Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Għaxar Awla)

28 ta’ Ġunju 2018 ( *1 )

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Ftehim bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, minn naħa waħda, u l-Konfederazzjoni Svizzera, min-naħa l-oħra, dwar il-moviment liberu tal-persuni – Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti – Regolament (KE) Nru 883/2004 – Anness XI, Taqsima ‘Spanja’, punt 2 – Pensjoni tal-irtirar – Metodu ta’ kalkolu – Ammont teoretiku – Bażi ta’ kontribuzzjoni rilevanti – Ftehim Speċjali – Għażla tal-bażi ta’ kontribuzzjoni – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tobbliga lill-ħaddiem jikkontribwixxi skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima”

Fil-Kawża C-2/17,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mit-Tribunal Superior de Justicia de Galicia (il-Qorti Superjuri tal-Ġustizzja ta’ Galicia, Spanja), permezz ta’ deċiżjoni tat-13 ta’ Diċembru 2016, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-2 ta’ Jannar 2017, fil-proċedura

Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS)

vs

Jesús Crespo Rey,

fil-preżenza ta’,

Tesorería General de la Seguridad Social,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Għaxar Awla),

komposta minn E. Levits, President tal-Awla, M. Berger u F. Biltgen (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: E. Tanchev,

Reġistratur: L. Carrasco Marco, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-14 ta’ Diċembru 2017,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

għall-Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS), minn A. R. Trillo García u A. Alvarez Moreno, letrados,

għall-Gvern Spanjol, minn V. Ester Casas, bħala aġent,

għall-Kummissjoni Ewropea, minn S. Pardo Quintillán kif ukoll minn D. Martin u J. Tomkin, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni, meħuda wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li l-kawża tinqata’ mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 883/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ April 2004 dwar il-kordinazzjoni ta’ sistemi ta’ sigurtà soċjali (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 5, p. 72), kif emendat bir-Regolament (KE) Nru 988/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Settembru 2009 (ĠU 2009, L 284, p. 423) (iktar ’il quddiem ir-“Regolament Nru 883/2004”).

2

Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn l-Instituto Nacional de la Seguridad Social (INSS) (l-Istitut Nazzjonali tas-Sigurtà Soċjali (INSS), Spanja), u t-Tesorería General de la Seguridad Social (it-Teżorerija Ġenerali tas-Sigurtà Soċjali, Spanja) u Jesús Crespo Rey, dwar il-kalkolu tal-pensjoni tal-irtirar ta’ dan tal-aħħar.

Il-kuntest ġuridiku

Il-ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni

3

Skont l-Artikolu 1(a) u (d), il-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni konkluż bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, minn naħa waħda, u l-Konfederazzjoni Żvizzera, min-naħa l-oħra, iffirmat fil-Lussemburgu fil-21 ta’ Ġunju 1999 (ĠU 2009, L 353, p. 71, iktar ’il quddiem il-“Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni”) għandu l-għan li jingħata, għall-benefiċċju taċ-ċittadini tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea u tal-Isvizzera, dritt ta’ dħul, ta’ residenza, ta’ aċċess għal xogħol bħala persuni impjegati, ta’ stabbiliment bħala persuni li jaħdmu għal rashom u d-dritt li joqogħdu fit-territorju tal-partijiet kontraenti kif ukoll li jingħataw l-istess kundizzjonijiet ta’ għajxien, ta’ impjieg u ta’ xogħol bħal dawk mogħtija liċ-ċittadini nazzjonali.

4

L-Artikolu 2 ta’ dan il-ftehim jipprevedi li ċ-ċittadini ta’ parti kontraenti li jirrisjedu legalment fit-territorju ta’ parti kontraenti oħra ma għandhomx, fl-applikazzjoni ta’ u skont id-dispożizzjonijiet tal-Annessi I, II u III tal-imsemmi ftehim, jiġu ddiskriminati minħabba n-nazzjonalità tagħhom.

5

Skont l-Artikolu 8 tal-istess ftehim:

“[I]l-Partijiet Kontraenti għandhom jipprovdu, skond l-Anness II, għall-koordinazzjoni tas-sistemi ta’ sigurtà soċjali bl-għan li:

a)

jiġi żgurat trattament ugwali;

b)

tiġi ddeterminata l-leġislazzjoni applikabbli;

c)

tinħoloq aggregazzjoni, sabiex jiġi miksub u miżmum id-dritt għall-benefiċċji, u jiġu kkalkolati tali benefiċċji, b’kont meħud, mil-liġijiet nazzjonali tal-pajjiżi kkonċernati, tal-perjodi kollha;

d)

jitħallsu l-benefiċċji lill-persuni residenti fit-territorju tal-Partijiet Kontraenti;

e)

titrawwem assistenza u koperazzjoni amministrattiva reċiproka bejn l-awtoritajiet u l-istituzzjonijiet.”

6

L-Artikolu 9(1) u (2) tal-Anness I tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni, intitolat “Trattament ugwali”, jipprovdi:

“1.   Persuna impjegata li tkun ċittadina ta’ Parti Kontraenti ma tistax tiġi trattata b’mod differenti fit-territorju tal-Parti Kontraenti l-oħra, minħabba n-nazzjonalità tagħha, minn ċittadini impjegati fir-rigward tal-kondizzjonijiet tal-impjieg u tax-xogħol, speċjalment fir-rigward tal-paga, tat-tkeċċija, jew tal-għoti lura tal-post jew tal-impjieg jekk issir qiegħda.

2.   Persuna impjegata u l-membri tal-familja tagħha li jissemmew fl-Artikolu 3 ta’ dan l-Anness għandhom igawdu l-istess konċessjonijiet fiskali u l-istess benefiċċji soċjali bħaċ-ċittadini impjegati u bħall-membri tal-familja tagħhom.”

7

L-Anness II tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni, intitolat “Koordinazzjoni tal-iskemi tas-sigurtà soċjali”, ġiet modifikata bl-anness tad-Deċiżjoni Nru 1/2012 tal-Kumitat Konġunt stabbilit skont il-Ftehim, tal-31 ta’ Marzu 2012 (ĠU 2012, L 103, p. 51).

8

Skont l-Artikolu 1 tal-Anness II tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni, kif emendat bl-Anness tad-Deċiżjoni Nru 1/2012:

“1.   Il-partijiet kontraenti jaqblu, fir-rigward tal-koordinazzjoni tal-iskemi tas-sigurtà soċjali, li japplikaw bejniethom l-atti legali tal-Unjoni Ewropea li għalihom qiegħda ssir referenza u kif emendati, bis-Sezzjoni A ta’ dan l-Anness, jew ir-regoli ekwivalenti għal dawn l-atti.

2.   [Il-kliem] ‘Stat(i) Membru/i’ inkluż fl-atti legali msemmija fis-sezzjoni A ta’ dan l-Anness għandu jinftiehem li jinkludi lill-Isvizzera flimkien mal-Istati koperti mill-atti legali rilevanti tal-Unjoni Ewropea.”

