Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Sitt Awla)

12 ta’ Ottubru 2017 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – VAT – Direttiva 2006/112/KE – Artikolu 90(1) – Effett dirett – Valur taxxabbli – Tnaqqis fil-każ ta’ kanċellazzjoni, ta’ xoljiment jew ta’ ħall – Tnaqqis fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali – Distinzjoni – Kuntratt ta’ leasing xolt minħabba nuqqas ta’ ħlas tat-tariffi”

Fil-Kawża C-404/16,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mis-Szegedi Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (qorti amministrattiva u tax-xogħol ta’ Szeged, l-Ungerija), permezz ta’ deċiżjoni tat-8 ta’ Lulju 2016, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fid-19 ta’ Lulju 2016, fil-proċedura

Lombard Ingatlan Lizing Zrt.

vs

Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatóság,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Is-Sitt Awla),

komposta minn J.C. Bonichot (Relatur), li qed jaġixxi bħala President tal-Awla, A. Arabadjiev u E. Regan, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: M. Szpunar,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal Lombard Ingatlan Lizing Zrt. minn Cs. Tordai, avukat,

–        għall-Gvern Ungeriż, minn A. M. Pálfy u M. Z. Fehér, bħala aġenti,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn V. Bottka, A. Sipos u M. Owsiany-Hornung, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 90(1) u (2) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar il-VAT”).

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Lombard Ingatlan Lízing Zrt. (iktar ’il quddiem “Lombard”) u n-Nemzeti Adó- és Vámhivatal Fellebbviteli Igazgatósága (direttorat tal-appelli tal-amministrazzjoni nazzjonali tat-taxxa u tad-dwana, l-Ungerija, iktar ’il quddiem id-“direttorat tal-appelli”) fir-rigward tar-rifjut ta’ din tal-aħħar li tammetti l-korrezzjoni ta’ fatturi li Lombard kienet ippreżentat bil-għan li tikseb tnaqqis tal-valur taxxabbli tat-taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem il-“VAT”), insegwitu għax-xoljiment ta’ numru ta’ kuntratti ta’ leasing minħabba nuqqas ta’ eżekuzzjoni ta’ dawn mill-kerrej.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        L-Artikolu 73 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi:

“Fir-rigward tal-provvista ta’ merkanzija jew servizzi, minbarra kif imsemmi fl-Artikoli 74 sa 77, l-ammont [il-valur] taxxabbli għandu jinkludi dak kollu li jikkostitwixxi ħlas miksub jew li għandu jinkiseb mill-fornitur, għall-provvista, mill-konsumatur jew parti terza, inklużi s-sussidji marbuta direttament mal-prezz tal-provvista”.

4        L-Artikolu 90 ta’ din id-direttiva huwa fformulat kif ġej:

“1.      Fil-każ ta’ kanċellazzjoni, ċaħda [ta’ xoljiment jew ta’ ħall] jew nuqqas ta’ pagament totali jew parzjali, jew fejn il-prezz hu mnaqqas wara li l-provvista tkun saret, l-ammont [il-valur] taxxabbli għandu jiġi ridott għaldaqstant skond kondizzjonijet li jiġu stabbiliti mill-Istati Membri.

2.      Fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali, l-Istati Membri jistgħu jidderogaw mill-paragrafu 1.”

5        L-Artikolu 273 ta’ din l-istess direttiva jipprevedi:

“L-Istati Membri jistgħu jimponu obbligi oħrajn li jidhrulhom meħtieġa biex jiżguraw il-ġbir korrett ta’ VAT u biex ma ssirx frodi, soġġett għall-ħtieġa ta’ trattament indaqs bejn transazzjonijiet domestiċi u transazzjonijiet li jsiru bejn Stati Membri minn persuni taxxabbli u sakemm dawn l-obbligi, fin-negozju bejn Stati Membri, ma jagħtux lok għal formalitajiet konnessi mal-qsim ta’ fruntieri.

L-għażla skond l-ewwel paragrafu ma tistax tintuża biex timponi obbligi tal-fatturazzjoni addizzjonali aktar minn dawk stabbiliti fil-Kapitolu 3.”

