EU tax law WEB

Available languages

Taxonomy tags

Info

Referral date: 03-10-2018
Show case reference
Opinion date: 28-05-2020
Ruling date: 08-12-2020

References in this case

C-97/09 - Schmelz

Highlight in text

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja)

8 ta’ Diċembru 2020 (*)

“Rikors għal annullament – Direttiva (UE) 2018/957 – Libertà li jiġu pprovduti servizzi – Kollokament ta’ ħaddiema – Kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg – Remunerazzjoni – Tul tal-kollokament – Determinazzjoni tal-bażi legali – Artikoli 53 u 62 TFUE – Emenda ta’ direttiva eżistenti – Artikolu 9 TFUE – Prinċipju ta’ nondiskriminazzjoni – Neċessità – Prinċipju ta’ proporzjonalità – Regolament (KE) Nru 593/2008 – Kamp ta’ applikazzjoni – Trasport bit-triq – Artikolu 58 TFUE”

Fil-Kawża C-626/18,

li għandha bħala suġġett rikors għal annullament skont l-Artikolu 263 TFUE, ippreżentat fit-3 ta’ Ottubru 2018,

Ir-Repubblika tal-Polonja, irrappreżentata minn B. Majczyna u D. Lutostańska, bħala aġenti,

rikorrenti,

Il-Parlament Ewropew, inizjalment irrappreżentat minn M. Martínez Iglesias, K. Wójcik, A. Pospíšilová Padowska u minn L. Visaggio, sussegwentement minn M. Martínez Iglesias, K. Wójcik, L. Visaggio u minn A. Tamás, bħala aġenti,

konvenut,

sostnut minn:

Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, inizjalment irrappreżentata minn J. Möller u T. Henze, sussegwentement minn M. Möller, bħala aġenti,

Ir-Repubblika Franċiża, irrappreżentata minn E. de Moustier, A.-L. Desjonquères u minn R. Coesme, bħala aġenti,

Ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, irrappreżentat minn K. Bulterman, C. Schillemans u minn J. Langer, bħala aġenti,

Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn M. Kellerbauer, B.-R. Killmann u minn A. Szmytkowska, bħala aġenti,

intervenjenti,

Il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea, inizjalment irrappreżentat minn E. Ambrosini, K. Adamczyk Delamarre u minn A. Norberg, sussegwentement minn E. Ambrosini, A. Sikora-Kalėda, Z. Bodnar u minn A. Norberg, bħala aġenti,

konvenut,

sostnut minn:

Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, inizjalment irrappreżentata minn J. Möller u T. Henze, sussegwentement minn J. Möller, bħala aġenti,

Ir-Repubblika Franċiża, irrappreżentata minn E. de Moustier, A.-L. Desjonquères u minn R. Coesme, bħala aġenti,

Ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, irrappreżentat minn K. Bulterman, C. Schillemans u minn J. Langer, bħala aġenti,

Ir-Renju tal-Isvezja, inizjalment irrappreżentat minn C. Meyer-Seitz, A. Falk, H. Shev, J. Lundberg u H. Eklinder, sussegwentement minn C. Meyer-Seitz, H. Shev u H. Eklinder, bħala aġenti,

Il-Kummissjoni Ewropea, irrappreżentata minn M. Kellerbauer, B.-R. Killmann u minn A. Szmytkowska, bħala aġenti,

intervenjenti,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Awla Manja),

komposta minn K. Lenaerts, President, R. Silva de Lapuerta, Viċi President, J.-C. Bonichot, M. Vilaras (Relatur), E. Regan, M. Ilešič u N. Wahl, Presidenti ta’ Awla, E. Juhász, D. Šváby, S. Rodin, F. Biltgen, K. Jürimäe, C. Lycourgos, P. G. Xuereb u N. Jääskinen, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: M. Campos Sánchez-Bordona,

Reġistratur: R. Șereș, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tat-3 ta’ Marzu 2020,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tat-28 ta’ Mejju 2020,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1 Permezz tar-rikors tagħha, ir-Repubblika tal-Polonja titlob li l-Qorti tal-Ġustizzja, prinċipalment, tannulla l-Artikolu 1(2)(a) u (2)(b) u l-Artikolu 3(3) tad-Direttiva (UE) 2018/957 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ Ġunju 2018 li temenda d-Direttiva 96/71/KE dwar l-istazzjonar ta’ ħaddiema fil-qafas ta’ prestazzjoni ta’ servizzi (ĠU 2018, L 173, p. 16, u r-rettifika fil-ĠU 2019, L 91, p. 77) (iktar ’il quddiem id-“Direttiva kkontestata”) u, sussidjarjament, tannulla din id-direttiva kollha kemm hi.

I. Il-kuntest ġuridiku

A. It-Trattat FUE

2 L-Artikolu 9 TFUE huwa fformulat kif ġej:

“Fid-definizzjoni u fl-implimentazzjoni tal-politika u l-azzjonijiet tagħha, l-Unjoni għandha tieħu kont tal-ħtiġijiet marbuta mal-promozzjoni ta’ livell għoli ta’ impjieg, mal-garanzija ta’ protezzjoni soċjali xierqa, mal-ġlieda kontra l-esklużjoni soċjali kif ukoll ma’ livell għoli ta’ edukazzjoni, taħriġ u protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem.”

3 L-Artikolu 53 TFUE jistipula:

“1. Bl-għan li jkun eħfef għall-persuni li jridu jibdew u ikomplu attività bħala persuni li jaħdmu għal rashom, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill [tal-Unjoni Ewropea], li jaġixxu skond il-proċedura leġislattiva ordinarja għandhom joħorġu direttivi għar-rikonoxximent reċiproku ta’ diplomi, ċertifikati u provi oħra ta’ kwalifiki formali kif ukoll għall-koordinazzjoni tal-liġijiet, regolamenti u dispożizzjonijiet amministrattivi ta’ l-Istati Membri dwar il-bidu u t-tkomplija ta’ l-attivitajiet ta’ dawk li jaħdmu għal rashom.

2. Fil-każ tal-professjonijiet mediċi, dawk relatati magħhom u dawk farmaċewtiċi, it-tneħħija progressiva tar-restrizzjonijiet tiddependi mill-koordinazzjoni tal-kondizzjonijiet għall-eżerċizzju tagħhom fid-diversi Stati Membri.”

4 Skont l-Artikolu 58(1) TFUE:

“Il-moviment liberu tas-servizzi fil-qasam tat-trasport għandu jiġi regolat mid-dispożizzjonijiet ta’ l-intestatura dwar it-trasport.”

5 L-Artikolu 62 TFUE jistabbilixxi:

“Id-dispożizzjonijiet ta’ l-Artikoli 51 sa 54, inklużi, għandhom japplikaw għal ħwejjeġ regolati b’ dan il-Kapitolu.”

B. Il-leġiżlazzjoni dwar il-ħaddiema kkollokati

1. Id-Direttiva 96/71/KE

6 Id-Direttiva 96/71/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta’ Diċembru 1996 dwar l-impjieg ta’ ħaddiema fil-qafas ta’ prestazzjoni ta’ servizzi (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kap. 5, Vol. 2, p. 431, u r-rettifika fil-ĠU 2015, L 16, p. 66) ġiet adottata abbażi tal-Artikolu 57(2) u tal-Artikolu 66 KE (li saru l-Artikolu 53(1) u l-Artikolu 62 TFUE rispettivament).

7 Skont l-Artikolu 3(1) tagħha, id-Direttiva 96/71 kellha l-għan li tiggarantixxi lill-ħaddiema kkollokati fit-territorju tal-Istati Membri l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg li jikkonċernaw l-oqsma li hija kienet tkopri li, fl-Istat Membru li fit-territorju tiegħu twettaq ix-xogħol, kienu rregolati minn liġijiet, regolamenti jew dispożizzjonijiet amministrattivi, u/jew minn ftehim kollettiv jew minn sentenzi ta’ arbitraġġ iddikjarati bħala ta’ applikazzjoni ġenerali.

8 Fost l-oqsma kkonċernati mid-Direttiva 96/71 kien hemm, fl-Artikolu 3(1)(c) tagħha, dak relatat mar-rati minimi ta’ ħlas, inklużi dawk miżjuda għas-sahra.

2. Id-Direttiva kkontestata

9 Id-Direttiva kkontestata ġiet adottata fuq il-bażi tal-Artikolu 53(1) u tal-Artikolu 62 TFUE.

10 Il-premessi 1, 4, 6 u 9 sa 11 tad-Direttiva kkontestata jiddikjaraw:

“(1) Il-libertà ta’ moviment għall-ħaddiema, il-libertà tal-istabbiliment u l-libertà li jiġu pprovduti servizzi huma prinċipji fundamentali tas-suq intern imnaqqxa fit-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE). L-implimentazzjoni u l-infurzar ta’ dawk il-prinċipji huma żviluppati aktar mill-Unjoni u huma mmirati biex jiggarantixxu kondizzjonijiet ekwi għan-negozji u r-rispett għad-drittijiet tal-ħaddiema.

[...]

(4) Aktar minn għoxrin sena wara l-adozzjoni tagħha, sar neċessarju li jiġi vvalutat jekk id-Direttiva 96/71[...] għadhiex tilħaq bilanċ ġust bejn il-ħtieġa tal-promozzjoni tal-libertà li jiġu pprovduti s-servizzi u l-iżgurar ta’ kondizzjonijiet ekwi, min-naħa l-waħda, u l-ħtieġa li jiġu protetti d-drittijiet tal-ħaddiema stazzjonati [kkollokati], min-naħa l-oħra. Sabiex jiġi żgurat li r-regoli jiġu applikati b’mod uniformi u biex ikun hemm konverġenza soċjali ġenwina, flimkien mar-reviżjoni tad-Direttiva 96/71[...], jenħtieġ li tingħata prijorità lill-implimentazzjoni u l-infurzar tad-Direttiva 2014/67/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill [tal-15 ta’ Mejju 2014 dwar l-infurzar tad-Direttiva 96/71/KE u li temenda r-Regolament (UE) Nru 1024/2012 dwar il-kooperazzjoni amministrattiva permezz tas-Sistema ta’ Informazzjoni tas-Suq Intern (“ir-Regolament tal-IMI”) (ĠU 2014, L. 159, p. 11)].

[...]

(6) Il-prinċipju tat-trattament ugwali u l-projbizzjoni ta’ kwalunkwe diskriminazzjoni għal raġunijiet ta’ nazzjonalità ġew mnaqqxa fil-liġi tal-Unjoni sa mit-Trattati fundaturi. Il-prinċipju ta’ paga ugwali ġie implimentat permezz tal-liġi sekondarja mhux biss bejn in-nisa u l-irġiel, iżda wkoll bejn ħaddiema b’kuntratti b’terminu fiss u ħaddiema permanenti komparabbli, bejn ħaddiema part-time u dawk full-time u bejn ħaddiema temporanji permezz ta’ aġenzija u ħaddiema komparabbli tal-impriża utenti. Dawk il-prinċipji jinkludu l-projbizzjoni ta’ kwalunkwe miżura li tiddiskrimina direttament jew indirettament għal raġunijiet ta’ nazzjonalità. Fl-applikazzjoni ta’ dawk il-prinċipji, għandha tittieħed inkonsiderazzjoni l-ġurisprudenza rilevanti tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea.

[...]

(9) L-istazzjonar [il-kollokament] huwa ta’ natura temporanja. Il-ħaddiema stazzjonati normalment jirritornaw lejn l-Istat Membru li minnu ġew stazzjonati wara li jkunu lestew ix-xogħol li għalih kienu ġew stazzjonati. Madankollu, minħabba d-durata twila ta’ xi stazzjonamenti u b’rikonoxximent tar-rabta bejn is-suq tax-xogħol tal-Istat Membru ospitanti u l-ħaddiema stazzjonati għal tali perijodi twal, fejn l-istazzjonament idum għal perijodi itwal minn 12-il xahar jenħtieġ li l-Istati Membri ospitanti jiżguraw li impriżi li jistazzjonaw ħaddiema fit-territorju tagħhom jiggarantixxu lil dawk il-ħaddiema sett addizzjonali ta’ termini u kondizzjonijiet tal-impjieg li jkunu applikabbli b’mod obbligatorju għall-ħaddiema fl-Istat Membru fejn jitwettaq ix-xogħol. Dak il-perijodu jenħtieġ li jiġi estiż fejn il-fornitur tas-servizz jippreżenta notifika motivata.

