Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla)

30 ta’ Ġunju 2016 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Tassazzjoni – Moviment liberu tal-kapital – Taxxa fuq is-suċċessjoni – Leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li tipprevedi tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni applikabbli għas-suċċessjoni li tinkludi patrimonju li kien diġà s-suġġett ta’ trasferiment causa mortis li ta lok għall-ġbir ta’ tali taxxa f’dan l-Istat Membru – Restrizzjoni – Ġustifikazzjoni – Koerenza tas-sistema fiskali”

Fil-Kawża C-123/15,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja), permezz ta’ deċiżjoni tal-20 ta’ Jannar 2015, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-12 ta’ Marzu 2015, fil-proċedura

Max-Heinz Feilen

vs

Finanzamt Fulda,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tieni Awla),

komposta minn M. Ilešič, President tal-Awla, C. Toader, A. Rosas, A. Prechal u E. Jarašiūnas (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: M. Wathelet,

Reġistratur: I. Illéssy, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tas-27 ta’ Jannar 2016,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal M.-H. Feilen, minn P. Thouet, avukat,

–        għall-Gvern Ġermaniż, minn T. Henze, bħala aġent,

–        għall-Gvern Spanjol, minn A. Rubio González, bħala aġent,

–        għall-Gvern tar-Renju Unit, minn S. Sutton u M. Holt, bħala aġenti, assistiti minn R. Hill, barrister,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn M. Wasmeier u W. Roels, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tas-17 ta’ Marzu 2016,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 63(1) u tal-Artikolu 65 TFUE.

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Max-Heinz Feilen u l-Finanzamt Fulda (dipartiment tat-taxxi ta’ Fulda, il-Ġermanja) dwar ir-rifjut, minn dan tal-aħħar, li jagħtih il-benefiċċju ta’ tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni li għaliha hija suġġetta s-suċċessjoni ta’ ommu.

 Il-kuntest ġuridiku

3        L-Artikolu 1(1) tal-Erbschaftsteuer- und Schenkungsteuergesetz (liġi dwar it-taxxa tas-suċċessjoni u tad-donazzjoni, iktar ’il quddiem il-“ErbStG”), fil-verżjoni tagħha applikabbli għas-sena fiskali 2007, tissuġġetta t-trasferimenti causa mortis għat-taxxa tas-suċċessjoni.

4        Skont l-Artikolu 2(1)(1) sa (3) tal-ErbStG:

“L-obbligu fiskali japplika:

1.      Fil-każijiet imsemmija fl-Artikolu 1(1)(1) sa (3), għall-assi kollha tal-patrimonju meta l-mejjet, fid-data tal-mewt, [...] jew l-akkwirent, fid-data tal-fatt taxxabbli, għandhom il-kwalità ta’ residenti. Jitqiesu li huma residenti:

a)      il-persuni fiżiċi li għandhom id-domiċilju jew ir-residenza abitwali tagħhom fit-territorju nazzjonali,

[...]

3.      Fil-każijiet l-oħra kollha, fuq il-beni ttrasferiti li jikkonsistu fil-patrimonju intern fis-sens tal-Artikolu 121 tal-Bewertungsgesetz [(liġi ta’ valutazzjoni)]. [...]”

5        L-Artikolu 15 tal-ErbStG, li jiddefinixxi l-klassijiet ta’ tassazzjoni, jipprevedi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

“Skont ir-relazzjoni personali li kienet teżisti bejn il-benefiċjarju u l-mejjet jew id-donatur, hemm lok li ssir distinzjoni bejn it-tliet klassijiet ta’ tassazzjoni segwenti:

Klassi ta’ tassazzjoni I:

1.      il-konjuġi u s-sieħeb,

2.      it-tfal u t-tfal tal-konjuġi,

3.      id-dixxendenti tat-tfal u t-tfal tal-konjuġi msemmija fil-punt 2,

4.      l-axxendenti, għas-suċċessjoni;

[...]”

