Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Il-Ħames Awla)

9 ta’ Ottubru 2014 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Tassazzjoni – VAT – Direttiva 2006/112/KE – Artikolu 138(1) – Eżenzjonijiet għal tranżazzjonijiet intra-Komunitarji – Xerrej mhux irreġistrat għall-finijiet tal-VAT – Obbligu tal-bejjiegħ li jistabbilixxi l-awtentiċità tal-firma tax-xerrej jew tar-rappreżentant tiegħu – Prinċipji ta’ proporzjonalità, ta’ ċertezza legali u ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi – Effett dirett”

Fil-Kawża C-492/13,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Administrativen sad Varna (il-Bulgarija), permezz ta’ deċiżjoni tat-2 ta’ Settembru 2013, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-13 ta’ Settembru 2013, fil-proċedura

Traum EOOD

vs

Direktor na Direktsia “Obzhalvane i danachno-osiguritelna praktika” Varna pri Tsentralno upravlenie na Natsionalnata agentsia za prihodite,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Il-Ħames Awla),

komposta minn T. von Danwitz (Relatur), President tal-Awla, C. Vajda, A. Rosas, E. Juhász u D. Šváby, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: N. Wahl,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għad-Direktor na Direktsia “Obzhalvane i danachno-osiguritelna praktika” Varna pri Tsentralno upravlenie na Natsionalnata agentsia za prihodite, minn D. Zhelyazkov, bħala aġent,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn S. Petrova u L. Lozano Palacios, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 138(1) u 139(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU L 347, p. 1), kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2010/88/UE, tas-7 ta’ Diċembru 2010 (ĠU L 326, p. 1, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Traum EOOD (iktar ’il quddiem “Traum”) u d-Direktor na Direktsia “Obzhalvane i danachno-osiguritelna praktika” Varna pri Tsentralno upravlenie na Natsionalnata agentsia za prihodite (Direttur tad-direttorat “Appelli u prattika fl-oqsma ta’ tassazzjoni u ta’ sigurtà soċjali”, għall-belt ta’ Varna, fi ħdan l-amministrazzjoni ċentrali tal-aġenzija nazzjonali tat-taxxa, iktar ’il quddiem id-“Direktor”), dwar avviż ta’ rettifika li jirrifjuta li jagħti lil Traum il-benefiċċju ta’ eżenzjoni mit-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”) fir-rigward ta’ tranżazzjoni li Traum ikklassifikat bħala “kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġetti”.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        L-Artikolu 131 tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi li:

“L-eżenzjonijiet ipprovduti fil-Kapitoli 2 sa 9 [tat-Titolu IX tad-Direttiva tal-VAT] għandhom japplikaw mingħajr preġudizzju għal disposizzjonijet oħrajn tal-Komunità skond kondizzjonijiet li l-Istati Membri għandhom jista[b]bilixxu għall-finijiet li jiżguraw l-applikazzjoni korretta u ċara ta’ dawk l-eżenzjonijet u tal-prevenzjoni ta’ kawlunkwe evażjoni, evitar jew abbuż possibbli.”

4        Fil-Kapitolu 4, intitolat “Eżenzjonijiet għal transazzjonijiet intra-Komunitarji”, tat-Titolu IX ta’ din id-direttiva, l-Artikolu 138(1) tagħha jipprevedi li:

“L-Istati Membri għandhom jeżentaw il-provvista ta’ merkanzija [kunsinna ta’ oġġetti] mibgħuta jew ittrasportata lejn destinazzjoni ’l barra mit-territroju tagħhom iżda fil-Komunità, jew mill-bejjiegħ jew f’ismu jew il-persuna li tkun qed takkwista l-merkanzija, għal persuna taxxabbli oħra, jew għal persuna legali mhux taxxabbli li tkun qed taġixxi bħala tali fi Stat Membru ieħor li mhux dak minn fejn bdiet tinbagħat jew tkun ittrasportata il-merkanzija.”

5        Skont l-Artikolu 139(1) ta’ din id-direttiva:

“L-eżenzjoni prevista fl-Artikolu 138(1) m’għandhiex tapplika għall-provvista ta’ merkanzija [kunsinna ta’ oġġetti] mwettqa minn persuni taxxabli li huma koperti mill-eżenzjoni għal impriżi żgħar prevista fl-Artikolu 282 sa 292.

Din l-eżenzjoni lanqas m’għandha tgħodd għall-provvista ta’ merkanzija lil persuni taxxabli, jew persuni legali mhux taxxabbli, li l-akkwisti intr[a]-Komunitarji tagħhom mhumiex soġġetti għall-VAT skond l-Artikolu 3(1).”