(10) Huwa neċessarju li tiġi żgurata protezzjoni akbar tal-ħaddiema biex tkun salvagwardata l-libertà li jiġu pprovduti, kemm fil-perijodu qasir kif ukoll dak fit-tul, servizzi fuq bażi ġusta, b’mod partikolari billi jiġi evitat l-abbuż tad-drittijiet garantiti mit-Trattati. Madankollu, ir-regoli li jiżguraw tali protezzjoni għall-ħaddiema ma jistgħux jaffettwaw id-dritt ta’ dawk impriżi li jistazzjonaw ħaddiema fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor li jinvokaw il-libertà li jipprovdu servizzi, inkluż f’każijiet fejn stazzjonament jaqbeż it-12-il xahar jew, fejn applikabbli, it-18-il xahar. Kwalunkwe dispożizzjoni applikabbli għal ħaddiema stazzjonati fil-kuntest ta’ stazzjonament li jaqbeż it-12-il xahar jew, fejn applikabbli, it-18-il xahar għandha b’hekk tkun kompatibbli ma’ dik il-libertà. Skont każistika stabbilita, restrizzjonijiet għal-libertà li jiġu pprovduti s-servizzi huma permissibbli biss jekk ikunu ġustifikati minn raġunijiet imperattivi ta’ interess pubbliku u jekk ikunu proporzjonati u neċessarji.

(11) Fejn stazzjonament jaqbeż it-12-il xahar jew, fejn applikabbli, it-18-il xahar, is-sett addizzjonali ta’ termini u kondizzjonijiet tal-impjieg li għandu jiġi ggarantit mill-impriża li tistazzjona ħaddiema fit-territorju ta’ Stat Membru ieħor jenħtieġ li jkopri wkoll ħaddiema li jkunu stazzjonati biex jissostitwixxu ħaddiema stazzjonati oħra li jwettqu l-istess xogħol fl-istess post, biex jiġi żgurat li tali sostituzzjonijiet ma jintużawx biex jiġu evitati r-regoli altrimenti applikabbli.”

11 Il-premessi 16 sa 19 ta’ din id-direttiva huma fformulati kif ġej:

“(16) F’suq intern tassew integrat u kompetittiv, l-impriżi jikkompetu abbażi ta’ fatturi bħall-produttività, l-effiċjenza, u l-edukazzjoni u l-livell ta’ ħiliet tal-forza tax-xogħol, kif ukoll il-kwalità tal-prodotti u s-servizzi tagħhom u l-grad tal-innovazzjoni tagħhom.

(17) Huwa fil-kompetenza tal-Istati Membri li jistabbilixxu regoli dwar ir-remunerazzjoni f’konformità mal-liġi u/jew il-prattika nazzjonali. L-Istati Membri u s-sħab soċjali biss għandhom il-kompitu li jiffissaw il-pagi. Jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari biex ma jiġux imminati s-sistemi nazzjonali tal-iffissar tal-pagi jew il-libertà tal-partijiet involuti.

(18) Meta jitqabblu r-remunerazzjoni mħallsa lil ħaddiem stazzjonat u r-remunerazzjoni dovuta skont il-liġijiet u/jew il-prattiki nazzjonali tal-Istat Membru ospitanti, jenħtieġ li jittieħed kont tal-ammont gross tar-remunerazzjoni. Jenħtieġ li jiġu mqabbla l-ammonti grossi totali tar-remunerazzjoni, u mhux l-elementi kostitwenti individwali tar-remunerazzjoni li huma magħmula obbligatorji kif previst b’din din id-Direttiva. Sabiex tiġi żgurata t-trasparenza u biex l-awtoritajiet u l-korpi kompetenti jiġu assistiti fit-twettiq ta’ verifiki u kontrolli, huwa neċessarju li l-elementi kostitwenti tar-remunerazzjoni jkunu jistgħu jiġu identifikati f’dettall suffiċjenti skont il-liġi u’jew il-prattika nazzjonali tal-Istat Membru li minnu ġie stazzjonat il-ħaddiem. Sakemm l-allowances speċifiċi għall-istazzjonament ma jikkonċernawx spejjeż effettivament imġarrba minħabba l-istazzjonament, bħall-ispejjeż tal-ivjaġġar, tal-ikel u tal-alloġġ, jenħtieġ li dawn jitqiesu bħala parti mir-remunerazzjoni u jenħtieġ li jitqiesu għall-finijiet tat-tqabbil tal-ammont grossi totali tar-remunerazzjoni.

(19) L-allowances speċifiċi għall-istazzjonament spiss jaqdu diversi skopijiet. Sakemm l-iskop tagħhom huwa r-rimborż tal-ispejjeż imġarrba minħabba l-istazzjonament, bħal spejjeż tal-ivjaġġar, l-ikel jew l-alloġġ, jenħtieġ li dawn ma jiġux ikkunsidrati bħala parti mir-remunerazzjoni. Huwa f’idejn l-Istati Membri, f’konformità mal-liġi u/jew il-prattika nazzjonali tagħhom, li jistabbilixxu regoli dwar ir-rimborż ta’ tali spejjeż. Min iħaddem jenħtieġ li jirrimborża lill-ħaddiema stazzjonati għal tali spejjeż f’konformità mal-liġi u/jew il-prattika nazzjonali applikabbli għar-relazzjoni ta’ impjieg.”

12 Skont il-premessa 24 tal-imsemmija direttiva:

“Din id-Direttiva tistabbilixxi qafas ibbilanċjat fir-rigward tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi u l-protezzjoni tal-ħaddiema stazzjonati, li huwa nondiskriminatorju, trasparenti u proporzjonat filwaqt li jirrispetta d-diversità tar-relazzjonijiet industrijali nazzjonali. Din id-Direttiva ma tipprevjenix l-applikazzjoni ta’ termini u ta’ kondizzjonijiet tax-xogħol li jkunu aktar favorevoli għall-ħaddiema stazzjonati.”

13 L-Artikolu 1(1)(b) tad-Direttiva kkontestata jdaħħal il-paragrafi 1 u 1a fl-Artikolu 1 tad-Direttiva 96/71:

“1. [Id-Direttiva 96/71] għandha tiżgura l-protezzjoni ta’ ħaddiema stazzjonati matul l-istazzjonar tagħhom fir-rigward tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi, billi jiġu stipulati dispożizzjonijiet obbligatorji rigward il-kondizzjonijiet tax-xogħol u l-protezzjoni tas-saħħa u s-sikurezza tal-ħaddiema li għandhom jiġu rrispettati.

1a. [Id-Direttiva 96/71] ma għandha bl-ebda mod taffettwa l-eżerċizzju tad-drittijiet fundamentali kif rikonoxxuti fl-Istati Membri u fil-livell tal-Unjoni, inkluż id-dritt jew il-libertà tal-istrajk jew li jittieħdu azzjonijiet oħra koperti bis-sistemi speċifiċi ta’ relazzjonijiet industrijali fl-Istati Membri, f’konformità mal-liġi u/jew il-prassi nazzjonali. Lanqas ma taffettwa d-dritt tan-negozjar, il-konklużjoni u l-infurzar ta’ ftehimiet kollettivi, jew li tittieħed azzjoni kollettiva f’konformità mal-liġi u/jew il-prassi nazzjonali.”

14 L-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva kkontestata jemenda l-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71, iżid il-punti (h) u (i) f’dan is-subparagrafu u jdaħħal it-tielet subparagrafu f’dan l-Artikolu 3(1) kif ġej:

“1. L-Istati Membri għandhom jiżguraw, irrispettivament minn liema liġi tkun tapplika għar-relazzjonijiet tal-impjieg, li impriżi kif imsemmi fl-Artikolu 1(1) jiggarantixxu, abbażi ta’ ugwaljanza ta’ trattament, lill-ħaddiema li jkunu stazzjonati fit-territorju tagħhom it-termini u l-kondizzjonijiet tal-impjieg li jkopru l-kwistjonijiet li ġejjin li jkunu stipulati fl-Istat Membru fejn jitwettaq ix-xogħol:

– skont dispożizzjonijiet leġislattivi, regolamentari jew amministrattivi, u/jew

– skont ftehimiet kollettivi jew sentenzi ta’ arbitraġġ li jkunu ġew iddikjarati applikabbli universalment jew li japplikaw mod ieħor f’konformità mal-paragrafu 8:

[...]

(c) ir-remunerazzjoni, inkluż ir-rati ta’ sahra; dan il-punt ma japplikax għal skemi ta’ pensjoni okkupazzjonali tal-irtirar supplementari;

[...]

(h) il-kondizzjonijiet tal-akkomodazzjoni tal-ħaddiema fejn ipprovduti minn min iħaddem lil ħaddiema li jkunu l-bogħod mill-post tax-xogħol regolari tagħhom;

(i) allowances jew rimborż ta’ spejjeż biex jiġu koperti l-ispejjeż ta’ vjaġġar, tal-ikel u tal-alloġġ għal ħaddiema l-bogħod mid-dar għal raġunijiet professjonali.

[...]

Għall-finijiet [tad-Direttiva 96/71], il-kunċett ta’ remunerazzjoni għandu jiġi ddeterminat mil-liġi u/jew il-prattika nazzjonali tal-Istat Membru li fit-territorju tiegħu jiġi stazzjonat il-ħaddiem u jfisser l-elementi kostitwenti kollha tar-remunerazzjoni magħmula obbligatorji permezz ta’ dispożizzjonijiet leġislattivi, regolamentari jew amministrattivi, ftehimiet kollettivi jew sentenza ta’ arbitraġġ nazzjonali li, f’dak l-Istat Membru, tkun ġiet iddikjarata universalment applikabbli jew tapplika mod ieħor f’konformità mal-paragrafu 8.”

15 L-Artikolu 1(2)(b) tad-Direttiva kkontestata jdaħħal il-paragrafu 1a fl-Artikolu 3 tad-Direttiva 96/71, li huwa fformulat kif ġej:

“Fejn id-durata effettiva tal-stazzjonar taqbeż it-12-il xahar, l-Istati Membri għandhom jiżguraw, irrispettivament minn liema liġi tapplika għar-relazzjonijiet tal-impjieg, li impriżi kif imsemmi fl-Artikolu 1(1) jiggarantixxu, abbażi ta’ ugwaljanza ta’ trattament, lill-ħaddiema stazzjonati li jkunu fit-territorju tagħhom, flimkien mat-termini u l-kondizzjonijiet tal-impjieg imsemmija fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, it-termini u l-kondizzjonijiet applikabbli kollha tal-impjieg li jkunu stipulati fl-Istat Membru fejn jitwettaq ix-xogħol:

– skont dispożizzjonijiet leġislattivi, regolamentari jew amministrattivi, u/jew

– skont ftehimiet kollettivi jew sentenzi ta’ arbitraġġ li jkunu ġew iddikjarati applikabbli universalment jew li japplikaw mod ieħor skont il-paragrafu 8.

L-ewwel subparagrafu ta’ dan il-paragrafu ma għandux japplika għall-kwistjonijiet li ġejjin:

(a) il-proċeduri, il-formalitajiet u l-kondizzjonijiet tal-konklużjoni u t-terminazzjoni tal-kuntratt ta’ impjieg, inkluż klawżoli ta’ nonkompetizzjoni;

(b) skemi ta’ pensjoni okkupazzjonali tal-irtirar supplementari.

Fejn il-fornitur ta’ servizz jippreżenta notifika motivata, l-Istat Membru fejn jiġi pprovdut is-servizz għandu jestendi l-perijodu msemmi fl-ewwel subparagrafu għal 18-il xahar.