6        Fir-rigward tat-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni, l-Artikolu 27 tal-ErbStG fih id-dispożizzjonijiet li ġejjin:

“(1)      Meta l-persuni li jaqgħu taħt il-klassi ta’ tassazzjoni I jakkwistaw, permezz ta’ suċċessjoni, patrimonju li, matul l-għaxar snin qabel dan l-akkwist, ikun diġà ġie akkwistat minn persuni li jaqgħu taħt din il-klassi ta’ tassazzjoni u li jkun wassal għall-ġbir tat-taxxa tas-suċċessjoni skont din il-liġi, l-ammont tat-taxxa li għandu jitħallas, bla ħsara għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafu 3, għandu jitnaqqas kif ġej:

b’ …%

meta t-terminu bejn iż-żewġ mumenti li fihom jinħoloq l-obbligu fiskali

50

ikun ta’ inqas minn sena

45

ikun ta’ iktar minn sena, iżda inqas minn sentejn

40

ikun ta’ iktar minn sentejn, iżda inqas minn tliet snin

35

ikun ta’ iktar minn tliet snin, iżda inqas minn erba’ snin

30

ikun ta’ iktar minn erba’ snin, iżda inqas minn ħames snin

25

ikun ta’ iktar minn ħames snin, iżda inqas minn sitt snin

20

ikun ta’ iktar minn sitt snin, iżda inqas minn tmien snin

10

ikun ta’ iktar minn tmien snin, iżda inqas minn għaxar snin

[...]

(3)      It-tnaqqis previst fil-paragrafu 1 ma għandux jaqbeż l-ammont li jirriżulta mill-applikazzjoni tal-perċentwali msemmija fl-paragrafu 1 għat-taxxa tas-suċċessjoni mħallsa mill-akkwirent preċedenti għall-akkwist tal-istess patrimonju.”

 Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari

7        M.-H. Feilen, li jirrisjedi fil-Ġermanja, huwa l-uniku werriet ta’ ommu li mietet fl-2007 f’dan l-istess Stat Membru fejn kien jinsab il-post tal-aħħar residenza tagħha. Is-suċċessjoni tal-omm essenzjalment kienet tikkonsisti fis-sehem tagħha fis-suċċessjoni ta’ bintha li mietet fl-2004 fl-Awstrija, fejn kienet toqgħod l-omm ukoll sal-mewt ta’ bintha. Peress li l-qsim tas-suċċessjoni tal-bint twettaq fl-Awstrija biss wara l-mewt tal-omm, it-taxxa b’rabta ma’ din is-suċċessjoni, fl-ammont ta’ EUR 11 961.91, tħallset minn M.-H. Feilen.

8        Fid-dikjarazzjoni fiskali dwar is-suċċessjoni tal-omm, M.-H. Feilen, minn naħa, daħħal it-taxxa tas-suċċessjoni mħallsa fl-Awstrija taħt id-dejn tas-suċċessjoni u, min-naħa l-oħra, applika għal tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni Ġermaniża skont l-Artikolu 27 tal-ErbStG. Fl-opinjoni tiegħu tat-28 ta’ Ottubru 2009, id-dipartiment tat-taxxi ta’ Fulda naqqas it-taxxa tas-suċċessjoni mħallsa fl-Awstrija bħala dejn tas-suċċessjoni, iżda rrifjuta li jagħti t-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni.

9        Il-Finanzgericht (qorti tal-finanzi) ċaħdet ir-rikors ippreżentat minn M.-H. Feilen kontra din l-opinjoni għar-raġuni li l-Artikolu 27(1) tal-ErbStG kien jippreżupponi akkwist preċedenti permezz ta’ suċċessjoni suġġett għat-taxxa tas-suċċessjoni skont din il-liġi. Issa, dan ma kienx il-każ hawnhekk, peress li l-akkwist preċedenti mill-omm tal-patrimonju ta’ bintha ma kienx suġġett għat-taxxa tas-suċċessjoni fil-Ġermanja peress li la l-omm u lanqas bintha ma kienu, fid-data tal-mewt ta’ din tal-aħħar, residenti fis-sens tal-Artikolu 2(1)(1) tal-ErbStG u li s-suċċessjoni ma kinitx tinkludi patrimonju intern fis-sens tal-Artikolu 2(1)(3) tal-ErbStG.

10      Adita b’appell għal Reviżjoni, il-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi, il-Ġermanja) qajmet xi dubji dwar il-konformità tal-Artikolu 27 tal-ErbStG mad-dritt tal-Unjoni.