 Id-dritt Ungeriż

6        L-Artikolu 77 tal-Általános forgalmi adóról szóló 2007. évi CXXVII. törvény (Liġi Nru CXXVII tal-2007 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali, jipprevedi kif ġej:

“(1)      F’każ ta’ kunisnna ta’ oġġetti, ta’ provvista ta’ servizzi jew ta’ akkwist intra-Komunitarju ta’ oġġetti, il-valur taxxabbli għandu jiġi mnaqqas a posteriori bl-ammont tal-korrispettiv li jkun ġie rrimborsat jew li għandu jiġi rrimborsat lil min huwa intitolat, wara t-twettiq tat-tranżazzjoni,

a)      f’każ ta’ invalidità tat-tranżazzjoni:

aa)      is-sitwazzjoni preċedenti għall-konklużjoni tat-tranżazzjoni terġa’ tiġi stabbilita, jew

ab)      it-tranżazzjoni, anki jekk invalida, tiġi ddikjarata li pproduċiet effetti matul il-perijodu qabel l-adozzjoni tad-deċiżjoni li tikkonstata din l-invalidità, jew

ac)      it-tranżazzjoni tiġi ddikjarata valida permezz tat-tneħħija ta’ vantaġġ sproporzjonat;

b)      f’każ ta’ difetti fl-eżekuzzjoni:

ba)      it-tranżazzjoni tinħall minn min huwa intitolat jew

bb)      tnaqqis tal-prezz huwa permess lil min huwa intitolat.

(2)      Il-valur taxxabbli jiġi mnaqqas a posteriori kemm

a)      f’każ ta’ rimbors tal-antiċipi minħabba l-assenza ta’ twettiq tat-tranżazzjoni;

b)      f’każ ta’ oġġetti li fuqhom ingħata depożitu, ir-rimbors tal-ammont tad-depożitu.

(3)      Il-valur taxxabbli jista’ jiġi mnaqqas a posteriori f’każ ta’ tnaqqis tal-prezz, konformement mal-Artikolu 71(1)(a) u (b), li jseħħ wara t-twettiq tat-tranżazzjoni.”

7        Is-sistema ta’ awtokorrezzjoni hija s-suġġett tal-Artikolu 49 tal-Adózás rendjéről szóló 2003. évi XCII. törvény (Liġi Nru XCII tal-2003 dwar is-sistema tat-taxxa), u l-paragrafi 1 u 3 tiegħu huma fformulati kif ġej:

“(1)      Il-persuni taxxabbli jistgħu permezz tal-prospett tat-taxxa jikkorreġġu it-taxxi, il-valur taxxabbli għal dak li jikkonċerna t-taxxa – ħlief dak li jirrigwarda imposti u tariffi – u l-ammont tal-għajnuna mill-baġit, kemm jekk stabbiliti jew jekk għadhom iridu jiġu stabbiliti. Jekk persuna taxxabbli tiskopri qabel ma jingħata bidu għal proċedura ta’ kontroll mill-awtorità fiskali li hija ma kinitx stabbilixxit il-valur taxxabbli tagħha, it-taxxa jew l-ammont tal-għajnuna mill-baġit b’mod konformi mal-liġi, jew li d-dikjarazzjoni tat-taxxa tagħha tindika, minħabba fi żball ta’ kalkolu jew ta’ kitba, il-bażi jew l-ammont tat-taxxa jew tal-għajnuna mill-baġit b’mod mhux korrett, hija tista’ temenda d-dikjarazzjoni tagħha billi twettaq awtokorrezzjoni. Il-fatt li l-persuna taxxabbli tippreżenta d-dikjarazzjoni tagħha tard u li ma tiġġustifikax id-dewmien tagħha, jew li l-awtorità fiskali tirrifjuta t-talba tagħha għal estensjoni ma hijiex ikkunsidrata bħala awtokorrezzjoni. L-awtokorrezzjoni ma hijiex ammessa jekk il-persuna taxxabbli tkun għamlet użu korrett mill-għażliet mogħtija mil-liġi u li timmodifika għażla permezz tal-awtokorrezzjoni. Il-persuna taxxabbli tista’, permezz ta’ awtokorrezzjoni, teżerċita jew jitlob benefiċċju fiskali a posteriori.

[…]