9

Is-Sezzjoni A tal-Anness II tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni, fil-verżjoni emendata tiegħu, telenka l-“atti legali msemmija”, li fosthom hemm, b’mod partikolari, ir-Regolament Nru 833/2004.

Ir-Regolament Nru 883/2004

10

L-Artikolu 52(1) tar-Regolament Nru 833/2004, intitolat “Għoti ta’ benefiċċji”, li jagħmel parti mit-Titolu III tiegħu, dwar id-dispożizzjonijiet speċjali applikabbli għall-partijiet differenti ta’ benefiċċji, u b’mod partikolari mill-Kapitolu 5, iddedikat għall-“pensjonijiet ta’ l-età u tas-superstiti”, jipprovdi:

“L-istituzzjoni kompetenti għandha tikkalkula l-ammont tal-benefiċċju li jkollu jingħata:

a)

taħt il-leġislazzjoni applikata minnha, meta l-kondizzjonijiet għall-intitolar għal benefiċċji kienu sodisfatti b’mod esklużiv taħt liġi nazzjonali biss (benefiċċju indipendenti);

b)

billi tasal għal ammont teoretiku u mbagħad għal ammont attwali (benefiċċju pro rata), kif ġej:

i)

l-ammont teoretiku tal-benefiċċju huwa daqs il-benefiċċju li l-persuna konċernata tista’ titlob jekk il-perjodi kollha ta’ assigurazzjoni jew/u ta’ residenza li kienu magħmula taħt il-leġislazzjonijiet ta’ l-Istati Membri l-oħra kienu magħmula taħt il-leġislazzjoni applikata minnha fil-jum ta’ l-għoti tal-benefiċċju. Jekk, taħt din il-leġislazzjoni, l-ammont ma jiddependix mit-tul tal-perjodi magħmula, dak l-ammont għandu jitqies bħala l-ammont teoretiku;

ii)

l-istituzzjoni kompetenti għandha imbagħad tistabbilixxi l-ammont attwali tal-benefiċċju pro rata billi tapplika għall-ammont teoretiku il-proporzjoni bejn it-tul tal-perjodi magħmula qabel immaterjalizza ruħu r-riskju taħt il-leġislazzjoni applikata minnha u t-tul totali tal-perjodi magħmula qabel il-materjalizzazzjoni tar-riskju taħt il-leġislazzjonijiet ta’ l-Istati Membri kollha konċernati.”

11

L-Artikolu 56 ta’ dan ir-regolament, li jinsab fl-istess Kapitolu 5, intitolat “Dispożizzjonijiet addizzjonali dwar il-kalkulazzjoni ta’ benefiċċji”, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

“Għall-kalkulazzjoni ta’ l-ammonti teoretiċi u pro rata msemmija fl-Artikolu 52(1)(b), għandhom japplikaw dawn ir-regoli li ġejjin:

[…]

(ċ)

jekk il-leġislazzjoni ta’ Stat Membru titlob li l-benefiċċji għandhom ikunu ikkalkulati fuq il-bażi ta’ dħul, kontribuzzjonijiet, bażijiet ta’ kontribuzzjonijiet, żidiet, dħul, ammonti oħra jew taħlita ta’ aktar minn waħda minnhom (medja, proporzjon, fissa jew ikkreditata), l-istituzzjoni kompetenti għandha:

i)

tiddetermina l-bażi għall-kalkulazzjoni tal-benefiċċji skond il-perjodi ta’ assigurazzjoni magħmula taħt il-leġislazzjoni applikata minnha biss;

ii)

tuża, sabiex tiddetermina l-ammont li għandu jkun ikkalkulat skond il-perjodi ta’ assigurazzjoni u/jew residenza magħmula taħt il-leġislazzjoni ta’ l-Istati Membri l-oħra, l-istess elementi determinati jew reġistrati għall-perjodi ta’ assigurazzjoni magħmula taħt il-leġislazzjoni applikata minnha;

u dan fejn meħtieġ skond il-proċeduri stabbiliti fl-Anness XI għall-Istat Membru konċernat;

[...]”.

12

L-Anness XI tal-imsemmi regolament, bit-titolu “Dispożizzjonijiet speċjali għall-applikazzjoni tal-liġijiet tal-Istati Membri” huwa maħsub biex jieħu kont tal-partikolaritajiet tad-diversi sistemi ta’ sigurtà soċjali tal-Istati Membri sabiex tiġi ffaċilitata l-applikazzjoni tar-regoli dwar il-koordinazzjoni tas-sistemi ta’ sigurtà soċjali. Mill-premessa 3 tar-Regolament Nru 988/2009 jirriżulta li għadd ta’ Stati Membri talbu l-inklużjoni ta’ inserzjonijiet li jikkonċernaw l-applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni tas-sigurtà soċjali tagħhom u pprovdew lill-Kummissjoni bi spjegazzjonijiet legali u prattiċi tal-leġiżlazzjoni u s-sistemi tagħhom.

13

Fl-Anness XI, it-taqsima “Spanja”, punt 2, tar-Regolament Nru 883/2004 jipprovdi:

“a)

Taħt l-Artikolu 56(1)(c) ta’ dan ir-Regolament, il-kalkolu tal-benefiċċju teoretiku Spanjol għandu jsir abbażi tal-kontribuzzjonijiet attwali tal-persuna matul is-snin li jiġu immedjatament qabel il-ħlas tal-aħħar kontribuzzjoni tas-sigurtà soċjali Spanjola. Fejn, fil-kalkolu tal-ammont bażiku għall-pensjoni, perijodi ta’ assigurazzjoni u/jew ta’ residenza taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Stati Membri oħra jkollhom jittieħdu inkonsiderazzjoni, il-bażi tal-kontribuzzjoni fi Spanja li tiġi l-eqreb fiż-żmien għall-perijodi ta’ referenza għandha tintuża għall-perijodi msemmija qabel, waqt li jitqies l-iżvilupp tal-indiċi tal-prezzijiet bl-imnut.

b)

L-ammont ta’ pensjoni miksub għandu jiżdied bl-ammont taż-żidiet u r-rivalutazzjonijiet ikkalkulati għal kull sena sussegwenti għal pensjonijiet tal-istess natura.”

Id-dritt Spanjol

Il-Liġi Ġenerali dwar is-Sigurtà Soċjali

14

L-Artikolu 162 tal-Ley General de la Seguridad Social (il-Liġi Ġenerali dwar is-Sigurtà Soċjali), fil-verżjoni kkonsolidata tagħha approvata permezz tar-Real Decreto Legislativo 1/1994 (id-Digriet Irjali Leġiżlattiv 1/1994), tal-20 ta’ Ġunju 1994 (BOE Nru 154, tad-29 ta’ Ġunju 1994, p. 20568), applikabbli ratione temporis għall-kawża prinċipali, jipprovdi li l-metodu ta’ kalkolu tal-ammont bażiku tal-pensjoni tal-irtirar taħt l-iskema kontributorja.

