Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tmien Awla)

5 ta’ Diċembru 2019 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Sigurtà soċjali tal-ħaddiema migranti – Regolament (KE) Nru 883/2004 – Pensjoni tal-irtirar antiċipat – Eliġibbiltà – Ammont tal-pensjoni li l-persuna għandha tirċievi li għandu jkun ogħla mill-ammont minimu legali – Teħid inkunsiderazzjoni biss tal-pensjoni miksuba fl-Istat Membru kkonċernat – Assenza ta’ teħid inkunsiderazzjoni tal-pensjoni tal-irtirar miksuba fi Stat Membru ieħor – Differenza fit-trattament għall-ħaddiema li eżerċitaw id-dritt tagħhom għal moviment liberu”

Fil-Kawżi magħquda C-398/18 u C-428/18,

li għandhom bħala suġġett talbiet għal deċiżjoni preliminari taħt l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mit-Tribunal Superior de Justicia de Galicia (il-Qorti Superjuri tal-Ġustizzja ta’ Galicia, Spanja), permezz ta’ deċiżjonijiet tal-25 ta’ Mejju u tat-13 ta’ Ġunju 2018, li waslu l-Qorti tal-Ġustizzja rispettivament fil-15 ta’ Ġunju u t-28 ta’ Ġunju 2018 fil-kawżi,

Antonio Bocero Torrico (C-398/18),

Jörg Bode (C-428/18)

vs

Instituto Nacional de la Seguridad Social,

Tesorería General de la Seguridad Social,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tmien Awla),

komposta minn L. S. Rossi, President tal-Awla, J. Malenovský u F. Biltgen (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: G. Hogan,

Reġistratur: L. Carrasco Marco, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tat-2 ta’ Mejju 2019,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal Bocero Torrico u Bode, minn J. A. André Veloso u A. Vázquez Conde, abogados,

–        għall-Instituto Nacional de la Seguridad Social u t-Tesorería General de la Seguridad Social, minn P. García Perea, R. Dívar Conde u L. Baró Pazos, letradas,

–        għall-Gvern Spanjol, minn L. Aguilera Ruiz, bħala aġent,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn N. Ruiz García, D. Martin u B.-R. Killmann, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal-11 ta’ Lulju 2019,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talbiet għal deċiżjoni preliminari jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-Artikolu 48 TFUE kif ukoll tar-Regolament (KE) Nru 883/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ April 2004 dwar il-kordinazzjoni ta’ sistemi ta’ sigurtà soċjali (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 5, p. 72).

2        Dawn it-talbiet tressqu fil-kuntest ta’ żewġ tilwimiet bejn, rispettivament, minn naħa, Antonio Bocero Torrico u Jörg Bode, u, min-naħa l-oħra, l-Instituto Nacional de la Seguridad Social (l-Aġenzija Nazzjonali tas-Sigurtà Soċjali, Spanja) (iktar ’il quddiem l-“INSS”) kif ukoll it-Tesorería General de la Seguridad Social (it-Teżorerija Ġenerali tas-Sigurtà Soċjali, Spanja) fir-rigward taċ-ċaħda tat-talba tagħhom intiża sabiex jirċievu pensjoni tal-irtirar antiċipat.

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        Il-premessa 9 tar-Regolament Nru 883/2004 tiddikjara:

“Il-Qorti tal-Ġustizzja tat, diversi drabi, opinjoni dwar il-possibbiltà ta’ trattament ugwali fir-rigward ta’ benefiċċji, dħul u fatti; dan il-prinċipju għandhu jkun adottat b’mod espliċitu u żviluppat skond is-sustanza u l-ispirtu ta’ deċiżjonijiet legali.”

4        Fl-Artikolu 1(x) ta’ dan ir-regolament, il-kliem “benefiċċji ta’ qabel l-irtirar” huma ddefiniti bħala li jindikaw benefiċċju mogħti qabel ma l-persuna kkonċernata tkun laħqet l-età normali sabiex taċċedi għad-dritt għall-pensjoni u li dan ikompli jingħata ladarba tintlaħaq din l-età, jew tiġi ssostitwita b’benefiċċju tax-xjuħija ieħor.

5        Bis-saħħa tal-Artikolu 3(1)(d) tal-imsemmi regolament, dan japplika għal-leġiżlazzjonijiet kollha relatati mal-oqsma tas-sigurtà soċjali li jirrigwardaw, b’mod partikolari, il-benefiċċji tal-irtirar.

6        L-Artikolu 4 tal-istess regolament, intitolat “Trattament ugwali”, jipprovdi:

“Sakemm dan ir-Regolament ma jgħidx mod ieħor, persuni li għalihom japplika dan ir-Regolament għandhom igawdu l-istess benefiċċji u għandhom ikunu suġġetti għall-istess obbligi taħt il-leġislazzjoni ta’ kull Stat Membru daqs li kieku kienu ċittadini ta’ dak l-Istat Membru.”