(3)      Valur taxxabbli, taxxa jew l-ammont ta’ għajnuna mill-baġit jistgħu jiġu korretti permezz ta’ awtokorrezzjoni għall-perijodu ta’ dikjarazzjoni tat-taxxa li jikkorrispondi għat-taxxa li għandha tiġi korretta, fit-terminu ta’ preskrizzjoni tad-dritt li tistabbilixxi t-taxxa u bl-applikazzjoni tar-regoli fis-seħħ fiż-żmien meta tnissel l-obbligu. L-awtokorrezzjoni tirrigwarda l-istabbiliment tal-valur taxxabbli, tat-taxxa kkonstatata, tal-ammont tal-għajnuna mill-baġit u – jekk il-liġi tipprovdi hekk – ta’ suppliment għall-awtokorrezzjoni, fuq id-dikjarazzjoni u l-ħlas simultanja tal-valur taxxabbli kkorreġut, tat-taxxa kkorreġuta, tal-għajnuna mill-baġit kif ukoll tas-suppliment, jew fuq it-talba għal rimbors tat-taxxa jew għal għajnuna mill-baġit. Il-fatt li taxxa fuq il-valur miżjud għandha tiġi korretta wara l-emenda ta’ deċiżjoni mill-awtorità doganali li tiffissa t-taxxa fuq l-importazzjoni ta’ oġġett ma hijiex kkunsidrata bħala awtokorrezzjoni. Jekk l-awtorità doganali temenda sussegwentement id-deċiżjoni tagħha li tiffissa t-taxxa fuq l-importazzjoni ta’ oġġett, id-dikjarazzjoni tax-xahar li fih seħħ il-ħlas għandu jindika din l-emenda.”

 Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

8        Lombard, kumpannija Ungeriża li tipprovdi servizzi ta’ finanzjament, ikkonkludiet tliet kuntratti ta’ leasing tat-tip close-end li jinvolvu diversi assi immobbli. Fid-data tal-konsenja fiżika tal-oġġetti kkonċernati, rispettivament fix-xhur ta’ April 2006, Frar 2007 u Mejju 2008, din il-kumpannija ffatturat il-kirjiet kollha, VAT inkluż, lill-kerrejja u, f’dan il-każ, tnissel l-obbligu tagħha li tħallas il-VAT.

9        Fix-xhur ta’ Novembru 2007, Diċembru 2008 u Novembru 2009, Lombard temmet il-kuntratti ta’ leasing inkwistjoni minħabba n-nuqqas ta’ ħlas parzjali tal-ammonti dovuti u ħadet lura l-proprjetà kkonċernata. Konsegwentement, matul is-snin 2010 u 2011, Lombard ħarġet fatturi korretti li fihom naqset il-valur taxxabbli meta mqabbel mal-fatturi oriġinali u naqset din id-differenza mir-riżultat tal-VAT li kellha tħallas fix-xhur ta’ Frar, Marzu u Mejju 2011.

10      Fil-kuntest ta’ kontroll tad-dikjarazzjonijiet tal-VAT għall-perijodu minn Jannar sa Lulju 2011, l-awtorità fiskali tal-ewwel livell ikkonstatat differenzi fir-rigward ta’ Lombard u għaldaqstant imponiet multa u kkalkolat l-interessi moratorji.

11      Id-direttorat tal-appelli, adit minn Lombard, ikkonferma din id-deċiżjoni u indika li, konformement mal-Artikolu 77 tal-Liġi Nru CXXVII tal-2007 dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud, fil-verżjoni tagħha applikabbli fil-kawża prinċipali, it-tnaqqis tal-valur taxxabbli kien ikun biss possibbli wara awtokorrezzjoni. Dan ir-rekwiżit huwa konformi mal-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT minħabba li din id-dispożizzjoni tagħti lill-Istati Membri l-possibbiltà li jiddeterminaw il-kundizzjonijiet li taħthom jitnaqqas il-valur taxxabbli. Fi kwalunkwe każ, ix-xoljiment ta’ kuntratt għal nuqqas ta’ ħlas jew ħlas tard jista’ jiġi kkunsidrat bħala każ ta’ nuqqas ta’ ħlas skont l-Artikolu 90(2) tad-Direttiva dwar il-VAT, li jippermetti lill-Istati Membri jeskludu t-tnaqqis tal-valur taxxabbli f’każ bħal dan.

12      Fir-rikors tagħha kontra d-deċiżjoni tad-direttorat tal-appelli, Lombard issostni li, fil-każ ta’ ħall ta’ kuntratt ta’ kunsinna ta’ oġġetti, l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT ma jippermettix lill-Istati Membri jiċħdu d-dritt għal tnaqqis tal-valur taxxabbli. Fil-fatt, għall-finijiet tal-applikazzjoni ta’ din id-dispożizzjoni li, barra minn hekk, għandha effett dirett, ir-raġuni wara l-ħall tal-kuntratti inkwistjoni, jiġifieri, f’dan il-każ, in-nuqqas ta’ ħlas tal-korrispettiv, ma huwiex rilevanti.

13      F’dan ir-rigward, il-qorti tar-rinviju tirrileva li Lombard ikkonkludiet dawn il-kuntratti ta’ leasing tat-tip close-end li jipprevedu li, fl-iskadenza tagħhom, il-kerrejja kellhom jakkwistaw is-sjieda inkwistjoni. Konsegwentement, dawn it-tranżazzjonijiet ġew ikklassifikati bħala “provvisti ta’ oġġetti” għal skopijiet ta’ VAT, li saru dovuti fid-data li fiha l-oġġetti inkwistjoni kienu fiżikament ikkonsenjati lill-kerrejja.