15

Il-ħames dispożizzjoni tranżitorja tal-Liġi Ġenerali dwar is-Sigurtà Soċjali, intitolata, “Standards tranżitorji fuq l-ammont bażiku tal-pensjoni tal-irtirar”, jipprovdi, fl-ewwel sentenza tal-paragrafu 1 tiegħu, li “mill-1 ta’ Jannar 2013, l-ammont bażiku tal-pensjoni tal-irtirar huwa r-riżultat tad-diviżjoni b’224 tal-bażijiet ta’ kontribuzzjoni tal-192 xahar li jiġu immedjatament qabel ix-xahar ta’ qabel l-avveniment operattiv.”

Id-Deċiżjoni Ministerjali tal-2003

16

L-Orden TAS/2865/2003 (id-Deċiżjoni Ministerjali TAS/2865/2003), tat-13 ta’ Ottubru 2003 (BOE Nru 250, tat-18 ta’ Ottubru 2003, iktar ’il quddiem id-“Deċiżjoni Ministerjali tal-2003”), tipprovdi l-kundizzjonijiet li permezz tagħhom affiljazzjoni għall-iskema ta’ sigurtà soċjali Spanjola tista’ sseħħ permezz ta’ ftehim speċjali.

17

L-Artikolu 2 tad-Deċiżjoni Ministerjali tal-2003 jiddefinixxi l-persuni li normalment jistgħu jikkonkludu tali ftehim. Dan huma essenzjalment ħaddiema mhux koperti mis-sigurtà soċjali.

18

L-Artikolu 6 tal-imsemmija deċiżjoni ministerjali tistabbilixxi l-bażi tal-kontribuzzjoni applikabbli għall-persuni li jikkonkludu tali ftehim, li jistgħu jagħżlu, fil-mument tal-konklużjoni tal-ftehim, bejn id-diversi bażijiet mensili ta’ kontribuzzjoni li ġejjin:

il-bażi massima għar-riskji ordinarji tal-grupp ta’ kontribuzzjoni li tikkorrispondi għall-kategorija professjonali tal-persuna kkonċernata, jew l-iskema li taqa’ taħtha, taħt ċerti kundizzjonijiet;

il-bażi ta’ kontribuzzjoni li tirriżulta mid-diviżjoni bi 12 tas-somma tal-bażijiet għal riskji ordinarji użati għall-ħlas tal-kontribuzzjonijiet matul perijodu determinat;

il-bażi minima fis-seħħ fid-data ta’ dħul fis-seħħ tal-ftehim speċjali, fl-iskema speċjali tas-sigurtà soċjali għall-persuni li jaħdmu għal rashom;

bażi ta’ kontribuzzjoni minn dawk iddeterminati skont it-tliet possibbiltajiet preċedenti.

19

Il-Kapitolu II tad-Deċiżjoni Ministerjali tal-2003, intitolat “Modalitajiet ta’ ftehim speċjali”, jinkludi t-Taqsima 3 li tiġbor flimkien id-dispożizzjonijiet relatati mal-ftehim speċjali applikabbli għaċ-ċittadini Spanjoli u għal uliedhom li jaħdmu barra minn pajjiżhom kif ukoll għall-benefiċjarji ta’ sistema tas-sigurtà soċjali barranija residenti fi Spanja.

20

L-Artikolu 15 tad-Digriet Ministerjali tal-2003, li jinsab f’din it-Taqsima 3, jirregola għaldaqstant il-“Ftehim speċjali għall-emigranti Spanjoli u uliedhom li jaħdmu barra mill-pajjiż” (iktar ’il quddiem il-“ftehim speċjali”). Dan l-artikolu jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu, li jistgħu jikkonkludu dan il-ftehim “l-emigranti Spanjoli u uliedhom ta’ nazzjonalità Spanjola, irrispettivament minn jekk ikunux ġew preċedentement affiljati mas-sigurtà soċjali Spanjola, irrispettivament mill-pajjiż fejn jaħdmu u irrispettivament minn jekk dak il-pajjiż iffirmax, mar-Renju ta’ Spanja, qbil jew ftehim dwar is-sigurtà soċjali” u “l-emigranti Spanjoli u uliedhom ta’ nazzjonalità Spanjola, irrispettivament mill-pajjiż fejn jaħdmu, meta jerġgħu jidħlu lura fit-territorju Spanjol, jekk kemm-il darba dawn ma humiex koperti b’mod obbligatorju minn skema pubblika ta’ protezzjoni soċjali fi Spanja”.

21

Barra minn hekk, l-imsemmi artikolu jipprovdi, fil-paragrafu 4 tiegħu:

“Il-bażi mensili ta’ kontribuzzjoni skont dan it-tip ta’ ftehim speċjali hija fi kwalunkwe każ l-bażi minima ta’ kontribuzzjoni stabbilita taħt l-iskema ġenerali tas-sigurtà soċjali […]”

Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

22

J. Crespo Rey huwa ċittadin Spanjol. Wara li ħallas kontribuzzjonijiet fi Spanja matul diversi perijodi bejn ix-xahar ta’ Awwissu 1965 u x-xahar ta’ Ġunju 1980, skont bażijiet ogħla mill-bażi minima stabbilita mill-iskema ġenerali tas-sigurtà soċjali Spanjola, huwa mar fl-Isvizzera. Il-qorti tar-rinviju tindika li matul il-perijodu bejn l-1 ta’ Mejju 1984 u t-30 ta’ Novembru 2007, huwa kkontribwixxa għas-sistema tas-sigurtà soċjali ta’ dan l-Istat.

23

Fl-1 ta’ Diċembru 2007, J. Crespo Rey ikkonkluda ftehim speċjali mas-sigurtà soċjali Spanjola (iktar ’il quddiem il-“Ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007”), b’tali mod li, minn din id-data u sal-1 ta’ Jannar 2014, huwa ħallas kontribuzzjonijiet li l-ammont tagħhom ġie kkalkolat fuq il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima stabbilita mill-iskema ġenerali tas-sigurtà soċjali Spanjola.

24

B’deċiżjoni tal-INSS tas-26 ta’ Settembru 2014, J. Crespo Rey ingħata pensjoni tal-irtirar fi Spanja.

25

Fil-kalkolu ta’ din il-pensjoni, l-INSS, skont il-ħames dispożizzjoni tranżitorja tal-Liġi Ġenerali dwar is-Sigurtà Soċjali, ħa inkunsiderazzjoni l-ammont ta’ kontribuzzjonijiet imħallsa mill-persuna kkonċernata matul il-192 xahar qabel l-irtirar tiegħu, jiġifieri l-perijodu bejn l-1 ta’ Jannar 1998 u l-31 ta’ Diċembru 2013.

26

L-INSS assimila l-perijodu mill-1 ta’ Diċembru 2007 sal-31 ta’ Diċembru 2013, li matulu kien japplika l-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007, ma’ perijodu mwettaq fi Spanja. Għaldaqstant, huwa applika l-modalitajiet previsti fl-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2, tar-Regolament Nru 883/2004 u, għal dan il-perijodu, ħa bħala bażi ta’ kalkolu l-kontribuzzjonijiet imħallsa minn J. Crespo Rey fil-kuntest ta’ dan il-ftehim.