 Id-dritt Bulgaru

6        L-Artikolu 7(1) tal-Liġi dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud (Zakon za danak varhu dobavenata stoynost, DV n° 63, tal-4 ta’ Awwissu 2006), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem iż-“ZDDS”), jipprevedi dan li ġej:

“Kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġetti hija kunsinna ta’ oġġetti ttrasportati mit-territorju nazzjonali lejn it-territorju ta’ Stat Membru ieħor mill-bejjiegħ, irreġistrat għall-finijiet tal-VAT skont din il-liġi, f’ismu jew f’isem ix-xerrej, meta dan tal-aħħar ikun persuna taxxabbli jew persuna ġuridika mhux taxxabbli rreġistrata fi Stat Membru ieħor għall-finijiet tal-VAT.”

7        L-Artikolu 45 tar-Regolament ta’ implementazzjoni taż-ZDDS jipprevedi li:

“Sabiex jagħti prova ta’ kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġetti, il-fornitur għandu jkollu fil-pussess tiegħu d-dokumenti segwenti:

1.      id-dokument ta’ kunsinna:

a)      il-fattura relatata mal-kunsinna, li fuqha hemm imsemmi, meta x-xerrej ikun irreġistrat fi Stat Membru ieħor għall-finijiet tal-VAT, in-numru tal-VAT tiegħu, mogħti mill-Istat Membru, li bih l-oġġetti jkunu ġew ikkunsinnati lilu;

b)      ir-rapport imsemmi fl-Artikolu 117(2) [taż-ZDDS], meta tkun kunsinna intra-Komunitarja fis-sens tal-Artikoli 7(4) [taż-ZDDS];

[...]

2.      id-dokumenti li juru li l-oġġetti jkunu ntbagħtu jew ġew ittrasportati mit-territorju nazzjonali lejn it-territorju ta’ Stat Membru ieħor:

a)      id-dokument ta’ trasport jew l-attestazzjoni bil-miktub tax-xerrej jew ta’ persuna awtorizzata minnu, li jiċċertifika li l-oġġetti jkunu ġew irċevuti fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor, meta t-trasport isir f’isem il-fornitur jew ix-xerrej, iżda minn terz [...]

[...]”

 Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

8        Matul ix-xahar ta’ Settembru u ta’ Ottubru 2009, Traum kienet teżerċita attività ta’ kostruzzjoni ġenerali ta’ bini u ta’ xogħlijiet tal-arti. Fid-dikjarazzjoni tal-VAT tagħha, għall-perijodu mill-1 ta’ Settembru sal-31 ta’ Ottubru 2009, Traum iddikjarat li kienet wettqet kunsinni intra-Komunitarji ta’ blokok tas-skieken (knifer blocks) u ta’ biċċiet mhux maħduma, eżenti mill-VAT, lill-kumpannija Evangelos gaitadzis, stabbilita fil-Greċja, billi pproduċiet id-dokumenti msemmija fl-Artikolu 45 tar-Regolament ta’ implementazzjoni taż-ZDDS, jiġifieri żewġ fatturi li jinkludu n-numru tal-VAT Grieg tal-kumpannija Evangelos gaitadzis, rapporti ta’ kunsinna, noti internazzjonali ta’ kunsinna u attestazzjoni ffirmata tar-riċezzjoni tal-merkanzija.

9        Wara li wettqet, fis-7 ta’ Ottubru 2009, verifika fid-database elettronika tas-sistema ta’ skambju ta’ informazzjoni fil-qasam tal-VAT (“VAT Information Exchange System”, iktar ’il quddiem id-“database VIES”), l-awtorità tat-taxxa Bulgara ħarġet, fit-2 ta’ Novembru 2009, avviż ta’ imputazzjoni u ta’ rimbors fir-rigward ta’ Traum. F’dan l-avviż, hija indikat li minn verifika fid-database VIES irriżulta li l-kumpannija Evangelos gaitadzis kienet irreġistrata għall-finijiet tal-VAT u li kellha numru tal-VAT validu mill-15 ta’ Novembru 2005.

10      Madankollu, il-kumpannija Evangelos gaitadzis la ma kienet iddikjarat l-akkwist intra-Komunitarju u lanqas ma kienet ħallset il-VAT fil-Greċja.

11      Waqt verifika fiskali sussegwenti, l-awtorità tat-taxxa Bulgara kkonsultat mill-ġdid id-database VIES u din id-darba kkonstatat li l-kumpannija Evangelos gaitadzis ma baqgħatx irreġistrata għall-finijiet tal-VAT mill-15 ta’ Jannar 2006. Għaldaqstant, fis-17 ta’ Mejju 2011, din l-awtorità ħarġet avviż ta’ rettifika fir-rigward ta’ Traum, li ssuġġetta t-tranżazzjonijiet ta’ bejgħ lil Evangelos gaitadzis għall-VAT għar-raġuni li din il-kumpannija ma kinitx irreġistrata fi Stat Membru ieħor għall-finijiet tal-VAT, b’tali mod li l-kundizzjoni għall-eżenzjoni tat-taxxa li tipprevedi li x-xerrej għandha tkun persuna taxxabbli, prevista fl-Artikolu 7(1) taż-ZDDS, ma kinitx issodisfatta.