7        L-Artikolu 5 tar-Regolament Nru 883/2004, intitolat “Trattament ugwali ta' benefiċċji, dħul, fatti u każijiet”, jipprevedi:

“Sakemm dan ir-Regolament ma jgħidx mod ieħor, u fid-dawl tad-disposizzjonijiet speċjali ta’ implimentazzjoni stabbiliti, għandu japplika dan li ġej:

a)      meta, taħt il-leġislazzjoni ta’ l-Istat Membru kompetenti, ir-riċeviment ta’ benefiċċji tas-sigurtà soċjali u ta’ dħul ieħor joħloq ċerti effetti legali, id-disposizzjonijiet rilevanti ta’ dik il-leġislazzjoni għandhom japplikaw ukoll għar-riċeviment ta’ benefiċċji ekwivalenti miksuba taħt il-leġislazzjoni ta’ Stat Membru ieħor u għal dħul miksub fi Stat Membru ieħor;

b)      meta, taħt il-leġislazzjoni ta’ l-Istat Membru kompetenti, jkunu attribwiti ċerti effetti legali meta jseħħu ċerti fatti jew każijiet, dak l-Istat Membru għandu jqis fatti u każijiet simili li jseħħu fi kwalunkwe Stat Membru bħallikieku seħħew fit-territorju tiegħu.”

8        Skont l-Artikolu 6 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Għadd flimkien ta’ perjodi”:

“Sakemm dan ir-Regolament ma jgħidx mod ieħor, l-istituzzjoni kompetenti ta’ Stat Membru li l-leġislazzjoni tiegħu tagħmel:

–        il-kisba, iż-żamma, id-dewmien jew l-irkupru tad-dritt għal benefiċċji,

[...]

kondizzjonali fuq l-ikkompletar ta’ perjodi ta’ assigurazzjoni, impjieg, impjieg għal rashom jew residenza, għandha, sa fejn ikun hemm bżonn, tqis perjodi ta’ assigurazzjoni, impjieg, impjieg għal rashom jew residenza magħmula taħt il-leġislazzjoni ta’ xi Stat Membru ieħor bħallikieku kienu perjodi magħmula taħt il-leġislazzjoni applikabbli.”

9        Fil-Kapitolu 5 tat-Titolu III tar-regolament imsemmi, li jinkludi dispożizzjonijiet relatati mal-pensjonijiet tal-irtirar u ta’ superstiti, l-Artikolu 52 tiegħu, intitolat “Għoti ta’ benefiċċji”, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu:

“L-istituzzjoni kompetenti għandha tikkalkula l-ammont tal-benefiċċju li jkollu jingħata:

a)      taħt il-leġislazzjoni applikata minnha, meta l-kondizzjonijiet għall-intitolar għal benefiċċji kienu sodisfatti b’mod esklużiv taħt liġi nazzjonali biss (benefiċċju indipendenti);

b)      billi tasal għal ammont teoretiku u mbagħad għal ammont attwali (benefiċċju pro rata), kif ġej:

i)      l-ammont teoretiku tal-benefiċċju huwa daqs il-benefiċċju li l-persuna konċernata tista’ titlob jekk il-perjodi kollha ta’ assigurazzjoni jew/u ta’ residenza li kienu magħmula taħt il-leġislazzjonijiet ta’ l-Istati Membri l-oħra kienu magħmula taħt il-leġislazzjoni applikata minnha fil-jum ta’ l-għoti tal-benefiċċju. Jekk, taħt din il-leġislazzjoni, l-ammont ma jiddependix mit-tul tal-perjodi magħmula, dak l-ammont għandu jitqies bħala l-ammont teoretiku;

ii)      l-istituzzjoni kompetenti għandha imbagħad tistabbilixxi l-ammont attwali tal-benefiċċju pro rata billi tapplika għall-ammont teoretiku il-proporzjoni bejn it-tul tal-perjodi magħmula qabel immaterjalizza ruħu r-riskju taħt il-leġislazzjoni applikata minnha u t-tul totali tal-perjodi magħmula qabel il-materjalizzazzjoni tar-riskju taħt il-leġislazzjonijiet ta’ l-Istati Membri kollha konċernati.

10      Fl-imsemmi kapitolu hemm ukoll l-Artikolu 58 tal-istess regolament, intitolat “Għoti ta’ suppliment”, li huwa fformulat kif ġej:

“1.      Persuna li tirċievi benefiċċju u li għaliha japplika dan il-kapitolu ma tistax, fl-Istat Membru fejn għandha r-residenza tagħha u li taħt il-leġislazzjoni tiegħu għandu jingħatala benefiċċju, tingħata benefiċċju li huwa anqas mill-benefiċċju minimu stabbilit minn dik il-leġislazzjoni għal perjodu ta’ assigurazzjoni jew residenza daqs il-perjodi kollha ikkunsidrati għall-ħlas skond dan il-kapitolu.

2.      Matul il-perjodu ta' residenza tagħha fit-territorju ta’ dak l-Istat Membru, l-istituzzjoni kompetenti ta’ dak l-Istat Membru għandha tħallas lil din il-persuna suppliment ekwivalenti għad-differenza bejn it-total tal-benefiċċji li għandhom jingħataw taħt dan il-kapitolu u l-ammont tal-benefiċċju minimu.”