Fejn impriża kif imsemmi fl-Artikolu 1(1) tissostitwixxi ħaddiem stazzjonat b’ħaddiem stazzjonat ieħor li jwettaq l-istess xogħol fl-istess post, id-durata tal-istazzjonament, għall-finijiet ta’ dan il-paragrafu, għandha tkun id-durata kumulattiva tal-perijodi ta’ stazzjonament tal-ħaddiema stazzjonati individwali kkonċernati.

Il-kunċett ta’ ‘l-istess xogħol fl-istess post' imsemmi fir-raba’ subparagrafu ta’ dan il-paragrafu għandu jiġi ddeterminat filwaqt li jittieħed kont fost l-oħrajn tan-natura tas-servizz li għandu jiġi pprovdut, ix-xogħol li għandu jitwettaq u l-indirizz(i) tal-post tax-xogħol.”

16 Skont l-Artikolu 1(2)(c) tad-Direttiva kkontestata, l-Artikolu 3(7) tad-Direttiva 96/71 huwa redatt kif ġej:

“Il-paragrafi 1 sa 6 m’għandhomx jipprevjenu l-applikazzjoni ta’ termini u kondizzjonijiet ta’ impjieg li huma aktar favorevoli għall-ħaddiema.

L-allowances speċifiċi għall-istazzjonament għandhom jitqiesu bħala parti mir-remunerazzjoni, sakemm ma jitħallsux bħala rimborż ta’ spejjeż effettivament imġarrba minħabba l-istazzjonament, bħal spejjeż tal-ivvjaġġar, tal-ikel u tal-alloġġ. Min iħaddem jenħtieġ li, mingħajr preġudizzju għall-punt (i) tal-ewwel subparagrafu tal-paragrafu 1, jirrimborża lill-ħaddiema stazzjonat għal tali spejjeż f’konformità mal-liġi u/jew il-prattika nazzjonali applikabbli għar-relazzjoni ta’ impjieg.

Fejn it-termini u l-kondizzjonijiet ta’ impjieg applikabbli għar-relazzjoni tal-impjieg ma jiddeterminawx jekk u, fil-każ li iva liema, elementi tal-allowance speċifika għall-istazzjonament jitħallsux bħala rimborż ta’ spejjeż effettivament imġarrba minħabba l-istazzjonament jew li humiex parti mir-remunerazzjoni, allura l-allowance sħiħa għandha titqies li tkun tħallset bħala rimborż ta’ spejjeż effettivament.”

17 L-Artikolu 3(3) tad-Direttiva kkontestata jipprovdi:

“Din id-Direttiva għandha tapplika għas-settur tat-trasport bit-triq mid-data tal-applikazzjoni ta’ att leġislattiv li jemenda d-Direttiva 2006/22/KE [tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Marzu 2006 dwar il-kondizzjonijiet minimi għall-implimentazzjoni tar-Regolamenti tal-Kunsill (KEE) Nri 3820/85 u 3821/85 dwar il-leġiżlazzjoni soċjali li għandha x’taqsam ma’ attivitajiet tat-trasport bit-triq u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 88/599/KEE (ĠU 2006, L 102, p. 35)] fir-rigward tar-rekwiżiti ta’ infurzar u li jistabbilixxi regoli speċifiċi fir-rigward tad-Direttiva 96/71[...] u d-Direttiva 2014/67[...] għall-istazzjonar tax-xufiera fil-qasam tat-trasport bit-triq.”

C. Il-leġiżlazzjoni dwar il-liġi applikabbli għall-obbligi kuntrattwali

18 Il-premessa 40 tar-Regolament (KE) Nru 593/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Ġunju 2008 dwar il-liġi applikabbli għall-obbligazzjonijiet kuntrattwali (Ruma I) (ĠU 2008, L 177, p. 6, u rettifika fil-ĠU 2009, L 309, p. 87) (iktar ’il quddiem ir-“Regolament ‘Ruma I'”), tiddikjara:

“Għandha tiġi evitata sitwazzjoni fejn ir-regoli tal-konflitt tal-liġijiet ikunu dispersi bejn diversi strumenti u fejn ikun hemm differenzi bejn dawk ir-regoli. Madankollu dan ir-Regolament m’għandux jeskludi l-possibbiltà ta’ inklużjoni ta’ regoli tal-konflitt tal-liġijiet relatati ma’ l-obbligazzjonijiet kuntrattwali f’dispożizzjonijiet tal-liġi Komunitarja [tal-Unjoni] fir-rigward ta’ kwistjonijiet partikolari.

Dan ir-Regolament m’għandux jippreġudika l-applikazzjoni ta’ strumenti oħra li jistipulaw dispożizzjonijiet imfassla sabiex jikkontribwixxu għall-funzjonament korrett tas-suq intern sa fejn dawn ma jkunux jistgħu jiġu applikati b’mod konġunt mal-liġi indikata mir-regoli ta’ dan ir-Regolament. [...]”

19 L-Artikolu 8 ta’ dan ir-regolament, intitolat “Kuntratti individwali ta’ impjieg”, jipprovdi:

“1. Kuntratt individwali ta’ impjieg għandu jkun regolat mil-liġi magħżula mill-partijiet skond l-Artikolu 3. Madankollu, tali għażla ma tistax twassal li ċċaħħad l-impjegat mill-protezzjoni mogħtija lilu permezz ta’ dispożizzjonijiet li ma jistgħux jiġu derogati bi ftehim taħt il-liġi li, fin-nuqqas ta’ għażla, kienet tkun applikabbli skond il-paragrafi 2, 3 u 4 ta’ dan l-Artikolu.

2. Sa fejn il-liġi applikabbli għall-kuntratt individwali ta’ l-impjieg ma ntgħażlitx mill-partijiet, il-kuntratt għandu jkun regolat mil-liġi tal-pajjiż li fih jew, fin-nuqqas ta’ dan, li minnu l-impjegat abitwalment jeżerċita l-impjieg tiegħu fl-eżekuzzjoni tal-kuntratt. Il-pajjiż li fih ix-xogħol abitwalment jitwettaq m’għandux jitqies li nbidel jekk il-persuna tiġi impjegata temporanjament f’pajjiż ieħor.

[...]”

20 Skont l-Artikolu 9 tal-imsemmi regolament:

“1. Id-dispożizzjonijiet obbligatorji prevalenti huma dispożizzjonijiet li r-rispett tagħhom huwa meqjus bħala kruċjali minn pajjiż għas-salvagwardja ta’ l-interessi pubbliċi tiegħu, bħall-organizzazzjoni politika, soċjali jew ekonomika tiegħu, tant li dawn ikunu applikabbli fi kwalunkwe sitwazzjoni li taqa’ fl-ambitu tagħhom, irrispettivament mill-liġi applikabbli għall-kuntratt skond dan ir-Regolament.

2. Xejn f’dan ir-Regolament m’għandu jirrestrinġi l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet obbligatorji prevalenti tal-liġi tal-forum.

3. Jista’ jingħata effett lid-dispożizzjonijiet obbligatorji prevalenti tal-liġi tal-pajjiż fejn l-obbligazzjonijiet li jirriżultaw mill-kuntratt jkunu jridu jitwettqu jew ikunu twettqu, sa fejn dawn dispożizzjonijiet obbligatorji prevalenti jagħmlu illegali t-twettiq tal-kuntratt. Sabiex jiġi deċiż jekk għandux jingħata effett lil dawn id-dispożizzjonijiet, għandhom jitqiesu n-natura u l-għan tagħhom kif ukoll il-konsegwenzi li ġejjin mill-applikazzjoni jew min-nuqqas ta’ applikazzjoni tagħhom.”

21 L-Artikolu 23 tal-imsemmi regolament, intitolat “Relazzjoni ma’ dispożizzjonijiet oħrajn tal-liġi [tal-Unjoni]”, jipprevedi:

“Bl-eċċezzjoni ta’ l-Artikolu 7, dan ir-Regolament m’għandux jippreġudika l-applikazzjoni ta’ dispożizzjonijiet tal-liġi [tal-Unjoni] li, fir-rigward ta’ kwistjonijiet partikolari, jistipulaw regoli tal-konflitt tal-liġijiet relatati ma’ obbligazzjonijiet kuntrattwali.”

II. It-talbiet tal-partijiet u l-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja

22 Ir-Repubblika tal-Polonja titlob li l-Qorti tal-Ġustizzja jogħġobha:

– prinċipalment,

– tannulla d-dispożizzjoni tal-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva kkontestata, li tistabbilixxi t-test tal-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) il-ġdid u tat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 3(1) il-ġdid tad-Direttiva 96/71;

– tannulla l-Artikolu 1(2)(b) tad-Direttiva kkontestata, li tistabbilixxi t-test tal-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71, u

– tannulla l-Artikolu 3(3) tad-Direttiva kkontestata;

– sussidjarjament, tannulla d-Direttiva kkontestata, kif ukoll

– tikkundanna lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill għall-ispejjeż.

23 Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jitolbu lill-Qorti tal-Ġustizzja tiċħad ir-rikors u tikkundanna lir-Repubblika tal-Polonja għall-ispejjeż.

24 Permezz ta’ deċiżjoni tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-2 ta’ April 2019, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, ir-Repubblika Franċiża, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi u l-Kummissjoni Ewropea ġew awtorizzati jintervjenu insostenn tat-talbiet tal-Parlament u tal-Kunsill.

25 Permezz ta’ deċiżjoni tal-President tal-Qorti tal-Ġustizzja tat-2 ta’ April 2019, ir-Renju tal-Isvezja ġie awtorizzat jintervjeni insostenn tat-talbiet tal-Kunsill.

III. Fuq ir-rikors

26 Ir-Repubblika tal-Polonja tressaq, prinċipalment, talbiet diretti kontra diversi dispożizzjonijiet preċiżi tad-Direttiva kkontestata u, sussidjarjament, talbiet li permezz tagħhom hija titlob l-annullament ta’ din id-direttiva kollha kemm hi.

27 Il-Parlament iqis li t-talbiet imressqa b’mod prinċipali ma humiex ammissibbli peress li d-dispożizzjonijiet ikkontestati ma humiex separabbli mill-kumplament tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva kkontestata.

A. Fuq l-ammissibbiltà tat-talbiet imressqa b’mod prinċipali

28 Għandu jitfakkar li l-annullament parzjali ta’ att tal-Unjoni huwa possibbli biss sa fejn l-elementi li tagħhom ikun qiegħed jintalab l-annullament ikunu separabbli mill-kumplament tal-att. F’dan ir-rigward, il-Qorti tal-Ġustizzja ripetutament iddeċidiet li dan ir-rekwiżit ma jkunx issodisfatt meta l-annullament parzjali ta’ att ikollu l-effett li jbiddel is-sustanza tiegħu (sentenzi tat-12 ta’ Novembru 2015, Ir-Renju Unit vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-121/14, EU:C:2015:749, punt 20, kif ukoll tad-9 ta’ Novembru 2017, SolarWorldvs Il-Kunsill, C-204/16 P, EU:C:2017:838, punt 36).

29 Barra minn hekk, il-verifika tan-natura separabbli tal-elementi ta’ att tal-Unjoni tippreżumi l-eżami tal-portata tagħhom sabiex jiġi evalwat jekk annullament ta’ dawn l-elementi jbiddilx l-ispirtu u s-sustanza ta’ dan l-att (sentenzi tat-12 ta’ Novembru 2015, Ir-Renju Unit vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-121/14, EU:C:2015:749, punt 21, kif ukoll tad-9 ta’ Novembru 2017, SolarWorld vs Il-Kunsill, C-204/16 P, EU:C:2017:838, punt 37).

30 Barra minn hekk, il-kwistjoni dwar jekk annullament parzjali jbiddilx is-sustanza tal-att tal-Unjoni tikkostitwixxi kriterju oġġettiv u mhux kriterju suġġettiv marbut mar-rieda politika tal-istituzzjoni li tkun adottat l-att kontenzjuż (sentenzi tat-30 ta’ Marzu 2006, Spanja vs Il-Kunsill, C-36/04, EU:C:2006:209, punt 14, u tad-29 ta’ Marzu 2012, Il-Kummissjoni vs L-Estonja, C-505/09 P, EU:C:2012:179, punt 121).