12      Billi ressaq azzjoni amministrattiva kontra dan l-avviż ta’ rettifika quddiem id-Direktor, Traum ipproduċiet f’din l-okkażjoni l-avviż ta’ imputazzjoni u ta’ rimbors maħruġ mill-awtorità tat-taxxa Bulgara, li kien jindika li l-kumpannija Evangelos gaitadzis kellha numru tal-VAT validu fil-mument tat-tranżazzjoni.

13      Permezz ta’ deċiżjoni tal-5 ta’ Awwissu 2011, id-Direktor ikkonferma l-avviż ta’ rettifika billi bbaża ruħu fuq l-assenza ta’ provi dwar it-trasport tal-oġġetti barra mit-territorju Bulgaru u fuq l-assenza ta’ konferma bil-miktub li x-xerrej kien irċieva l-merkanzjia. Id-Direktor sostna li l-attestazzjoni tar-riċezzjoni tal-merkanzija inkwistjoni u r-rapporti ta’ kunsinna ppreżentati ma kellhom la informazzjoni dwar l-indirizz eżatt ta’ riċezzjoni ta’ din il-merkanzija u lanqas l-identità, il-funzjoni u s-setgħa ta’ rappreżentanza tal-persuna li rċevieta fi ħdan il-kumpannija Evangelos gaitadzis, b’tali mod li dawn id-dokumenti ma kellhomx saħħa probatorja.

14      Insostenn tar-rikors tagħha quddiem l-Administrativen sad Varna (qorti amministrattiva ta’ Varna) kontra din id-deċiżjoni tad-Direktor, Traum issostni li hija tat lill-awtorità tat-taxxa Bulgara d-dokumenti kollha meħtieġa kemm miż-ZDDS kif ukoll mir-Regolament ta’ implementazzjoni taż-ZDDS, li jipprovaw l-eżistenza ta’ kunsinna intra-Komunitarja. Barra minn hekk, hija ssostni li wettqet it-tranżazzjonijiet ikkonċernati bi bona fides, wara li vverifikat in-numru tal-VAT tal-kumpannija Evangelos gaitadzis fid-database VIES qabel ma kkonkludiet it-tranżazzjonijiet inkwistjoni.

15      Il-qorti tar-rinviju tosserva li, fil-qasam tal-applikazzjoni tal-Artikolu 7(1) taż-ZDDS, dwar il-mezzi ta’ prova ta’ trasport intra-Komunitarju ta’ oġġetti u tar-riċezzjoni fi Stat Membru ieħor, il-ġurisprudenza Bulgara tat deċiżjonijiet kontradittorji dwar is-saħħa probatorja tan-noti internazzjonali ta’ kunsinna. F’dan ir-rigward, hija tistaqsi lilha nnifisha dwar jekk il-kundizzjonijiet ta’ prova applikati taħt id-dritt Bulgaru humiex konformi mad-dritt tal-Unjoni.

16      F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-Administrativen sad Varna ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

“1)      Għandu jiġi kkunsidrat li l-kundizzjoni għall-eżenzjoni prevista fl-Artikolu 138(1) tad-Direttiva [tal-VAT] hija sodisfatta u li d-deroga prevista fit-tieni sentenza tal-Artikolu 139(1) [ta’ din id-direttiva] ma għandhiex tapplika f’każ bħal dak fil-kawża prinċipali, fejn ġie kkonstatat li l-fatt li x-xerrej tal-oġġetti ma għandux il-kwalità ta’ ‘persuna rreġistrata għall-finijiet tal-VAT’ ġie indikat [fid-database VIES] wara li twettqet il-kunsinna, [fejn ir-reġistrazzjoni tardiva tal-kwalità ta’ ‘persuna li ma għadhiex irreġistrata għall-finijiet tal-VAT’ tirriżulta mill-informazzjoni miġbura mill-awtorità tat-taxxa Bulgara] u fejn ir-rikorrenti ssostni li hija eżerċitat id-diliġenza neċessarja meta f’din [id-database] hija talbet għal informazzjoni mhux dokumentata?

2)      Prattika amministrattiva u ġurisprudenza li jobbligaw lill-bejjiegħ (min jikkunsinna skont il-kuntratt tal-ġarr) jistabbilixxi l-awtentiċità tal-firma tax-xerrej u, jekk din il-firma hijiex dik ta’ persuna li tirrappreżenta l-kumpannija xerrejja, ta’ wieħed mill-impjegati tagħha, li jokkupa funzjoni korrispondenti, jew ta’ mandatarju, tmur kontra l-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ proporzjonalità u ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi?

3)      F’każ bħal dan preżenti, l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva [tal-VAT] joħloq effett dirett u l-qorti nazzjonali tista’ tapplikah direttament?”

