċiżjonijiet amministrattivi individwali fejn kontribwenti tat-taxxa jiġu eżentati minn ftit mit-taxxa tal-kumpanniji u għalhekk tonqos ir-rata tat-taxxa effettiva (42).

–       Osservazzjonijiet sussidjarji

58.      Kif diġà osservajt iktar ’il fuq, il-qorti nazzjonali titlob gwida dwar il-fatturi rilevanti għall-applikazzjoni tal-Artikolu 57 KE, u mhux evalwazzjoni dwar jekk id-dritt tal-Istat Membru huwiex salvat jew le b’dik id-dispożizzjoni. Madankollu, jekk il-Qorti tal-Ġustizzja ssib li, sabiex tagħti risposta utli lil dik il-qorti nazzjonali, il-kwistjoni trid tiġi segwita iktar, ser nagħmel l-osservazzjonijiet li ġejjin.

59.      Il-qafas regolatorju ġdid adottat fl-2002 huwa bbażat fuq approċċ kunċettwali differenti minn dak ta’ qablu. L-iskema preċedenti kienet tikkombina taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi u taxxa tal-kumpanniji tal-Antilli Olandiżi, imtaffija b’deċiżjonijiet individwali. Wara l-2002 it-taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi ġiet akkumpanjata b’eżenzjoni operattiva fl-Antilli Olandiżi. Il-qorti nazzjonali rrikonoxxiet li dan l-approċċ ġdid iwassal għal rati tat-taxxa effettivi ogħla għal dħul simili, anki għalkemm l-għan tal-leġiżlatur tal-Pajjiżi l-Baxxi kien li jiġi ppriservat l-istess livell effettiv ta’ tassazzjoni.

60.      Minn dan jidher li jsegwi li s-sistema l-ġdida ma hijiex salvata mill-klawżola standstill fl-Artikolu 57 KE.

61.      Fl-aħħar nett, nixtieq nirrikonoxxi l-fatt li d-dħul magħmul mit-taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi jgħaddi mill-Gvern tal-Pajjiżi l-Baxxi lill-Gvern tal-Antilli Olandiżi. Il-Gvern tal-Pajjiżi l-Baxxi osserva fis-seduta li jaċċetta dan it-tip ta’ arranġament ma’ pajjiż terz, u li bis-saħħa tiegħu stat kontraenti wieħed jiġbor it-taxxa iżda jittrasferixxi d-dħul mit-taxxa kompletament lill-Istat kontraenti l-ieħor.

62.      Dan it-tip ta’ argument donnu jissuġġerixxi li ma hemm l-ebda restrizzjoni imputabbli lill-Pajjiżi l-Baxxi għaliex, f’termini ekonomiċi, l-Istat Membru ma jintaxxax dividendi mħallsa ’l barra lill-azzjonisti tal-Antilli Olandiżi iżda sempliċiment jiġbor taxxa f’isem il-PTEE tiegħu imbagħad jittrasferixxiha lit-teżor tal-Antilli Olandiżi. Fi kliem ieħor, it-taxxa f’ras il-għajn tal-Pajjiżi l-Baxxi għandha, minn perspettiva ekonomika, titqies li hija taxxa tal-Antilli Olandiżi. B’riżultat ta’ dan, ma jkunx hemm differenza fit-trattament bejn dividendi domestiċi u dawk imħallsin ’il barra, billi ma hemm l-ebda ħlas miġbur għall-benefiċċju tat-teżor tal-Pajjiżi l-Baxxi.

63.      Fil-fehma tiegħi la huwa meħtieġ u lanqas huwa konsiljabbli li din il-kwistjoni tiġi diskussa iżjed, billi ma tqajmitx mill-qorti nazzjonali.

V –    Konklużjoni

64.      Għal dawn ir-raġunijiet, nipproponi lill-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għad-domanda preliminari magħmula mill-Hoge Raad kif ġej:

1.      Għall-finijiet tal-Artikolu 56 KE (li issa sar l-Artikolu 63 TFUE) pajjiż jew territorju extra-Ewropew ta’ Stat Membru stess għandu jitqies li huwa pajjiż terz fir-rigward ta’ dak l-Istat Membru.