11      Hija tosserva, l-ewwel nett, li s-suċċessjoni li bbenefika minnha r-rikorrent fil-kawża prinċipali tista’ taqa’ taħt id-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni dwar il-moviment tal-kapital. Fil-fehma tagħha, is-suċċessjoni li rċieva M.-H. Feilen minn ommu ma għandhiex titqies li hija tranżazzjoni purament interna peress li l-patrimonju ta’ din tal-aħħar jikkonsisti essenzjalment fis-sehem tagħha fis-suċċessjoni ta’ bintha fl-Awstrija.

12      It-tieni nett, il-qorti tar-rinviju tirrileva li r-rifjut li jingħata tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni b’applikazzjoni tal-Artikolu 27(1) tal-ErbStG jista’ jikkostitwixxi, fid-dawl tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, restrizzjoni għall-moviment tal-kapital, għaliex dan għandu l-effett li jnaqqas il-valur ta’ suċċessjoni li tinkludi patrimonju li kien suġġett għal taxxa tas-suċċessjoni barranija. F’dan ir-rigward, hija tesprimi dubji dwar il-kwistjoni jekk, fid-dawl tas-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-12 ta’ Frar 2009, Block (C-67/08, EU:C:2009:92), l-eżistenza ta’ tali restrizzjoni għandhiex tiġi eskluża.

13      It-tielet nett, l-imsemmija qorti tistaqsi jekk l-eventwali restrizzjoni għall-moviment liberu tal-kapital li tirriżulta mill-Artikolu 27(1) tal-ErbStG hijiex iġġustifikata bis-saħħa tad-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE.

14      Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-Bundesfinanzhof (qorti federali tal-finanzi) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“Il-moviment liberu tal-kapital li jirriżulta mill-Artikolu 63(1) TFUE moqri flimkien mal-Artikolu 65 TFUE jipprekludi leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li tipprevedi, fil-każ tas-suċċessjoni favur persuni li jappartjenu għal klassi partikolari ta’ tassazzjoni, tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni jekk is-suċċessjoni tinkludi beni [patrimonju] li, matul l-għaxar snin qabel din is-suċċessjoni, kienu diġà ġew akkwistati [b’suċċessjoni] minn benefiċjarji li jaqgħu fil-klassi ta’ tassazzjoni hawn fuq imsemmija u għal dan l-akkwist preċedenti tkun ġiet applikata taxxa tas-suċċessjoni f’dan l-Istat Membru, meta tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni huwa eskluż jekk l-akkwist preċedenti jkun ġie suġġett għal taxxa tas-suċċessjoni fi Stat Membru ieħor?”

 Fuq id-domanda preliminari

15      Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 63(1) u l-Artikolu 65 TFUE jipprekludux leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprevedi, fil-każ ta’ suċċessjoni favur persuni li jappartjenu għal klassi partikolari ta’ tassazzjoni, tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni meta s-suċċessjoni tinkludi patrimonju li, matul l-għaxar snin qabel din is-suċċessjoni, kien diġà s-suġġett ta’ trasferiment causa mortis, bil-kundizzjoni li dan tal-aħħar ikun ta lok għall-ġbir ta’ taxxa tas-suċċessjoni f’dan l-Istat Membru.

16      Hekk kif tosserva il-qorti tar-rinviju, is-suċċessjoni, li tikkonsisti fit-trasferiment lil persuna waħda jew iktar tal-patrimonju li jiħalla minn persuna mejta, tikkostitwixxi, skont il-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, moviment tal-kapital fis-sens tal-Artikolu 63 TFUE, bl-eċċezzjoni tal-każijiet fejn l-elementi kostituttivi tagħha jkunu limitati għal Stat Membru wieħed biss (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-23 ta’ Frar 2006, van Hilten-van der Heijden, C-513/03, EU:C:2006:131, punti 39 sa 42; tas-17 ta’ Jannar 2008, Jäger, C-256/06, EU:C:2008:20, punti 24 u 25; tas-17 ta’ Ottubru 2013, Welte, C-181/12, EU:C:2013:662, punti 19 u 20, kif ukoll tat-3 ta’ Settembru 2014, Il-Kummissjoni vs Spanja, C-127/12, mhux ippubblikata, EU:C:2014:2130, punti 52 u 53).

