SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)
24 ta’ Ottubru 2013 (*)
“Tassazzjoni – VAT – Logħob tal-ażżard jew tal-flus – Leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li tissuġġetta b’mod kumulattiv għall-VAT u għal tariffa speċjali t-tħaddim ta’ slot machines b’possibbiltà ta’ rebħ limitat – Ammissibbiltà – Valur taxxabbli – Possibbiltà għall-persuna taxxabbli li tittrasferixxi l-VAT”
Fil-Kawża C-440/12,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Finanzgericht Hamburg (il-Ġermanja), permezz ta’ deċiżjoni tal-21 ta’ Settembru 2012, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-3 ta’ Ottubru 2012, fil-proċedura
Metropol Spielstätten Unternehmergesellschaft (haftungsbeschränkt)
vs
Finanzamt Hamburg-Bergedorf,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),
komposta minn A. Tizzano, President ta’ Awla, A. Borg Barthet, E. Levits, M. Berger (Relatur) u S. Rodin, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: Y. Bot,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– għal Metropol Spielstätten Unternehmergesellschaft (haftungsbeschränkt), minn B. Hansen, Rechtsanwalt,
– għall-Gvern Ġermaniż, minn T. Henze u K. Petersen, bħala aġenti,
– għall-Kummissjoni Ewropea, minn B.-R. Killmann u A. Cordewener, bħala aġenti,
wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 It-talba għal deċiżjoni preliminari hija bbażata fuq l-interpretazzjoni tal-Artikoli 1(2), 73, 135(1)(i) u 401 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, p. 1, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).
2 Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn Metropol Spielstätten Unternehmergesellschaft (haftungsbeschränkt) (iktar ’il quddiem “Metropol”) u l-Finanzamt Hamburg-Bergedorf (amministrazzjoni fiskali tal-Hambourg-Bergedorf, iktar ’il quddiem il-“Finanzamt”), dwar l-issuġġettar għat-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) tad-dħul li jirriżulta mill-organizzazzjoni tal-logħob tal-ażżard permezz ta’ slot machines b’possibbiltà ta’ rebħ limitat (iktar ’il quddiem l-“apparat tal-logħob”).
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
Id-Direttiva tal-VAT
3 L-Artikolu 1(2) tad-Direttiva tal-VAT jipprovdi :
“Il-prinċipju tas-sistema komuni ta’ VAT tinvolvi l-applikazzjoni ta’ taxxa ġenerali fuq il-konsum fuq merkanzija u servizzi li hi eżattament proporzjonali għall-prezz tal-merkanzija u s-servizzi, ikunu kemm ikunu t-transazzjonijet li jkunu saru fil-proċess ta’ produzzjoni u distribuzzjoni qabel l-istadju li fih hi imposta t-taxxa.
Fuq kull transazzjoni, il-VAT, kalkulata fuq il-prezz tal–merkanzija jew tas-servizzi bir-rata applikabbli għat-tali merkanzija jew servizzi, għandha tkun imposta wara t-tnaqqis ta’ l-ammont tal-VAT li qed jinġarr direttament mid-diversi komponenti tal-prezz.
[…]”
4 Skont l-Artikolu 73 ta’ din id-direttiva:
“Fir-rigward tal-provvista ta’ merkanzija jew servizzi, minbarra kif imsemmi fl-Artikoli 74 sa 77, l-ammont taxxabbli għandu jinkludi dak kollu li jikkostitwixxi ħlas miksub jew li għandu jinkiseb mill-fornitur, għall-provvista, mill-konsumatur jew parti terza, inklużi s-sussidji marbuta direttament mal-prezz tal-provvista.”
5 L-Artikolu 135(1)(i) tal-imsemmija direttiva jipprevedi li:
“L-Istati Membri għandhom jeżentaw it-transazzjonijiet li ġejjin:
[...]
(i) imħatri, lotteriji u forom oħrajn ta’ logħob ta’ l-azzard, soġġetti għall-kondizzjonijiet u għal-limitazzjonijet mfasslin minn kull Stat Membru”.
6 L-Artikolu 401 tad-Direttiva dwar il-VAT jiddikjara:
“Mingħajr preġudizzju għal disposizzjonijiet oħra tad-dritt Komunitarju, din id-Direttiva ma żżommx Stat Membru milli jħalli jew idaħħal taxxi fuq kuntratti ta’ assigurazzjoni, taxxi fuq imħatri u logħob ta’ l-azzard, dazji tas-sisa, taxxi tal-boll jew b’mod aktar ġenerali, kwalunkwe taxxi, dazji jew piżijiet li ma jistgħux ikunu kkaratterizzati bħala taxxi fuq il-bejgħ, sakemm il-ġbir ta’ dawk it-taxxi, dazji jew piżijiet ma joħloqx, f’negozju bejn l-Istati Membri, għal formalitajiet li għandhom x’jaqsmu mal-qsim ta’ fruntieri.”
Id-dritt Ġermaniż
7 L-Artikolu 4 tal-Liġi dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ (Umsatzsteuergesetz), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem l-“UStG”), intitolat “Eżenzjonijiet għal provvisti u servizzi oħra”, jipprovdi fil-paragrafu (9)(b) li għandhom jiġu eżenti mill-VAT “it-tranżazzjonijiet li jaqgħu fil-kamp ta’ liġi dwar il-lotteriji u l-imħatri fuq it-tiġrijiet taż-żwiemel”.
8 L-Artikolu 12(2) tar-Regolament dwar l-apparat tal-logħob u logħob ieħor bil-possibbiltà ta’ rebħ (Verordnung über Spielgeräte und andere Spiele mit Gewinnmöglichkeit – Spielverordnung), fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem ix-“SpielV”), jipprovdi, essenzjalment, li l-apparat tal-logħob għandu jagħti rebħ lill-ġugaturi b’tali mod li jiġi żgurat li l-kontenut tal-fond tal-apparat jiżdied biss, fit-tul, b’EUR 33 kull siegħa.
9 Skont l-Artikolu 13 tax-SpielV:
“(1) Il-Physikalisch-Technische Bundesanstalt [Stabbiliment Psikotekniku Federali] jista’ biss jawtorizza t-tip ta’ manifattura tal-apparat tal-logħob [...] li jikkorrispondi għar-rekwiżiti li ġejjin:
1. It-tul minimu tal-logħob huwa ta’ ħames sekondi, filwaqt li l-ġugata ma tistax tkun ta’ iktar minn 20 ċenteżmu u r-rebħ jista’ jitla’ sa massimu ta’ EUR 2 matul dan il-ħin.
[...]