2(a)      Għall-finijiet tal-Artikolu 57(1) KE [li issa sar l-Artikolu 64(1) TFUE] meta t-taxxa f’ras il-għajn fuq dividendi ta’ sehem mħallsa minn kumpannija sussidjarja stabbilita fi Stat Membru lill-kumpannija holding tagħha fil-pajjiż jew territorju extra-Ewropew tal-Istat Membru stess, iżda li jifforma parti minn territorju fiskali awtonomu, il-kwistjoni dwar jekk kienx hemm żieda f’restrizzjonijiet applikabbli fil-31 ta’ Diċembru 1993 għandha tiġi evalwata billi jitqiesu miżuri ta’ tassazzjoni rilevanti kemm fl-Istat Membru kif ukoll fit-territorju extra-Ewropew ikkonċernat, jekk il-livell ikkombinat ta’ tassazzjoni jiġi ddeterminat mill-istrument legali li jorbot lit-tnejn reċiprokament.

2(b)      Meta jiġi applikat l-Artikolu 57 KE (li issa sar l-Artikolu 61 TFUE), għandu jitqies ukoll it-tnaqqis fit-taxxa li jirriżulta mill-arranġamenti ta’ implementazzjoni tat-territorju extra-Ewropew, meta dawk l-arranġamenti kellhom l-effett li, fl-1993, it-taxxa attwali dovuta fir-rigward ta’ dividendi riċevuti minn sussidjarja ta’ Stat Membru kienet sostanzjalment iktar baxxa mir-rata tat-taxxa kkombinata li tirriżulta mill-miżuri introdotti wara l-31 ta’ Diċembru 1993.


1 – Lingwa oriġinali: l-Ingliż.


2 – Sentenza tal-5 ta’ Mejju 2011, (C-384/09, Ġabra p. I-3319).


3 – ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 11, Vol. 38, p. 319 (iktar ’il quddiem id-“Deċiżjoni PTEE”). Għandu jiġi nnutat lil d-Deċiżjoni PTEE ġiet abrogata bl-Artikolu 98 tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE tal-25 ta’ Novembru 2013dwar l-assoċjazzjoni tal-pajjiżi u t-territorji barranin mal-Unjoni Ewropea (“Deċiżjoni dwar l-Assoċjazzjoni Barranija”) ĠU L 344, p. 1. Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE daħlet fis-seħħ fl-1 ta’ Jannar 2014. Għaldaqstant, id-Deċiżjoni Nru 2001/822/KE tirregola l-każ ineżami ratione temporis.


4 – Ara l-punt 26 tal-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Tizzano li wasslu għas-sentenza tat-12 ta’ Settembru 2006, Ir-Renju ta’ Spanja vs Ir-Renju Unit tal-Gran Brittanja u L-Irlanda ta’ Fuq, (Kawża C-145/04, Ġabra 2006 p. I-7917) u s-sentenza tat-12 ta’ Settembru 2006, Eman u Sevinger, (Kawża C-300/04, Ġabra p. I-8055) u d-diskussjoni tiegħu bl-isem “Arranġamenti kostituzzjonali fir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi”.


5 – Bullettin ta’Atti u Digrieti 1954, nru 503 kif emendat mill-Att tar-Renju 7 ta’ Settembru 1998 (Bullettin ta’Atti u Digrieti 1998, nru 579).(Rijkswet van 28 oktober 1954 (Stb. 503; PB 121) houdende aanvaarding van een Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden, zoals gewijzigd bij de rijkswet van 7 september 1998 (Stb. 597; PB 1999, 22).


6 – Fl-10 ta’ Ottubru 2010, l-Antilli Olandiżi nqasmu f’żewġ pajjiżi ġodda, Curaçao u St Maarten, filwaqt li l-ġżejjer ta’ Bonaire, Saba u Sint Eustatius ġew taħt il-ħakma diretta tal-Pajjiżi l-Baxxi.