14      Barra minn hekk, din il-qorti tispjega li, fil-każ fejn il-kerrej ma jistax jew ma jixtieqx ikompli jħallas il-kera, it-tranżazzjoni tkun itterminata. F’każ bħal dan ta’ kuntratti suċċessivi, ma huwiex possibbli li tiġi kkostitwita mill-ġdid is-sitwazzjoni li kienet teżisti qabel il-konklużjoni tat-tranżazzjoni peress li d-dritt li jintuża l-oġġett taħt leasing ġie ttrasferit u ma jistax jiġi rritornat, iżda l-partijiet jistgħu jaqblu li, f’każ bħal dan, huma jikkunsidraw li l-kuntratt kellu effetti sakemm it-tranżazzjoni tkun ġiet itterminata. Għal dak li jikkonċerna l-kuntratti ta’ leasing inkwistjoni fil-kawża prinċipali, is-suġġett tagħhom kien ġie materjalment mogħti, iżda, minħabba fix-xoljiment ta’ dan il-kuntratt, it-trasferiment tas-sjieda taħt id-dritt ċivili ma seħħx.

15      F’dan ir-rigward, din il-qorti tqis li jirriżulta mis-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Álmos Agrárkülkereskedelmi (C-337/13, EU:C:2014:328, punt 28) li l-Artikolu 90 tad-Direttiva dwar il-VAT ma jipprekludix dispożizzjoni nazzjonali li, skont l-eżenzjoni prevista fil-paragrafu 2 ta’ dan l-artikolu, teskludi t-tnaqqis fuq il-valur taxxabbli tal-VAT fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas tal-prezz.

16      Madankollu, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk sitwazzjoni li fiha l-persuna li tagħti b’kera ma tistax titlob iktar il-ħlas tal-kera, minħabba x-xoljiment tal-kuntratt ta’ leasing dovut għal nuqqas ta’ eżekuzzjoni tal-kera mill-kerrej, taqax taħt il-kunċett ta’ “ħall” użat fl-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT. Hija tistaqsi jekk, skont il-każ, id-deroga prevista fl-Artikolu 90(2) ta’ din id-direttiva jistax madankollu japplika.

17      Barra minn hekk, il-qorti tar-rinviju tqis li r-regoli nazzjonali li jirregolaw l-implementazzjoni tad-dritt għal tnaqqis tal-valur taxxabbli jmorru kontra l-prinċipju ta’ newtralità fiskali. Fil-fatt, huma jipprovdu terminu ta’ preskrizzjoni li ma jippermettix li tittieħed inkunsiderazzjoni l-possibbiltà li x-xoljiment ta’ kuntratt ta’ leasing tat-tip close-end jista’ jseħħ wara l-iskadenza ta’ dan it-terminu. F’każ bħal dan, il-parti tat-taxxa li diġà ġiet iffatturata, iddikjarata u mħallsa u li l-kerrej ma rrimborsax, tikkostitwixxi spiża ġenwina għall-persuna li tagħti b’kera, li tkun inkompatibbli mal-istess prinċipju ta’ newtralità fiskali.

18      F’dawn iċ-ċirkustanzi, is-Szegedi Közigazgatási és Munkaügyi Bíróság (qorti amministrattiva u tax-xogħol ta’ Szeged, l-Ungerija) iddeċidiet li tissospendi l-proċedura u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari segwenti:

“1)      Il-kunċett ta’ “kanċellazzjoni” [ħall] użat fl-Artikolu 90(1) tad-Direttiva [dwar il-VAT], għandu jiġi interpretat fis-sens li jinkludi l-każ fejn, fil-kuntest ta’ kuntratt ta’ leasing tat-tip close-end il-persuna li tagħti b’kera […] f’kuntratt ta’ leasing […] ma jistax iktar jitlob il-ħlas tal-kera mingħand il-kerrej minħabba l-fatt li xolja l-kuntratt ta’ leasing minħabba nuqqas ta’ eżekuzzjoni ta’ dan il-kuntratt mill-kerrej?

2)      Fil-każ ta’ risposta fl-affermattiv, il-kerrej [il-persuna li tagħti b’kera] għandu d-dritt li jnaqqas il-bażi [valur] taxxabbli skont l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva tal-VAT anki fil-każ fejn il-leġiżlatur nazzjonali, li jkun qed jagħmel użu mill-possibbiltà offerta mill-Artikolu 90(2) tad-Direttiva, ma jippermettix it-tnaqqis tal-valur taxxabbli fil-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali?”