17      Issa, is-suċċessjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali tinkludi patrimonju li joriġina minn suċċessjoni preċedenti li seħħet bejn oħt M.-H. Feilen u ommu fl-Awstrija fejn, dak iż-żmien, kien jinsab dak il-patrimonju u fejn huma kienu jirrisjedu fid-data tal-mewt ta’ oħtu. Dan l-element transkonfinali huwa r-raġuni għalfejn it-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni previst fl-Artikolu 27 tal-ErbStG ma ngħatax lil M.-H. Feilen. Billi tali sitwazzjoni ma tistax titqies bħala sitwazzjoni purament interna, is-suċċessjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali tikkostitwixxi tranżazzjoni li taqa’ taħt il-moviment tal-kapital fis-sens tal-Artikolu 63(1) TFUE.

18      Għaldaqstant, għandu jiġi eżaminat jekk leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali tikkostitwixxix restrizzjoni għall-moviment tal-kapital fis-sens tal-Artikolu 63(1) KE u, jekk iva, jekk tali restrizzjoni hijiex iġġustifikata.

 Fuq l-eżistenza ta’ restrizzjoni għall-moviment tal-kapital

19      Il-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet li leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, li tirrendi l-applikazzjoni ta’ vantaġġ fiskali fil-qasam tas-suċċessjoni, bħal tnaqqis tal-bażi taxxabbli, dipendenti fuq il-post ta’ residenza tal-mejjet jew tal-benefiċjarju jew fuq il-post fejn jinsabu l-beni inklużi fis-suċċessjoni, tikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment liberu tal-kapital prekluża mill-Artikolu 63(1) TFUE meta hija twassal sabiex is-suċċessjoni li timplika persuni mhux residenti jew li tinkludi beni li jinsabu fi Stat Membru ieħor tkun suġġetta għal oneru fiskali iktar sinjifikattiv minn dak li huwa impost fuq is-suċċessjoni li timplika biss residenti jew li tinkludi biss beni li jinsabu fl-Istat Membru ta’ impożizzjoni u, għaldaqstant, għandha l-effett li tnaqqas il-valur tas-suċċessjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-17 ta’ Jannar 2008, Jäger, C-256/06, EU:C:2008:20, punti 30 sa 35; tas-17 ta’ Ottubru 2013, Welte, C-181/12, EU:C:2013:662, punti 23 sa 26; tat-3 ta’ Settembru 2014, Il-Kummissjoni vs Spanja, C-127/12, mhux ippubblikata, EU:C:2014:2130, punti 57 sa 60, kif ukoll tal-4 ta’ Settembru 2014, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, C-211/13, mhux ippubblikata, EU:C:2014:2148, punti 40 sa 43).

20      F’din il-kawża, l-Artikolu 27(1) tal-ErbStG jipprevedi li tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni għandu jingħata għall-akkwist, permezz ta’ suċċessjoni, ta’ patrimonju minn persuni li jaqgħu taħt il-klassi ta’ tassazzjoni I jekk dan il-patrimonju, matul l-għaxar snin qabel dan l-akkwist, ikun diġà ġie akkwistat minn persuni li jaqgħu taħt din il-klassi ta’ tassazzjoni u jekk dan l-akkwist preċedenti jkun wassal għall-ġbir tat-taxxa tas-suċċessjoni fil-Ġermanja. Billi din it-taxxa tinġabar, skont l-Artikolu 2 tal-ErbStG, meta l-mejjet, fid-data tal-mewt, jew l-akkwirent, fid-data tal-fatt taxxabbli, ikollhom id-domiċilju jew ir-residenza tagħhom fit-territorju nazzjonali jew meta l-beni ttrasferiti jikkonsistu f’“patrimonju intern”, l-għoti tat-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni jippresupponi li l-patrimonju inkwistjoni kien jinsab fil-Ġermanja meta seħħet is-suċċessjoni preċedenti jew, jekk kien jinsab barra mill-pajjiż, li mill-inqas waħda mill-partijiet f’din is-suċċessjoni kienet tirrisjedi fil-Ġermanja.