3. It-total ta’ telf (il-ġugati wara li jitnaqqas ir-rebħ) ma jistax ikun ta’ iktar minn EUR 80 matul siegħa.
[...]”
10 Il-liġi tal-Land ta’ Hamburg dwar l-awtorizzazzjoni tal-casinos pubbliċi, (Hamburgisches Gesetz über die Zulassung einer öffentlichen Spielbank), kif emendata, tipprovdi fl-Artikolu 3 tagħha:
“1. L-impriża li topera l-casino għandha tħallas lill-belt ħielsa u anseatika ta’ Hamburg taxxa fuq il-casinos li tammonta għal 70 % tad-dħul gross tal-logħob. Barra dan, hija għandha tħallas taxxa speċjali li tammonta għal 20 % tad-dħul gross tal-logħob. [...]
2. It-taxxa statutorja fuq il-casinos imsemmija fil-paragrafu 1 hija mnaqqsa bl-ammont tal-[VAT] dovuta u li jitħallas skont l-[UStG] abbażi tat-tranżazzjonijiet ġġenerati mill-operat tal-casino [...]”
11 L-Artikolu 4(1) tal-Liġi dwar il-casinos tal-Land ta’ Schleswig-Holstein (Spielbankgesetz des Landes Schleswig-Holstein), kif emendat jipprovdi:
“It-taxxa fuq il-casinos tammonta għal 50% tad-dħul gross tal-logħob. Il-[VAT] dovuta u mħallsa skont l-[UStG] abbażi tat-tranżazzjonijiet iġġenerati mill-operat tal-casino hija imposta fuq it-taxxa fuq il-casinos.”
12 L-Artikolu 7 tal-Liġi dwar il-casinos tal-Land ta’ Mecklenburg-Vorpommern (Spielbankgesetz des Landes Mecklenburg-Vorpommern) jipprovdi:
“(1) L-operat ta’ casino huwa suġġett għat-taxxa fuq il-casinos.
(2) It-taxxa fuq il-casinos tammonta:
1. jekk id-dħul gross tal-logħob huwa inqas jew ekwivalenti għal EUR 500 000 matul is-sena finanzjarja, għal 25 %,
[...]
5. għad-dħul gross tal-logħob ta’ iktar minn EURO għaxar miljuni matul is-sena finanzjarja, għal 80 %.
[...]
(7) [...] Il-[VAT] dovuta u mħallsa skont l-[UStG] li hija ġġenerata mill-operat tal-casino għandha tiġi imposta fuq it-taxxa fuq il-casinos.”
Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
13 Matul is-sena finanzjarja 2010, ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali operat apparat tal-logħob f’seba’ swali tal-logħob li jinsabu fil-Länder ta’ Hamburg, ta’ Schleswig-Holstein u ta’ Mecklenburg-Vorpommern. L-operat ta’ dan l-apparat huwa suġġett, skont ir-regoli lokali tal-komuni kkonċernati ta’ dan l-aħħar żewġ Länder u liġi tal-Land ta’ Hamburg, għal taxxa fuq id-divertiment, ikkalkulata skont ir-rata u valuri taxxabbli li huwa differenti skont il-komuni.
14 Għal kull apparat tal-logħob, il-bilanċ tal-kontanti, jiġifieri l-flus milgħuba mill-ġugaturi, li minnhom jitnaqqsu l-flus li jiġu ddsitribwiti lilhom, miżjuda b’debiti u mnaqqsa bil-flus li bihom jimtela l-apparat (iktar ’il quddiem id-“dħul tal-fond”), kien jinġabar kull xahar mir-rikorrenti fil-kawża prinċipali dwar l-apparat ta’ kontroll elettroniku. Barra l-fond tal-flus tiegħu, l-apparat tal-logħob huwa mgħammar b’“hopper”, jiġifieri unità ta’ magażinaġġ tal-muniti u tal-ħlas. Il-hopper għandu kaxxa b’muniti ta’ 20 ċenteżmu u kaxxa b’muniti ta’ EURO 2 u jimtela mill-operatur qabel kull tħaddim tal-apparat. Meta l-ġugaturi jwaddbu muniti ta’ 20 ċenteżmu u ta’ EURO 2, dawn jaqgħu fil-hopper sakemm dan ma jkunx mimli, filwaqt li l-kumplament mill-ewwel imur awtomatikament lejn il-fond. Fir-rigward tal-muniti l-oħrajn imwaddba kif ukoll il-bankonoti mdaħħla, dawn jidħlu dejjem direttament fil-fond, fejn il-kontenut jiġi magħdud elettronikament. Il-bidliet fil-kontenut tal-hopper jiġu rreġistrati permezz ta’ apparat ta’ kontroll u jiġu wkoll meħuda inkunsiderazzjoni matul il-kalkolu tad-dħul tal-fond.
15 L-apparat tal-logħob huwa mgħammar b’kalkulatur tal-flus u kalkulatur ieħor tal-“punti”. Il-flus imwaddba, għall-ewwel, jiġġeneraw kreditu fuq il-kalkulatur tal-flus. Il-konverżjoni tal-flus f’punti tiġi rreġistrata mill-apparat bħala “ġugata” filwaqt li l-konverżjoni ta’ punti fi flus hija rreġistrata bħala “qligħ” fejn kull punt jikkorrispondi għal ċenteżmu. Il-punti jippermettu lill-ġugatur jibda l-logħoba. In-numru ta’ punti mogħtija lil ġugatur, li huma rreġistrati fuq il-kalkulatur, jistgħu jiġu kkonvertiti fi kwalunkwe mument minn dan il-ġugatur f’somma flus fuq il-kalkulatur tal-flus u l-ammont rreġistrat fuq il-kalkulatur tal-flus jista’ fi kwalunkwe mument jitħallas.
16 Il-konverżjoni tal-kalkulatur tal-flus għall-kalkulatur ta’ punti, jiġifieri “ġugata” skont ix-SpielV, għandha limitazzjoni doppja, jiġifieri għal 20 ċenteżmu kull 5 sekondi u għal EUR 80 fis-siegħa, wara t-tnaqqis tar-rebħ. Jekk il-limitu ta’ EUR 80 fis-siegħa jintlaħaq, l-ebda konverżjoni oħra tal-kalkulatur tal-punti ma tkunx tista’ ssir għall-kumplament ta’ dik is-siegħa (“pawża ta’ konverżjoni”). Il-bidliet fin-numru ta’ punti fil-kalkulatur ta’ punti (skatti, ġugati, telf jew qligħ skont il-lingwaġġ kurrenti) ma huma suġġetti għal ebda leġiżlazzjoni.