 Id-dritt Spanjol

11      Il-Ley General de la Seguridad Social (il-Liġi Ġenerali dwar is-Sigurtà Soċjali) li t-test ikkonsolidat tagħha ġie approvat bir-Real Decreto Legislativo 8/2015 (id-Digriet Leġiżlattiv Irjali 8/2015) tat-30 ta’ Ottubru 2015 (BOE Nru 261, tal-31 ta’ Ottubru 2015), fil-verżjoni tagħha applikabbli fid-data tal-fatti fil-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem il-“LGSS”), tipprevedi, fl-Artikolu 208(1) tagħha:

“Persuna li tkun trid tirtira kmieni għandha tissodisfa l-kriterji li ġejjin:

a)      Għandha tkun laħqet età li ma tkunx iktar minn sentejn taħt l-età applikabbli f’kull każ skont l-Artikolu 205(1)(a), filwaqt li l-koeffiċjenti ta’ tnaqqis imsemmija fl-Artikolu 206 ma għandhomx ikunu applikabbli għal dawn il-finijiet.

b)      Għandha tiri perijodu minimu ta’ kontribuzzjoni effettiv ta’ 35 sena, indipendentement minn kull teħid inkunsiderazzjoni tal-parti proporzjonali relatata mal-primjums [...]

c)      Wara li tkun ġiet prodotta prova b’rabta mal-kriterji ġenerali u speċifiċi applikabbli għat-tip ta’ rtirar inkwistjoni, l-ammont tal-pensjoni li l-persuna għandha tirċievi għandu jkun ogħla mill-ammont tal-pensjoni minima li tkun dovuta lill-persuna kkonċernata, fid-dawl tas-sitwazzjoni tal-familja tagħha malli tilħaq l-età ta’ 65 sena. Fil-każ kuntrarju, ma jkunx possibbli li tittieħed din il-forma ta’ rtirar kmieni.”

12      L-Artikolu 14(3) tar-Real Decreto 1170/2015 sobre revalorización de pensiones del sistema de seguridad social y de otras prestaciones sociales públicas para el ejercicio 2016 (id-Digriet Irjali 1170/2015 dwar l-evalwazzjoni mill-ġdid ta’ pensjonijiet koperti mis-sistema ta’ sigurtà soċjali u ta’ benefiċċji soċjali pubbliċi oħra għas-sena 2016) tad-29 ta’ Diċembru 2015 (BOE Nru 312, tat-30 ta’ Diċembru 2015) jipprovdi:

“Jekk, wara li jkunu ġew applikati d-dispożizzjonijiet tal-paragrafu preċedenti, l-għadd tal-ammonti tal-pensjonijiet irrikonoxxuti abbażi ta’ konvenzjoni bilaterali jew multilaterali dwar is-sigurtà soċjali, skont il-leġiżlazzjoni Spanjola u dik barranija, ikun iktar baxx mill-ammont minimu tal-pensjoni inkwistjoni minn żmien għal ieħor fis-seħħ fi Spanja, il-benefiċjarju, sakemm huwa jew hija jkunu residenti fit-territorju nazzjonali u jkunu jissodisfaw il-kriterji stabbiliti f’dak ir-rigward mid-dispożizzjonijiet ġenerali, għandhom ikunu ggarantiti d-differenza bejn it-total tal-pensjonijiet Spanjoli u dawk barranin mogħtija u l-imsemmi ammont minimu.

Fir-rigward tal-pensjonijiet irrikonoxxuti fuq il-bażi tar-regolamenti tal-Unjoni [Ewropea] fil-qasam tas-sigurtà soċjali, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 50 tar-Regolament tal-Kunsill (KEE) tal-14 ta’ Ġunju 1971 dwar l-applikazzjoni ta’ l-iskemi tas-siġurtà soċjali għall-persuni impjegati u l-familja tagħhom li jiċċaqilqu ġewwa l-Komunità [, fil-verżjoni tiegħu emendata u aġġornata bir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 118/97 tat-2 ta’ Diċembru 1996 (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 5, Vol. 3, p. 3), kif emendat bir-Regolament (KE) Nru 1992/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Diċembru 2006 (ĠU 2006, L 392, p. 1)] u tal-Artikolu 58 tar-[Regolment Nru 883/2004].

[...]”

 Il-kawżi prinċipali u d-domanda preliminari

13      Fis-16 ta’ Diċembru 2016 A. Bocero Torrico, li twieled fil-15 ta’ Diċembru 1953, ressaq applikazzjoni quddiem l-INSS bil-għan li jikseb pensjoni tal-irtirar antiċipat. Fid-data tat-tressiq ta’ din l-applikazzjoni, huwa kien f’pożizzjoni li jiġġustifika perijodi ta’ kontribuzzjoni ta’ 9 947 jum fi Spanja u ta’ 6 690 jum fil-Ġermanja. Il-pensjoni tal-irtirar li għaliha għandu dritt fil-Ġermanja tilħaq ammont effettiv ta’ EUR 507.35 filwaqt li l-pensjoni li jkun jista’ jitlob fi Spanja għal irtirar antiċipat tammonta għal EUR 530.15.