31 Kemm l-Artikolu 1(2)(a) kif ukoll l-Artikolu 1(2)(b) tad-Direttiva kkontestata jemendaw id-Direttiva 96/71, minn naħa, billi jissostitwixxu l-kunċett ta’ “rati minimi ta’ ħlas” b’dak ta’ “remunerazzjoni” fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) ta’ din l-aħħar direttiva u, min-naħa l-oħra, billi jdaħħlu l-Artikolu 3(1a) fl-imsemmija direttiva, li jipprevedi sistema speċifika għall-kollokamenti li jdumu, bħala regola ġenerali, iktar minn tnax-il xahar.

32 Iż-żewġ regoli l-ġodda li dawn id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva kkontestata jistabbilixxu jemendaw b’mod importanti s-sistema tal-ħaddiema kkollokati kif kienet ġie stabbilit mid-Direttiva 96/71. Dawn huma emendi prinċipali magħmula lil din is-sistema li jbiddlu l-bilanċ tal-interessi li kien tqies inizjalment.

33 Għaldaqstant l-annullament tad-dispożizzjonijiet imsemmija iktar ’il fuq tad-Direttiva kkontestata jippreġudika s-sustanza stess tagħha, billi dawn id-dispożizzjonijiet jistgħu jiġu pperċepiti bħala l-qalba tas-sistema l-ġdida ta’ kollokament implimentata mil-leġiżlatur tal-Unjoni (ara, b’analoġija, is-sentenza tat-30 ta’ Marzu 2006, Spanja vs Il-Kunsill, C-36/04, EU:C:2006:209, punt 16).

34 Għaldaqstant, it-talbiet prinċipali, intiżi għall-annullament tal-Artikolu 1(2)(a) u tal-Artikolu 1(2)(b) tad-Direttiva kkontestata, ma humiex ammissibbli, peress li dawn id-dispożizzjonijiet ma humiex separabbli mill-kumplament tad-dispożizzjonijiet ta’ din id-direttiva.

35 Min-naħa l-oħra, peress li l-Artikolu 3(3) tad-Direttiva kkontestata, imsemmi wkoll fit-talbiet prinċipali, sempliċement jipprevedi li din għandha tapplika għas-settur tat-trasport hekk kif jiġi ppubblikat att leġiżlattiv speċifiku, l-annullament ta’ din id-dispożizzjoni ma jippreġudikax is-sustanza ta’ din id-direttiva.

36 Sa fejn it-tielet motiv, li jirrigwarda speċifikament l-imsemmija dispożizzjoni, huwa komuni għat-talbiet imressqa b’mod prinċipali u għal dawk imressqa sussidjarjament, ser tingħata tweġiba għalihom waqt l-eżami ta’ dawn l-aħħar talbiet.

B. Fuq it-talbiet imressqa sussidjarjament

37 Insostenn tat-talbiet tagħha, ir-Repubblika tal-Polonja tqajjem tliet motivi bbażati, rispettivament, fuq ksur tal-Artikolu 56 TFUE mill-Artikolu 1(2)(a) u (b) tad-Direttiva kkontestata, fuq l-għażla ta’ bażi legali żbaljata fil-kuntest tal-adozzjoni ta’ din id-direttiva u fuq l-inklużjoni b’mod żbaljat tas-settur tat-trasport bit-triq fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija direttiva.

38 Għandu jiġi eżaminat, qabel kollox, it-tieni motiv, peress li dan jikkonċerna l-għażla tal-bażi legali tad-Direttiva kkontestata u peress li din hija għaldaqstant kwistjoni preliminari fir-rigward tal-eżami tal-motivi diretti kontra l-kontenut tagħha, sussegwentement, l-ewwel motiv u, fl-aħħar nett, it-tielet motiv.

1. Fuq it-tieni motiv, ibbażat fuq l-għażla ta’ bażi legali żbaljata għall-finijiet tal-adozzjoni tad-Direttiva kkontestata

a) L-argumenti tal-partijiet

39 Ir-Repubblika tal-Polonja tikkontesta l-użu tal-Artikolu 53(1) u tal-Artikolu 62 TFUE bħala bażi legali tad-Direttiva kkontestata, minħabba li din, bil-kontra tad-Direttiva 96/71, toħloq restrizzjonijiet għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi mill-impriżi li jikkollokaw il-ħaddiema.

40 F’dan ir-rigward, hija ssostni li d-Direttiva kkontestata għandha l-għan prinċipali li tipproteġi lill-ħaddiema kkollokati u li, konsegwentement, kellha tkun ibbażata fuq id-dispożizzjonijiet tat-Trattat FUE rilevanti fil-qasam tal-politika soċjali.

41 Barra minn hekk, hija ssostni li l-għan tal-Artikolu 1(2)(a) u (b) tad-Direttiva kkontestata ma huwiex li jiffaċilita l-eżerċizzju ta’ attività professjonali fil-kapaċità ta’ persuna li taħdem għal rasha, li għall-kuntrarju hija mdgħajfa minn dawn id-dispożizzjonijiet. Is-sostituzzjoni tal-kunċett ta’ “rati minimi ta’ ħlas” b’dak ta’ “remunerazzjoni” u s-sistema l-ġdida applikabbli għall-ħaddiema kkollokati għal iktar minn tnax-il xahar jirriżultaw f’restrizzjonijiet mhux iġġustifikati u sproporzjonati għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi. Għaldaqstant ikun kontradittorju li wieħed juża l-bażi legali applikabbli għall-armonizzazzjoni ta’ din il-libertà.

42 Il-Parlament u l-Kunsill, sostnuti mir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, mir-Repubblika Franċiża, mir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, mir-Renju tal-Isvezja u mill-Kummissjoni, jikkontestaw l-argument tar-Repubblika tal-Polonja.

b) Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

43 Preliminarjament, għandu jitfakkar l-ewwel nett li l-għażla tal-bażi legali ta’ att tal-Unjoni għandha tkun ibbażata fuq elementi oġġettivi li jistgħu jkunu s-suġġett ta’ stħarriġ ġudizzjarju, fejn fosthom jinsabu l-iskop u l-kontenut ta’ dan l-att. Jekk l-eżami tal-att ikkonċernat juri li dan għandu żewġ skopijiet jew li għandu komponenti doppja u jekk wieħed minn dawn ikun identifikabbli bħala ewlieni jew predominanti, filwaqt li l-ieħor ikun biss sekondarju, dan l-att għandu jiġi bbażat fuq bażi legali waħda, jiġifieri dik mitluba mill-iskop jew mill-komponent ewlieni jew predominanti (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 31 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

44 Għandu jiġi rrilevat ukoll li sabiex tiġi ddeterminata l-bażi legali xierqa jista’ jittieħed inkunsiderazzjoni l-kuntest ġuridiku li fih taqa’ leġiżlazzjoni ġdida, b’mod partikolari sa fejn tali kuntest jista’ jipprovdi kjarifika dwar l-għan li din il-leġiżlazzjoni tixtieq tilħaq (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 32).

45 Għaldaqstant, għal dak li jirrigwarda leġiżlazzjoni li, bħad-Direttiva kkontestata, temenda leġiżlazzjoni eżistenti, għandha tittieħed inkunsiderazzjoni wkoll, għall-finijiet tal-identifikazzjoni tal-bażi legali tagħha, il-leġiżlazzjoni eżistenti li hija temenda u, b’mod partikolari, l-għan u l-kontenut tagħha (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 42).

46 Barra minn hekk, meta att leġiżlattiv ikun diġà kkoordina l-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri f’qasam partikolari ta’ azzjoni tal-Unjoni, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma jistax jiġi mċaħħad mill-possibbiltà li jadatta dan l-att għal kull bidla fiċ-ċirkustanzi jew għal kull żvilupp ta’ għarfien fid-dawl tal-kompitu tiegħu li jiżgura l-protezzjoni tal-interessi ġenerali rrikonoxxuti mit-Trattat FUE u li jieħu inkunsiderazzjoni l-għanijiet trażversali tal-Unjoni stabbiliti fl-Artikolu 9 ta’ dan it-Trattat, li fosthom hemm ir-rekwiżiti marbuta mal-promozzjoni ta’ livell għoli ta’ impjieg kif ukoll il-garanzija ta’ protezzjoni soċjali adegwata (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-21 ta’ Diċembru 2016, AGET Iraklis, C-201/15, EU:C:2016:972, punt 78).

47 Fil-fatt, f’tali sitwazzjoni, il-leġiżlatur tal-Unjoni jista’ jwettaq b’mod korrett il-kompitu tiegħu li jiżgura l-protezzjoni ta’ dawn l-interessi ġenerali u ta’ dawn l-għanijiet trażversali tal-Unjoni biss jekk ikun possibbli għalih li jadatta l-leġiżlazzjoni rilevanti tal-Unjoni għal tali emendi jew żviluppi (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 39 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

48 It-tieni nett, għandu jiġi rrilevat li ladarba fit-Trattati jkun hemm dispożizzjoni iktar speċifika li tista’ tikkostitwixxi l-bażi legali tal-att inkwistjoni, dan għandu jkun ibbażat fuq din id-dispożizzjoni (sentenza tat-12 ta’ Frar 2015, Il-Parlament vs Il-Kunsill, C-48/14, EU:C:2015:91, punt 36 u l-ġurisprudenza ċċitata).

49 It-tielet nett, mill-qari flimkien tal-Artikolu 53(1) u tal-Artikolu 62 TFUE jirriżulta li l-leġiżlatur tal-Unjoni huwa kompetenti biex jadotta direttivi intiżi, b’mod partikolari, għall-koordinazzjoni tal-liġijiet, tar-regolamenti u tad-dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri dwar l-aċċess għall-attivitajiet ta’ provvista ta’ servizzi u l-eżerċizzju tagħhom, sabiex jiġi ffaċilitat l-aċċess għal dawn l-attivitajiet u l-eżerċizzju tagħhom.

50 Għaldaqstant dawn id-dispożizzjonijiet jawtorizzaw lil-leġiżlatur tal-Unjoni jikkoordina l-leġiżlazzjonijiet nazzjonali li jistgħu, bid-diskrepanza tagħhom stess, jostakolaw il-libertà li jiġu pprovduti servizzi bejn l-Istati Membri.

51 Madankollu, minn dan ma jistax jiġi dedott li billi jikkoordina tali leġiżlazzjonijiet, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma għandux ukoll jiżgura l-osservanza tal-interess ġenerali, imfittex mid-diversi Stati Membri, u tal-għanijiet, stabbiliti fl-Artikolu 9 TFUE, li l-Unjoni għandha tieħu inkunsiderazzjoni fid-definizzjoni u fl-implimentazzjoni tal-politiki u tal-azzjonijiet kollha tagħha, li fosthom jinsabu r-rekwiżiti mfakkra fil-punt 46 ta’ din is-sentenza.

52 Għaldaqstant, ladarba l-kundizzjonijiet għall-użu tal-Artikolu 53(1) TFUE, moqri flimkien mal-Artikolu 62 TFUE, bħala bażi legali jiġu ssodisfatti, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma jistax jiġi pprojbit milli jibbaża ruħu fuq din il-bażi legali għar-raġuni li jkun ħa inkunsiderazzjoni wkoll tali rekwiżiti (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-13 ta’ Mejju 1997, Il-Ġermanja vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-233/94, EU:C:1997:231, punt 17, kif ukoll tal-4 ta’ Mejju 2016, Philip Morris Brands et, C-547/14, EU:C:2016:325, punt 60 u l-ġurisprudenza ċċitata).