27

Fir-rigward tal-perijodu bejn l-1 ta’ Jannar 1998 u t-30 ta’ Novembru 2007, li matulu J. Crespo Rey ħadem fl-Isvizzera qabel ma kkonkluda l-imsemmi ftehim, l-INSS ħa inkunsiderazzjoni, skont l-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2, tar-Regolament Nru 883/2004, il-bażi ta’ kontribuzzjoni fi Spanja li tiġi l-eqreb fiż-żmien għall-perijodi ta’ referenza. L-INSS ikkunsidra li din kienet il-bażi ta’ kontribuzzjoni tax-xahar ta’ Diċembru 2007, li abbażi tagħha ġiet ikkalkolata l-ewwel kontribuzzjoni minima mħallsa minn J. Crespo Rey fil-kuntest tal-istess ftehim.

28

J. Crespo Rey ippreżenta azzjoni kontra din id-deċiżjoni quddiem il-Juzgado de lo Social no 1 de La Coruňa (il-Qorti Industrijali Nru 1 ta’ La Coruňa, Spanja), sabiex jikkontesta l-kalkolu tal-pensjoni tal-irtirar tiegħu mwettaq mill-INSS.

29

Peress li l-azzjoni ta’ J. Crespo Rey ntlaqgħet minn din il-qorti, l-INSS appella mid-deċiżjoni tal-Juzgado de lo Social no 1 de La Coruňa (il-Qorti Industrijali Nru 1 ta’ La Coruňa) quddiem il-qorti tar-rinviju, it-Tribunal Superior de Justicia de Galicia (il-Qorti Superjuri tal-Ġustizzja ta’ Galicia, Spanja).

30

Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża li tressqet quddiemha hijiex kompatibbli mal-Artikolu 45(1) TFUE sa fejn, minn naħa, l-Artikolu 15 tad-Deċiżjoni Ministerjali tal-2003 jobbliga lill-ħaddiem migrant sabiex jikkontribwixxi skont il-bażi minima, mingħajr il-possibbiltà li jagħżel bażi oħra ta’ kontribuzzjoni u, min-naħa l-oħra, l-INSS jassimila l-perijodu li matulu dan il-ftehim japplika għal perijodu mwettaq fi Spanja, b’tali mod li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar ta’ dan il-ħaddiem, għandu jittieħed kont biss il-kontribuzzjonijiet minimi mħallsa fil-kuntest ta’ l-imsemmi ftehim, filwaqt li, qabel ma jeżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, il-ħaddiem ikkonċernat għamel kontribuzzjonijiet, fi Spanja, skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima.

31

Fil-każ li l-Qorti tal-Ġustizzja kellha tqis li teżisti tali inkompatibbiltà, il-qorti tar-rinviju tistaqsi wkoll dwar il-kwistjoni ta’ jekk, skont l-Artikolu 45 TFUE u l-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2, tar-Regolament Nru 883/2004, għandhiex tittieħed inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tal-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar tal-ħaddiem migrant, l-aħħar bażi tal-kontribuzzjonijiet attwali mħallsa minn dan tal-aħħar fi Spanja qabel ma eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, jiġifieri bażi ta’ kontribuzzjoni ogħla minn dik li skontha ġew ikkalkolati l-kontribuzzjonijiet imħallsa mill-imsemmi ħaddiem taħt il-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007.

32

F’dawn iċ-ċirkustanzi, it-Tribunal Superior de Justicia de Galicia (il-Qorti Superjuri tal-Ġustizzja ta’ Galicia) ddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel id-domandi preliminari li ġejjin lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“1)

Il-frażi ‘il-bażi tal-kontribuzzjoni fi Spanja li tiġi l-eqreb fiż-żmien’ fl-Anness XI(Spanja)(2) tar-Regolament [Nru 883/2004], għandha tinftiehem fis-sens li teskludi dawk il-bażijiet ta’ kontribuzzjoni li jirriżultaw mill-applikazzjoni ta’ leġiżlazzjoni interna Spanjola li tgħid li ħaddiem migrant li rritorna u li l-aħħar kontribuzzjonijiet reali tiegħu Spanjoli kienu ogħla mill-bażijiet minimi jista’ biss jikkonkludi ftehim għaż-żamma ta’ kontribuzzjonijiet konformement ma’ bażijiet minimi filwaqt li, kieku kien ħaddiem mhux migrant, huwa kien ikollu l-possibbiltà li jikkonkludi tali ftehim [għal kontribuzzjonijiet] b’bażijiet ogħla?

2)

Fil-każ ta’ risposta fl-affermattiv [għall-ewwel domanda], u konformement mal-Anness XI(Spanja)(2) tar-Regolament [Nru 883/2004], il-fatt li jittieħdu l-aħħar kontribuzzjonijiet reali Spanjoli debitament aġġornati u li jitqies il-perijodu ta’ kontribuzzjoni kopert mill-ftehim għaż-żamma ta’ kontribuzzjonijiet bħala perijodu newtrali jew perijodu ta’ intervall, għandhom jitqiesu li huma rimedji adegwati bħala kumpens għad-dannu mġarrab mill-ħaddiem migrant?”

Fuq id-domandi preliminari

Fuq l-ammissibbiltà

33

Il-Gvern Spanjol jeċċepixxi l-inammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari minħabba li l-qorti tar-rinviju wettqet evalwazzjoni żbaljata tal-fatti li l-eżami tagħhom ma ġiex indirizzat fl-appell, liema fatt iwassal sabiex tintalab interpretazzjoni mingħajr relazzjoni mar-realtà tal-kawża prinċipali.

34

F’dan ir-rigward għandu jitfakkar li, fil-kuntest ta’ proċedura taħt l-Artikolu 267 TFUE, ibbażata fuq separazzjoni ċara tal-funzjonijiet bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, kull evalwazzjoni tal-fatti tal-kawża taqa’ taħt il-ġurisdizzjoni tal-qorti nazzjonali. Bl-istess mod hija biss il-qorti nazzjonali, li quddiemha titressaq il-kawża u li għandha tassumi r-responsabbiltà għad-deċiżjoni ġudizzjarja li għandha tingħata, li għandha tevalwa, fid-dawl taċ-ċirkustanzi partikolari tal-kawża, kemm in-neċessità għal deċiżjoni preliminari sabiex tkun f’pożizzjoni li tagħti s-sentenza tagħha, kif ukoll ir-rilevanza tad-domandi li hija tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja. Konsegwentement, peress li d-domandi magħmula jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni, il-Qorti tal-Ġustizzja hija, bħala prinċipju, marbuta tagħti deċiżjoni (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tal-10 ta’ Frar 2011, Haribo Lakritzen Hans Riegel u Österreichische Salinen, C-436/08 u C-437/08, EU:C:2011:61, punt 41, kif ukoll tat-22 ta’ Ottubru 2009, Zurita García u Choque Cabrera, C-261/08 u C-348/08, EU:C:2009:648, punt 34 u l-ġurisprudenza ċċitata).