14      Fil-31 ta’ Mejju 2015 J.P.K.F. Bode, li twieled fl-4 ta’ Ġunju 1952, ressaq applikazzjoni quddiem l-INSS bil-għan li jikseb pensjoni tal-irtirar antiċipat. Fid-data tat-tressiq ta’ din l-applikazzjoni, huwa kien f’pożizzjoni li jiġġustifika perijodi ta’ kontribuzzjoni ta’ 2 282 jum fi Spanja u ta’ 14 443 jum fil-Ġermanja. F’dan l-aħħar Stat Membru, huwa bbenefika minn pensjoni tal-irtirar ta’ ammont effettiv ta’ EUR 1 185.22. Skont J.P.K.F. Bode, il-pensjoni li għaliha għandu dritt fi Spanja għal irtirar antiċipat tammonta għal EUR 206.60. Skont il-kalkoli tal-INSS, l-ammont ta’ dan l-aħħar benefiċċju jammonta għal EUR 99.52.

15      Il-pensjonijiet mitluba ġew irrifjutati minħabba li l-ammont tagħhom ma kienx jilħaq dak tal-pensjoni minima ta’ kull xahar li tikkorrispondi għas-sitwazzjoni familjari tar-rikorrenti fil-kawża prinċipali ma’ għeluq il-65 sena, jiġifieri EUR 784.90 fil-każ ta’ A. Bocero Torrico u EUR 782.90 fil-każ ta’ J.P.K.F. Bode. Wara li tressqu lmenti min-naħa tal-persuni kkonċernati, l-INSS ikkonfermat dawn ir-rifjuti.

16      Ir-rikors ippreżentat minn A. Bocero Torrico kontra l-INSS u t-Teżorerija Ġenerali tas-Sigurtà Soċjali quddiem il-Juzgado de lo Social n° 2 de Ourense (il-Qorti Industrijali Nru 2 ta’ Ourense, Spanja) kif ukoll dak ippreżentat minn J.P.K.F. Bode kontra dawn l-organi quddiem il-Juzgado de lo Social n° 2 de A Coruña (il-Qorti Industrijali Nru 2 ta’ A Coruña, Spanja) ġew miċħuda. Dawn il-qrati qiesu li l-ammont tal-“pensjoni li l-persuna għandha tirċievi” fis-sens tal-Artikolu 208(1)(c) tal-LGSS li għanu jkun ogħla mill-ammont minimu ta’ pensjoni applikabbli għall-persuna kkonċernata meta tilħaq l-età ta’ 65 sena sabiex din tkun tista’ tibbenefika minn pensjoni tal-irtirar antiċipat, huwa l-ammont tal-pensjoni reali li għandha titħallas mir-Renju ta’ Spanja. Huma bbażaw lilhom infushom fuq l-għan tal-leġiżlazzjoni Spanjola intiża sabiex jiġi evitat li jitħallas suppliment li jwassal għall-ammont minimu legali l-pensjonijiet tal-irtirar ta’ persuni li għadhom ma laħqux l-età legali tal-irtirar, billi dawn jinżammu fis-suq tax-xogħol.

17      Ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali appellaw kontra s-sentenzi tal-imsemmija qrati quddiem it-Tribunal Superior de Justicia de Galicia (il-Qorti Superjuri tal-Ġustizzja ta’ Galicia, Spanja). Din il-qorti tosserva li, bis-saħħa tal-Artikolu 14(3) tad-Digriet Irjali 1170/2015, il-leġiżlazzjoni Spanjola tawtorizza l-għoti ta’ suppliment ta’ pensjoni biss għad-differenza bejn is-somma tal-benefiċċji dovuti konformement mal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni u l-pensjoni minima fi Spanja. Konsegwentement, hemm lok li jittieħdu inkunsiderazzjoni l-pensjonijiet effettivament irċevuti minn A. Bocero Torrico u J.P.K.F. Bode kemm fi Spanja kif ukoll fil-Ġermanja, b’tali mod li ebda wieħed minn dawn tal-aħħar ma jista’ jippretendi suppliment ta’ pensjoni. B’dan il-mod, huma ma jirrappreżentawx oneru għas-sistema ta’ sigurtà soċjali Spanjola.

18      Il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk il-mod li bih l-espressjoni “pensjoni li l-persuna għandha tirċievi” li tinsab fl-Artikolu 208(1)(c) tal-LGSS hija interpretata mill-INSS għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-eliġibbiltà ta’ ħaddiem għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, jiġifieri billi tittieħed inkunsiderazzjoni l-unika pensjoni effettiva mħallsa mir-Renju ta’ Spanja, jikkostitwixxix diskriminazzjoni kuntrarja għad-dritt tal-Unjoni. Hija tosserva li ħaddiem li għandu dritt għal pensjoni li għandha titħallas minn mill-inqas żewġ Stat Membri tista’ ma tkunx eliġibbli għal tali pensjoni tal-irtirar antiċipat filwaqt li ħaddiem li għandu dritt għal pensjoni tal-istess ammont, iżda li għandha titħallas biss mir-Renju ta’ Spanja, tkun eliġibbli għaliha.