53 Minn dan isegwi li l-miżuri ta’ koordinazzjoni adottati mil-leġiżlatur tal-Unjoni, fuq il-bażi tal-Artikolu 53(1) TFUE, moqri flimkien mal-Artikolu 62 TFUE, għandhom mhux biss ikollhom l-għan li jiffaċilitaw l-eżerċizzju tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi iżda wkoll li jiżguraw, jekk ikun il-każ, il-protezzjoni ta’ interessi fundamentali oħrajn li din il-libertà tista’ taffettwa (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-4 ta’ Mejju 2016, Philip Morris Brands et, C-547/14, EU:C:2016:325, punt 60 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

54 F’dan il-każ, għandu jiġi rrilevat li, peress li d-Direttiva kkontestata temenda ċerti dispożizzjonijiet tad-Direttiva 96/71 jew tinserixxi dispożizzjonijiet ġodda fiha, din l-aħħar direttiva tagħmel parti mill-kuntest ġuridiku tad-Direttiva kkontestata, kif juru, b’mod partikolari, il-premessi 1 u 4 tagħha li jiddikjaraw, għall-ewwel waħda, li l-Unjoni ssaħħaħ il-prinċipji fundamentali tas-suq intern li huma l-moviment liberu tal-ħaddiema, il-libertà ta’ stabbiliment u l-libertà li jiġu pprovduti servizzi, li huma intiżi li jiggarantixxu kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni ekwi għall-impriżi u l-osservanza tad-drittijiet tal-ħaddiema u, għat-tieni waħda, li iktar minn għoxrin sena wara l-adozzjoni tagħha, huwa neċessarju li jiġi evalwat jekk id-Direttiva 96/71 għadhiex tistabbilixxi bilanċ ġust bejn, minn naħa, in-neċessità li tippromwovi l-libertà li jiġu pprovduti servizzi u li tiżgura kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni ekwi u, min-naħa l-oħra, in-neċessità li jiġu protetti d-drittijiet tal-ħaddiema kkollokati.

55 Fl-ewwel lok, fir-rigward tal-għan tagħha, id-Direttiva kkontestata, ikkunsidrata flimkien mad-direttiva li hija temenda, hija intiża sabiex tistabbilixxi bilanċ bejn żewġ interessi, jiġifieri, minn naħa, li tiggarantixxi lill-impriżi tal-Istati Membri kollha l-possibbiltà li jipprovdu servizzi fi ħdan is-suq intern billi jiġu kkollokati ħaddiema tal-Istat Membru fejn huma stabbiliti lejn l-Istat Membru fejn huma jeżegwixxu s-servizzi tagħhom u, min-naħa l-oħra, li tipproteġi d-drittijiet tal-ħaddiema kkollokati.

56 Għal dan il-għan, il-leġiżlatur tal-Unjoni pprova, billi adotta d-Direttiva kkontestata, jiżgura l-libertà li jiġu pprovduti s-servizzi fuq bażi ekwa, jiġifieri f’kuntest leġiżlattiv li jiggarantixxi kompetizzjoni li ma tkunx ibbażata fuq l-applikazzjoni, fl-istess Stat Membru, ta’ kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg ta’ livell sostanzjalment differenti skont jekk il-persuna li timpjega tkunx stabbilita jew le f’dan l-Istat Membru, filwaqt li offra protezzjoni ikbar lill-ħaddiema kkollokati, peress li din il-protezzjoni tikkostitwixxi, barra minn hekk, kif turi l-premessa 10 ta’ din id-direttiva, il-mezz li bih “tkun salvagwardata l-libertà li jiġu pprovduti [...] servizzi fuq bażi ġusta”.

57 Għal dan il-għan, l-imsemmija direttiva hija intiża li tirrendi l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg tal-ħaddiema kkollokati l-iktar qrib possibbli għal dawk tal-ħaddiema impjegati minn impriżi stabbiliti fl-Istat Membru ospitanti u sabiex b’hekk tiżgura protezzjoni ikbar tal-ħaddiema kkollokati f’dan l-Istat Membru.

58 Fit-tieni lok, fir-rigward tal-kontenut tagħha, id-Direttiva kkontestata hija intiża, b’mod partikolari mid-dispożizzjonijiet ikkritikati mir-Repubblika tal-Polonja, għal teħid inkunsiderazzjoni ikbar tal-protezzjoni tal-ħaddiema kkollokati, dejjem bil-għan li jiġi żgurat l-eżerċizzju ekwu tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi fl-Istat Membru ospitanti.

59 F’dan is-sens, l-ewwel nett, l-Artikolu 1(1) ta’ din id-direttiva jemenda l-Artikolu 1(1) tad-Direttiva 96/71, billi jinklud, minn naħa, paragrafu 1 li jdaħħal fl-għan tagħha l-garanzija tal-protezzjoni tal-ħaddiema kkollokati matul il-kollokament tagħhom u, min-naħa l-oħra, paragrafu 1a li jispeċifika li d-Direttiva 96/71 ma tippreġudika b’ebda mod l-eżerċizzju tad-drittijiet fundamentali rrikonoxxuti fl-Istati Membri u fil-livell tal-Unjoni

60 It-tieni nett, l-Artikolu 1(2)(a) tad-Direttiva kkontestata jagħmel bidliet fl-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71, billi jirreferi għall-ugwaljanza fit-trattament bħala bażi għall-garanzija li għandha tingħata lill-ħaddiema kkollokati fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg. Huwa jestendi l-lista tas-suġġetti kkonċernati minn din il-garanzija, minn naħa, għall-kundizzjonijiet ta’ akkomodazzjoni tal-ħaddiema meta l-persuna li timpjega toffri akkomodazzjoni lill-ħaddiema li ma humiex residenti fil-post tax-xogħol abitwali tagħhom u, min-naħa l-oħra, għall-allowances u għar-rimbors tal-ispejjeż sabiex jiġu koperti l-ispejjeż tal-ivvjaġġar, tal-akkomodazzjoni kif ukoll tal-ikel tal-ħaddiema li jinsabu ’l bogħod mir-residenza tagħhom għal raġunijiet professjonali. Barra minn hekk, fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71, kif emendata bid-Direttiva kkontestata (iktar ’il quddiem id-“Direttiva 96/71 emendata”), il-kunċett ta’ “remunerazzjoni” jissostitwixxi dak ta’ “rati minimi ta’ ħlas”.

61 It-tielet nett, id-Direttiva kkontestata toħloq gradazzjoni fl-applikazzjoni tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg tal-Istat Membru ospitanti, billi timponi, permezz tal-inklużjoni tal-Artikolu 3(1a) fid-Direttiva 96/71, applikazzjoni ta’ kważi dawn il-kundizzjonijiet kollha meta t-tul effettiv ta’ kollokament ikun, bħala regola ġenerali, ta’ iktar minn tnax-il xahar.

62 Minn dak li ntqal jirriżulta li, bil-kontra tal-argument żviluppat mir-Repubblika tal-Polonja, id-Direttiva kkontestata hija tali li ssaħħaħ il-libertà li jiġu pprovduti servizzi fuq bażi ekwa, li huwa l-għan prinċipali tagħha, sa fejn tiżgura li l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg tal-ħaddiema kkollokati jkunu l-iktar qrib possibbli għal dawk tal-ħaddiema impjegati minn impriżi stabbiliti fl-Istat Membru ospitanti filwaqt li dawn il-ħaddiema kkollokati jibbenefikaw minn kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg f’dan l-Istat Membru iktar protettivi minn dawk previsti mid-Direttiva 96/71.

63 Fit-tielet lok, għalkemm id-Direttiva 96/71 tirreferi, fil-premessa 1 tagħha, għall-abolizzjoni bejn l-Istati Membri tal-ostakoli għall-moviment liberu tal-persuni u tas-servizzi, hija tippreċiża, fil-premessa 5 tagħha, li l-ħtieġa li tiġi promossa l-provvista ta’ servizzi transnazzjonali għandha sseħħ fil-kuntest ta’ kompetizzjoni leali u ta’ miżuri li jiggarantixxu r-rispett tad-drittijiet tal-ħaddiema.

64 Huwa f’din il-perspettiva li l-premessi 13 u 14 ta’ din id-direttiva jiddikjaraw il-koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri b’mod li jipprevedu “nukleu iebes” ta’ regoli obbligatorji ta’ protezzjoni minima li għandhom jiġu osservati fl-Istat Membru ospitanti mill-persuni li jimpjegaw u li jikkollokaw ħaddiema hemmhekk.

65 Minn dan jirriżulta li, sa mill-adozzjoni tagħha, id-Direttiva 96/71, filwaqt li kellha l-għan li ttejjeb il-libertà li jiġu pprovduti servizzi transnazzjonali, kienet diġà tieħu inkunsiderazzjoni n-neċessità li tiġi ggarantita kompetizzjoni li ma tkunx ibbażata fuq l-applikazzjoni, fl-istess Stat Membru, ta’ kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg ta’ livell sostanzjalment differenti, skont jekk il-persuna li timpjega hijiex stabbilita jew le f’dan l-Istat Membru, u għalhekk il-protezzjoni tal-ħaddiema kkollokati. B’mod partikolari, l-Artikolu 3 ta’ din id-direttiva kien jistabbilixxi l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg tal-Istat Membru ospitanti li kellhom jiġu ggarantiti lill-ħaddiema kkollokati fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru mill-persuni li jimpjegaw u li jikkollokawhom sabiex iwettqu hemmhekk provvisti ta’ servizzi.

66 Barra minn hekk, għandu jitfakkar li, kif issemma fil-punti 46 u 47 ta’ din is-sentenza, il-leġiżlatur tal-Unjoni li jadotta att leġiżlattiv ma jistax jiġi mċaħħad mill-possibbiltà li jadatta dan l-att għal kull bidla fiċ-ċirkustanzi jew għal kull żvilupp ta’ għarfien, fid-dawl tal-kompitu tiegħu li jiżgura l-protezzjoni tal-interessi ġenerali rrikonoxxuti mit-Trattat FUE.

67 Issa, għandu jiġi rrilevat, skont il-kuntest ġuridiku usa’ li fih ġiet adottata d-Direttiva kkontestata, li s-suq intern evolva b’mod sinjifikattiv sa mid-dħul fis-seħħ tad-Direttiva 96/71, fejn fi ħdan din l-evoluzzjoni hemm l-ikbar tkabbir sussegwenti tal-Unjoni, matul is-snin 2004, 2007 u 2013, li kellu bħala effett li f’dan is-suq jipparteċipaw l-impriżi tal-Istati Membri fejn kienu, b’mod ġenerali, applikabbli kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg differenti minn dawk applikabbli fl-Istati Membri l-oħra.

68 Barra minn hekk, kif irrileva l-Parlament, il-Kummissjoni kkonstatat, fid-Dokument ta’ Ħidma tagħha SWD(2016) 52 final, tat-8 ta’ Marzu 2016, intitolat “Valutazzjoni tal-Impatt li jakkumpanja d-dokument Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 96/71 (iktar ’il quddiem l-“analiżi tal-impatt”), li d-Direttiva 96/71 kienet il-kawża ta’ kundizzjonijiet ta’ kompetizzjoni mhux ekwi bejn impriżi stabbiliti fi Stat Membru ospitanti u impriżi li jikkollokaw ħaddiema f’dan l-Istat Membru, kif ukoll ta’ segmentazzjoni tas-suq tax-xogħol, minħabba distinzjoni strutturali tar-regoli dwar is-salarji applikabbli għall-ħaddiema rispettivi tagħhom.

69 Għaldaqstant, fid-dawl tal-għan li kellu jintlaħaq mid-Direttiva 96/71, jiġifieri li tiġi żgurata l-libertà li jiġu pprovduti servizzi transnazzjonali fi ħdan is-suq intern fil-kuntest ta’ kompetizzjoni leali u li tiggarantixxi r-rispett tad-drittijiet tal-ħaddiema, il-leġiżlatur tal-Unjoni seta’, b’teħid inkunisderazzjoni tal-iżvilupp taċ-ċirkustanzi u tal-għarfien enfasizzati fil-punti 67 u 68 ta’ din is-sentenza, jibbaża ruħu, waqt l-adozzjoni tad-Direttiva kkontestata, fuq l-istess bażi legali bħal dik użata għall-adozzjoni tal-imsemmija Direttiva 96/71. Fil-fatt, sabiex dan l-għan jintlaħaq bl-aħjar mod f’kuntest li kien inbidel, dan il-leġiżlatur seta’ jqis bħala neċessarju li jadatta l-bilanċ li fuqu kienet ibbażata d-Direttiva 96/71 billi jsaħħaħ id-drittijiet tal-ħaddiema kkollokati fl-Istat Membru ospitanti b’tali mod li l-kompetizzjoni bejn l-impriżi li jikkollokaw ħaddiema f’dan l-Istat Membru u l-impriżi stabbiliti fih jiżviluppaw f’kundizzjonijiet iktar ekwi.