 Fuq id-domandi preliminari

 Fuq l-ewwel domanda

19      Permezz tal-ewwel domanda, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-kunċett ta’ “ħall” użat fl-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT għandux jiġi interpretat fis-sens li jinkludi l-każ fejn, fil-kuntest ta’ kuntratt ta’ leasing tat-tip close-end, il-persuna li tagħti b’kera ma tistax iktar titlob il-ħlas tal-kera mingħand il-kerrej minħabba l-fatt li xolja l-kuntratt ta’ leasing minħabba nuqqas ta’ eżekuzzjoni ta’ dan il-kuntratt mill-kerrej.

20      Għandu jiġi mfakkar li l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi t-tnaqqis tal-valur taxxabbli f’każ ta’ kanċellazzjoni, ta’ xoljiment, ta’ ħall, ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali jew fejn il-prezz hu mnaqqas wara li l-provvista tkun saret.

21      F’dan ir-rigward, jirriżulta minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, li d-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni għandhom jiġu interpretati u applikati b’mod uniformi, fid-dawl tal-verżjonijiet stabbiliti fil-lingwi kollha tal-Unjoni Ewropea. Fil-każ ta’ nuqqas ta’ qbil bejn id-diversi verżjonijiet lingwistiċi ta’ test tad-dritt tal-Unjoni, id-dispożizzjoni inkwistjoni għandha tiġi interpretata fid-dawl tal-istruttura ġenerali u tal-iskop tal-leġiżlazzjoni li tagħha tikkostitwixxi element (sentenza tas-17 ta’ Mejju 2017, ERGO Poist’ovňa, C-48/16, EU:C:2017:377, punt 37).

22      Fir-rigward tat-termini tal-kanċellazzjoni, tax-xoljiment u tal-ħall, għandu jiġi rrilevat li l-maġġoranza tal-verżjonijiet lingwistiċi ta’ din id-dispożizzjoni, fosthom il-verżjonijiet bil-Ġermaniż u bil-Franċiż, isemmu dawn it-tliet każijiet, filwaqt li oħrajn, bħall-verżjonijiet bl-Ingliż u bl-Ungeriż, isemmu biss żewġ ipoteżijiet.

23      Hekk kif ġie rrilevat mill-Kummissjoni Ewropea, l-użu fl-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT tat-termini ta’ kanċellazzjoni, xoljiment u ħall, b’mod partikolari fil-verżjonijiet bil-Ġermaniż u bil-Franċiż, jistgħu jiġu spjegati mir-rieda li jkunu wkoll koperti kemm il-każ ta’ kanċellazzjoni retroattiva (ex tunc) kif ukoll ta’ dik fil-futur (ex nunc).

24      It-termini “elállás” u “teljesítés meghiúsulása” fil-verżjoni bl-Ungeriż ta’ dan l-artikolu ma jipprekludux tali interpretazzjoni minħabba li jirreferu, rispettivament, għat-tmiem retroattiv ta’ kuntratt u għat-terminazzjoni ta’ tranżazzjoni.

25      Din l-interpretazzjoni tal-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT tikkorrispondi, fi kwalunkwe każ, għall-istruttura ġenerali u l-għan imfittex minn din id-dispożizzjoni.

26      Kif jirriżulta mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, fil-każijiet li jirrigwardaw l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT, l-Istati Membri għandhom l-obbligu li jnaqqsu l-valur taxxabbli u, għaldaqstant, l-ammont tal-VAT dovuta mill-persuna taxxabbli kull darba li, wara l-konklużjoni ta’ tranżazzjoni, parti mill-korrispettiv jew il-korrispettiv kollu ma jiġix rċevut mill-persuna taxxabbli. Din id-dispożizzjoni tikkostitwixxi l-espressjoni ta’ prinċipju fundamentali tad-Direttiva dwar il-VAT, li jgħid li l-valur taxxabbli huwa kkostitwit mill-korrispettiv rċevut realment u li l-korollarju tiegħu jikkonsisti fil-fatt li l-amministrazzjoni fiskali ma tkunx tista’ tiġbor, bħala VAT, ammont superjuri minn dak miġbur mill-persuna taxxabbli (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 22).

27      Madankollu, il-paragrafu 2 tal-imsemmi Artikolu 90 jippermetti lill-Istati Membri li jidderogaw mir-regola msemmija iktar ’il fuq f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali tal-prezz tat-tranżazzjoni (sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 23).