21      Għaldaqstant, din il-leġiżlazzjoni tirrendi l-benefiċċju tat-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni dipendenti fuq il-post fejn il-beni inklużi fis-suċċessjoni kienu jinsabu fil-mument tas-suċċessjoni preċedenti u fuq il-post ta’ residenza tal-mejjet jew tal-benefiċjarju fil-mument ta’ din is-suċċessjoni preċedenti. Hija twassal għall-konsegwenza li suċċessjoni li tinkludi beni li kienu jinsabu fi Stat Membru ieħor fil-mument ta’ suċċessjoni preċedenti li matulha l-ebda waħda mill-partijiet ma kienet tirrisjedi fil-Ġermanja hija suġġetta għal taxxa tas-suċċessjoni iktar għolja minn dik miġbura fil-każ ta’ suċċessjoni li tinkludi biss beni li kienu jinsabu fil-Ġermanja fil-mument ta’ suċċessjoni preċedenti jew li tinkludi beni li kienu jinsabu fi Stat Membru ieħor fil-mument ta’ suċċessjoni preċedenti li matulha mill-inqas waħda mill-partijiet kienet tirrisjedi fil-Ġermanja. Għaldaqstant, din il-leġiżlazzjoni għandha l-effett, kif ikkonstatat il-qorti tar-rinviju, li tnaqqas il-valur tas-suċċessjoni.

22      Minn dan jirriżulta li leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali tikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment tal-kapital fis-sens tal-Artikolu 63(1) TFUE.

23      Billi l-qorti tar-rinviju esprimiet dubji dwar il-kwistjoni jekk is-sentenza tat-12 ta’ Frar 2009, Block (C-67/08, EU:C:2009:92) tmurx kontra din il-konklużjoni, għandu jiġi kkonstatat li, għad-differenza tas-sitwazzjoni eżaminata f’dik is-sentenza, il-kawża prinċipali ma tirrigwardax it-tassazzjoni doppja ta’ elementi tal-istess suċċessjoni minn żewġ Stati Membri, iżda t-trattament fiskali ta’ suċċessjoni, minn Stat Membru, li jvarja skont jekk din tkunx fiha jew le patrimonju li jkun diġà ta lok f’dan l-istess Stat Membru għall-ġbir ta’ taxxa fil-mument ta’ suċċessjoni preċedenti.

 Fuq il-ġustifikazzjonijiet għal restrizzjoni għall-moviment tal-kapital

24      Għal dak li jirrigwarda ġustifikazzjoni eventwali bbażata fuq l-Artikolu 65 TFUE, għandu jitfakkar li, skont il-paragrafu (1)(a) ta’ dan l-artikolu, id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 63 TFUE “ma għandhomx jippreġudikaw id-dritt tal-Istati Membri [...] li japplikaw id-dispożizzjonijiet relevanti tal-liġi fiskali tagħhom li jagħmlu distinzjoni bejn persuni li jħallsu t-taxxa li mhumiex fl-istess sitwazzjoni rigward il-post ta’ residenza tagħhom jew rigward il-post fejn il-kapital tagħhom ikun investit”.

25      Din id-dispożizzjoni tal-Artikolu 65 TFUE, sa fejn tikkostitwixxi deroga mill-prinċipju fundamentali tal-moviment liberu tal-kapital, għandha tkun is-suġġett ta’ interpretazzjoni stretta. Għalhekk, din ma tistax tiġi interpretata fis-sens li kull leġiżlazzjoni fiskali li tinvolvi distinzjoni bejn il-persuni taxxabbli skont il-post fejn jirrisjedu jew l-Istat Membru li fih dawn jinvestu l-kapital tagħhom hija awtomatikament kompatibbli mat-Trattat. Fil-fatt, id-deroga stess prevista fl-Artikolu 65(1)(a) TFUE hija limitata mill-paragrafu 3 tal-istess artiklu, li jipprovdi li d-dispożizzjonijiet nazzjonali msemmija fl-imsemmi paragrafu 1 “m’għandhomx jikkostitwixxu mezz ta’ diskriminazzjoni arbitrarja jew restrizzjoni moħbija fuq il-moviment liberu ta’ kapital u ħlasijiet kif definit fl-Artikolu 63 [TFUE]” (sentenza tal-4 ta’ Settembru 2014, Il-Kummissjoni vs Il-Ġermanja, C-211/13, mhux ippubblikata, EU:C:2014:2148, punt 46 u l-ġurisprudenza ċċitata).