19      F’dawn iċ-ċirkustanzi, it-Tribunal Superior de Justicia de Galicia (il-Qorti Superjuri tal-Ġustizzja ta’ Galicia) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġuatizzja d-domanda preliminari li ġejja, li hija fformulata f’termini identiċi fil-kawżi C-398/18 u C-428/18:

“L-Artikolu 48 TFUE għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali li timponi bħala kundizzjoni għall-eliġibbiltà għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, li l-ammont tal-pensjoni li għandha tiġi riċevuta għandu jkun ogħla mill-ammont minimu ta’ pensjoni li l-persuna kkonċernata jkollha dritt li tirċievi skont din l-istess leġiżlazzjoni nazzjonali, meta l-kunċett ta’ ‘pensjoni li għandha tiġi riċevuta’ [pensjoni li l-persuna għandha tirċievi] jinftiehem bħala l-pensjoni effettiva li titħallas unikament mill-Istat Membru kompetenti (f’dan il-każ, Spanja), mingħajr ma tittieħed ukoll inkunsiderazzjoni l-pensjoni effettiva li l-persuna kkonċernata tkun tista’ tirċievi abbażi ta’ benefiċċji oħra tal-istess natura li jitħallsu minn Stat Membru ieħor jew Stati Membri oħra?”

20      Permezz ta’ deċiżjoni tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-25 ta’ Lulju 2018, il-Kawżi C-398/18 u C-428/18 ġew magħquda għall-finijiet tal-proċedura bil-miktub u orali kif ukoll tas-sentenza.

 Fuq id-domanda preliminari

21      Preliminarjament, jeħtieġ li jiġi osservat li, filwaqt li d-domanda preliminari tirrigwarda espressament l-Artikolu 48 TFUE, il-qorti tar-rinviju ssemmi wkoll, fil-motivi tad-deċiżjonijiet ta’ rinviju tagħha, dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 883/2004.

22      F’dan ir-rigward, jeħtieġ li jiġi kkonstatat li pensjonijiet tal-irtirar antiċipat, bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali, jaqgħu taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dan ir-regolament. Fil-fatt, bis-saħħa tal-Artikolu 3(1)(d) tiegħu, dan japplika għal-leġiżlazzjonijiet relatati mal-pensjoni tax-xjuħija. Barra minn hekk, il-kliem “benefiċċji ta’ qabel l-irtirar” huma ddefiniti fl-Artikolu 1(x) tal-imsemmi regolament.

23      F’dawn iċ-ċirkustanzi, huwa fid-dawl tar-Regolament Nru 883/2004 li għandha tiġi eżaminata d-domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju (ara, b’analoġija, is-sentenzi tat-18 ta’ Jannar 2007, Celozzi, C-332/05, EU:C:2007:35, punt 14, u tat-18 ta’ Diċembru 2014, Larcher, C-523/13, EU:C:2014:2458, punt 29).

24      Għalhekk, hemm lok li jiġi kkunsidrat li, permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk id-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 883/2004 għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li timponi, bħala kundizzjoni ta’ eliġibbiltà ta’ ħaddiem għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, li l-ammont tal-pensjoni li l-ħaddiem għandu jirċievi jkun ogħla mill-ammont minimu ta’ pensjoni li dan il-ħaddiem ikollu d-dritt li jirċievi fl-età legali tal-irtirar bis-saħħa ta’ din il-leġiżlazzjoni, fejn il-kunċett ta’ “pensjoni li l-persuna għandha tirċievi” għandu jinftiehem fis-sens li jirrigwarda l-pensjoni li għandha titħallas minn dan l-Istat Membru biss, bl-esklużjoni tal-pensjoni li l-imsemmi ħaddiem ikun jista’ jirċievi bħala benefiċċji ekwivalenti li jitħallsu minn Stat Membru jew minn numru ta’ Stati Membri oħra.

25      Fir-rigward tad-dispożizzjoni tad-dritt Spanjol inkwistjoni fil-kawża prinċipali, jiġifieri l-Artikolu 208(1)(c) tal-LGSS, il-fatt li din id-dispożizjzoni tissuġġetta l-eliġibbiltà għal pensjoni tal-irtirar antiċipat għall-kundizzjoni li l-ammont tal-pensjoni li l-persuna għandha tirċievi jkun ogħla mill-ammont minimu ta’ pensjoni li l-persuna kkonċernata jkollha d-dritt li tirċievi fl-età legali tal-irtirar ma huwiex imqiegħed inkwistjoni bħala tali fil-kawżi prinċipali.

26      F’dan ir-rigward, hemm lok li jiġi kkonstatat li ebda dispożizzjoni mit-Titolu I tar-Regolament Nru 883/2004, li tinkludi d-dispożizzjonijiet ġenerali tiegħu, u lanqas mill-Kapitolu 5 tat-Titolu III ta’ dan ir-regolament, li minnu jirriżultaw id-dispożizzjonijiet speċifiċi applikabbli, b’mod partikolari għall-pensjonijiet tax-xjuħija, ma tipprekludi tali regola.

27      B’mod partikolari, mill-Artikolu 58 tal-imsemmi regolament, li jipprevedi li l-benefiċjarju ta’ benefiċċji tax-xjuħija ma jistax jirċievi ammont ta’ benefiċċji li jkun inqas minn dak tal-benefiċċju minimu ffissat mil-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ residenza u li l-istituzzjoni kompetenti ta’ dan l-Istat għandha, jekk ikun il-każ tagħtih suppliment ugwali għad-differenza bejn is-somma tal-benefiċċji dovuti u l-ammont ta’ benefiċċju minimu, ma jirriżultax li Stat Membru għandu l-obbligu li jagħti pensjoni tal-irtirar antiċipat lil applikant meta l-ammont ta’ din il-pensjoni li għalih ikollu dritt dan tal-aħħar ma jilħaqx l-ammont minimu ta’ pensjoni li huwa jkun se jirċievi meta jilħaq l-età legali tal-irtirar.