17 Is-somma annwali tad-dħul kollu tal-fond ta’ kull xahar tal-apparat kollu tar-rikorrenti fil-kawża prinċipali kienet, matul s-sena finanzjarja 2010, ta’ EUR 1 018 041.78 (imsejjaħ “fond gross”). Abbażi tar-rata normali ta’ VAT Ġermaniża ta’ 19 %, Metropol ikkalkulat, minn din iċ-ċifra, valur taxxabbli għall-VAT ta’ EUR 855 497.29 (imsejjaħ “fond nett”)», jiġifieri 100/119 ta’ EUR 1 018 041.78) u ammont ta’ VAT ta’ EUR 162 544.49 li jikkostitwixxi kważi l-VAT kollha dovuta. Il-VAT addebitabbli għat-tranżazzjonijiet taxxabbli l-oħra kollha li hija wettqet kienet ta’ EUR 1 790.20. Peress li Metropol kienet ħallset il-VAT tal-input fl-ammont ta’ EUR 69 355/76, il-Finanzamt, permezz ta’ avviż tat-taxxa tad-29 ta’ Marzu 2012, iffissa l-kumplament tal-ammont tal-VAT dovut għal EUR 94 978.93.
18 Metropol ippreżentat rikors quddiem il-qorti tar-rinviju kontra dan l-avviż. Fil-fatt, ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali tikkunsidra li l-modalitajiet ta’ taxxa tad-dħul mill-bejgħ ta’ apparat tal-logħob jiksru d-dritt tal-Unjoni, b’mod partikolari l-prinċipji ta’ proporzjonalità, ta’ riperkussjoni u ta’ newtralità tal-VAT. Konsegwentement, Metropol titlob lill-qorti tar-rinviju sabiex tibdel l-avviż tat-taxxa tal-VAT għas-sena finanzjarja 2010 billi tnaqqas l-ammont ta’ din it-taxxa ta’ EUR 94 978.93 għal EUR 1 790.20. Il-Finanzamt jitlob li r-rikors jiġi miċħud.
19 Il-qorti tar-rinviju li quddiemha tressaq ir-rikors osservat, l-ewwel nett, li, f’oqsma oħrajn, taxxa li tiddistingwi ruħha biżżejjed mill-VAT tista’ tinġabar dejjem mal-VAT.
20 It-tieni nett, din il-qorti tikkunsidra li l-VAT, skont l-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) tad-Direttiva tal-VAT, għandha tkun eżattament proporzjonali għall-prezz tas-servizzi pprovduti. Ċertament, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet fis-sentenza tal-5 ta’ Mejju 1994 Glawe (C-38/93, Ġabra p. I-1679), li, fil-każ ta’ slot machines inkwistjoni f’din il-kawża, li kienu ġew maħsuba b’mod li perċentwali speċifika ta’ ġugati mitfugħa mill-ġugaturi tiġi ddistribwita lilhom f’forma ta’ rebħ, il-valur taxxabbli ma jinkludix il-proporzjon, iffissat b’mod mandatarju bil-liġi, tat-total tal-ġugati mitfugħa li jikkorrispondi għar-rebħ imħallas lill-ġugaturi. Madankollu, abbażi ta’ din il-ġurisprudenza, ġiet żviluppata prattika fil-Ġermanja, li tikkonsisti f’li jiġi kkunsidrat bħala valur taxxabbli l-attiv fil-fond, kull xahar kalendarju biss u mhux it-totalità tal-ġugati. Madankollu, id-dħul tal-fond tax-xahar jiddependi mir-rebħ u mit-telf tad-diversi ġugaturi u issa ma għadha teżisti ebda relazzjoni bejn il-VAT dovuta u l-ġugata tal-ġugatur individwali.
21 Barra dan, il-qorti tar-rinviju tippreċiża li proporzjon minima tar-rebħ ta’ 60 % tal-ġugati, fis-seħħ fil-Ġermanja sal-aħħar tas-sena 2005, ġiet imħassra u ssostitwita fl-2006 b’limitazzjoni tal-ġugati u tat-telf għal kull unità ta’ ħin. Mill-perspettiva teknika, il-“hoppers”, li jikkostitwixxu innovazzjoni fl-apparat tal-logħob, fil-prinċipju, jaqdu ċertament l-istess funzjoni li r-“riżervi” l-antiki, inkwistjoni fis-sentenza Glawe, iċċitata iktar’ il fuq, iżda l-operatur jista’ jkollu aċċess fi kwalunkwe mument għall-kontenut tal-“hoppers”.
22 It-tielet nett, il-qorti nazzjonali esprimiet xi dubji fir-rigward tal-interpretazzjoni tal-punt 24 tas-sentenza tat-8 ta’ Ġunju 1999, Pelzl et, (C-338/97, C-344/97 u C-390/97, Ġabra p. I-3319), kif ukoll tal-punti 28, 31, 34 u 37 tas-sentenza tat-3 ta’ Ottubru 2006, Banca popolare di Cremona (C-475/03, Ġabra p. I-9373), li jipprovdu li liema hija karatteristika tal-VAT li din tiġi ttrasferita fuq il-konsumatur finali. Fil-fatt, minn dawn is-sentenzi ma jirriżultax b’mod ċar jekk il-possibbiltà li l-VAT tiġi ttrasferita tikkostitwixxix sempliċiment karatteristika tipika tal-VAT jew jekk hija tikkundizzjona l-ġbir tagħha. Madankollu, jekk il-prezzijiet ikunu s-suġġett tal-limiti, kif jidher li huwa l-każ fil-kawża prinċipali, l-impriża ma tkunx tista’ żżid il-prezz tas-servizz u titrasferixxi l-VAT fuq il-konsumatur meta din tkun diġà laħqet, fil-kalkoli tagħha, il-gamma l-iktar għolja tal-prezz massimu awtorizzat.
23 Ir-raba’ nett, din il-qorti tippreċiża li fil-Ġermanja jeżistu żewġ sistemi legali għal-logħob tal-ażżard. B’hekk, l-operaturi tal-casinos għandhom bżonn liċenzja, u l-ġugati kif ukoll ir-rebħ huma, fil-prinċipju, mingħajr limitu. Il-casinos għandhom iħallsu, skont il-liġijiet dwar il-casinos tal-Länder ta’ Hamburg, ta’ Schleswig-Holstein u ta’ Mecklenburg-Vorpommern, taxxa speċjali fuq il-casinos, imfassla b’tali mod biex tolqot sew il-benefiċċji tagħhom. Min-naħa l-oħra, il-ħolqien ta’ swali tal-logħob huwa fil-prinċipju liberu, anki jekk huwa suġġett għal kontroll amministrattiv u għal leġiżlazzjoni. L-operaturi tas-swali tal-logħob huma suġġetti, bħala regola ġenerali, għal taxxa speċjali lokali fuq id-divertiment.