26      Għaldaqstant, id-differenzi fit-trattament awtorizzati mill-Artikolu 65(1)(a) TFUE għandhom jiġu distinti mid-diskriminazzjonijiet arbitrarji pprojbiti bis-saħħa tal-Artikolu 65(3) TFUE. F’dan ir-rigward, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, sabiex leġiżlazzjoni fiskali nazzjonali li, għall-finjiet tal-kalkolu tat-taxxi tas-suċċessjoni jew ta’ donazzjoni, tagħmel distinzjoni bejn ir-residenti u l-persuni mhux residenti jew bejn il-beni li jinsabu fit-territorju nazzjonali u dawk li jinsabu barra mill-imsemmi territorju tkun tista’ tiġi kkunsidrata bħala kumpatibbli mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat dwar il-moviment liberu tal-kapital, jeħtieġ li d-differenza fit-trattament tikkonċerna sitwazzjonijiet li ma humiex oġġettivament paragunabbli jew li d-differenza tkun iġġustifikata minn raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali (sentenza tat-3 ta’ Settembru 2014, Il-Kummissjoni vs Spanja, C-127/12, mhux ippubblikata, EU:C:2014:2130, punt 73 u l-ġurisprudenza ċċitata).

27      Għal dak li jirrigwarda l-komparabbiltà tas-sitwazzjonijiet inkwistjoni, huwa stabbilit li l-leġiżlazzjoni fil-kawża prinċipali tpoġġi fuq l-istess livell, għall-finijiet tat-taxxa tas-suċċessjoni, il-persuni li jaqgħu taħt il-klassi ta’ tassazzjoni I u li jirrisjedu fit-territorju nazzjonali li jakkwistaw, permezz ta’ suċċessjoni, patrimonju li jinkludi beni li jkunu diġà, matul l-għaxar snin qabel is-suċċessjoni, is-suġġett ta’ suċċessjoni li l-benefiċjarji tagħha jaqgħu taħt l-istess klassi ta’ tassazzjoni, irrispettivament minn fejn jinsabu dawn il-beni jew mill-post ta’ residenza tal-partijiet għas-suċċessjoni fil-mument ta’ din is-suċċessjoni preċedenti. Huwa biss fir-rigward tal-applikazzjoni tat-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni previst fl-Artikolu 27(1) tal-ErbStG li din il-leġiżlazzjoni tittratta b’mod differenti lil dawn il-persuni skont jekk il-beni inkwistjoni kinux jinsabu jew le fit-territorju nazzjonali fil-mument tas-suċċessjoni preċedenti u skont jekk il-partijiet għal din is-suċċessjoni kinux jirrisjedu jew le f’dan it-territorju (ara, b’analoġija, is-sentenza tas-17 ta’ Ottubru 2013, Welte, C-181/12, EU:C:2013:662, punt 51 u l-ġurisprudenza ċċitata).

28      Minn dan jirriżulta li d-differenza fit-trattament magħmula mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali tirrigwarda sitwazzjonijiet li huma oġġettivament komparabbli.

29      Għaldaqstant, għandu jiġi eżaminat jekk tali leġiżlazzjoni tistax tiġi ġġustifikata oġġettivament minn raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali, bħan-neċessità li tinżamm il-koerenza tas-sistema fiskali mqajma mill-qorti tar-rinviju u invokata mill-Gvern Ġermaniż.

30      F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja diġà rrikonoxxiet li n-neċessità li tinżamm il-koerenza ta’ sistema fiskali tista’ tiġġustifika restrizzjoni tal-eżerċizzju tal-libertajiet ta’ moviment iggarantiti mit-Trattat. Madankollu, sabiex tali ġustifikazzjoni tkun tista’ tiġi aċċettata, għandha tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ rabta diretta bejn il-vantaġġ fiskali inkwistjoni u t-tpaċija ta’ dan il-vantaġġ permezz ta’ impożizzjoni fiskali speċifika, peress li n-natura diretta ta’ din ir-rabta għandha tiġi evalwata fid-dawl tal-għan tal-leġiżlazzjoni inkwistjoni (sentenzi tas-17 ta’ Ottubru 2013, Welte, C-181/12, EU:C:2013:662, punt 59, u tas-7 ta’ Novembru 2013, K, C-322/11, EU:C:2013:716, punti 65 u 66 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

31      F’din il-kawża, il-qorti tar-rinviju qieset li l-vantaġġ li jirriżulta mit-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni previst fl-Artikolu 27(1) tal-ErbStG huwa marbut direttament mal-fatt li diġà kien hemm ġbir ta’ taxxa tas-suċċessjoni fuq l-akkwist preċedenti tal-istess patrimonju permezz ta’ suċċessjoni. Din il-qorti tippreċiża li l-għan ta’ din id-dispożizzjoni huwa li titnaqqas, fil-każ ta’ trasferimenti multipli tal-istess patrimonju fi żmien għaxar snin bejn persuni li jaqgħu taħt il-klassi ta’ tassazzjoni I, sa massimu ta’ 50 %, it-taxxa tas-suċċessjoni relatata ma’ dan il-patrimonju sa fejn din tkun tat lok għal taxxa li kellha titħallas mill-akkwirent preċedenti.