 Fuq id-domandi preliminari

 Fuq l-ammissibbiltà

17      Id-Direktor jikkontesta l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari billi jsostni li l-qorti tar-rinviju ppreżentat il-fatti tal-kawża prinċipali b’mod żbaljat. Skont id-Direktor, il-qorti tar-rinviju qieset b’mod żbaljat il-fatt li l-merkanzija ġiet ittrasportata lejn il-Greċja u kkunsinnata lill-kumpannija Evangelos gaitadzis bħala fatt stabbilit.

18      F’dan ir-rigward, għandu jiġi osservat, minn naħa, li l-qorti tar-rinviju llimitat ruħha li tindika lill-Qorti tal-Ġustizzja d-dokumenti li Traum ippreżentat sabiex turi l-eżistenza ta’ kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġetti, mingħajr ma kkonstatat hija stess li l-merkanzija kienet ġiet effettivament ittrasportata lejn il-Greċja jew ikkunsinnata lix-xerrej, u, min-naħa l-oħra, li d-domandi magħmula lill-Qorti tal-Ġustizzja jirrigwardaw, għall-kuntrarju, ir-rekwiżiti ta’ prova li għalihom l-Istati Membri jistgħu jissuġġettaw l-eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja.

19      Barra minn hekk, hija ġurisprudenza stabbilita li fil-kuntest tal-proċedura prevista fl-Artikolu 267 TFUE, ibbażata fuq separazzjoni ċara tal-funzjonijiet bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, din tal-aħħar biss għandha l-ġurisdizzjoni li tiddeċiedi fuq l-interpretazzjoni jew il-validità ta’ test tad-dritt tal-Unjoni, billi tibbaża ruħha fuq il-fatti li jkunu indikati lilha mill-qorti nazzjonali (ara s-sentenzi WWF et, C-435/97, EU:C:1999:418, punt 31, kif ukoll Endress, C-209/12, EU:C:2013:864, punt 19 u l-ġurisprudenza ċċitata). Għal dak li jirrigwarda, b’mod partikolari, l-allegati lakuni u żbalji ta’ fatt fid-deċiżjoni tar-rinviju, huwa biżżejjed li jitfakkar li ma hijiex il-Qorti tal-Ġustizzja iżda l-qorti nazzjonali li għandha tistabbilixxi l-fatti li jkunu taw lok għat-tilwima u li tistabbilixxi l-konsegwenzi li dawn jistgħu jkollhom fir-rigward tad-deċiżjoni li hija mitluba tagħti (sentenza PreussenElektra, C-379/98, EU:C:2001:160, punt 40).

20      Minn dan jirriżulta li t-talba għal deċiżjoni preliminari hija ammissibbli.

 Fuq l-ewwel u t-tieni domanda

21      Permezz tal-ewwel u t-tieni domanda tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 138(1) u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 139(1) tad-Direttiva tal-VAT għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu li, f’ċirkustanzi bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-awtorità tat-taxxa ta’ Stat Membru tirrifjuta l-benefiċċju tad-dritt għall-eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja għar-raġuni li x-xerrej ma kienx irreġistrat fi Stat Membru ieħor għall-finijiet tal-VAT u li l-fornitur ma wera la l-awtentiċità tal-firma li tinsab fuq id-dokumenti ppreżentati insostenn tad-dikjarazzjoni tiegħu ta’ kunsinna allegatament eżenti u lanqas is-setgħa ta’ rappreżentanza tal-persuna li ffirma dawn id-dokumenti f’isem ix-xerrej.

22      Sabiex tingħata risposta għal dawn id-domandi, għandu jitfakkar li kunsinna intra-Komunitarja, li tikkostitwixxi l-korollarju tal-akkwist intra-Komunitarju, hija eżenti mill-VAT jekk tissodisfa l-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-VAT (sentenza Mecsek-Gabona, C-273/11, EU:C:2012:547, punt 29 u l-ġurisprudenza ċċitata).

23      Bis-saħħa ta’ din id-dispożizzjoni, l-Istati Membri għandhom jeżentaw il-kunsinna ta’ oġġetti mibgħuta jew ittrasportati lejn destinazzjoni ’l barra mit-territorju rispettiv tagħhom iżda fl-Unjoni Ewropea, mill-bejjiegħ jew mix-xerrej jew minn persuna oħra f’isimhom, għal persuna taxxabbli oħra, jew għal persuna ġuridika mhux taxxabbli li tkun qed taġixxi bħala tali fi Stat Membru ieħor minn dak fejn tkun bdiet l-ispedizzjoni jew it-trasport tal-oġġetti.

24      Skont ġurisprudenza stabbilita, l-eżenzjoni mill-VAT fir-rigward tal-kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġett hija applikabbli biss meta d-dritt li wieħed jiddisponi minn dak l-oġġett bħala proprjetarju jkun ġie ttrasferit lix-xerrej, meta l-fornitur jistabbilixxi li dan l-oġġett ikun intbagħat jew ġie ttrasportat fi Stat Membru ieħor u meta, wara li tkun intbagħat jew ġie ttrasportat, l-istess oġġett ikun telaq fiżikament mit-territorju tal-Istat Membru li minnu jkun ġie kkunsinnat (ara, b’mod partikolari, is-sentenza Teleos et, C-409/04, EU:C:2007:548, punt 42).