35

Ir-rifjut tal-Qorti tal-Ġustizzja li tagħti deċiżjoni dwar domanda magħmula minn qorti nazzjonali huwa possibbli biss jekk ikun jidher b’mod evidenti li l-interpretazzjoni mitluba tad-dritt tal-Unjoni ma għandha ebda relazzjoni mar-realtà jew mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l-problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha (sentenzi tal-5 ta’ Diċembru 2006, Cipolla et, C-94/04 u C-202/04, EU:C:2006:758, punt 25, kif ukoll tat-22 ta’ Settembru 2016, Breitsamer und Ulrich, C-113/15, EU:C:2016:718, punt 33).

36

L-imsemmija preżunzjoni ta’ rilevanza ma tistax tiġi kkonfutata mis-sempliċi fatt li waħda mill-partijiet fil-kawża prinċipali tikkontesta ċerti fatti li l-eżattezza tagħhom ma għandhiex tiġi vverifikata mill-Qorti tal-Ġustizzja u li minnhom tiddependi d-definizzjoni tas-suġġett tal-imsemmija kawża (sentenzi tal-5 ta’ Diċembru 2006, Cipolla et, C-94/04 u C-202/04, EU:C:2006:758, punt 26, kif ukoll tat-22 ta’ Settembru 2016, Breitsamer und Ulrich, C-113/15, EU:C:2016:718, punt 34).

37

F’dan il-każ, il-Gvern Spanjol u l-INSS sostnew quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja li, kuntrarjament għal dak li tirrileva l-qorti tar-rinviju, matul il-perijodu bejn l-1 ta’ Diċembru 2007, li hija d-data tal-konklużjoni tal-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007, u l-31 ta’ Diċembru 2013, li hija d-data tal-irtirar ta’ J. Crespo Rey, huwa kompla jaħdem u jħallas il-kontribuzzjonijiet fl-Isvizzera.

38

Issa, il-kwistjoni dwar jekk, fil-mument tal-konklużjoni ta’ dan il-ftehim, J. Crespo Rey reġax lura fi Spanja jew kompliex jaħdem u jħallas il-kontribuzzjonijiet fl-Isvizzera, taqa’ fil-kuntest fattwali tal-kawża prinċipali, u dan ma għandux jiġi vverifikat mill-Qorti tal-Ġustizzja.

39

F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-eċċezzjoni ta’ inammissibbiltà mqajma mill-Gvern Spanjol għandha tiġi miċħuda.

Fuq il-mertu

40

Għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, fil-kuntest tal-kooperazzjoni bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja stabbilita permezz tal-Artikolu 267 TFUE, hija din tal-aħħar li għandha tagħti lill-qorti nazzjonali risposta utli li tgħinha tiddeċiedi l-kawża quddiemha. F’din il-perspettiva, jekk ikun meħtieġ, il-Qorti tal-Ġustizzja għandha tifformula mill-ġdid id-domandi magħmula lilha. Fil-fatt, il-funzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja hija dik li tinterpreta d-dispożizzjonijiet kollha tad-dritt tal-Unjoni li l-qrati nazzjonali jeħtieġu sabiex jiddeċiedu l-kawżi li jkollhom quddiemhom, anki jekk dawn id-dispożizzjonijiet ma jkunux espressament imsemmija fid-domandi li jsirulha minn dawn il-qrati (sentenza tad-19 ta’ Ottubru 2017, Otero Ramos, C-531/15, EU:C:2017:789, punt 39 u l-ġurisprudenza ċċitata).

41

Konsegwentement, anki jekk, formalment, il-qorti tar-rinviju llimitat id-domandi tagħha għall-interpretazzjoni tal-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2 tar-Regolament Nru 883/2004 biss, dan ma jipprekludix lill-Qorti tal-Ġustizzja milli tipprovdilha l-elementi kollha ta’ interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni li jistgħu jkunu utli għad-deċiżjoni tal-kawża li għandha quddiemha, kemm jekk din il-qorti tkun għamlet riferiment għalihom fid-domandi tagħha kif ukoll jekk ma tkunx għamlet dan. F’dan ir-rigward, hija l-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tiddeduċi, mill-elementi kollha prodotti mill-qorti nazzjonali, u b’mod partikolari mill-motivazzjoni tad-deċiżjoni tar-rinviju, l-elementi tad-dritt tal-Unjoni li jeħtieġu interpretazzjoni fid-dawl tas-suġġett tal-kawża (ara, b’analoġija, is-sentenza tad-19 ta’ Ottubru 2017, Otero Ramos, C-531/15, EU:C:2017:789, punt 40 u l-ġurisprudenza ċċitata).

42

F’dan il-każ, mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li l-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali hijiex kompatibbli mal-Artikolu 45 TFUE, sa fejn tobbliga lill-ħaddiem migrant li jikkonkludi ftehim speċjali tas-sigurtà soċjali Spanjola sabiex jikkontribwixxi skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima b’tali mod li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar ta’ dan il-ħaddiem, skont l-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2 tar-Regolament Nru 883/2004, l-istituzzjoni kompetenti tassimila l-perijodu kopert minn dan il-ftehim ma’ perijodu mwettaq fi Spanja u ser tikkunsidra biss il-kontribuzzjonijiet imħallsa minn dan il-ħaddiem bis-saħħa ta’ dan il-ftehim, anki jekk, qabel ma eżerċita d-dritt ta’ moviment liberu tiegħu, dan tal-aħħar għamel kontribuzzjonijiet, fi Spanja, skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima.

43

Issa, f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tirrigwarda ħaddiem migrant ċittadin ta’ Stat Membru li ħadem u ħallas il-kontribuzzjonijiet matul ċertu perijodu fl-Isvizzera, għandha tiġi evalwata l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali fir-rigward tad-dispożizzjonijiet tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni.

44

Fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet, hemm lok li wieħed jifhem li, permezz tad-domandi tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tfittex li tkun taf jekk il-ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tobbliga lill-ħaddiem migrant li jikkonkludi ftehim speċjali tas-sigurtà soċjali ta’ dan l-Istat Membru sabiex jikkontribwixxi skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima b’tali mod li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar tiegħu, l-istituzzjoni kompetenti ta’ dak l-Istat Membru tassimila l-perijodu kopert minn dan il-ftehim ma’ perijodu mwettaq f’dan l-istess Stat Membru u, għal dan il-kalkolu, tikkunsidra biss il-kontribuzzjonijiet imħallsa mill-ħaddiem fil-kuntest tal-imsemmi ftehim, minkejja li dan tal-aħħar kien, qabel ma eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, ħallas kontribuzzjonijiet, f’dan l-Istat Membru, skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima u minkejja li ħaddiem sedentarju li ma għamilx użu mid-dritt tiegħu ta’ moviment liberu u li jikkonkludi tali ftehim għandu l-possibbiltà li jikkontribwixxi skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima.