70 F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-argument tar-Repubblika tal-Polonja li d-dispożizzjonijiet tat-Trattat TFUE rilevanti fil-qasam tal-politika soċjali jikkostitwixxu l-bażi legali xierqa tad-Direttiva kkontestata għandu jiġi miċħud.

71 Konsegwentement, it-tieni motiv għandu jiġi miċħud.

2. Fuq l-ewwel motiv, ibbażat fuq ksur tal-Artikolu 56 TFUE mill-Artikolu 1(2)(a) u (b) tad-Direttiva kkontestata

a) L-argumenti tal-partijiet

72 Permezz tal-ewwel motiv tagħha, ir-Repubblika tal-Polonja ssostni li d-Direttiva kkontestata toħloq restrizzjonijiet għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi li jmorru kontra l-Artikolu 56 TFUE, sa fejn din tintroduċi, fid-Direttiva 96/71, l-obbligu għall-Istati Membri li jiggarantixxu lill-ħaddiema kkollokati, minn naħa, remunerazzjoni konformi mal-leġiżlazzjoni jew mal-prattiki tal-Istat Membru ospitanti u, min-naħa l-oħra, il-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg kollha konformi ma’ din il-leġiżlazzjoni jew ma’ dawn il-prattiki, ladarba, essenzjalment, it-tul effettiv tal-kollokament ikun iktar minn tnax-il xahar.

73 Fl-ewwel parti tal-ewwel motiv, ir-Repubblika tal-Polonja tqis, l-ewwel nett, li s-sostituzzjoni, fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 emendata, tal-kunċett ta’ “remunerazzjoni” ma’ dik ta’ “rati minimi ta’ ħlas” tikkostitwixxi restrizzjoni diskriminatorja għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi inkwantu timponi fuq il-fornitur ta’ servizzi li jimpjega ħaddiema kkollokati piż ekonomiku u amministrattiv addizzjonali.

74 Hija tenfasizza li, billi tagħmel hekk, din id-dispożizzjoni tad-Direttiva 96/71 emendata għandha l-effett li tneħħi l-vantaġġ kompetittiv tal-fornituri ta’ servizzi stabbiliti fi Stati Membri oħra li jirriżultaw minn rati ta’ remunerazzjoni iktar baxxi minn dawk tal-Istat Membru ospitanti.

75 It-tieni nett, ir-Repubblika tal-Polonja hija tal-fehma, minn naħa, li l-libertà li jiġu pprovduti servizzi ggarantita fl-Artikolu 56 TFUE ma hijiex ibbażata fuq il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament iżda fuq il-projbizzjoni tad-diskriminazzjonijiet, u, min-naħa l-oħra, li l-fornituri ta’ servizzi barranin jinsabu f’sitwazzjoni differenti u iktar diffiċli minn dik tal-fornituri stabbiliti fl-Istat Membru ospitanti għar-raġuni prinċipali li huma għandhom josservaw ir-regoli tal-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom u dawk ta’ dan l-Istat Membru ospitanti.

76 Barra minn hekk, il-ħaddiema kkollokati jinsabu f’sitwazzjoni differenti minn dik tal-ħaddiema tal-Istat Membru ospitanti, inkwantu r-residenza tagħhom f’dan l-Istat Membru hija temporanja u ma jintegrawx ruħhom fis-suq tax-xogħol tiegħu, peress li jżommu ċ-ċentru tal-interessi tagħhom fil-pajjiż ta’ residenza tagħhom. Għaldaqstant, ir-remunerazzjoni mħallsa lil dawn il-ħaddiema għandha tippermettilhom ikopru l-għoli tal-ħajja f’dan l-aħħar pajjiż.

77 It-tielet nett, hija tqis li l-emendi introdotti mid-Direttiva kkontestata ma jistgħux jitqiesu li huma ġġustifikati minn rekwiżiti imperattivi ta’ interess ġenerali jew proporzjonati, filwaqt li l-għanijiet ta’ protezzjoni tal-ħaddiema u ta’ prevenzjoni tal-kompetizzjoni żleali kienu ttieħdu inkunsiderazzjoni fid-Direttiva 96/71.

78 Kif jindikaw il-premessa 16 tad-Direttiva kkontestata u ċerti siltiet mill-analiżi tal-impatt, ir-Repubblika tal-Polonja tirrileva li l-leġiżlatur tal-Unjoni jikkunsidra li l-benefiċċju ta’ vantaġġ kompetittiv li jirriżulta minn nefqa lavorattiva iktar baxxa issa jikkostitwixxi fih innifsu kompetizzjoni żleali, minkejja li ma ġiex ikklassifikat bħala tali qabel.

79 F’dan ir-rigward, ir-Repubblika tal-Polonja tenfasizza li ma jistax ikun hemm kwistjoni ta’ vantaġġ kompetittiv żleali meta fornitur ta’ servizzi jkun obbligat iħallas lill-ħaddiema li huwa jikkolloka fi Stat Membru salarju konformi mar-regoli fis-seħħ f’dan l-Istat Membru.

80 Fit-tieni parti tal-ewwel motiv, ir-Repubblika tal-Polonja tikkunsidra li, billi jipprovdi livell ta’ protezzjoni ikbar għall-ħaddiema kkollokati fl-Istat Membru ospitanti għal tul ta’ iktar minn tnax-il xahar, l-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata jintroduċi restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi, li la hija ġġustifikata u lanqas proporzjonata.

81 Din id-dispożizzjoni twassal għal piżijiet finanzjarji u amministrattivi addizzjonali għall-fornitur ta’ servizzi stabbilit fi Stat Membru li ma huwiex l-Istat Membru ospitanti u tmur kontra l-prinċipju ta’ ċertezza legali, fid-dawl tal-ambigwità dovuta għall-assenza ta’ elenkar mil-leġiżlatur tal-Unjoni tar-regoli tal-Istat Membru ospitanti applikabbli skont l-imsemmija dispożizzjoni.

82 Hija tikkunsidra li l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament japplika għall-persuni li għamlu użu mil-libertà ta’ moviment, jiġifieri dawk li jkollhom impjieg stabbli fl-Istat Membru ospitanti, iżda li ma huwiex possibbli li jsir raġunament analogu għall-ħaddiema kkollokati għal iktar minn tnax-il xahar f’dan l-Istat Membru, filwaqt li tenfasizza li l-ħaddiema kkollokati, min-naħa tagħhom, ma jintegrawx ruħhom fis-suq tax-xogħol tal-imsemmi Stat Membru.

83 Ir-Repubblika tal-Polonja tqis li l-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata ma josservax l-Artikolu 9 tar-Regolament “Ruma I” u li din id-direttiva ma tikkostitwixxix lex specialis fis-sens tal-Artikolu 23 ta’ dan ir-regolament.

84 Hija tal-fehma li s-soluzzjoni adottata fl-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata hija sproporzjonata fid-dawl tal-fatt li, minn naħa, numru kbir ta’ kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg diġà ġew armonizzati fi ħdan l-Unjoni, fejn l-interessi tal-ħaddiema huma għalhekk suffiċjentement protetti mil-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ oriġini, u, min-naħa l-oħra, il-mekkaniżmu ta’ sostituzzjoni tal-ħaddiem ikkollokat, li jittieħed inkunsiderazzjoni għall-kalkolu tal-perijodu ta’ tnax-il xahar li lil hinn minnu japplikaw kważi l-kundizzjonijiet kollha tax-xogħol u tal-impjieg, huwa ddissoċjat mis-sitwazzjoni tal-ħaddiem ikkollokat.

85 Fl-aħħar nett, hija tirrileva li l-aggregazzjoni tal-perijodi ta’ kollokament, li jistgħu jinfirxu fuq numru kbir ta’ snin, ma hijiex suġġetta għal terminu.

86 Il-Parlament u l-Kunsill, sostnuti mir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, mir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, mir-Renju tal-Isvezja u mill-Kummissjoni, jikkontestaw l-argument tar-Repubblika tal-Polonja, insostenn taż-żewġ partijiet tal-ewwel motiv.

b) Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

1) Osservazzjonijiet preliminari

87 Fl-ewwel lok, għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-projbizzjoni tar-restrizzjonijiet għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi tapplika mhux biss għall-miżuri nazzjonali, iżda wkoll għall-miżuri li joħorġu mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni (sentenza tas-26 ta’ Ottubru 2010, Schmelz, C-97/09, EU:C:2010:632, punt 50 u l-ġurisprudenza ċċitata).

88 Madankollu, u kif jirriżulta mill-punt 53 ta’ din is-sentenza, fil-qasam tal-moviment liberu tal-merkanzija, tal-persuni, tas-servizzi u tal-kapital, il-miżuri adottati mil-leġiżlatur tal-Unjoni, sew jekk fir-rigward ta’ miżuri ta’ armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri u sew jekk fir-rigward ta’ miżuri ta’ koordinazzjoni ta’ dawn il-leġiżlazzjonijiet, għandhom mhux biss l-għan li jiffaċilitaw l-eżerċizzju ta’ waħda minn dawn il-libertajiet, iżda huma intiżi wkoll jiżguraw, jekk ikun il-każ, il-protezzjoni ta’ interessi fundamentali oħra rrikonoxxuti mill-Unjoni li din il-libertà tista’ taffettwa.

89 Dan huwa b’mod partikolari l-każ meta, permezz ta’ miżuri ta’ koordinazzjoni intiżi li jiffaċilitaw il-moviment liberu tas-servizzi, il-leġiżlatur tal-Unjoni jieħu inkunsiderazzjoni l-interess ġenerali li għandu jintlaħaq mid-diversi Stati Membri u jadotta livell ta’ protezzjoni ta’ dan l-interess li jidher aċċettabbli fl-Unjoni (ara, b’analoġija, is-sentenza tat-13 ta’ Mejju 1997, Il-Ġermanja vs Il-Parlament u Il-Kunsil, C-233/94, EU:C:1997:231, punt 17).

90 Issa, kif ġie rrilevat fil-punt 56 ta’ din is-sentenza, il-leġiżlatur tal-Unjoni fittex, billi adotta d-Direttiva kkontestata, li jiżgura l-libertà li jiġu pprovduti servizzi fuq bażi ekwa, jiġifieri f’kuntest leġiżlattiv li jiggarantixxi kompetizzjoni li ma tkunx ibbażata fuq l-applikazzjoni, fl-istess Stat Membru, ta’ kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg ta’ livell sostanzjalment differenti skont jekk il-persuna li timpjega hijiex stabbilita f’dan l-Istat Membru jew le, filwaqt li toffri protezzjoni ikbar lill-ħaddiema kkollokati, peress li din il-protezzjoni tikkostitwixxi, barra minn hekk, kif tikkonferma l-premessa 10 ta’ din id-direttiva, il-mezz “sabiex tkun salvagwardata l-libertà li jiġu pprovduti [...] servizzi fuq bażi ġusta”.

91 Fit-tieni lok, il-qorti tal-Unjoni, adita b’rikors għal annullament kontra att leġiżlattiv intiż li jikkoordina l-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg, bħad-Direttiva kkontestata, għandha tiżgura ruħha biss, mill-perspettiva tal-legalità interna ta’ dan l-att, li dan ma jiksirx it-Trattati UE u FUE jew il-prinċipji ġenerali tad-dritt tal-Unjoni u li ma huwiex ivvizzjat minn użu ħażin ta’ poter.