28      Madankollu, ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali jikkontestaw il-fatt li l-istituzzjonijiet kompetenti u l-qrati Spanjoli jinterpretaw, sabiex jiddeterminaw l-eliġibbiltà għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, il-kunċett ta’ “pensjoni li l-persuna għandha tirċievi” bħala li jirrigwarda biss il-pensjoni li għandha titħallas mir-Renju ta’ Spanja, bl-esklużjoni ta’ pensjonijiet li għandhom jitħallsu minn Stati Membri oħra li għalihom ikollha dritt il-persuna kkonċernata.

29      Fl-ewwel lok, fir-rigward tad-dispożizzjonijiet tar-Regolament Nru 883/2004 applikabbli għal tali ċirkustanzi, jeħtieġ li jitfakkar li l-Artikolu 5 ta’ dan ir-regolament jistabbilixxi l-prinċipju ta’ assimilazzjoni. Mill-premessa 9 tiegħu jirriżulta li l-leġiżlatur tal-Unjoni ried jintroduċi fit-test tal-imsemmi regolament il-prinċipju ġurisprudenzjali ta’ assimilazzjoni tal-benefiċċji, tadħdul u tal-fatt sabiex dan il-prinċipju jiġi żviluppat fl-osservanza tal-mertu u tal-ispirtu tad-deċiżjonijiet ġudizzjarji tal-Qorti tal-Ġustizzja (sentenza tal-21 ta’ Jannar 2016, Vorarlberger Gebietskrankenkasse u Knauer, C-453/14, EU:C:2016:37, punt 31).

30      F’dan ir-rigward, l-Artikolu 5(a) tar-Regolament Nru 883/2204 jipprevedi li, għalkemm, bis-saħħa tal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru kompetenti, il-benefiċċji ta’ sigurtà soċjali jew minn dħul ieħor jipproduċu ċerti effetti legali, id-dispożizzjonijiet inkwistjoni ta’ din il-leġiżlazzjoni huma applikabbli wkoll fil-każ ta’ benefiċċji ekwivalenti miksuba bis-saħħa tal-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru ieħor jew minn dħul miksub fi Stat Membru ieħor.

31      Kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-pnt 45 tal-konklużjonijiet tiegħu, hemm lok li jiġi kkunsidrat li din id-dispożizzjoni hija applikabbli għal sitwazzjonijiet bħal dawk inkwistjoni fil-kawża prinċipali. Fil-fatt, il- “benefiċċji tas-sigurtà soċjali” fis-sens tal-imsemmija dispożizzjoni, għandhom jinfiehmu bħala l-pensjoni li għaliha għandhom dritt ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali. Bis-saħħa tal-Artikolu 208(1)(c) tal-LGSS, id-dritt għal din il-pensjoni jipproduċi, jekk l-ammont tagħha jkun ogħla mill-ammont minimu ta’ pensjoni applikabbli fl-età legali tal-irtirar, l-effett legali li jikkonsisti f’li dawn tal-aħħar isiru eliġibbli għal pensjoni tal-irtirar antiċipat.

32      Min-naħa l-oħra, kuntrarjament għal dak li jsostnu r-rikorrenti fil-kawża prinċipali fl-osservazzjonijiet bil-miktub tagħhom, is-sitwazzjonijiet fattwali fil-kawżi prinċipali ma jaqgħux mill-Artikolu 6 tar-Regolament Nru 883/2004. Fil-fatt, dan l-artikolu, intitolat “Għadd flimkien ta’ perjodi”, jipprevedi, għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-kisba tad-dritt għall-benefiċċji ta’ sigurtà soċjali, it-teħid inkunsiderazzjoni minn Stat Membru tal-perijodi ta’ assigurazzjoni, ta’ impjieg, ta’ attività ta’ persuni li jaħdmu għal rashom jew ta’ residenza mwettqa taħt il-leġiżlazzjoni ta’ Stati Membri oħra, filwaqt li f’dan il-każ, hawnhekk qed jiġi mistoqsi jekk l-ammont tal-pensjonijiet li għalihom għandhom dritt ir-rikorrenti fi Stat Membru ieħor għandux jittieħed inkunsiderazzjoni sabiex tiġi ddeterminata l-eliġibbiltà għal pensjoni tal-irtirar antiċipat.