24 Peress li l-eżenzjoni mill-VAT mogħtija preċedentement lill-casinos kienet ġiet rrevokata matul is-sena 2006, dawn tal-aħħar għandhom issa jħallsu din it-taxxa li tiġi imposta fuq tat-taxxa fuq il-casinos, peress li din hija iktar għolja mill-VAT. Is-sistema ta’ tassazzjoni prevista tista’ tippermetti, skont il-qorti tar-rinviju, li jiġi evitat il-prinċipju ta’ newtralità fiskali. Fil-fatt, Stat Membru jista’, għal żewġ kategoriji ta’ persuni taxxabbli paragunabbli, idaħħal taxxa speċjali nazzjonali li ma għandhiex il-karatteristiċi ta’ taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ u jipprovdi, għal wieħed minn dawn il-gruppi, il-kumpens tal-VAT fuq it-taxxa speċjali. Madankollu, dan mhux il-każ f’din il-kawża.
25 Fl-aħħar nett, skont il-qorti tar-rinviju, il-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma twassalx lid-debituri tal-VAT sabiex jiżguraw, b’mod partikolari, l-istabbiliment ta’ fattura regolari għat-tranżazzjonijiet li huma benefiċjarji tagħhom, peress, li fl-assenza jew fil-każ ta’ irregolarità tal-fattura, huma ċertament jiġu mċaħħda d-dritt ta’ tnaqqis tat-taxxa tal-input imħallsa, iżda peress li d-dejn, b’hekk ikbar, tal-VAT huwa impost fuq it-taxxa fuq il-casinos, dan ma jkollu l-ebda inċidenza ekonomika fil-konfront tagħhom.
26 Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-Finanzgericht Hamburg iddeċidiet li tissospendi l-proċedimenti u li tressaq quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi għal deċiżjoni preliminari li ġejjin:
“1) L-Artikolu 401 (moqri flimkien mal-Artikolu 135(1)(i)) tad-Direttiva tal-[VAT], għandu jiġi interpretat fis-sens li l-VAT u t-taxxa speċjali nazzjonali fuq il-logħob tal-ażżard jistgħu jinġabru biss b’mod alternattiv u mhux kumulattiv?
2) Unikament f’każ ta’ risposta affermattiva għad-domanda (1):
Fil-każ fejn, skont dispożizzjonijiet nazzjonali, il-logħob tal-ażżard jagħti lok għall-ġbir kemm tal-VAT kif ukoll ta’ taxxa speċjali, dan iwassal għan-nuqqas ta’ ġbir tal-VAT jew in-nuqqas ta’ ġbir tat-taxxa speċjali, kif ukoll il-kwistjoni dwar liema miż-żewġ taxxi ma tistax tinġabar għandha tiġi deċiża skont id-dritt nazzjonali?
3) L-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) u l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-[VAT] għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu dispożizzjoni jew prattika nazzjonali li, għat-tħaddim ta’ apparat tal-logħob bil-possibbiltà ta’ rebħa, il-kontenut fi flus kontanti (kontenut tal-“flus kontanti li jingħaddu elettronikament”) tal-apparat wara li jgħaddi perijodu partikolari huwa kkunsidrat bħala valur taxxabbli?
4) Unikament f’każ ta’ risposta fl-affermattiv għad-domanda (3):
Kif, minflok dan, il-valur taxxabbli għandu jiġi kkalkolat?
5) L-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) u l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-[VAT] għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-ġbir tal-VAT jippresupponi li l-impriża tista’ tgħaddi din it-taxxa lix-xerrej? Jekk ikun il-każ, x’għandu jinftiehem bil-possibbiltà li din it-taxxa tgħaddi lejn persuna oħra? Din il-possibbiltà tinkludi b’mod partikolari l-fakultà, fid-dritt, li jiġi applikat prezz daqstant iktar għoli għall-beni jew is-servizz ikkonċernat?
6) Huwa biss fil-każ fejn, fil-kuntest tad-domanda (5), il-ġbir tal-VAT jippresupponi l-possibbiltà, fid-dritt, li jiġi applikat prezz iktar għoli:
L-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) u l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-[VAT] għandhom jiġu interpretati fis-sens li l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet li jillimitaw ir-remunerazzjoni għal beni jew servizzi suġġetti għall-VAT għandha sseħħ, sabiex tkun konformi mad-dritt tal-Unjoni, b’mod li r-remunerazzjoni ffissata ma testendix għall-VAT inkluża, iżda għall-VAT addizzjonali, anki jekk dawn huma dispożizzjonijiet nazzjonali li jirregolaw ir-remunerazzjoni li ma jipprovdux bil-miktub espressament għal din l-aħħar regola?
7) Huwa biss fil-każ ta’ risposta affermattiva għad-domanda (5) u negattiva fid-domandi (6) u (3):
F’dan il-każ, in-nuqqas ta’ ġbir ta’ VAT japplika għad-dħul mill-bejgħ kollu tal-apparat tal-logħob jew unikament għall-parti tiegħu li għaliha l-VAT ma tistax tiġi mgħoddija, u kif din il-parti għandha għaldaqstant tiġi ddeterminata, pereżempju skont liema tranżazzjonijiet il-flus li jintlagħbu għal kull logħba ma setgħux jiżdiedu jew skont liema tranżazzjonijiet il-flus kontanti fis-siegħa ma setgħux jiżdiedu?
8) L-Artikolu 1(2) tad-Direttiva tal-[VAT] għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi sistema nazzjonali li tirregola taxxa mhux armonizzata li tipprovdi li l-VAT dovuta hija imputata eżattament fuq din it-taxxa?
9) Unikament f’każ ta’ risposta fl-affermattiv għad-domanda (8):
L-imputazzjoni tal-VAT fuq taxxa nazzjonali mhux armonizzata għall-impriżi suġġetti għal din it-taxxa għandha bħala konsegwenza li l-VAT ma tkunx tista’ tinġabar mingħand il-kompetituri tagħha li, għalkemm mhux suġġetti għal din it-taxxa, huma suġġetti għal taxxa speċjali oħra u li għalihom tali imputazzjoni ma hijiex prevista?”