7 – Ir-riżultat ta’ dawn l-arranġamenti individwali seta’ kien li qabel l-1 ta’ Jannar 2002 – inkluż fl-1993 – it-taxxa attwali dovuta fir-rigward ta’ dividendi rċevuti minn kumpannija tal-Antilli Olandiżi minn kumpannija sussidjarja stabbilita fil-Pajjiżi l-Baxxi kienet sostanzjalment iktar baxxa minn 8.3 %.


8 – Skont il-proċess, fl-2009, TBG Holding NV telqet minn Curaçao u marret Malta u nbidlet f’TBG Limited, kumpannija b’responsabbiltà limitata rregolata taħt id-dritt Malti. Imbagħad, HAIC ngħaqdet ma’ din tal-aħħar u ma baqgħetx teżisti legalment. Għaldaqstant, TBG Limited assumiet il-pretenzjonijiet kemm ta’ TBG BV kif ukoll ta’ HAIC fir-rigward tat-taxxa f’ras il-għajn imħallsa.


9 – Li ġie mħassar.


10 – Magħmula fi Vjenna fit-23 ta’ Mejju 1969. Daħlet fis-seħħ fis-27 ta’ Jannar 1980. Sensiela tat-Trattati tan-Nazzjonijiet Uniti, Vol. 1155, p. 331.


11 – L-ewwel interpretazzjoni ġiet difiża mill-Gvern Finlandiż matul n-negozjati tiegħu għall-adeżjoni, filwaqt li, pereżempju Stapper (cf. V. Stapper: Europäische Mikrostaaten und Autonome Territorien im Rahmen im der EG, Nomos Verlag, Baden-Baden 1999, p. 17-18) jiddefendi t-tieni alternattiva.


12 – Sentenza tat-28 ta’ Jannar 1999, A.J. van der Kooy vs Staatssecretaris van Financiën (Kawża C-181/97, Ġabra p. I-483, punt 4).


13 – Sentenza tat-12 ta’ Frar 1992, Leplat (Kawża C-260/90, Ġabra p. I-643, punt 10); van der Kooy, iċċitata, punt 37).


14 – Prunus, iċċitata, punt 29. Enfasi miżjuda.


15 – Ara, pereżempju, sentenza tal-21 ta’ Settembru 1999, DADI. u Douane-Agenten Kawża C-106/97, Ġabra, p. I-5983; van der Kooy, iċċitata.


16 – van der Kooy, iċċitata, punt 42.


17 – ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 3, Vol. 13, p. 103.


18 – DADI u Douane-Angenten, iċċitata, punt 46.


19 – Oriġinarjament, l-Antilli Olandiżi ma kinux elenkati fuq il-lista ta’ pajjiżi mhux Ewropej u territorji li l-Istati Membri ftiehmu li jassoċjaw mal-Komunità. Dawn ġew inklużi bi Ftehim 64/533/KEE, tat-13 ta’ Novembru 1962, li jemenda t-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ekonomika Ewropea biex jagħmel ir-relazzjoni li hemm fil-Parti IV tat-Trattat applikabbli għall-Antilli Olandiżi (ĠU 1964, 150, p. 2414). Ara DADI u Douane-Angenten, punt 13.


20 – Ara l-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Cruz Villalón fil-punti 33 sa 35 tal-konklużjonijiet tiegħu fi Prunus, iċċitati.


21 – van der Kooy, iċċitata, punt 37; Leplat, punt 10.


22 – Ara l-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Cruz Villalón fil-punti 33 sa 35 tal-konklużjonijiet tiegħu fi Prunus, iċċitati.


23 – Fil-punti 36 sa 38 tal-konklużjonijiet tiegħu fi Prunus, iċċitati. Fil-punti 37 sa 38, l-Avukat Ġenerali jindika li fis-sentenza tat-12 ta’ Diċembru 1990, Kawżi magħquda C-100/89 u C-101/89, Peter Kaefer u Andréa Procacci vs L-Istat Franċiż (Ġabra p. I-4647), u s-sentenza tas-7 ta’ Settembru 2006, Eman u Sevinger, u N vs Inspecteur van de Belastingdienst Oost/kantoor Almelo, (Kawża C-470/04, Ġabra p. I-7409), il-Qorti tal-Ġustizzja adottat approċċ fejn l-Antilli Olandiżi ġew ittrattati bħala li jappartjenu lill-Unjoni Ewropea, filwaqt li fis-sentenza van der Kooy, DADI u Douane-Agenten, l-Opinjoni 1/78 tal-4 ta’ Ottubru 1979 (Ġabra p. 2871) u l-Opinjoni 1/94 tal-15 ta’ Novembru 1994 (Ġabra p. I-5267), il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-PTEE għandu jkollhom trattament ekwivalenti bħal dak li jingħata lil pajjiż terz.