25      Barra minn hekk, hekk kif jirriżulta mit-tieni subparagrafu tal-Artikolu 139(1) tad-Direttiva tal-VAT, l-eżenzjoni minn din it-taxxa hija suġġetta għall-kundizzjoni li l-kunsinna ma ssirx lil persuna taxxabli jew persuna ġuridika mhux taxxabbli, li l-akkwisti intra-Komunitarji tagħhom ma humiex suġġetti għall-VAT skont l-Artikolu 3(1) ta’ din id-direttiva.

26      Issa, id-domandi magħmula mill-qorti tar-rinviju jirrigwardaw il-modalitajiet ta’ prova li jistgħu jiġu imposti fuq il-fornitur sabiex jintwera li l-kundizzjonijiet għall-eżenzjoni mill-VAT meta ssir kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġetti huma ssodisfatti.

27      F’dan ir-rigward, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, fin-nuqqas ta’ dispożizzjoni konkreta fid-Direttiva tal-VAT rigward il-provi li l-persuni taxxabbli huma obbligati jipprovdu sabiex jibbenefikaw mill-eżenzjoni mill-VAT, huma l-Istati Membri li għandhom jiffissaw, skont l-Artikolu 131 ta’ din id-direttiva, il-kundizzjonijiet li taħthom il-kunsinni intra-Komunitarji huma eżenti sabiex tiġi żgurata l-applikazzjoni korretta u sempliċi tal-imsemmija eżenzjonijiet kif ukoll li tiġi pprevenuta kull frodi, evażjoni jew abbuż eventwali. Madankollu, fl-eżerċizzju tas-setgħat tagħhom, l-Istati Membri għandhom josservaw il-prinċipji ġenerali tad-dritt li jiffurmaw parti mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni, li fosthom hemm b’mod partikolari l-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ proporzjonalità (sentenza Mecsek-Gabona, EU:C:2012:547, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata).

28      Il-prinċipju ta’ ċertezza legali, li għandu bħala korollarju l-prinċipju ta’ protezzjoni tal-aspettattivi leġittimi, jeżiġi, minn naħa, li d-dispożizzjonijiet legali jkunu ċari u preċiżi u, min-naħa l-oħra, li l-applikazzjoni tagħhom tkun prevedibbli għall-persuni suġġetti għalihom (arrêt Plantanol, C-201/08, EU:C:2009:539, punt 46 u l-ġurisprudenza ċċitata).

29      Għandu jitfakkar li dan il-prinċipju japplika b’mod partikolarment strett meta jkun hemm involuta leġiżlazzjoni li tista’ tinvolvi piżijiet finanzjarji, sabiex il-persuni interessati jkunu jistgħu jsiru jafu b’eżattezza l-obbligi li din il-leġiżlazzjoni timponi fuqhom. Minn dan isegwi li huwa neċessarju li l-persuni taxxabbli jkunu jafu l-obbligi fiskali tagħhom qabel ma jikkonkludu tranżazzjoni (ara s-sentenza Teleos et, EU:C:2007:548, punt 48 u l-ġurisprudenza ċċitata).

30      F’dan il-kuntest, il-Qorti tal-Ġustizzja tippreċiża li l-obbligi li għandha persuna taxxabbli għal dak li jirrigwarda l-provi għandhom jiġu ddeterminati skont il-kundizzjonijiet iffissati b’mod espress f’dan ir-rigward mid-dritt nazzjonali u mill-prattiki stabbiliti għal tranżazzjonijiet simili (ara s-sentenza Mecsek-Gabona, EU:C:2012:547, punt 38).

31      Għaldaqstant, ikun kuntrarju għall-prinċipju ta’ ċertezza legali li Stat Membru, li jkun ħaseb għall-kundizzjonijiet għall-applikazzjoni tal-eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja, billi b’mod partikolari jkun stabbilixxa lista ta’ dokumenti li għandhom jiġu ppreżentati lill-awtoritajiet kompetenti, u li inizjalment ikun aċċetta d-dokumenti ppreżentati mill-fornitur bħala provi li jiġġustifikaw id-dritt għall-eżenzjoni, ikun jista’ sussegwentement jobbliga lil dan il-fornitur iħallas il-VAT relattiva għal din il-kunsinna, meta jirriżulta li, b’mod partikolari minħabba frodi mwettqa mix-xerrej li l-fornitur ma kienx jaf u ma setax isir jaf biha, fir-realtà l-oġġetti kkonċernati qatt ma telqu mit-territorju tal-Istat Membru li minnu jkunu ġew ikkunsinnati (ara s-sentenza Teleos et, EU:C:2007:548, punt 50).