Fuq id-domandi preliminari
Fuq l-ewwel domanda
27 Permezz tal-ewwel domanda, il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf jekk l-Artikolu 401 tad-Direttiva tal-VAT, moqri flimkien mal-Artikolu 135(1)(i) tagħha, għandux jiġi interpretat fis-sens li l-VAT u taxxa speċjali nazzjonali fuq il-logħob tal-ażżard jistgħu jiġu miġbura biss b’mod alternattiv u mhux kumulattiv.
28 F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 401 tad-Direttiva tal-VAT, id-“disposizzjonijiet [ta’] din id-Direttiva ma [jżommux] Stat Membru milli jħalli jew idaħħal [...] taxxi fuq imħatri u logħob ta’ l-azzard, [...] b’mod aktar ġenerali, kwalunkwe taxxi, dazji jew piżijiet li ma jistgħux ikunu kkaratterizzati bħala taxxi fuq il-bejgħ [...]”. Il-formulazzjoni ta’ dan l-artikolu ma tipprekludix għaldaqstant li l-Istati Membri jissuġġettaw tranżazzjoni għall-VAT, kif ukoll kumulattivament, għal taxxa speċjali li ma jkollhiex il-karatteristiċi ta’ taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ (ara f’dan is-sens, is-sentenza tat-8 ta’ Lulju 1986, Kerrutt, 73/85, Ġabra, p. 2219, punt 22).
29 Fir-rigward, b’mod iktar speċifiku, il-logħob tal-ażżard u tal-flus, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet, minn naħa, li l-Artikolu 135(1)(i) tad-Direttiva tal-VAT, li tipprovdi għal eżenzjoni mill-VAT, b’mod partikolari, ta’ dan il-logħob “[suġġett] għall-kondizzjonijiet u għal-limitazzjonijet mfasslin minn kull Stat Membru”, għandu jiġi interpretat fis-sens li l-eżerċizzju tal-fakultà li għandhom l-Istati Membri sabiex jistabilixxu l-kundizzjonijiet u l-limiti tal-eżenzjoni mill-VAT prevista minn din id-dispożizzjoni tippermetti lil dawn li jeżentaw minn din it-taxxa biss ċertu logħob tal-ażżard jew tal-flus (sentenza tal-10 ta’ Ġunju 2010, Leo-Libera, C-58/09, Ġabra p. I-5189, punt 39).
30 Min-naħa l-oħra, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll, fil-punt 38 ta’ din is-sentenza li huwa irrilevanti fid-dawl tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali, il-fatt li l-ammont ta’ taxxa mhux armonizzata fuq il-logħob, li għaliha ċerti organizzaturi u operaturi tal-logħob tal-ażżard u tal-flus li huma persuni suġġetti għat-taxxa tal-VAT huma wkoll taxxabbli, huwa adattat skont il-VAT dovuta għal din l-attività. Il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet ukoll li d-dritt tal-Unjoni ma jipprekludix, fil-prinċipju, ġbir kumulattiv tal-VAT u ta’ taxxa ġenerali oħra fuq il-logħob tal-ażżard li ma għandiex il-karatteristiċi ta’ taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ.
31 Madankollu, hekk kif jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju kif ukoll mill-osservazzjoni ppreżentati quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, ma huwiex ikkuntestat li t-taxxi fuq id-divertiment inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma għandhomx il-karatteristiċi ta’ taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ.
32 Fid-dawl ta’ dawn il-fatti, ir-risposta għall-ewwel domanda għandha tkun li l-Artikolu 401 tad-Direttiva tal-VAT, moqri flimkien mal-Artikolu 135(1)(i), tagħha, għandu jiġi interpretat fis-sens li l-VAT u taxxa speċjali nazzjonali fuq il-logħob tal-ażżard jistgħu jiġu miġbura b’mod kumulattiv, bil-kundizzjoni li din it-taxxa tal-aħħar ma jkollhiex il-karatteristiċi ta’ taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ.
Fuq it-tieni domanda
33 Peress li t-tieni domanda saret biss sabiex tipprovdi għall-ipoteżi ta’ risposta fl-affermattiv mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-ewwel domanda, ma hemmx bżonn li tingħata risposta għaliha.
Fuq it-tielet domanda
34 Permezz tat-tielet domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf jekk l-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) u l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-VAT għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu dispożizzjoni jew prattika nazzjonali skont liema, għall-operat ta’ apparat tal-logħob, wara d-dekors ta’ perijodu determinat jiġi kkunsidrat bħala valur taxxabbli.
35 L-ewwel nett, għandu jitfakkar, li l-valur taxxabbli għall-provvista ta’ servizz jew ta’ kunsinna ta’ beni jinkludi, skont l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-VAT, “dak kollu li jikkostitwixxi ħlas miksub jew li għandu jinkiseb mill-fornitur, għall-provvista [...] mill-konsumatur jew parti terza, inklużi s-sussidji marbuta direttament mal-prezz tal-provvista”.
36 Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li l-proporzjonalità tal-VAT mal-prezzijiet tas-servizzi jew beni kkonċernati hija, bħalma jirriżulta mill-ewwel paragrafu tal-Artikolu 1(2) tad-Direttiva tal-VAT, wieħed mill-karatteristiċi essenzjali ta’ din it-taxxa armonizzata (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-31 ta’ Marzu 1992, Dansk Denkavit u Poulsen Trading, C-200/90, Ġabra p. I-2217, punt 11; Pelzl et, iċċitat iktar ’il fuq, punt 25, kif ukoll tal-11 ta’ Ottubru 2007, KÖGÁZ et, C-283/06 u C-312/06, Ġabra p. I-8463, punt 40).
37 F’kull waħda mill-kawżi li wasslu għas-sentenzi ċċitati fil-punt preċedenti, il- Qorti tal-Ġustizzja għamlet riferiment għall-proporzjonalità tal-VAT biss sabiex tiddetermina jekk taxxa jew kontribuzzjoni fiskali nazzjonali miġbura mill-Istat Membru kkonċernat kellhomx il-karatteristiċi ta’ taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ u jekk setgħux, għaldaqstant, jiġu miġbura kumulattivament mal-VAT armonizzata fl-Unjoni. Min-naħa l-oħra, dawn is-sentenzi ma kellhomx bħala għan li jwieġbu d-domanda ta’ jekk il-VAT għandhiex tkun proporzjonali għall-pagamenti magħmula minn diversi destinatarji ta’ servizz matul attività kumplessa suġġetta, bħala tali, għall-VAT, u inqas u inqas li twieġeb għad-domanda ta’ jekk din it-taxxa għandhiex tkun neċesarjament proporzjonali, fil-każijiet kollha, għall-pagamenti magħmula minn kull destinatarju individwali.