28      Din id-deroga, li hija strettament limitata għall-każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali tal-prezz tat-tranżazzjoni, hija bbażata fuq l-idea li n-nuqqas ta’ ħlas tal-korrispettiv jista’, f’ċerti ċirkustanzi u minħabba s-sitwazzjoni ġuridika eżistenti fl-Istat Membru kkonċernat, tkun diffiċli li tiġi vverifikata jew tkun biss provviżorja (ara, b’analoġija, is-sentenza tat-3 ta’ Lulju 1997, Goldsmiths, C-330/95, EU:C:1997:339, punt 18).

29      Fil-fatt, kuntrarjament għall-ħall jew il-kanċellazzjoni tal-kuntratt, is-sitwazzjoni ta’ nuqqas ta’ ħlas tal-prezz tax-xiri ma tqegħedx lill-partijiet lura fis-sitwazzjoni oriġinali tagħhom. Jekk in-nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali tal-prezz tax-xiri jseħħ mingħajr ma kien hemm ħall jew kanċellazzjoni tal-kuntratt, ix-xerrej jibqa’ responsabbli għall-prezz miftiehem u l-bejjiegħ, anki jekk ma jibqax il-proprjetarju tal-oġġett, jibqa’ dejjem bħala prinċipju l-kreditur, u għandu dritt li jinvoka dan il-fatt f’qorti. Madankollu, peress li ma jistax jiġi eskluż li tali dejn isir fil-fatt definittivament irrekuperabbli, il-leġiżlatur tal-Unjoni kellu l-intenzjoni li jagħti lil kull Stat Membru l-għażla li jiddetermina jekk is-sitwazzjoni ta’ nuqqas ta’ ħlas tal-prezz tax-xiri tagħti d-dritt għal tnaqqis tal-valur taxxabbli kif xieraq taħt il-kundizzjonijiet li jistabbilixxi huwa stess, jew ukoll jekk tali tnaqqis ma jkunx permess f’din is-sitwazzjoni (sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 25).

30      Minn dak li ntqal iktar ’il fuq jirriżulta li n-nuqqas ta’ ħlas huwa kkaratterizzat mill-inċertezza inerenti għan-natura mhux finali tiegħu.

31      Min-naħa l-oħra, it-termini ta’ kanċellazzjoni, ta’ xoljiment u ta’ ħall, imsemmija fl-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT, jirreferu għal sitwazzjonijiet fejn, bħala riżultat ta’ kanċellazzjoni retroattiva, jew ta’ xoljiment, li jirrigwarda biss il-futur, l-obbligu tad-debitur li jħallas id-dejn tiegħu huwa jew kompletament mitluf jew iffissat f’livell definittiv speċifiku, bil-konsegwenzi li jirriżulta minn dan għall-kreditur.

32      F’dan ir-rigward, jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju li, fil-kawża prinċipali, parti f’kuntratt ta’ leasing tat-tip close-end temmet definittivament dan il-kuntratt li ġie xolt. Konsegwentement, l-oġġetti mikrija ttieħdu lura mill-persuna li tagħti b’kera li ma setgħet qatt titlob il-ħlas tal-kera lill-kerrej u dan tal-aħħar ma kienx akkwista s-sjieda ta’ dawn l-oġġetti. Barra minn hekk, ma jirriżulta minn l-ebda prova prodotta quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja li r-realtà ta’ dawn it-tranżazzjonijiet kienet ġiet ikkontestata.

33      Sa fejn sitwazzjoni bħal din hija kkaratterizzata mit-tnaqqis definittiv tal-korrispettiv inizjalment dovut minn parti f’kuntratt, hija ma tistax tiġi deskritta bħala “nuqqas ta’ ħlas” fis-sens tal-Artikolu 90(2) tad-Direttiva dwar il-VAT, iżda għandha tikkostitwixxi kanċellazzjoni, xoljiment jew ħall fis-sens tal-paragrafu 1 ta’ dan l-artikolu.

34      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għall-ewwel domanda għandha tkun li l-kunċetti ta’ “kanċellazzjoni”, ta’ “xoljiment” u ta’ “ħall” użati fl-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT għandhom jiġu interpretati fis-sens li jinkludu l-każ fejn, fil-kuntest ta’ kuntratt ta’ leasing tat-tip close-end, il-persuna li tagħti b’kera ma tistax iktar titlob il-ħlas tal-kera mingħand il-kerrej minħabba l-fatt li xolja l-kuntratt ta’ leasing minħabba nuqqas ta’ eżekuzzjoni ta’ dan il-kuntratt mill-kerrej.