32      Fil-fatt, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, f’sitwazzjoni bħal din, għalkemm ikun jidher li ma hemm ebda prova tanġibbli li turi li l-oġġetti kkonċernati ġew ittrasferiti barra mit-territorju tal-Istat Membru li minnu jkunu ġew ikkunsinnati, il-fatt li persuna taxxabbli tiġi obbligata tipproduċi tali prova ma jiggarantixxix l-applikazzjoni korretta u sempliċi tal-eżenzjonijiet mill-VAT. Għall-kuntrarju, dan l-obbligu jpoġġi lil din il-persuna taxxabbli f’sitwazzjoni ta’ inċertezza dwar il-possibbiltà li tiġi applikata eżenzjoni għall-kunsinna intra-Komunitarja jew dwar il-ħtieġa li l-VAT tiġi inkluża fil-prezz tal-bejgħ (ara s-sentenzi Teleos et, EU:C:2007:548, punti 49 u 51, kif ukoll Mecsek-Gabona, EU:C:2012:547, punt 41).

33      F’dan il-każ, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-awtorità tat-taxxa Bulgara ħarġet avviż ta’ imputazzjoni u ta’ rimbors billi tibbaża ruħha fuq id-dokumenti ppreżentati minn Traum skont l-Artikolu 45 tar-Regolament ta’ implementazzjoni taż-ZDDS, mingħajr madankollu ma talbet prova tal-awtentiċità tal-firma li tinsab fuq dawn id-dokumenti jew li tiġi ppreżentata s-setgħa ta’ rappreżentanza tal-persuna firmatarja. Kien biss fil-kuntest ta’ verifika fiskali sussegwenti li dawn ir-rekwiżiti, li skont il-qorti tar-rinviju jikkostitwixxu “kundizzjonijiet addizzjonali”, ġew ifformulati minn din l-awtorità.

34      Issa, ikun bi ksur tal-prinċipju ta’ ċertezza legali jekk il-benefiċċju tad-dritt għall-eżenzjoni mill-VAT jiġi rrifjutat fir-rigward tat-tranżazzjonijiet inkwistjoni fil-kawża prinċipali għar-raġuni li l-fornitur ma pproduċiex dawn il-provi addizzjonali waqt verifika sussegwenti ta’ dawn it-tranżazzjonijiet, filwaqt li d-dokumenti ppreżentati minn Traum insostenn tad-dikjarazzjoni tagħha kienu konformi mal-lista ta’ dokumenti li għandhom jiġu ppreżentati lill-awtorità tat-taxxa Bulgara, stabbilita fl-Artikolu 45 tar-Regolament ta’ implementazzjoni taż-ZDDS, u kienu ġew inizjalment aċċettati minn din l-awtorità bħala provi li jiġġustifikaw id-dritt għal eżenzjoni, liema fatti għandhom jiġu vverifikati mill-qorti tar-rinviju.

35      Għal dak li jirrigwarda r-rifjut ta’ eżenzjoni mill-VAT fir-rigward tal-kunsinna inkwistjoni fil-kawża prinċipali għar-raġuni li x-xerrej ma kienx irreġistrat fi Stat Membru ieħor għall-finijiet tal-VAT fil-mument tal-kunsinna, huwa minnu li l-għoti ta’ numru ta’ identifikazzjoni tal-VAT jipproduċi prova tal-istatus fiskali tal-persuna taxxabbli għall-finijiet tal-applikazzjoni ta’ din it-taxxa u jiffaċilita l-verifika fiskali tat-tranżazzjonijiet intra-Komunitarji (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Mecsek-Gabona, EU:C:2012:547, punt 60).

36      Madankollu, peress li hija l-awtorità nazzjonali kompetenti li għandha tivverifika l-kwalità ta’ persuna taxxabbli qabel ma din tal-aħħar tagħtiha numru ta’ identifikazzjoni tal-VAT, irregolarità eventwali li taffettwa r-reġistru tal-persuni taxxabbli ma jistax ikollha bħala konsegwenza li ċċaħħad lil operatur, li jkun ibbaża ruħu fuq l-informazzjoni li tinsab fl-imsemmi reġistru, mill-eżenzjoni li huwa jkollu d-dritt li jibbenefika minnha. Għaldaqstant, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li jkun bi ksur tal-prinċipju ta’ proporzjonalità jekk il-fornitur jitqies responsabbli għall-ħlas tal-VAT għar-raġuni biss li jkun tħassar, b’mod retroattiv, in-numru ta’ identifikazzjoni tal-VAT tax-xerrej (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Mecsek-Gabona, EU:C:2012:547, punti 63 u 64).