92 Issa, kemm il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament kif ukoll il-prinċipju ta’ proporzjonalità, li huma invokati mir-Repubblika tal-Polonja fil-kuntest ta’ dan il-motiv, jagħmlu parti minn dawn il-prinċipji ġenerali.

93 Minn naħa, skont ġurisprudenza stabbilita, il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament jeżiġi li sitwazzjonijiet paragunabbli ma jiġux ittrattati b’mod differenti u li sitwazzjonijiet differenti ma jiġux ittrattati bl-istess mod, sakemm dan ma jkunx oġġettivament iġġustifikat (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 164 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

94 Min-naħa l-oħra, il-prinċipju ta’ proporzjonalità jeżiġi li l-miżuri implimentati permezz ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni jkunu xierqa sabiex jitwettqu l-għanijiet leġittimi li għandhom jintlaħqu mil-leġiżlazzjoni kkonċernata u ma jmorrux lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex dawn jinkisbu (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 76 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

95 Għal dak li jikkonċerna l-istħarriġ ġudizzjarju tal-osservanza ta’ dawn il-kundizzjonijiet, il-Qorti tal-Ġustizzja tat lil-leġiżlatur tal-Unjoni, fil-kuntest tal-eżerċizzju tal-kompetenzi mogħtija lilu, setgħa diskrezzjonali wiesgħa fl-oqsma fejn l-azzjoni tiegħu tinvolvi għażliet ta’ natura kemm politika, kif ukoll ekonomika jew soċjali u fejn huwa mitlub iwettaq evalwazzjonijiet u valutazzjonijiet kumplessi. Għalhekk, il-kwistjoni ma hijiex li jsir magħruf jekk miżura adottata f’tali qasam kinitx l-unika jew l-aħjar possibbli, peress li hija biss in-natura manifestament inadegwata tagħha fid-dawl tal-għan li l-istituzzjonijiet kompetenti jridu jilħqu li tista’ taffettwa l-legalità ta’ din il-miżura (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 77 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

96 Issa, ma jistax jiġi kkontestat li l-leġiżlazzjoni, fil-livell tal-Unjoni, dwar il-kollokament ta’ ħaddiema mwettaq fil-kuntest ta’ provvista ta’ servizzi taqa’ taħt tali qasam.

97 Barra minn hekk, is-setgħa diskrezzjonali wiesgħa tal-leġiżlatur tal-Unjoni, li timplika stħarriġ ġudizzjarju limitat tal-eżerċizzju tagħha, ma tapplikax esklużivament għan-natura u għall-portata tad-dispożizzjonijiet li għandhom jiġu adottati, iżda wkoll, sa ċertu punt, għall-konstatazzjoni tad-data bażika (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 78 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

98 Madankollu, anki fejn għandu setgħa diskrezzjonali wiesgħa, il-leġiżlatur tal-Unjoni huwa obbligat jibbaża l-għażla tiegħu fuq kriterji oġġettivi u jeżamina jekk l-għanijiet li għandhom jintlaħqu mill-miżura magħżula humiex tali li jiġġustifikaw konsegwenzi ekonomiċi negattivi, anki kunsiderevoli, għal ċerti operaturi. Fil-fatt, bis-saħħa tal-Artikolu 5 tal-Protokoll (Nru 2) dwar l-Applikazzjoni tal-Prinċipji ta’ Sussidjarjetà u Proporzjonalità, anness mat-Trattat UE u mat-Trattat FUE, l-abbozzi ta’ atti leġiżlattivi għandhom jieħdu inkunsiderazzjoni n-neċessità li jiġi żgurat li kwalunkwe piż fuq l-operaturi ekonomiċi jkun l-inqas wieħed possibbli u jkun proporzjonat għall-għan li għandu jintlaħaq (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 79 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

99 Barra minn hekk, anki stħarriġ ġudizzjarju ta’ portata limitata jirrikjedi li l-istituzzjonijiet tal-Unjoni, awturi tal-att inkwistjoni, ikunu f’pożizzjoni li jistabbilixxu quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja li l-att kien ġie adottat permezz ta’ eżerċizzju effettiv tas-setgħa diskrezzjonali tagħhom, li jippreżumi t-teħid inkunsiderazzjoni tal-elementi u taċ-ċirkustanzi kollha rilevanti tas-sitwazzjoni li dan l-att kien intiż li jirregola. Minn dan jirriżulta li dawn l-istituzzjonijiet għandhom, tal-inqas, ikunu f’pożizzjoni li jipprovdu u jesponu b’mod ċar u mhux ekwivoku d-data bażika li kellha tittieħed inkunsiderazzjoni sabiex fuqha jiġu bbażati l-miżuri kkontestati tal-imsemmi att u li fuqha kien jiddependi l-eżerċizzju tas-setgħa diskrezzjonali tagħhom (sentenza tat-3 ta’ Diċembru 2019, Ir-Repubblika Ċeka vs Il-Parlament u Il-Kunsill, C-482/17, EU:C:2019:1035, punt 81 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

100 Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet li għandhom jiġu eżaminati ż-żewġ partijiet tal-ewwel motiv.

2) Fuq l-ewwel parti tal-ewwel motiv, ibbażata fuq l-eżistenza ta’ restrizzjoni diskriminatorja għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi

101 Fl-ewwel lok, ir-Repubblika tal-Polonja tqis li s-sostituzzjoni, fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 emendata, tal-kunċett ta’ “rati minimi ta’ ħlas” b’dak ta’ “remunerazzjoni” tikkostitwixxi restrizzjoni diskriminatorja għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi, sa fejn din id-dispożizzjoni timponi fuq il-fornituri ta’ servizzi li jimpjegaw ħaddiema kkollokati piż ekonomiku u amministrattiv addizzjonali, li għandu l-effett li jneħħi l-vantaġġ kompetittiv ta’ dawk il-fornituri li huma stabbiliti fl-Istati Membri bir-rati ta’ remunerazzjoni l-iktar baxxi.

102 Fid-dawl tan-natura stess tad-Direttiva 96/71 emendata, jiġifieri dik ta’ strument ta’ koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg, din timplika li l-fornituri ta’ servizzi li jikkollokaw ħaddiema fi Stat Membru differenti minn dak li fih huma stabbiliti ma humiex suġġetti biss għal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom iżda wkoll għal dik tal-Istat Membru ospitanti ta’ dawn il-ħaddiema.

103 Il-piż amministrattiv u ekonomiku addizzjonali li jista’ jirriżulta minn dan għal dawn il-fornituri joriġina mill-għanijiet imfittxija waqt l-emenda tad-Direttiva 96/71, liema direttiva, bħala strument ta’ koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg, kienet timplika, barra minn hekk, sa minn qabel din l-emenda, li l-fornituri ta’ servizzi li jikkollokaw ħaddiema kienu suġġetti fl-istess ħin għal-leġiżlazzjonijiet tal-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom u tal-Istat Membru ospitanti.

104 Issa, kif ġie rrilevat fil-punti 56 u 90 ta’ din is-sentenza, il-leġiżlatur tal-Unjoni fittex, billi adotta d-Direttiva kkontestata, li jiżgura l-libertà li jiġu pprovduti servizzi fuq bażi ekwa, jiġifieri f’kuntest leġiżlattiv li jiggarantixxi kompetizzjoni li ma tkunx ibbażata fuq l-applikazzjoni, fl-istess Stat Membru, ta’ kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg ta’ livell sostanzjalment differenti skont jekk il-persuna li timpjega hijiex stabbilita f’dan l-Istat Membru jew le, filwaqt li toffri protezzjoni ikbar lill-ħaddiema kkollokati, peress li din il-protezzjoni tikkostitwixxi, barra minn hekk, kif tikkonferma l-premessa 10 ta’ din id-direttiva, il-mezz “sabiex tkun salvagwardata l-libertà li jiġu pprovduti [...] servizzi fuq bażi ġusta”.

105 Minn dan jirriżulta li d-Direttiva kkontestata, billi tiggarantixxi protezzjoni ikbar lill-ħaddiema kkollokati, hija intiża li tiżgura t-twettiq tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi fi ħdan l-Unjoni fil-kuntest ta’ kompetizzjoni li ma tiddependix minn differenzi eċċessivi fil-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg applikati, fl-istess Stat Membru, għall-impriżi ta’ Stati Membri differenti

106 F’dan ir-rigward, sabiex jintlaħaq tali għan, id-Direttiva kkontestata twettaq bilanċ mill-ġdid tal-fatturi li fir-rigward tagħhom l-impriżi stabbiliti fid-diversi Stati Membri jistgħu jikkompetu bejniethom, mingħajr madankollu ma tneħħi l-vantaġġ kompetittiv eventwali li minnu bbenefikaw il-fornituri ta’ servizz ta’ ċerti Stati Membri, peress li, bil-kontra ta’ dak li ssostni r-Repubblika tal-Polonja, l-imsemmija direttiva b’ebda mod ma għandha l-effett li telimina kull kompetizzjoni bbażata fuq l-ispejjeż. Hija tipprevedi, fil-fatt, li tiggarantixxi lill-ħaddiema kkollokati l-applikazzjoni ta’ numru ta’ kundizzjonijiet ta’ xogħol u ta’ impjieg fl-Istat Membru ospitanti, fosthom l-elementi li jikkostitwixxu r-remunerazzjoni li saru vinkolanti f’dan l-Istat. Għaldaqstant, din id-direttiva ma għandhiex effett fuq l-elementi l-oħra ta’ spejjeż ta’ impriżi li jikkolokaw tali ħaddiema, bħall-produttività jew l-effiċjenza ta’ dawn il-ħaddiema, li jissemmew fil-premessa 16 tagħha.

107 Barra minn hekk, għandu jiġi enfasizzat li d-Direttiva kkontestata hija intiża kemm, skont il-premessa 16 tagħha, sabiex toħloq “suq intern tassew integrat u kompetittiv”, kif ukoll, skont il-premessa 4 tagħha, li toħloq, permezz tal-applikazzjoni uniformi tar-regoli fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg, “konverġenza soċjali ġenwina”.

108 Minn dak kollu li ntqal jirriżulta li, sabiex jintlaħqu l-għanijiet imsemmija fil-punt 104 ta’ din is-sentenza, il-leġiżlatur tal-Unjoni seta’, mingħajr ma joħloq differenza fit-trattament li ma hijiex iġġustifikata bejn il-fornituri ta’ servizzi skont l-Istat Membru fejn huma stabbiliti, iqis li l-kunċett ta’ “remunerazzjoni” kien iktar xieraq minn dak ta’ “rati minimi ta’ ħlas”, stabbilit mid-Direttiva 96/71.

109 Fit-tieni lok, ir-Repubblika tal-Polonja hija tal-fehma, l-ewwel nett, li l-libertà li jiġu pprovduti servizzi ggarantita mill-Artikolu 56 TFUE ma hijiex ibbażata fuq il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament iżda fuq il-projbizzjoni tad-diskriminazzjonijiet.

110 Għalhekk, hija essenzjalment issostni li d-Direttiva kkontestata hija żbaljata meta timponi trattament ugwali bejn il-ħaddiema kkollokati u l-ħaddiema impjegati minn impriżi stabbiliti fl-Istat Membru ospitanti. Madankollu, għandu jiġi kkonstatat li din id-direttiva ma timplikax tali ugwaljanza bejn dawn iż-żewġ kategoriji ta’ ħaddiema.

111 F’dan ir-rigward, la s-sostituzzjoni tal-kunċett ta’ “rati minimi ta’ ħlas” b’dak ta’ “remunerazzjoni”, fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 emendata, u lanqas l-applikazzjoni għall-ħaddiema kkollokati tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg tal-Istat Membru ospitanti fir-rigward tar-rimbors tal-ispejjeż tal-ivvjaġġar, tal-akkomodazzjoni kif ukoll tal-ikel tal-ħaddiema li jinsabu ’l bogħod mir-residenza tagħhom għal raġunijiet professjonali ma jwasslu sabiex dawn tal-aħħar jitqiegħdu f’sitwazzjoni identika jew analoga għal dik ta’ ħaddiema impjegati minn impriżi stabbiliti fl-Istat Membru ospitanti.