38 Madankollu, għandu jiġi kkonstatat, f’dan ir-rigward, li l-prinċipju ta’ proporzjonalità tal-VAT jista’ jirreferi biss għall-valur taxxabbli. Għalkemm il-valur taxxabbli jikkorrispondi fil-maġġoranza tad-drabi għall-prezz li l-konsumatur finali għandu jħallas bħala korrispettiv ta’ servizz jew kunsinna ta’ beni, jirriżulta mill-formulazzjoni stess tal-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-VAT li dan mhux dejjem huwa neċessarjament il-każ. Fil-fatt, skont dan l-artikolu, il-valur taxxabbli jinkludi dak kollu li jikkostitwixxi l-korrispettiv “miksub” mill-fornitur ta’ tranżazzjoni mingħand ix-xerrej “jew parti terza, inklużi s-sussidji marbuta direttament mal-prezz tal-provvista”. Għalhekk, il-valur taxxabbli huwa ddeterminat minn dak li l-persuna taxxabbli tirċievi realment bħala korrispettiv, u mhux minn dak li d-destinatarju jkun ħallas f’każ konkret (ara f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenza tad-19 ta’ Ġunju 2003, First Choice Holidays, C-149/01, Ġabra p. I-6289, punti 28 sa 31 u l-ġurisprudenza ċċitata).
39 Konsegwentement, ma jidhirx li prattika fiskali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tikkonsisti f’li jiġi kkunsidrat bħala valur taxxabbli, għat-tranżazzjonijiet imwettqa permezz ta’ apparat tal-logħob, id-dħul tal-fond tax-xahar li huma dipendenti min-naħa tagħhom fuq l-ammont ta’ rebħ u ta’ telf ta’ diversi ġugaturi, tikser id-dritt tal-Unjoni minħabba s-sempliċi raġuni li ma teżisti ebda relazzjoni ta’ proporzjonalità bejn il-VAT dovuta u l-ġugati, ikkunsidrati individwalment, tal-ġugaturi individwali.
40 Barra dan, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li, fil-każ ta’ slot machines li, skont obbligi imperattivament stabbiliti mil-liġi, huma maħsuba b’mod li, fil-medja, mill-inqas 60 % tal-ġugati magħmula mill-ġugaturi jiġu ddistribwiti lilhom bħala rebħ, il-korrispettiv realment riċevut mill-operatur għat-tqegħid għad-dispożizzjoni tal-magni huwa kkostitwit biss mill-parti mill-ġugati li huwa jista’ effettivament jieħu għalih innifsu (sentenza Glawe, iċċitata iktar ’il fuq, punt 9). Għalkemm il-Qorti tal-Ġustizzja, f’din is-sentenza, ma kellhiex twieġeb għad-domanda ta’ jekk il-prinċipju tal-“karatteristika individwali tat-tassazzjoni” jipprovdix li l-valur taxxabbli għandu jiġi kkalkulat billi jittieħdu inkunsiderazzjoni ġugati magħmula għal logħba jew partita, fi kliem ieħor magħmula minn ġugatur speċifiku, jirriżulta b’mod ċar mill-punti 5 u 14 ta’ din is-sentenza, moqrija fid-dawl tal-punti 27 sa 30 tal-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Jacobs f’din il-kawża, li l-Qorti tal-Ġustizzja rriteniet li ma kienx il-każ.
41 Peress li l-fatti inkwistjoni f’din il-kawża li wasslu għas-sentenza Glawe, iċċitata iktar ’il fuq, kienu analogi għal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, ir-risposta li tat il-Qorti tal-Ġustizzja f’din is-sentenza tista’ tiġi trasposta f’din il-kawża. Fil-fatt, fir-rigward tal-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-Artikolu 12(2), tax-SpielV tipprovdi, essenzjalment, li l-apparat tal-logħob għandu jiddistribwixxi rebħ lill-ġugaturi b’mod li jiġi żgurat li l-kontenut tal-fond tat-apparat tal-logħob ma jiżdiedx, fit-tul, ħlief b’EUR 33 fis-siegħa. Skont l-Artikolu 13 tax- SpielV, li jipprovdi, b’mod partikolari, limitazzjonijiet oħra li jikkonċernaw il-ġugati, ir-rebħ u telf tal-ġugaturi, l-apparat irid ikun maħsub b’mod li jiżgura li r-rekwiżiti stabbiliti fix-SpielV u li għandhom l-għan li jillimitaw id-dħul li jista’ jiġi rrikavat ikunu sodisfatti.
42 F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-korrispettiv realment riċevut mill-operatur għat-tqegħid għad-dipożizzjoni tal-apparat tal-logħob huwa suġġett għall-“obbligi imperattivament stabbiliti mil-liġi” u huwa għalhekk ikkostitwit biss, “mill-parti mill-ġugati li huwa jista’ effettivament jieħu għalih innifsu” [traduzzjoni mhux uffiċjali] (ara sentenzi Glawe, iċċitata iktar ’il fuq, punt 9, u tad-19 ta’ Lulju 2012, International Bingo Technology, C-377/11, punt 26), jiġifieri mid-dħul tal-fond wara d-dekors ta’ perijodu determinat.
43 Din il-konklużjoni ma tistax tiġi kkontestata mill-fatt li l-magni inkwistjoni fil-kawża li wasslet għas-sentenza Glawe, iċċitata iktar ’il fuq, kienu mgħammra b’riżerva li kellha l-għan li tiddistribwixxi r-rebħ, irregolat mil-liġi, lill-ġugaturi, filwaqt li l-apparat inkwistjoni fil-kawża prinċipali huma mgħammra, għal dan il-għan, b’“hopper”. Fil-fatt, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-hopper, minkejja li jikkostitwixxi innovazzjoni teknika ta’ apparat tal-logħob, fil-prinċipju, jaqdi l-istess funzjoni li kienu jaqdu r-riżervi l-antiki. Huwa irrelevanti wkoll, f’dan ir-rigward, il-fatt, enfasizzat mill-qorti tar-rinviju, li l-operatur jista’ fi kwalunkwe mument ikollu aċċess għall-kontenut tal-hopper, peress li, skont din il-qorti, kull bidla fil-kontenut tal-hopper tiġi rreġistrata minn apparat ta’ kontroll li huwa wkoll meħud inkunsiderazzjoni matul il-kalkolu tad-dħul tal-fond. Għaldaqstant, dan id-dħul tal-fond, li jista’ jiddisponi minnu effettivament l-operatur minn rajh, jista’ jiġi ddeterminat b’mod preċiż.