37      Fil-kuntest tal-kawża prinċipali, Traum kienet bagħtet lill-awtorità tat-taxxa Bulgara żewġ fatturi li jindikaw in-numru tal-VAT Grieg tal-kumpannija Evangelos gaitadzis sabiex tiġi stabbilita l-eżistenza tad-dritt tagħha għall-eżenzjoni mill-VAT, u dan skont l-Artikolu 45(1)(a) tar-Regolament ta’ implementazzjoni taż-ZDDS. Dawn l-indikazzjonijiet ġew ikkonfermati, wara verifika minn din l-awtorità fid-database VIES, fl-avviż ta’ imputazzjoni u ta’ rimbors tat-2 ta’ Novembru 2009. Għalhekk, l-imsemmija awtorità kienet inizjalment qablet u aċċettat li, skont il-kundizzjoni prevista fl-Artikolu 7(1) taż-ZDDS, ix-xerrej kien suġġett għall-VAT fi Stat Membru ieħor. Kien biss fil-kuntest ta’ verifika sussegwenti li l-istess awtorità kkonstatat li din l-aħħar kundizzjoni ma kinitx issodisfatta. F’dawn iċ-ċirkustanzi, ir-rifjut tal-eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja jikser il-prinċipji ta’ ċertezza legali u ta’ proporzjonalità.

38      Għal dak li jirrigwarda ċ-ċirkustanza msemmija mid-Direktor fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu, li tgħid li Traum kellha turi, b’mezzi oħra, li l-kumpannija Evangelos gaitadzis kienet persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali fi Stat Membru ieħor fejn l-akkwisti intra-Komunitarja tagħha huma suġġetti għall-VAT, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li dan ir-rekwiżit ma huwiex previst mil-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali u, barra minn hekk, ma kienx issemma qabel il-ħruġ tal-avviż ta’ imputazzjoni u ta’ rimbors mill-awtorità fiskali Bulgara, liema fatti għandhom jiġu vverifikati mill-qorti tar-rinviju.

39      Fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu, id-Direktor isemmi wkoll li Traum ma aġixxietx bi bona fides u li hija ma werietx id-diliġenza neċessarja sabiex tiżgura l-awtentiċità tad-dokumenti ppreżentati insostenn tat-talba tagħha għall-eżenzjoni mill-VAT. Huwa jirreferi wkoll għal frodi eventwali mwettqa mill-kumpannija Evangelos gaitadzis fil-konfront tal-awtorità tat-taxxa Griega. F’dan ir-rigward, id-Direktor isostni b’mod partikolari li fid-dawl tat-tweġibiet mogħtija mit-trasportaturi waqt il-verifika fiskali li għaliha kienet suġġetta l-kunsinna inkwistjoni fil-kawża prinċipali, huwa dubjuż jekk id-dokumenti ta’ trasport prodotti jikkorrispondux għas-sitwazzjoni ta’ fatt attwali.

40      Issa, id-deċiżjoni tar-rinviju ma fiha l-ebda indikazzjonijiet li jippermettu li jiġi konkluż li l-kunsinna inkwistjoni fil-kawża prinċipali kienet involuta fi frodi fiskali jew li Traum ma aġixxietx bi bona fides fil-kuntest ta’ frodi eventwali mwettqa mix-xerrej.

41      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, fil-kuntest tal-proċedura mressqa taħt l-Artikolu 267 TFUE, il-Qorti tal-Ġustizzja ma għandhiex il-ġurisdizzjoni sabiex tivverifika, u lanqas sabiex tevalwa, iċ-ċirkustanzi fattwali fil-kawża prinċipali. Għaldaqstant, hija l-qorti tar-rinviju li għandha twettaq evalwazzjoni globali tal-elementi u taċ-ċirkustanzi fattwali kollha f’din il-kawża sabiex tiddermina jekk Traum aġixxietx bi bona fides u jekk ħaditx il-miżuri kollha li setgħu raġonevolment jintalbu minnha sabiex tiżgura ruħha li t-tranżazzjoni mwettqa ma kinitx ser twassalha li tipparteċipa fi frodi fiskali (ara, b’analoġija, is-sentenza Mecsek-Gabona, EU:C:2012:547, punt 53).

42      Fl-ipoteżi li din il-qorti tasal għall-konklużjoni li huwa stabbilit, fid-dawl ta’ elementi oġġettivi, li Traum kienet taf jew kellha tkun taf li t-tranżazzjoni li għamlet kienet involuta fi frodi mwettqa mix-xerrej u li ma kinitx ħadet il-miżuri raġonevoli kollha li setgħet tieħu sabiex tkun tista’ tevita din il-frodi, hija tista’ tirrifjutalha l-benefiċċju tad-dritt għall-eżenzjoni mill-VAT (ara, f’dan is-sens, is-sentenza Mecsek-Gabona, EU:C:2012:547, punt 54).