 Fuq it-tieni domanda

35      Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi essenzjalment jekk, fil-każ li kuntratt ta’ leasing intemm definittivament minħabba n-nuqqas ta’ ħlas tal-pagamenti dovuti mill-kerrej, il-persuna li tagħti b’kera tista’ tinvoka l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT, fil-konfront ta’ Stat Membru sabiex tikseb it-tnaqqis tal-valur taxxabbli tal-VAT, minkejja li d-dritt nazzjonali applikabbli, minn naħa, jikklassifika tali każ bħala “nuqqas ta’ ħlas” fis-sens tal-paragrafu 2 ta’ dan l-artikolu u, min-naħa l-oħra, ma jippermettix tnaqqis tal-valur taxxabbli f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas.

36      Għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, fil-każijiet kollha fejn id-dispożizzjonijiet ta’ direttiva jidhru, mill-aspett tal-kontenut tagħhom, inkundizzjonati u suffiċjentement preċiżi, l-individwi jistgħu jinvokawhom quddiem il-qrati nazzjonali kontra l-Istat, jew meta dan tal-aħħar ikun naqas milli jittrasponi d-direttiva fid-dritt nazzjonali fit-termini previsti jew meta dan ikun ittrasponiha b’mod inkorrett. Dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni hija inkundizzjonata meta din tistabbilixxi obbligu li ma huwa kkwalifikat b’ebda kundizzjoni u lanqas ma huwa suġġett, fl-implementazzjoni jew fl-effetti tiegħu, għat-teħid ta’ xi miżura mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni jew mill-Istati Membri (ara s-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punti 31 u 32).

37      F’dan il-każ, l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi li, fil-każ ikkonċernat, il-valur taxxabbli huwa mnaqqas kif xieraq fil-kundizzjonijiet iddeterminati mill-Istati Membri.

38      Minkejja li din id-dispożizzjoni tħalli lill-Istati Membri ċertu marġni ta’ diskrezzjoni meta jistabbilixxu l-miżuri li jippermettulhom jiddeterminaw l-ammont tat-tnaqqis, dan il-fatt ma jaffettwax, madankollu, in-natura preċiża u inkundizzjonata tal-obbligu li jintlaqa’ t-tnaqqis tal-valur taxxabbli fil-każijiet imsemmija f’dan l-artikolu. Dan tal-aħħar għaldaqstant jissodisfa l-kundizzjonijiet sabiex jipproduċi effett dirett (sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 34).

39      Huwa minnu, li hekk kif ġie mfakkar fil-punt 72 ta’ din is-sentenza, dan il-paragrafu 2 tal-Artikolu 90 jippermetti lill-Istati Membri li jidderogaw mir-regola msemmija iktar ’il fuq f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas totali jew parzjali tal-prezz tat-tranżazzjoni. Għalhekk, il-persuni taxxabbli ma jistgħux jinvokaw, abbażi tal-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT, dritt għat-tnaqqis tal-valur taxxabbli għall-VAT f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas tal-prezz jekk l-Istat Membru kkonċernat kellu l-intenzjoni li japplika d-deroga prevista fl-Artikolu 90(2) tal-imsemmija direttiva (ara s-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 23).

40      Madankollu, hekk kif jirriżulta mill-punti 29 sa 33 ta’ din is-sentenza, att ta’ xoljiment li permezz tiegħu parti f’kuntratt ta’ leasing tat-tip close-end temmet definittivament dan il-kuntratt iwassal għat-tnaqqis definittiv tal-kreditu li kien oriġinarjament dovut mill-kerrej. Tali att ma jistax jiġi deskritt bħala “nuqqas ta’ ħlas” fis-sens tal-Artikolu 90(2) tad-Direttiva dwar il-VAT, iżda jikkostitwixxi kanċellazzjoni, xoljiment jew ħall fis-sens tal-paragrafu 1 ta’ dan l-artikolu.

41      Barra minn hekk, sa fejn il-qorti tar-rinviju qed tistaqsi dwar il-formalitajiet li jista’ jkun suġġett għalihom l-eżerċizzju ta’ dan id-dritt għal tnaqqis tal-valur taxxabbli, għandu jitfakkar li, skont l-Artikolu 273 tad-Direttiva dwar il-VAT, l-Istati Membri jistgħu jipprovdu għall-obbligi li jikkunsidraw bħala neċessarji sabiex jiżguraw il-ġbir eżatt tal-VAT u sabiex jevitaw il-frodi, bil-kundizzjoni b’mod partikolari li din il-kapaċità ma tiġix użata sabiex timponi obbligi ta’ fatturazzjoni supplimentari għal dik stabbilita fil-Kapitolu 3 ta’ din id-direttiva (sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 36).