Fuq id-domandi preliminari

45

Preliminarjament, għandu jitfakkar li r-Regolament Nru 883/2004 ma jistabbilixxix skema komuni tas-sigurtà soċjali, imma jippermetti li jeżistu skemi nazzjonali differenti u l-uniku għan tiegħu huwa li jiżgura l-koordinament bejn dawn tal-aħħar. B’hekk, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-Istati Membri jżommu l-kompetenza tagħhom sabiex ifasslu s-sistemi ta’ sigurtà soċjali tagħhom (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tal-21 ta’ Frar 2013, Salgado González, C-282/11, EU:C:2013:86, punt 35 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tas-7 ta’ Diċembru 2017, Zaniewicz-Dybeck, C-189/16, EU:C:2017:946, punt 38).

46

Għalhekk, fl-assenza ta’ armonizzazzjoni fil-livell tal-Unjoni, hija l-leġiżlazzjoni ta’ kull Stat Membru li għandha tistabbilixxi, b’mod partikolari, il-kundizzjonijiet li jagħtu dritt għal benefiċċji (sentenza tal-21 ta’ Frar 2013, Salgado González, C-282/11, EU:C:2013:86, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tas-7 ta’ Diċembru 2017, Zaniewicz-Dybeck, C-189/16, EU:C:2017:946, punt 39).

47

Fl-eżerċizzju ta’ din il-kompetenza, l-Istati Membri għandhom madankollu jirrispettaw id-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, id-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE dwar il-libertà rikonoxxuta lil kull ċittadin tal-Unjoni li jiċċaqlaq u li jirrisjedi fit-territorju tal-Istati Membri (sentenzi tal-21 ta’ Frar 2013, Salgado González, C-282/11, EU:C:2013:86, punt 37 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tas-7 ta’ Diċembru 2017, Zaniewicz-Dybeck, C-189/16, EU:C:2017:946, punt 40).

48

Kif jirriżulta mill-preambolu, mill-Artikolu 1 u mill-Artikolu 16(2) tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni, dan tal-aħħar huwa intiż sabiex iwettaq, favur iċ-ċittadini tal-Unjoni u dawk tal-Konfederazzjoni Svizzera, il-moviment liberu tal-persuni fit-territorji tal-partijiet kontraenti ta’ dan il-ftehim billi jibbaża ruħu fuq id-dispożizzjonijiet li japplikaw fl-Unjoni, li l-kunċetti tagħhom għandhom jiġu interpretati skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja (sentenzi tad-19 ta’ Novembru 2015, Bukovansky, C-241/14, EU:C:2015:766, punt 40, kif ukoll tal-21 ta’ Settembru 2016, Radgen, C-478/15, EU:C:2016:705, punt 36).

49

F’dan il-kuntest, għandu jiġi rrilevat li dan il-għan jinkludi, skont l-Artikolu 1(a) u (d) tal-imsemmi ftehim, dak li jingħata lil dawn iċ-ċittadini, fost oħrajn, dritt ta’ dħul, ta’ residenza, ta’ aċċess għal xogħol bħala persuni impjegati kif ukoll l-istess kundizzjonijiet ta’ għajxien, ta’ impjieg u ta’ xogħol bħal dawk mogħtija liċ-ċittadini nazzjonali (sentenza tal-21 ta’ Settembru 2016, Radgen, C-478/15, EU:C:2016:705, punt 37).

50

Għalhekk, l-Artikolu 8(a) tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni jippreċiża li l-partijiet kontraenti għandhom jirregolaw, skont l-Anness II tiegħu, il-koordinament tas-sistemi ta’ sigurtà soċjali bil-għan partikolari li jiżguraw l-ugwaljanza fit-trattament.

51

L-Artikolu 9 tal-Anness I tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni, intitolat “Trattament ugwali”, jiggarantixxi l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ nondiskriminazzjoni stabbilit fl-Artikolu 2 ta’ dan il-ftehim fil-kuntest tal-moviment liberu tal-ħaddiema (sentenza tad-19 ta’ Novembru 2015, Bukovansky, C-241/14, EU:C:2015:766, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tal-21 ta’ Settembru 2016, Radgen, C-478/15, EU:C:2016:705, punt 40).

52

Fir-rigward tal-kawża prinċipali, għandu jiġi osservat li jidher, suġġett għall-verifika li għandha ssir mill-qorti tar-rinviju f’dan ir-rigward, li J. Crespo Rey għamel użu mid-dritt tiegħu ta’ moviment liberu billi wettaq attività bħala persuna impjegata fit-territorju tal-Isvizzera. Minn dan isegwi li huwa jaqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni u, għaldaqstant, jista’ jinvoka l-imsemmi ftehim fir-rigward tal-Istat ta’ oriġini tiegħu.

53

F’dan il-każ, għandu jiġi osservat li l-perijodu ta’ referenza għall-kalkolu tal-pensjoni tal-irtirar ta’ J. Crespo Rey huwa, skont il-ħames dispożizzjoni tranżitorja tal-Liġi Ġenerali dwar is-Sigurtà Soċjali, dak bejn l-1 ta’ Jannar 1998 u l-31 ta’ Diċembru 2013.

54

Mill-espożizzjoni tal-fatti, kif imfakkra fil-punt 23 ta’ din is-sentenza, jirriżulta li fl-1 ta’ Diċembru 2007 J. Crespo Rey ikkonkluda l-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007, li permezz tiegħu huwa ħallas kontribuzzjonijiet skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima sal-31 ta’ Diċembru 2013.

55

Fil-kawża prinċipali, il-konklużjoni, minn J. Crespo Rey, tal-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007 kellu bħala konsegwenza li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar tiegħu, l-INSS ibbaża ruħu fuq il-bażi minima ta’ kontribuzzjoni.

56

Għalhekk, sabiex tiġi stabbilita l-bażi ta’ kontribuzzjoni rilevanti għal dak il-perijodu, l-INSS ħa inkunsiderazzjoni, skont l-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2, tar-Regolament Nru 883/2004, tal-kontribuzzjonijiet reali mħallsa minn J. Crespo Rey matul is-snin li ġew immedjatament qabel il-ħlas tal-aħħar kontribuzzjoni tas-sigurtà soċjali, jiġifieri l-kontribuzzjonijiet minimi mħallsa minn dan tal-aħħar skont il-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007.

57

Fir-rigward tal-perijodu bejn l-1 ta’ Jannar 1998 u t-30 ta’ Novembru 2007, li matulu J. Crespo Rey ħadem fl-Isvizzera iżda kien għadu ma kkonkludiex dan il-ftehim, l-INSS ħa inkunsiderazzjoni, skont l-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2, tar-Regolament Nru 883/2004, il-bażi tal-kontribuzzjoni fi Spanja li tiġi l-eqreb fiż-żmien għall-perijodi ta’ referenza. L-INSS qies, f’dan ir-rigward, li din kienet il-bażi ta’ kontribuzzjoni tax-xahar ta’ Diċembru 2007, jiġifieri, għal darb’oħra, il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima li skontha J. Crespo Rey ħallas il-kontribuzzjonijiet tiegħu fil-kuntest tal-imsemmi ftehim.