32      Din l-evalwazzjoni hija kondiviża, essenzjalment, mill-Gvern Ġermaniż li jippreċiża li l-Artikolu 27 tal-ErbStG huwa bbażat fuq il-kunċett li patrimonju huwa ttrasferit bejn qraba minn ġenerazzjoni għal oħra u li taxxa ġdida fuq l-istess patrimonju, meta din tkun diġà ġiet imposta fil-passat reċenti, hija sa ċertu estent inġusta. Dan l-artikolu huwa għalhekk intiż sabiex jevita parzjalment taxxa doppja fuq l-istess patrimonju f’perijodu qasir ta’ żmien, billi jirrinunzja għall-ġbir ta’ parti mit-taxxa tas-suċċessjoni meta tali taxxa tkun inġabret fil-Ġermanja fil-mument ta’ suċċessjoni preċedenti fit-termini previsti fl-imsemmi artikolu. L-assenza ta’ għoti tat-tnaqqis tal-imsemmija taxxa fil-każ ta’ akkwist preċedenti imposta esklużivament fuq barrani hija marbuta oġġettivament mal-fatt li r-Repubblika Federali tal-Ġermanja ma setax jintaxxa dan l-akkwist u jirċievi d-dħul fiskali korrispondenti.

33      Fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet, jidher li, billi tipprevedi li jistgħu jibbenefikaw mit-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni unikament il-persuni li jirċievu, permezz ta’ suċċessjoni, patrimonju li jkun ta lok għall-ġbir ta’ tali taxxa fil-Ġermanja fil-mument ta’ suċċessjoni preċedenti, il-konfigurazzjoni ta’ dan il-vantaġġ fiskali tirrifletti loġika simetrika (ara s-sentenzi tal-1 ta’ Diċembru 2011, Il-Kummissjoni vs Il-Belġju, C-250/08, EU:C:2011:793, punt 73, u Il-Kummissjoni vs L-Ungerija, C-253/09, EU:C:2011:795, punt 74). Din il-loġika tiġi ddisturbata jekk dan il-vantaġġ fiskali jkun favur ukoll persuni li jirtu patrimonju li ma jkunx ta lok għall-ġbir ta’ taxxa tas-suċċessjoni f’dan l-Istat Membru.

34      Minn dan jirriżulta li, f’din l-iskema ta’ eżenzjoni mit-taxxa tas-suċċessjoni, teżisti rabta diretta bejn l-imsemmi vantaġġ fiskali u l-intaxxar preċedenti.

35      Huwa minnu li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li, fil-kawżi li ma jaqgħux taħt il-qasam tat-tassazzjoni ta’ suċċessjoni, ma jkunx hemm rabta diretta meta il-kwistjoni tkun tirrigwarda, b’mod partikolari, taxxi distinti jew trattament fiskali differenti tal-persuni taxxabbli (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-18 ta’ Settembru 2003, Bosal, C-168/01, EU:C:2003:479, punt 30, u tal-24 ta’ Frar 2015, Grünewald, C-559/13, EU:C:2015:109, punt 49).

36      Madankollu, f’sitwazzjoni partikolari bħal dik imsemmija fl-Artikolu 27 tal-ErbStG, il-kundizzjoni li tgħid li l-kwistjoni għandha tirrigwarda l-istess persuna taxxabbli ma tistax tapplika peress li l-persuna li tkun ħallset it-taxxa tas-suċċessjoni fil-mument tas-suċċessjoni preċedenti tkun neċessarjament mejta.