24 – Opinjoni 1/78 tal-4 ta’ Ottubru 1979 (Ġabra p. 2871, punt 61) u l-Opinjoni 1/94 tal-15 ta’ Novembru 1994 (Ġabra p. I-5267, punt 17).


25 – Madankollu, hemm ċirkustanzi fejn kwistjonijiet li fihom sitwazzjonijiet purament interni jkunu ammissibbli quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja. Ara pereżempju s-sentenza tat-8 ta’ Mejju 2013, Eric Libert et vs Gouvernement flamand (Kawża C-197/11, u All Projects & Developments NV et vs Vlaamse Regering, Kawża C-203/11, punti 32 sa 36).


26 – Ara wkoll DADI u Douane-Angenten.


27 – Fil-punt 57 tal-konklużjonijiet tiegħu fi Prunus, iċċitati.


28 – L-Artikolu 47(1) tad-Deċiżjoni PTEE tistabbilixxi dan li ġej taħt l-intestatura “Ħlasijiet korrenti u movimenti ta’ kapital”:


“1. Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 2:


(a) L-Istati Membri u l-awtoritajiet tal-PTLHB [PTEE] m’għandhom jimponu l-ebda restrizzjoni fuq xi ħlasijiet f’munita korrenti konvertibbli liberalment fuq il-kont kurrenti ta’ bilanċ ta’ ħlasijiet bejn residenti tal-Komunità u tal-PTLHB [PTEE];


(b) rigward transazzonijiet fuq il-kont kapitali ta’ bilanċ ta’ ħlasijiet, l-Istati Membri u l-awtoritajiet tal-PTLHB [PTEE] għandhom jimponu l-ebda restrizzjoni fuq il-moviment liberu ta’ kapital għal investimenti diretti f’kumpanijiet iffurmati bi qbil mal-liġijiet ta’ l-Istat Membru, pajjiż jew territorju tal-lqugħ u biex jiġi żgurat li l-assi ffurmati minn dan l-investiment u kull qligħ li joħroġ minnu jkun jista' jiġi realizzat u miġjub lura fil-pajjiż (repatriated).”


L-Artikolu 55 tad-Deċiżjoni PTEE jgħid hekk taħt l-intestatura “Klawsola tat-taxxa carve-out”


1. Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikolu 56, it-trattament tan-nazzjon l-aktar favorit li jingħata bi qbil mad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Deċiżjoni m’għandhomx japplikaw għal vantaġġi tat-taxxa li l-Istati Membri jew l-awtoritajiet tal-PTLHB [PTEE] qed jipprovdu jew jistgħu jipprovdu fil-futur fuq il-bażi ta’ ftehimijiet sabiex tiġi evitata tassazzjoni doppja jew arranġamenti oħra tat-taxxa, jew il-leġislazzjoni fiskali domestika fis-seħħ.


2. Xejn f’din id-Deċiżjoni ma tista’ titqies li tipprevjeni l-adozzjoni jew l-infurzar ta’ xi miżura mmirata lejn il-prevenzjoni biex jiġu evitati jew il-frodi ta’ taxxi skond id-dispożizzjonijiet tat-taxxa ta’ ftehimijiet biex tiġi evitata tassazzjoni doppja jew arranġamenti oħra tat-taxxa, jew leġislazzjoni fiskali domestika fis-seħħ.


3. Xejn f’din id-Deċiżjoni m’għandha titqies li tipprevjeni lill-awtoritajiet kompetenti rilevanti milli jiddistingwu, fl-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet rilevanti tal-leġislazzjoni fiskali tagħhom, bejn dawk li jħallsu t-taxxi li mhumiex fl-istess sitwazzjoni, partikolarment rigward il-post ta’ residenza tagħhom, jew rigward il-post fejn il-kapital tagħhom huwa nvestit.”