58

Minn dan isegwi li l-assimilazzjoni, mill-INSS, tal-perijodu kopert mill-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007 ma’ perijodu ta’ xogħol imwettaq fi Spanja kellha bħala riżultat li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar ta’ J. Crespo Rey, hija biss il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima li skontha huwa ħallas il-kontribuzzjonijiet tiegħu fil-kuntest tal-imsemmi ftehim li ġiet ikkunsidrata.

59

Għandu jiġi rrilevat, f’dan ir-rigward, li mid-deċiżjoni tar-rinviju jirriżulta li, qabel ma eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu u qabel ma kkonkluda l-ftehim speċjali tal-1 ta’ Diċembru 2007, J. Crespo Rey ħallas kontribuzzjonijiet fl-iskema ta’ sigurtà soċjali Spanjola skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima applikata fil-kuntest ta’ dak il-ftehim.

60

Issa, skont l-Artikolu 15(4) tad-deċiżjoni Ministerjali tal-2003, il-ħaddiem migrant mhuwiex liberu li jkompli jikkontribwixxi skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima fil-kuntest tal-ftehim speċjali, peress li fil-kuntest ta’ tali ftehim, l-ammont ta’ dawn il-kontribuzzjonijiet huwa bilfors iddeterminat skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima stabbilita mill-iskema ġenerali tas-sigurtà soċjali Spanjola.

61

Konsegwentement, meta, bħal fil-kawża prinċipali, il-ħaddiem migrant, qabel ma jeżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu u qabel ma jikkonkludi ftehim speċjali, ikun ikkontribwixxa b’bażijiet ogħla fis-sistema ta’ sigurtà soċjali tal-Istat Membru inkwistjoni, il-kontribuzzjonijiet imħallsa minn dan il-ħaddiem fil-kuntest tal-ftehim li huwa kkonkluda ma jikkorrispondux għal dawk li huwa kien effettivament iħallas li kieku kompla jeżerċita l-attività tiegħu taħt l-istess kondizzjonijiet f’dak l-Istat Membru.

62

Barra minn hekk, għandu jiġi enfasizzat li l-INSS u l-Gvern Spanjol irrikonoxxew fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħhom kif ukoll waqt is-seduta quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma timponix tali obbligu fuq il-ħaddiema sedentarji li ma jkunux eżerċitaw id-dritt tagħhom għal moviment liberu u li għalhekk jagħmlu l-karriera professjonali tagħhom kollha fi Spanja. Dawn għandhom, fil-fatt, il-possibbiltà li jikkontribwixxu skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima.

63

Minn dan isegwi li, billi teħtieġ li l-ħaddiema migranti li jikkonkludu ftehim speċjali jħallsu kontribuzzjonijiet ikkalkolati skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima, il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali tistabbilixxi differenza fit-trattament ta’ natura li tpoġġi fi żvantaġġ lill-ħaddiema migranti meta mqabbla mal-ħaddiema sedentarji li għamlu l-karriera professjonali tagħhom kollha fl-Istat Membru inkwistjoni.

64

L-INSS u l-Gvern Spanjol isostnu, f’dan ir-rigward, li l-konklużjoni ta’ ftehim speċjali għandu bħala għan sabiex jippermetti lill-ħaddiem migrant jevita milli jbati tnaqqis fl-ammont tal-pensjoni tal-irtirar Spanjola tiegħu minħabba l-fatt li eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu.

65

Madankollu, għandu jiġi kkonstatat li, f’sitwazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, il-ħaddiem migrant li jikkonkludi ftehim speċjali huwa fil-fatt f’riskju ta’ tnaqqis mhux negliġibbli tal-ammont tal-pensjoni tal-irtirar tiegħu, peress li, kif diġà ġie kkonstatat fil-punt 59 ta’ din is-sentenza, matul il-kalkolu tal-ammont teoretiku ta’ din il-pensjoni, huma biss il-kontribuzzjonijiet imħallsa minn dan tal-aħħar fil-kuntest tal-imsemmi ftehim, jiġifieri kontribuzzjonijiet ikkalkolati skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima biss, li għandhom jiġu kkunsidrati.

66

Għandu jingħad ukoll li dan ma jkunx il-każ li kieku ħaddiem bħal dan, wara li jkun eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, ikun ħallas il-kontribuzzjonijiet biss fi Stat Membru ieħor, mingħajr ma kkonkluda ftehim speċjali.

67

Fil-fatt, l-Anness XI, Taqsima “Spanja”, punt 2, tar-Regolament Nru 883/2004 jipprevedi li, fil-kalkolu tal-ammont bażiku tal-pensjoni tal-ħaddiem migrant, hemm lok li jittieħdu inkunsiderazzjoni, għall-perijodi mwettqa minn dan tal-aħħar fi Stati Membri oħra, “il-bażi tal-kontribuzzjoni fi Spanja li tiġi l-eqreb fiż-żmien għall-perijodi ta’ referenza”.

68

B’hekk, f’sitwazzjoni bħal dik fil-kawża prinċipali, fejn il-ħaddiem ikkonċernat, qabel ma eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, ikkontribwixxa għas-sigurtà soċjali tal-Istat Membru inkwistjoni skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima, il-bażi ta’ kontribuzzjoni rilevanti għall-finijiet tal-kalkolu tal-ammont tal-pensjoni tal-irtirar tiegħu tkun l-aħħar kontribuzzjoni mħallsa mill-imsemmi ħaddiem f’dan l-Istat Membru, jiġifieri bażi ta’ kontribuzzjoni ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima prevista mill-ftehim speċjali.

69

Minn dan isegwi li leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tobbliga lill-ħaddiem migrant li jikkonkludi ftehim speċjali tas-sigurtà soċjali tal-Istat Membru inkwistjoni sabiex jikkontribwixxi skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima, u dan anki jekk dan tal-aħħar, qabel ma eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, ħallas kontribuzzjonijiet f’dan l-Istat skont bażijiet ta’ kontribuzzjoni ogħla mill-bażi minima, b’tali mod li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar tal-imsemmi ħaddiem, l-istituzzjoni kompetenti tal-Istat Membru inkwistjoni tassimila l-perijodu kopert minn dan il-ftehim ma’ perijodu mwettaq fit-territorju tiegħu u tieħu inkunsiderazzjoni, għal dan il-kalkolu, biss il-kontribuzzjonijiet minimi mħallsa mill-ħaddiem skont l-imsemmi ftehim, hija ta’ natura li tpoġġi lil tali ħaddiem fi żvantaġġ meta mqabbel ma’ dawk li għamlu l-karriera professjonali tagħhom kollha fl-Istat Membru kkonċernat.