43      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta li għandha tingħata għall-ewwel u għat-tieni domanda hija li l-Artikolu 138(1) u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 139(1) tad-Direttiva tal-VAT għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu li, f’ċirkustanzi bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-awtorità tat-taxxa ta’ Stat Membru tirrifjuta l-benefiċċju tad-dritt għall-eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja għar-raġuni li x-xerrej ma kienx irreġistrat fi Stat Membru ieħor għall-finijiet tal-VAT u li l-fornitur ma wera la l-awtentiċità tal-firma li tinsab fuq id-dokumenti ppreżentati insostenn tad-dikjarazzjoni tiegħu ta’ kunsinna allegatament eżenti u lanqas is-setgħa ta’ rappreżentanza tal-persuna li ffirma dawn id-dokumenti f’isem ix-xerrej, filwaqt li l-provi li jiġġustifikaw id-dritt għal eżenzjoni ppreżentati mill-fornitur insostenn tad-dikjarazzjoni tiegħu kienu konformi mal-lista ta’ dokumenti li għandhom jiġu ppreżentati lill-imsemmija awtorità, stabbilita mil-leġiżlazzjoni nazzjonali, u li dawn kienu ġew inizjalment aċċettati minnha bħala provi ġustifikattivi, liema fatti għandhom jiġu vverifikati mill-qorti tar-rinviju.

 Fuq it-tielet domanda

44      Permezz tat-tielet domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-VAT għandux jiġi interpretat fis-sens li għandu effett dirett, b’tali mod li jista’ jiġi invokat mill-persuni taxxabbli quddiem il-qrati nazzjonali kontra l-Istat sabiex tinkiseb eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja.

45      Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, fil-każijiet kollha fejn id-dispożizzjonijiet ta’ direttiva jidhru, mill-aspett tal-kontenut tagħhom, mingħajr kundizzjonijiet u suffiċjentement preċiżi, l-individwi jistgħu jinvokawhom quddiem il-qrati nazzjonali kontra l-Istat, indipendentement mill-kwalità li fiha jkun qiegħed jaġixxi dan tal-aħħar (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi Portgás, C-425/12, EU:C:2013:829, punti 18 u 23, kif ukoll Association de médiation sociale, C-176/12, EU:C:2014:2, punt 31 u l-ġurisprudenza ċċitata).

46      F’dan il-każ, l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi l-obbligu tal-Istati Membri li jeżentaw il-kunsinni ta’ oġġetti li jissodisfaw il-kundizzjonijiet enumerati fih.

47      Għalkemm l-Artikolu 131 ta’ din id-direttiva jagħti lill-Istati Membri ċertu marġni ta’ diskrezzjoni fl-adozzjoni tal-kundizzjonijiet għall-eżenzjoni mill-VAT previsti fl-Artikolu 138 tagħha sabiex tiġi żgurata l-applikazzjoni korretta u sempliċi tal-imsemmija eżenzjonijiet, din iċ-ċirkustanza ma taffettwax, madankollu, in-natura preċiża u inkundizzjonata tal-obbligu ta’ eżenzjoni previst f’dan l-aħħar artikolu (ara, b’analoġija, is-sentenza Association de médiation sociale, EU:C:2014:2, punt 33).

48      Minn dan jirriżulta li l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-VAT għandu jiġi interpretat fis-sens li għandu effett dirett, b’tali mod li jista’ jiġi invokat mill-persuni taxxabbli quddiem il-qrati nazzjonali kontra l-Istat sabiex tinkiseb eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja.

 Fuq l-ispejjeż

49      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Il-Ħames Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

1)      L-Artikolu 138(1) u t-tieni subparagrafu tal-Artikolu 139(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2010/88/UE, tas-7 ta’ Diċembru 2010, għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu li, f’ċirkustanzi bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, l-awtorità tat-taxxa ta’ Stat Membru tirrifjuta l-benefiċċju tad-dritt għall-eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja għar-raġuni li x-xerrej ma kienx irreġistrat fi Stat Membru ieħor għall-finijiet tal-VAT u li l-fornitur ma wera la l-awtentiċità tal-firma li tinsab fuq id-dokumenti ppreżentati insostenn tad-dikjarazzjoni tiegħu ta’ kunsinna allegatament eżenti u lanqas is-setgħa ta’ rappreżentanza tal-persuna li ffirma dawn id-dokumenti f’isem ix-xerrej, filwaqt li l-provi li jiġġustifikaw id-dritt għal eżenzjoni ppreżentati mill-fornitur insostenn tad-dikjarazzjoni tiegħu kienu konformi mal-lista ta’ dokumenti, stabbilita mil-leġiżlazzjoni nazzjonali, li għandhom jiġu ppreżentati lill-imsemmija awtorità u li kienu ġew inizjalment aċċettati minnha bħala provi ġustifikattivi, liema fatti għandhom jiġu vverifikati mill-qorti tar-rinviju.

2)      L-Artikolu 138(1) tad-Direttiva 2006/112, kif emendata bid-Direttiva 2010/88, għandu jiġi interpretat fis-sens li għandu effett dirett, b’tali mod li jista’ jiġi invokat mill-persuni taxxabbli quddiem il-qrati nazzjonali kontra l-Istat sabiex tinkiseb eżenzjoni mill-VAT fir-rigward ta’ kunsinna intra-Komunitarja.

Firem

* Lingwa tal-kawża: il-Bulgaru.