44 F’dawn iċ-ċirkustanzi, ir-risposta għat-tielet domanda għandha tkun li l-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) u l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-VAT għandhom jiġu interpretati, fis-sens li ma jipprekludux li dispożizzjoni jew prattika nazzjonali skont liema, għall-operat ta’ apparat tal-logħob, l-ammont ta’ dħul tal-fond ta’ dan l-apparat wara d-dekors ta’ perijodu determinat huwa meqjus bħala valur taxxabbli.
Fuq ir-raba’ domanda
45 Peress li r-raba’ domanda saret biss sabiex tipprovdi għall-ipoteżi ta’ risposta fl-affermattiv mill-Qorti tal-Ġustizzja tat-tielet domanda, ma hemmx bżonn li tingħata risposta għaliha.
Fuq il-ħames sas-seba’ domanda
46 Permezz tal-ħames sas-seba’ domanda, li għandhom jiġu ttrattati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) u l-Artikolu 73 tad-Direttiva tal-VAT għandhomx jiġu interpretati fis-sens li l-ġbir tal-VAT tippresupponi li l-operatur jista’ jittrasferixxiha fuq il-ġugatur u jekk, dan ikun il-każ, din il-possibbiltà tinkludix il-kapaċità, legali, li jitlob prezz ogħla. F’dan il-każ il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf jekk l-applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali li tillimita r-remunerazzjoni għal beni jew servizzi suġġetti għall-VAT għandhiex isseħħ, b’mod li r-remunerazzjoni ffissata ma testendix għall-VAT. Fl-aħħar nett, il-qorti tar-rinviju tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja jekk, skont il-każ, fl-eventwalità ta’ nuqqas ta’ ġbir ta’ VAT minħabba l-allegata karatteristika ta’ nuqqas ta’ trasferibbiltà tagħha tapplikax għad-dħul mill-bejgħ kollu miksub permezz ta’ apparat tal-logħob jew unikament għall-parti tiegħu li għaliha l-VAT ma tistax tiġi ttrasferita.
47 Bil-għan li tingħata risposta utli lill-qorti tar-rinviju, għandu jiġi ppreċiżat, l-ewwel nett, li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-għanijiet b’mod partikolari, tal-protezzjoni tal-konsumaturi, tal-prevenzjoni tal-inkoraġġiment taċ-ċittadini li jidħlu f’nefqa eċċessiva marbuta mal-logħob kif ukoll tal-prevenzjoni tal-problemi ta’ natura soċjali b’mod ġenerali li jikkostitwixxu raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali li jistgħu jiġġustifikaw restrizzjonijiet għall-provvista libera ta’ servizzi, u, fl-assenza tal-armonizzazzjoni fil-livell tal-Unjoni tal-leġiżlazzjoni tal-logħob tal-ażżard, huwa kull Stat Membru li għandu jevalwa, f’dan il-qasam, skont l-iskala ta’ valuri tiegħu, ir-rekwiżiti li teżiġi l-protezzjoni tal-interessi kkonċernati, sakemm ir-restrizzjonijiet imposti jissodisfaw il-kundizzjonijiet li jirriżultaw mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja f’dak li jikkonċerna l-proporzjonalità tagħhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-8 ta’ Settembru 2009, Liga Portuguesa de Futebol Profissional u Bwin International, C-42/07, Ġabra p. I-7633, punt 56, 57 u 59 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).
48 Fir-rigward, iktar konkret, tal-eżistenza ta’ “kontroll tal-prezzijiet” u/jew limitazzjoni legali tat-telf tal-utenti tal-apparat tal-logħob, dan il-kontroll huwa impliċitament aċċettat fil-prinċipju tiegħu, mill-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza Glawe, iċċitatat iktar ’il fuq, b’mod partikolari, fid-dawl ta’ trattament tiegħu għall-finijiet tal-VAT. Fil-fatt, f’din is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja bbażat id-deċiżjoni tagħha fuq proporzjon legali ta’ rebħ ta’ 60 % u ppreċiżat li dan ir-rebħ, li l-ħlas tiegħu kien impost mid-dritt Ġermaniż, ma kellux jiġi inkluż fil-valur taxxabbli (ara sentenza Glawe, iċċitata iktar ’il fuq, punt 9). Barra dan, l-introduzzjoni, essenzjalment, ta’ limitu għall-ġugaturi, tal-ammont tat-telf tagħhom fil-logħob tal-ażżard u, konsegwentement, ta’ limitazzjoni ta’ dħul irċevut mill-operaturi tal-logħob ġiet diġà rrikonoxxuta fid-dritt tal-Unjoni.
49 Minn dan isegwi li l-Istati Membri, fil-qasam tal-logħob tal-ażżard u l-flus, jistgħu fil-prinċipju, jillimitaw b’mod partikolari, il-ġugati, ir-rebħ u t-telf tal-ġugaturi, b’mod temporanju jew assolut. Jekk Stat Membru jkun effettivament uża dan id-dritt, bħalma jidher li huwa l-każ fil-kawża prinċipali, il-kwistjoni ta’ żieda ta’ dħul irrikavat mill-operaturi tal-apparat tal-logħob lil hinn mil-limiti previsti mil-leġiżlazzjoni relevanti, sabiex jippermetti lil dawn tal-aħħar jittrasferixxu l-VAT, b’mod ikbar fuq il-ġugaturi, ma tqumx. Fil-fatt, f’dawn iċ-ċirkustanzi, tali żieda hija sempliċiment u leġittimament ipprojbita.
50 Sussegwentement, għandu jiġi kkonstatat li l-ħames sas-seba’ domandi magħmula huma bbażati fuq il-premessa skont liema leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma tippermettix lill-operaturi tal-apparat tal-logħob jittrasferixxu kompletament il-VAT fuq il-konsumaturi finali, jiġifieri fuq il-ġugaturi. Risposta għal dawn il-kwistjonijiet hija għaldaqstant neċessarja għas-soluzzjoni tal-kawża prinċipali biss jekk tali premessa hija eżatta.
51 Madankollu, ma jidhirx li leġiżlazzjoni bħal dik inkwistoni fil-kawża prinċipali tipprekludi t-trasferiment tal-VAT fuq il-konsumaturi finali.