42      Peress li, ħlief għal-limiti stabbiliti minnhom, id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 90(1) u tal-Artikolu 273 tad-Direttiva dwar il-VAT la jippreċiżaw il-kundizzjonijiet u lanqas l-obbligi li l-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu, għandu jiġi kkonstatat li dawn id-dispożizzjonijiet jagħtu lil dawn tal-aħħar marġni ta’ diskrezzjoni, b’mod partikolari, fir-rigward tal-formalitajiet li l-persuni taxxabbli għandhom jissodisfaw quddiem l-awtoritajiet fiskali tal-imsemmija Stati sabiex ikunu jistgħu jnaqqsu l-valur taxxabbli (sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 37).

43      Madankollu, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li miżuri ta’ natura tali sabiex jiġu evitati l-frodi jew l-evażjoni fiskali jistgħu, bħala prinċipju, jidderogaw mill-osservanza tar-regoli dwar il-valur taxxabbli biss fil-limitu ta’ dak li huwa strettament meħtieġ sabiex jintlaħaq dan l-għan speċifiku. Fil-fatt, huma għandhom jaffettwaw l-inqas possibbli l-għanijiet u l-prinċipji tad-Direttiva dwar il-VAT u ma jistgħux, għalhekk, jiġu użati b’mod li jqiegħdu f’dubju n-newtralità tal-VAT (sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 38).

44      Konsegwentement, il-formalitajiet li għandhom jiġu ssodisfatti mill-persuni taxxabbli sabiex jeżerċitaw, quddiem l-awtoritajiet fiskali, id-dritt li jsir tnaqqis tal-valur taxxabbli tal-VAT għandhom ikunu limitati għal dawk li jippermettu li jiġġustifikaw li, sussegwentement għall-konklużjoni tat-tranżazzjoni, parti mill-korrispettiv jew il-korrispettiv kollu ma jiġix miġbur definittivament. F’dan ir-rigward huma l-qrati nazzjonali li għandhom jivverifikaw li dan huwa l-każ ta’ formalitajiet mitluba mill-Istat Membru kkonċernat (sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi, C-337/13, EU:C:2014:328, punt 39).

45      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għat-tieni domanda għandha tkun li, fil-każ li kuntratt ta’ leasing intemm definittivament minħabba n-nuqqas ta’ ħlas tal-pagamenti dovuti mill-kerrej, il-persuna li tagħti b’kera tista’ tinvoka l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva dwar il-VAT fil-konfront ta’ Stat Membru sabiex tikseb it-tnaqqis tal-valur taxxabbli tal-VAT, minkejja li d-dritt nazzjonali applikabbli, minn naħa, jikklassifika tali każ bħala “nuqqas ta’ ħlas” fis-sens tal-paragrafu 2 ta’ dan l-artikolu u, min-naħa l-oħra, ma jippermettix tnaqqis tal-valur taxxabbli f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas.

 Fuq l-ispejjeż

46      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Is-Sitt Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

1)      Il-kunċetti ta’ “kanċellazzjoni”, ta’ “xoljiment” u ta’ “ħall” użati fl-Artikolu 90(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE, tat-28 ta’ Novembru 2006, dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, għandhom jiġu interpretati fis-sens li jinkludu l-każ fejn, fil-kuntest ta’ kuntratt ta’ leasing tat-tip close-end, il-persuna li tagħti b’kera ma tistax iktar titlob il-ħlas tal-kera mingħand il-kerrej minħabba l-fatt li xolja l-kuntratt ta’ leasing minħabba nuqqas ta’ eżekuzzjoni ta’ dan il-kuntratt mill-kerrej.

2)      Fil-każ li kuntratt ta’ leasing intemm definittivament minħabba n-nuqqas ta’ ħlas tal-pagamenti dovuti mill-kerrej, il-persuna li tagħti b’kera tista’ tinvoka l-Artikolu 90(1) tad-Direttiva 2006/112 fil-konfront ta’ Stat Membru sabiex tikseb it-tnaqqis tal-valur taxxabbli tat-taxxa fuq il-valur miżjud, minkejja li d-dritt nazzjonali applikabbli, minn naħa, jikklassifika tali każ bħala “nuqqas ta’ ħlas” fis-sens tal-paragrafu 2 ta’ dan l-artikolu u, min-naħa l-oħra, ma jippermettix tnaqqis tal-valur taxxabbli f’każ ta’ nuqqas ta’ ħlas.

Firem

*      Lingwa tal-kawża: l-Ungeriż.