33      Bl-istess mod, l-Artikolu 52(1)(b) tar-Regolament Nru 883/2004, invokat ukoll mir-rikorrenti fil-kawża prinċipali, ma japplikax għall-finijiet tar-risposta għad-domanda tal-qorti tar-rinviju. Fil-fatt, din id-dispożizzjoni wkoll tirrigwarda t-totalizzazzjoni tal-perijodi ta’ assugrazzjoni jew ta’ residenza mwettqa taħt il-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri kollha kkonċernati. Barra minn hekk, hija ma tirrigwardax il-kisba tad-dritt għal pensjoni tal-irtirar, iżda l-kalkolu tal-ammont tal-benefiċċji dovuti (ara f’dan is-sens, fir-rigward tad-dispożizzjonijiet korrispondenti tar-Regolament Nru 1408/71, fil-verżjoni tiegħu emendat u aġġornat bir-Regolament Nru 118/97, kif emendat bir-Regolament Nru 1992/2006, is-sentenza tat-3 ta’ Marzu 2011, Tomaszewska, C-440/09, EU:C:2011:114, punt 22 u l-ġurisprudenza ċċitata).

34      Fit-tieni lok, jeħtieġ li tiġi eżaminata l-konformità ta’ dispożizzjoni tad-dritt nazzjonali bħall-Artikolu 208(1)(c) tal-LGSS, hekk kif interpretata mill-istituzzjonijiet kompetenti u l-qrati nazzjonali, mal-Artikolu 5(a) tar-Regolament Nru 883/2004.

35      Bis-saħħ ata’ din l-aħħar dispożizzjoni, għall-applikazzjoni ta’ regola tad-dritt nazzjonali bħall-Artikolu 208(1)(c) tal-LGSS, l-awtoritajiet kompetenti tal-Istat Membru kkonċernat għandhom jieħdu inkunsiderazzjoni mhux biss il-benefiċċji tas-sigurtà soċjali miksuba mill-persuna kkonċernata bis-saħħa tal-leġiżlazzjoni ta’ dan l-Istat, iżda wkoll il-benefiċċji ekwivalenti miksuba f’kull Stat Membru ieħor.

36      Fir-rigward tal-pensjonijiet tax-xjuħija, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà kellha l-okkażjoni li tinterpreta l-kunċett ta’ “benefiċċji ekwivalenti” li jinsab fl-Artikolu 5(a) tar-Regolament Nru 883/2004, bħala li jirrigwarda żewġ benefiċċji tax-xjuħija li huma paragunabbli fid-dawl tal-għan li jrid jintlaħaq minn dawn il-benefiċċji u mil-leġiżlazzjonijiet li nħolqu għalihom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-21 ta’ Jannar 2016, Vorarlberger Gebietskrankenkasse u Knauer, C-453/14, EU:C:2016:37, punti 33 u 34).

37      Issa, mill-proċess għad-dispożizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja jidher li l-pensjonijiet tal-irtirar li għalihom għandhom dritt ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali fil-Ġermanja huma ekwivalenti, f’dan is-sens, għall-pensjonijiet li jkunu jistgħu jippretendu li jingħataw fi Spanja għall-irtirar antiċipat, liema fatt madankollu għandu jiġi vverifikat mill-qorti tar-rinviju.

38      Għalhekk l-Artikolu 5(a) tar-Regolament Nru 883/2004 jipprekludi interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “pensjoni li l-persuna għandha tirċievi” bħal dak li jinsab fl-Artikolu 208(1)(c) tal-LGSS li jirrigwarda biss il-pensjoni li għandha titħallas mir-Renju ta’ Spanja, bl-esklużjoni ta’ dik li għaliha r-rikorrenti fil-kawża prinċipali għandhom dritt fil-Ġermanja.

39      Din il-konklużjoni hija kkorroborata mill-eżami tas-sitwazzjonijiet inkwistjoni fil-kawża prinċipali fir-rigward tal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, fejn l-assimilazzjoni ta’ benefiċċji, ta’ dħul, ta’ fatti u ta’ avvenimenti msemmija fl-Artikolu 5 ta’ dan ir-regolament tikkostitwixxi espressjoni speċifika ta’ dan il-prinċipju (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-21 ta’ Frar 2008, Klöppel, C-507/06, EU:C:2008:110, punt 22).

40      F’dan ir-rigward, jeħtieġ li jitfakkar li l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, hekk kif iddikjarat fl-Artikolu 4 tar-Regolament Nru 883/2004, ma jipprojbixxix biss id-diskriminazzjoni ċara, ibbażata fuq in-nazzjonalità tal-benefiċjarji tal-iskemi ta’ sigurtà soċjali, iżda wkoll kull forma moħbija ta’ diskriminazzjoni li, b’applikazzjoni ta’ kriterji oħra ta’ distinzjoni, twassal effettivament għall-istess riżultat (ara, b’analoġija, is-sentenza tat-22 ta’ Ġunju 2011, Landtová, C-399/09, EU:C:2011:415, punt 44 u l-ġurisprudenza ċċitata).

41      B’hekk, għandhom jiġu kkunsidrati bħala indirettament diskriminatorji l-kundizzjonijiet tad-dritt nazzjonali li, minkejja li huma applikabbli mingħajr distinzjoni ta’ nazzjonalità, jaffettwaw essenzjalment jew fil-biċċa l-kbira tagħhom lill-ħaddiema migranti, kif ukoll il-kundizzjonijiet applikabbli mingħajr distinzjoni li jistgħu jiġu ssodisfatti iktar faċilment mill-ħaddiema nazzjonali milli mill-ħaddiema migranti jew inkella li jirriskjaw li joperaw, b’mod partikolari, għad-dannu ta’ dawn tal-aħħar (sentenza tat-22 ta’ Ġunju 2011, Landtová, C-399/09, EU:C:2011:415, punt 45 u l-ġurisprudenza ċċitata).