29 – Ara b’mod partikolari l-punt 50 tal-konklużjonijiet tal-avukat ġenerali Cruz Villalón fi Prunus.


30 – Minkejja l-possibbiltà li jkun hemm deroga mill-prinċipju tal-pajjiż l-iktar iffavorit f’kwistjonijiet ta’ tassazzjoni fil-kuntest ta’ ftehim ta’ tassazzjoni bilaterali, kif ipprovdut fl-ewwel paragrafu ta’ dak l-Artikolu 55 tad-Deċiżjoni PTEE.


31 – Ara l-punt 54 tal-konklużjonijiet tal-avukat ġenerali Cruz Villalón fi Prunus, iċċitati.


32 – Prunus, iċċitati, punt 28.


33 – Sentenza tas-27 ta’ Settembru 1988, A. Ahlström Osakeyhtiö et vs Il-Kummisjoni tal-Komunitajiet Ewropej (Ġabra p. I-5193).


34 – Ara pereżempju l-kwistjonijiet kkunsidrati fil-konklużjonijiet tiegħi tal-25 ta’ Ġunju 2013 fil-Kawża C-131/12 Google Spain u Google.


35 – Fis-sentenza tal-1 ta’ April 2008, Il-Gvern tal-Komunità Franċiża u l-Gvern tal-Wallonie (Kawża C-212/06, Ġabra p. I-1683, punti 37 u 38) il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-esklużjoni minn skema tal-assigurazzjoni ta’ kura ta’ ċittadini Belġjani li jaħdmu fit-territorju tar-reġjun fejn jitkellmu l-Olandiż, jew f’dak tar-reġjun bilingwi ta’ Brussell-Kapitali iżda li kienu jgħixu fir-reġjun fejn jitkellmu l-Franċiż jew il-Ġermaniż u qatt ma kienu eżerċitaw il-libertà tagħhom li jiċċaqilqu ġewwa l-Komunità Ewropea, kienet sitwazzjoni purament interna li ma taqax fil-kamp tad-dritt tal-UE (p. 37 u 38).


36 – J. Ziller, “The European Union and the Territorial Scope of European Territories” (2007) 38Victoria University of Wellington Law Review, 51, paġni 56 u 57.


37 – Eman u Sevinger, punt 29.


38 – Sentenza tat 8 ta’ Novembru 2007, Amurta SGPS vs Inpsecteur van de Belastingdienst (Kawża C-379/05, Ġabra p. I-9569, punt 24). Ara wkoll il-punti 49 sa 51 tas-sentenza tad-19 ta’ Jannar 2006, Margaretha Bouanich vs Skatteverket (Kawża C-265/04, Ġabra p. I-923).


39 – Sentenza tat-12 ta’ Diċembru 2006, Test Claimants in the FII Group Litigation vs Commissioners of Inland Revenue (Kawża C-446/04 Ġabra p. I-11753, punt 192, u l-ġurisprudenza ċċitata).


40 –      Sentenza tal-11 ta’ Diċembru 2008, Danfoss A/S u AstraZeneca A/S vs Skatteministeriet (Kawża C-371/07, Ġabra p. I-9549, punt 42).


41 – Sentenza tat-13 ta’ Novembru 2012, Test Claimants in the FII Group Litigation vs Commissioners of Inland Revenue u The Commissioners for Her Majesty’s Revenue & Customs (Kawża C-35/11).


42 – Hawnhekk ninnota li ċ-ċirkustanzi fattwali preżenti ma humiex distingwibbli minn dawk ikkunsidrati fis-sentenza tal-10 ta’ Mejju 2012 (Kawżi C-338/11 sa C-347/11 Santander Asset Management) u partikolarment il-konstatazzjonijiet tagħha fil-punt 38 li prattika amminsitrattiva mhux stretta ma setgħetx issalva leġiżlazzjoni ta’ tassazzjoni li hija xorta waħda diskriminatorja.