70

Sa fejn il-qorti tar-rinviju tistaqsi dwar il-kwistjoni ta’ x’konsegwenzi hija għandha tislet minn eventwali inkompatibbiltà, mad-dritt tal-Unjoni, tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, għandu jitfakkar li l-prinċipju ta’ interpretazzjoni konformi jeħtieġ li l-qrati nazzjonali jagħmlu dak kollu li jinsab fil-kompetenza tagħhom filwaqt li jieħdu inkunsiderazzjoni d-dritt nazzjonali kollu u japplikaw metodi ta’ interpretazzjoni rikonoxxuti minnu, sabiex tiġi ggarantita l-effettività sħiħa tad-dritt tal-Unjoni u sabiex tinstab soluzzjoni konformi mal-għan imfittex minnu (sentenza tat-13 ta’ Lulju 2016, Pöpperl, C-187/15, EU:C:2016:550, punt 43 u l-ġurisprudenza ċċitata).

71

Ċertament, dan il-prinċipju ta’ interpretazzjoni konformi tad-dritt nazzjonali għandu ċerti limiti. B’dan il-mod, l-obbligu għall-qorti nazzjonali li tirreferi għall-kontenut tad-dritt tal-Unjoni meta tinterpreta u tapplika r-regoli rilevanti tad-dritt nazzjonali huwa limitat mill-prinċipji ġenerali tad-dritt u ma jistax iservi ta’ bażi għal interpretazzjoni contra legem tad-dritt nazzjonali (sentenza tal-13 ta’ Lulju 2016, Pöpperl, C-187/15, EU:C:2016:550, punt 44 u l-ġurisprudenza ċċitata).

72

Jekk din l-interpretazzjoni konformi ma hijiex possibbli, il-qorti nazzjonali għandha l-obbligu li tapplika integralment id-dritt tal-Unjoni u li tipproteġi d-drittijiet li dan jikkonferixxi fuq l-individwi, billi jitħallew, jekk hemm bżonn, inapplikati d-dispożizzjonijiet sa fejn l-applikazzjoni tagħhom, fiċ-ċirkustanzi tal-kawża ineżami, tkun twassal għal riżultat kuntrarju għad-dritt tal-Unjoni (sentenza tal-13 ta’ Lulju 2016, Pöpperl, C-187/15, EU:C:2016:550, punt 45 u l-ġurisprudenza ċċitata).

73

Meta d-dritt nazzjonali, bi ksur tad-dritt tal-Unjoni, jipprevedi trattament differenti bejn diversi gruppi ta’ persuni, il-membri tal-grupp żvantaġġat għandhom jiġu ttrattati bl-istess mod u fir-rigward tagħhom għandha tiġi applikata l-istess skema bħal dik applikata għall-persuni interessati l-oħra. L-iskema applikabbli għall-membri tal-grupp vantaġġat tibqa’, fin-nuqqas tal-applikazzjoni korretta tad-dritt tal-Unjoni, l-unika sistema ta’ referenza valida (sentenza tal-13 ta’ Lulju 2016, Pöpperl, C-187/15, EU:C:2016:550, punt 46 u l-ġurisprudenza ċċitata).

74

Hekk kif jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju u kif diġà ġie rrilevat fil-punt 63 ta’ din is-sentenza, il-ħaddiema sedentarji li jikkonkludu ftehim speċjali għandhom il-possibbiltà li jikkontribwixxu skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima. Huwa għaldaqstant dan il-kuntest ġuridiku li jikkostitwixxi tali sistema ta’ referenza valida.

75

Ċertament, huwa l-kompitu tal-qorti li quddiemha tressqet il-kawża li għandha tiddetermina liema huma, fid-dritt nazzjonali, l-iktar mezzi xierqa biex tinkiseb l-ugwaljanza fit-trattament bejn il-ħaddiema migranti u l-ħaddiema sedentarji. Madankollu, għandu jiġi enfasizzat, f’dan ir-rigward, li dan l-għan jista’, a priori, jintlaħaq billi lill-ħaddiema migranti li jikkonkludu ftehim speċjali tingħatalhom ukoll tali possibbiltà kif ukoll billi jkun permess li dawn tal-aħħar iħallsu l-kontribuzzjonijiet b’mod retroattiv skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima u, konsegwentement, jinvokaw id-drittijiet tagħhom għal pensjoni tal-irtirar fuq dawn il-bażijiet ġodda.

76

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, hemm lok li r-risposta għad-domandi magħmula tkun li l-ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tobbliga lill-ħaddiem migrant li jikkonkludi ftehim speċjali tas-sigurtà soċjali ta’ dan l-Istat Membru sabiex jikkontribwixxi skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima b’tali mod li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar tiegħu, l-istituzzjoni kompetenti tal-imsemmi Stat Membru tassimila l-perijodu kopert minn dan il-ftehim ma’ perijodu mwettaq f’dan l-istess Stat Membru u, għal dan il-kalkolu, tieħu inkunsiderazzjoni biss il-kontribuzzjonijiet imħallsa fil-kuntest tal-imsemmi ftehim, anki jekk, qabel ma eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, l-imsemmi ħaddiem ikkontribwixxa, fl-Istat Membru inkwistjoni, skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima, u l-ħaddiem sedentarju li ma għamilx użu mid-dritt tiegħu ta’ moviment liberu u li jikkonkludi tali ftehim għandu l-possibbiltà li jikkontribwixxi skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima.

Fuq l-ispejjeż

77

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

 

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Għaxar Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

 

Il-Ftehim dwar il-moviment liberu tal-persuni konkluż bejn il-Komunità Ewropea u l-Istati Membri tagħha, minn naħa waħda, u l-Konfederazzjoni Żvizzera, min-naħa l-oħra, iffirmat fil-Lussemburgu fil-21 ta’ Ġunju 1999, għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, li tobbliga lill-ħaddiem migrant li jikkonkludi ftehim speċjali tas-sigurtà soċjali ta’ dan l-Istat Membru sabiex jikkontribwixxi skont il-bażi ta’ kontribuzzjoni minima b’tali mod li, fil-kalkolu tal-ammont teoretiku tal-pensjoni tal-irtirar tiegħu, l-istituzzjoni kompetenti tal-imsemmi Stat Membru tassimila l-perijodu kopert minn dan il-ftehim ma’ perijodu mwettaq f’dan l-istess Stat Membru u, għal dan il-kalkolu, tieħu inkunsiderazzjoni biss il-kontribuzzjonijiet imħallsa fil-kuntest tal-imsemmi ftehim, anki jekk, qabel ma eżerċita d-dritt tiegħu ta’ moviment liberu, l-imsemmi ħaddiem ikkontribwixxa, fl-Istat Membru inkwistjoni, skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima, u l-ħaddiem sedentarju li ma għamilx użu mid-dritt tiegħu ta’ moviment liberu u li jikkonkludi tali ftehim għandu l-possibbiltà li jikkontribwixxi skont bażijiet ogħla mill-bażi ta’ kontribuzzjoni minima.

 

Firem


( *1 ) Lingwa tal-kawża: l-Ispanjol