42      Issa, ir-rifjut tal-awtoritajiet kompetenti ta’ Stat Membru li jieħdu inkunsiderazzjoni, għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-eliġibbiltà għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, il-benefiċċji ta’ pensjoni li għalihom ħaddiem li użufruwixxa mid-dritt tiegħu ta’ moviment liberu għandu dritt fi Stat Membru ieħor, jista’ jqiegħed lil dan il-ħaddiem f’sitwazzjoni inqas favorevoli minn dik ta’ ħaddiem li għadda l-karriera kollha tiegħu fl-ewwel Stat Membru.

43      Leġiżlazzjoni nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali tista’ madankollu tiġi ġġustifikata sa fejn hija jkollha għan leġittimu ta’ interess ġenerali, bil-kundizzjoni li tkun tali li tiggarantixxi l-kisba tiegħu u li ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex dan l-għan jintlaħaq u sa fejn hija meħtieġa sabiex tiggarantixxi t-twettiq tagħha u li hija ma tmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex dan l-għan jintlaħaq (ara f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenza tat-18 ta’ Diċembru 2014, Larcher, C-523/13, EU:C:2014:2458, punt 38).

44      F’dan ir-rigward, l-INSS u l-Gvern Spanjol indikaw, waqt is-seduta, li l-applikazzjoni, għall-finijiet tal-eliġibbiltà għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, tal-kundizzjoni li jkunu kisbu l-ammont minimu ta’ pensjoni li għalih il-persuna kkonċernata jkollha dritt fl-età legali tal-irtirar hija intiża li tnaqqas ir-rikors għall-irtirar antiċipat. Barra minn hekk, billi teskludi l-eliġibbiltà għal pensjoni tal-irtirar antiċipat fil-każijiet fejn l-ammont ta’ pensjoni li l-persuna kkonernata tkun tista’ tippretendi jkun jagħtiha d-dritt għal suppliment ta’ pensjoni, din il-kundizzjoni tkun tippermetti li jiġu evitati oneri supplimentari għas-sistema ta’ sigurtà soċjali Spanjola.

45      Madankollu, hekk kif osserva l-Avukat Ġenerali fil-punt 49 tal-konklużjonijiet tiegħu, li kieku kellu jitqies li tali kunsiderazzjonijiet jistgħu jikkostitwixxu għanijiet ta’ interess ġenerali fis-sens tal-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 42 ta’ din is-sentenza, l-argumenti magħmula mill-INSS u mill-Gvern Spanjol ma humiex tali li jiġġustifikaw l-applikazzjoni diskriminatorja ta’ tali kundizzjoni għad-detriment tal-ħaddiema li għamlu użu mid-dritt tagħhom ta’ moviment liberu.

46      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jeħtieġ li r-risposta għad-domanda magħmula tkun li l-Artikolu 5(a) tar-Regolament Nru 883/2004 għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li timponi, bħala kundizzjoni ta’ eliġibbiltà ta’ ħaddiem għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, li l-ammont tal-pensjoni li l-ħaddiem għandu jirċievi jkun ogħla mill-ammont minimu ta’ pensjoni li dan il-ħaddiem ikollu d-dritt li jirċievi fl-età legali tal-irtirar bis-saħħa ta’ din il-leġiżlazzjoni, fejn il-kunċett ta’ “pensjoni li l-persuna għandha tirċievi” għandu jinftiehem fis-sens li jirrigwarda l-pensjoni li għandha titħallas minn dan l-Istat Membru biss, bl-esklużjoni tal-pensjoni li l-imsemmi ħaddiem ikun jista’ jirċievi bħala benefiċċji ekwivalenti li għandhom jitħallsu minn Stat Membru jew minn numru ta’ Stati Membri oħra.

 Fuq l-ispejjeż

47      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, minbarra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tmien Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 5(a) tar-Regolament (KE) Nru 883/2004 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta’ April 2004 dwar il-kordinazzjoni ta’ sistemi ta’ sigurtà soċjali għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li timponi, bħala kundizzjoni ta’ eliġibbiltà ta’ ħaddiem għal pensjoni tal-irtirar antiċipat, li l-ammont tal-pensjoni li l-ħaddiem għandu jirċievi jkun ogħla mill-ammont minimu ta’ pensjoni li dan il-ħaddiem ikollu d-dritt li jirċievi fl-età legali tal-irtirar bis-saħħa ta’ din il-leġiżlazzjoni, fejn il-kunċett ta’ “pensjoni li l-persuna għandha tirċievi” għandu jinftiehem fis-sens li jirrigwarda l-pensjoni li għandha titħallas minn dan l-Istat Membru biss, bl-esklużjoni tal-pensjoni li l-imsemmi ħaddiem ikun jista’ jirċievi bħala benefiċċji ekwivalenti li għandhom jitħallsu minn Stat Membru jew minn numru ta’ Stati Membri oħra.

Firem

*      Lingwa tal-kawża: l-Ispanjol.