37      Barra minn hekk, l-għan imfittex mill-Artikolu 27 tal-ErbStG huwa, hekk kif jirriżulta mill-punti 31 u 32 ta’ din is-sentenza, li jnaqqas sa ċertu estent l-oneru fiskali impost fuq suċċessjoni li tinkludi patrimonju ttrasferit bejn qraba li jkun diġà ta lok għal taxxa preċedenti, billi tiġi evitata parzjalment it-tassazzjoni doppja fil-Ġermanja ta’ dan il-patrimonju f’perijodu qasir ta’ żmien. Fir-rigward ta’ dan l-għan, teżisti, hekk kif josserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 71 tal-konklużjonijiet tiegħu, rabta diretta bejn it-tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni li dan l-artikolu jipprevedi u l-ġbir preċedenti ta’ taxxa tas-suċċessjoni, billi dan il-vantaġġ fiskali u dan il-ġbir preċedenti jirrigwardaw l-istess taxxa, l-istess patrimonju u l-qraba tal-istess familja.

38      Konsegwentement, għandu jiġi kkonstatat li n-neċessità li tiġi żgurata l-koerenza tas-sistema fiskali tista’ tiġġustifika r-restrizzjoni għall-moviment tal-kapital li tirriżulta minn leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali.

39      Barra minn hekk, sabiex tali restrizzjoni tkun iġġustifikata, hija għandha tkun adatta u proporzjonata fir-rigward tal-għan imfittex (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tal-1 ta’ Diċembru 2011, Il-Kummissjoni vs Il-Belġju, C-250/08, EU:C:2011:793, punt 78, u Il-Kummissjoni vs L-Ungerija, C-253/09, EU:C:2011:795, punt 79).

40      F’dan ir-rigward, għandu jiġi kkonstatat li tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni kkalkolat permezz tal-applikazzjoni ta’ perċentwali skont iż-żmien li jkun għadda bejn iż-żewġ mumenti meta nħoloq l-obbligu fiskali u suġġett għall-kundizzjoni li l-patrimonju jkun diġà ta lok għall-ġbir ta’ tali taxxa fil-Ġermanja fl-għaxar snin preċedenti jidher adatt sabiex jintlaħaq l-għan imfittex mill-Artikolu 27 tal-ErbStG, kif deskritt fil-punt 37 ta’ din is-sentenza. Barra minn hekk, dan it-tnaqqis huwa proporzjonat fir-rigward ta’ dan l-għan, peress li r-Repubblika Federali tal-Ġermanja ma kellhiex is-setgħa li tintaxxa s-suċċessjoni preċedenti. F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-fatt li l-benefiċċju ta’ dan it-tnaqqis jiġi llimitat għal sitwazzjonijiet li fihom l-imsemmi patrimonju jkun ta lok għal taxxa fil-Ġermanja jidher proporzjonat fir-rigward tal-imsemmi għan (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-1 ta’ Diċembru 2011, Il-Kummissjoni vs L-Ungerija, C-253/09, EU:C:2011:795, punti 80 u 81).

41      Minn dan jirriżulta li r-restrizzjoni għall-moviment tal-kapital ta’ leġizlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali hija ġġustifikata min-neċessità li tinżamm il-koerenza tas-sistema fiskali.

42      Konsegwentement, ir-risposta li għandha tingħata għad-domanda magħmula hija li l-Artikolu 63(1) u l-Artikolu 65 TFUE ma jipprekludux leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprevedi, fil-każ ta’ suċċessjoni favur persuni li jappartjenu għal klassi partikolari ta’ tassazzjoni, tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni meta s-suċċessjoni tinkludi patrimonju li, matul l-għaxar snin qabel din is-suċċessjoni, kien diġà s-suġġett ta’ trasferiment causa mortis, bil-kundizzjoni li dan tal-aħħar ikun ta lok għall-ġbir ta’ taxxa tas-suċċessjoni f’dan l-Istat Membru.

 Fuq l-ispejjeż

43      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tieni Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 63(1) u l-Artikolu 65 TFUE ma jipprekludux leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tipprevedi, fil-każ ta’ suċċessjoni favur persuni li jappartjenu għal klassi partikolari ta’ tassazzjoni, tnaqqis tat-taxxa tas-suċċessjoni meta s-suċċessjoni tinkludi patrimonju li, matul l-għaxar snin qabel din is-suċċessjoni, kien diġà s-suġġett ta’ trasferiment causa mortis, bil-kundizzjoni li dan tal-aħħar ikun ta lok għall-ġbir ta’ taxxa tas-suċċessjoni f’dan l-Istat Membru.

Firem

* Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.