52 Fil-fatt, kif jirriżulta wkoll mid-deċiżjoni tar-rinviju, f’dan il-każ, huwa biss id-dħul tal-fond “nett”, jiġifieri id-dħul tal-fond imnaqqas bil-VAT dovuta, li jifforma il-valur taxxabbli. Għandu jiġi rrilevat li, skont il-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali, il-valur taxxabbli għall-finijiet tal-VAT jinkludi biss dħul irrikavat effettivament mill-operaturi tat-apparat tal-logħob u l-VAT dovuta, li tirriżulta mill-applikazzjoni tar-rata legali tal-VAT għall-fond nett bħala valur taxxabbli, ġiet ugwalment u effettivament mħallsa mill-konsumaturi finali.
53 F’dawn iċ-ċirkustanzi, għandu jiġi kkonstat li leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprovdi limiti għall-operat ta’ apparat tal-logħob f’dak li jikkonċerna, b’mod partikolari, il-ġugati, ir-rebħ u t-telf tal-ġugaturi għal kull unità ta’ ħin, tippermetti lill-operatur li jittrasferixxi l-VAT dovuta għall-din l-attività lill-konsumaturi finali.
54 Konsegwentement, peress li l-ħames sas-seba’ domanda magħmula għandhom natura ipotetika, ma hemmx lok li tingħata risposta għal dawn id-domandi.
Fuq it-tmien domanda
55 Permezz tat-tmien domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 1(2) tad-Direttiva tal-VAT għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi sistema nazzjonali li tirregola taxxa mhux armonizata skont liema l-VAT dovuta hija addebitata proprju fuq din l-ewwel taxxa.
56 Fir-rigward, l-ewwel nett, tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali, li għalih għamlet riferiment f’dan il-kuntest il-qorti tar-rinviju, għandu jitfakkar li dan il-prinċipju, huwa prinċipju fundamentali tas-sistema komuni tal-VAT, li jikkostitwixxi traduzzjoni, fil-qasam tal-VAT, tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament. Dan il-prinċipju, b’mod partikolari, għandu bħala konsegwenza li l-persuni taxxabbli ma għandhomx jiġu trattati b’mod differenti fir-rigward ta’ servizzi li jixxiebhu li jkunu f’kompetizzjoni ma’ xulxin (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tad-19 ta’ Diċembru 2012, Grattan, C-310/11, punt 28 u l-ġurisprudenza ċċitata).
57 Madankollu, kif ġustament enfasizzat il-Kummissjoni, il-prinċipju ta’ newtralità fiskali fil-qasam tal-VAT jobbliga li tiġi ggarantita l-ugwaljanza fit-trattament u n-newtralità fil-kuntest biss ta’ din is-sistema armonizzata. Għaldaqstant, il-VAT dovuta li għandha titħallas skont il-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali, fuq taxxa mhux armonizzata, u mhux bil-maqlub, din il-leġiżlazzjoni tista’ tqajjem, l-iktar l-iktar, dubji dwar l-osservanza tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament fid-dawl ta’ din it-taxxa mhux armonizzata, u mhux fir-rigward tal-VAT. Fi kwalunkwe każ, dan mhux il-każ fil-kawża prinċipali, peress li l-qorti tar-rinviju ppreċiżat li r-rikorrenti fil-kawża prinċipali ma hijiex suġġetta għat-taxxa fuq il-casinos.
58 Barra dan, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà kkonstatat, b’risposta għal argument essenzjalment identiku għal dak fil-punt 56 ta’ din is-sentenza, li, huwa irrilevanti fir-rigward tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali, il-fatt li l-ammont ta’ taxxa mhux armonizzata fuq il-logħob, li għaliha ċerti organizzaturi u operaturi tal-logħob tal-ażżard u tal-flus li huma persuni suġġetti għat-taxxa tal-VAT huma wkoll taxxabbli, huwa adattat skont il-VAT dovuta għal din l-attività (ara s-sentenza Leo-Libera, iċċitata iktar ’il fuq, punt 38 u l-ġurisprudenza ċċitata).
59 F’dak li jikkonċerna, it-tieni nett, il-possibiltà ta’ problemi ta’ natura prattika, bħal l-assenza ta’ stimolu tal-benefiċjarju ta’ tranżazzjoni sabiex jikseb mill-kontraent tiegħu l-ħruġ ta’ fattura regolari, għandu jiġi kkonstatat li la d-deċiżjoni tar-rinviju u lanqas l-osservazzjonijiet tal-partijiet ikkonċernti ma fihom l-informazzjoni ċirkostanzjali li tippermetti li jiġi konkluż li dawn il-problemi diġà dehru fil-Ġermanja jew li jiġi evalwat l-effett tagħhom fuq it-tħaddim tajjeb tas-sistema armonizzata tal-VAT. Fin-nuqqas ta’ fatti konkreti f’dan ir-rigward, ma hemmx lok li tingħata deċiżjoni fuq il-konsegwenzi possibbli ta’ din l-ipoteżi invokata mill-qorti tar-rinviju.
60 F’dawn iċ-ċirkustanzi, ir-risposta għat-tmien domanda għandha tkun li l-Artikolu 1(2) tad-Direttiva tal-VAT għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix sistema nazzjonali li tirregola taxxa mhux armonizata skont liema l-VAT dovuta hija addebitata proprju fuq din l-ewwel taxxa.
Fuq id-disa’ domanda
61 Peress li d-disa’ domanda saret biss sabiex tipprovdi għall-ipoteżi ta’ risposta fl-affermattiv mill-Qorti tal-Ġustizzja tat-tmien domanda, ma hemmx bżonn li tingħata risposta għaliha.
Fuq l-ispejjeż
62 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi:
1) L-Artikolu 401 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, moqri flimkien mal-Artikolu 135(1)(i) tagħha, għandu jiġi interpretat fis-sens li t-taxxa fuq il-valur miżjud u taxxa speċjali nazzjonali fuq il-logħob tal-ażżard jistgħu jiġu miġbura b’mod kumulattiv, bil-kundizzjoni li din it-taxxa tal-aħħar ma jkollhiex il-karatteristiċi ta’ taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ.
2) L-ewwel sentenza tal-Artikolu 1(2) u l-Artikolu 73 tad-Direttiva 2006/112 għandhom jiġu interpretati, fis-sens li ma jipprekludux li dispożizzjoni jew prattika nazzjonali skont liema, għall-operat ta’ slot machines b’possibbiltà ta’ rebħ, l-ammont ta’ dħul tal-fond ta’ dawn l-islot machines wara d-dekors ta’ perijodu determinat huwa meqjus bħala valur taxxabbli.
3) L-Artikolu 1(2) tad-Direttiva 2006/112 għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix sistema nazzjonali li tirregola taxxa mhux armonizzata skont liema t-taxxa fuq il-valur miżjud dovuta hija addebitata proprju f’ din l-ewwel taxxa.
Firem
* Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.