112 Fil-fatt, dawn l-emendi ma jwasslux għall-applikazzjoni tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg kollha tal-Istat Membru ospitanti peress li huma biss uħud minn dawn il-kundizzjonijiet li huma, fi kwalunkwe każ, applikabbli għal dawn il-ħaddiema skont l-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 emendata.

113 Issa, fid-dawl tal-elementi esposti fil-punt 67 ta’ din is-sentenza, ir-Repubblika tal-Polonja ma kinitx f’pożizzjoni li tistabbilixxi li l-emendi magħmula mid-Direttiva kkontestata fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 kienu jmorru lil hinn minn dak li kien neċessarju sabiex jintlaħqu l-għanijiet tad-Direttiva kkontestata, jiġifieri li tiġi żgurata l-libertà li jiġu pprovduti servizzi fuq bażi ekwa u li toffri protezzjoni ikbar lill-ħaddiema kkollokati.

114 It-tieni nett, ir-Repubblika tal-Polonja ssostni li l-fornituri ta’ servizzi stabbiliti fi Stat Membru ieħor jinsabu f’sitwazzjoni differenti u iktar diffiċli minn dik tal-fornituri stabbiliti fl-Istat Membru ospitanti għar-raġuni prinċipali li huma għandhom josservaw ir-regoli tal-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom u dawk tal-Istat Membru ospitanti.

115 L-istess jgħodd fir-rigward tal-ħaddiema kkollokati inkwantu d-Direttiva kkontestata ma għandhiex l-effett li tqiegħed lill-fornituri ta’ servizzi stabbiliti fi Stati Membri differenti mill-Istat Membru ospitanti f’sitwazzjoni paragunabbli għal dik tal-fornituri stabbiliti f’dan l-aħħar Stat, peress li tal-ewwel għandhom jimponu biss fuq il-ħaddiema li jimpjegaw fihom uħud mill-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg applikabbli għal dawn tal-aħħar.

116 Barra minn hekk, kif tfakkar fil-punti 102 u 103 ta’ din is-sentenza, id-Direttiva 96/71 emendata timplika, minħabba n-natura stess tagħha ta’ strument ta’ koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg, li l-fornituri ta’ servizzi li jikkollokaw ħaddiema fi Stat Membru differenti minn dak li fih huma stabbiliti ma humiex suġġetti biss għal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom iżda wkoll għal dik tal-Istat Membru ospitanti ta’ dawn il-ħaddiema.

117 Fir-rigward tas-sitwazzjoni tal-ħaddiema kkollokati li hija kkaratterizzata mill-fatt li r-residenza tagħhom fl-Istat Membru ospitanti hija temporanja u li huma ma jintegrawx ruħhom fis-suq tax-xogħol ta’ dan tal-aħħar huwa minnu li dawn il-ħaddiema jeżerċitaw, matul ċertu perijodu, il-funzjonijiet tagħhom fi Stat Membru differenti minn dak fejn jirrisjedu abitwalment.

118 Għal din ir-raġuni, il-leġiżlatur tal-Unjoni seta’ raġonevolment jikkunsidra bħala xieraq li, matul dan il-perijodu, ir-remunerazzjoni li jirċievu dawn il-ħaddiema tkun, kif previst fil-punt (c) tal-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 emendata, dik stabbilita mid-dispożizzjonijiet vinkolanti tal-Istat Membru ospitanti, sabiex ikunu jistgħu jkopru l-għoli tal-ħajja f’dan l-Istat Membru u mhux, bil-kontra ta’ dak li ssostni r-Repubblika tal-Polonja, remunerazzjoni li tippermettilhom ikopru l-għoli tal-ħajja fil-pajjiż ta’ residenza abitwali tagħhom.

119 Fit-tielet lok, ir-Repubblika tal-Polonja tqis li l-emendi magħmula mid-Direttiva kkontestata la huma iġġustifikati minn rekwiżiti imperattivi ta’ interess ġenerali u lanqas ma huma proporzjonati filwaqt li l-għanijiet ta’ protezzjoni tal-ħaddiema u ta’ prevenzjoni tal-kompetizzjoni żleali kienu ttieħdu inkunsiderazzjoni fid-Direttiva 96/71.

120 Dan l-argument huwa bbażat fuq l-idea li, permezz tad-Direttiva kkontestata, il-leġiżlatur tal-Unjoni jikkunsidra li l-benefiċċju ta’ vantaġġ kompetittiv li jirriżulta minn nefqa lavorattiva orħos minn dik fis-seħħ fl-Istat Membru ospitanti jikkostitwixxi kompetizzjoni żleali.

121 Issa, għalkemm id-Direttiva kkontestata twessa’ l-kamp tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg li japplikaw għall-ħaddiema kkollokati fi Stat Membru differenti minn dak li fih dawn abitwalment jeżerċitaw l-attività tagħhom, hija ma għandhiex, madankollu, l-effett li tipprojbixxi kull kompetizzjoni bbażata fuq l-ispejjeż, b’mod partikolari dik li tirriżulta mid-differenzi fil-produttività jew fl-effiċjenza ta’ dawn il-ħaddiema, imsemmija fil-premessa 16 ta’ din id-direttiva.

122 Barra minn hekk, ebda silta mid-Direttiva kkontestata ma tikklassifika bħala “żleali” l-kompetizzjoni li hija bbażata fuq tali differenzi. Din id-direttiva għandha l-għan li żżomm il-libertà li jiġu pprovduti servizzi fuq bażi ekwa billi tiżgura l-protezzjoni tal-ħaddiema kkollokati permezz, b’mod partikolari, tal-applikazzjoni għal dawn tal-aħħar tal-elementi kollha li jikkostitwixxu r-remunerazzjoni magħmula vinkolanti mil-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ospitanti.

123 Konsegwentement, l-ewwel parti tal-ewwel motiv għandha tiġi miċħuda.

3) Fuq it-tieni parti tal-ewwel motiv, ibbażata fuq restrizzjoni mhux iġġustifikata u sproporzjonata għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi introdotta fl-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata

124 Fl-ewwel lok, l-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata jipprovdi li, meta l-ħaddiem ikun ikkollokat għal iktar minn tnax-il xahar fl-Istat Membru ospitanti, jew għal iktar minn tmintax-il xahar jekk il-fornitur ta’ servizzi jissottometti notifika mmotivata f’dan is-sens, dan tal-aħħar għandu jiggarantixxi, abbażi tal-ugwaljanza fit-trattament, minbarra l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg imsemmija fl-Artikolu 3(1) ta’ din id-direttiva, il-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg kollha applikabbli li huma stabbiliti, f’dan l-Istat Membru, minn liġijiet, regolamenti jew dispożizzjonijiet amministrattivi u/jew minn ftehimiet kollettivi jew minn sentenzi ta’ arbitraġġ li jkunu ġew iddikjarati ta’ applikazzjoni ġenerali. Huma biss, minn naħa, il-proċeduri, il-formalitajiet u l-kundizzjonijiet li jirregolaw il-konklużjoni u tmiem il-kuntratt ta’ xogħol, inklużi l-klawżoli ta’ nuqqas ta’ kompetizzjoni, u, min-naħa l-oħra, l-iskemi komplementari ta’ irtirar professjonali, li jaqgħu barra mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata.

125 Issa, fid-dawl tas-setgħa diskrezzjonali wiesgħa tal-leġiżlatur tal-Unjoni, imfakkra fil-punti 95 u 96 ta’ din is-sentenza, huwa mingħajr ma wettaq żball manifest li dan il-leġiżlatur seta’ jikkunsidra li kollokament għal żmien daqshekk twil kellu jkollu bħala konsegwenza li jqarreb b’mod sinjifikattiv is-sitwazzjoni personali tal-ħaddiema kkollokati kkonċernati ma’ dik tal-ħaddiema impjegati minn impriżi stabbiliti fl-Istat Membru ospitanti, u kien jiġġustifika li dawn il-ħaddiema kkollokati għal żmien twil jibbenefikaw minn kważi l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg kollha applikabbli f’dan l-aħħar Stat Membru.

126 Fit-tieni lok, fir-rigward tal-argument li l-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata jagħti lok għal piżijiet finanzjarji u amministrattivi addizzjonali għall-fornitur ta’ servizzi stabbilit fi Stat Membru minbarra l-Istat Membru ospitanti, diġà jirriżulta mill-punt 102 ta’ din is-sentenza li, fid-dawl tan-natura stess tad-Direttiva 96/71 emendata, jiġifieri dik ta’ strument ta’ koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg, din timplika li l-fornituri ta’ servizzi li jikkollokaw ħaddiema għal perijodu itwal minn tnax-il xahar fi Stat Membru differenti minn dak li fih ikunu stabbiliti ma jkunux suġġetti biss għal-leġiżlazzjoni tal-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom iżda wkoll għal dik tal-Istat Membru ospitanti ta’ dawn il-ħaddiema.

127 Hekk kif ġie rrilevat fil-punt 103 ta’ din is-sentenza, fit-tweġiba għall-ewwel parti tal-ewwel motiv, il-piż amministrattiv u ekonomiku addizzjonali li jista’ jirriżulta minn dan għal dawn il-fornituri joriġina mill-għanijiet imfittxija waqt l-emenda tad-Direttiva 96/71, liema direttiva, bħala strument ta’ koordinazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg, kienet timplika, barra minn hekk, sa minn qabel din l-emenda li l-fornituri ta’ servizzi li jikkollokaw ħaddiema kienu suġġetti fl-istess ħin għal-leġiżlazzjonijiet tal-Istat Membru ta’ oriġini tagħhom u tal-Istat Membru ospitanti.

128 Fit-tielet lok, fir-rigward tal-argument ibbażat fuq il-ksur tal-prinċipju ta’ ċertezza legali, fid-dawl tal-ambigwità dovuta għall-assenza ta’ elenkar tar-regoli tal-Istat Membru ospitanti applikabbli skont l-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata, għandu jiġi kkonstatat li din id-dispożizzjoni ma għandha ebda ambigwità peress li hija timponi l-applikazzjoni, fil-każ ta’ kollokament ta’ ħaddiem għal perijodu ta’ iktar minn tnax-il xahar, tal-kundizzjonijiet tax-xogħol u ta’ impjieg kollha tal-Istat Membru ospitanti bl-eċċezzjoni ta’ dawk li hija ssemmi espressament.

129 Barra minn hekk, ir-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 emendata jipprevedi li l-Istati Membri għandhom jippubblikaw fuq is-sit internet nazzjonali uffiċjali uniku, imsemmi fl-Artikolu 5 tad-Direttiva 2014/67, konformement mal-leġiżlazzjoni u/jew mal-prattiki nazzjonali, l-informazzjoni dwar il-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg inklużi l-kundizzjonijiet tax-xogħol u tal-impjieg kollha konformement mal-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata.

130 Fir-raba’ lok, ir-Repubblika tal-Polonja tinvoka l-Artikolu 9 tar-Regolament “Ruma I” u tqis li d-Direttiva kkontestata ma tikkostitwixxix lex specialis fis-sens tal-Artikolu 23 ta’ dan ir-regolament.

131 Fuq dan l-aħħar punt, għandu jiġi rrilevat li l-Artikolu 8 tar-Regolament “Ruma I” jistabbilixxi, fil-paragrafu 1 tiegħu, regola ġenerali ta’ kunflitt tal-liġijiet applikabbli għall-kuntratti ta’ xogħol, li tindika l-liġi magħżula mill-partijiet f’tali kuntratt, u jipprevedi, fil-paragrafu 2 tiegħu, li, fin-nuqqas ta’ tali għażla, il-kuntratt individwali ta’ impjieg ikun irregolat mil-liġi tal-pajjiż li fih jew, fin-nuqqas ta’ dan, li minnu l-ħaddiem abitwalment iwettaq ix-xogħol tiegħu, u dan il-pajjiż ma jitqiesx li jinbidel meta l-ħaddiem iwettaq ix-xogħol tiegħu temporanjament f’pajjiż ieħor.

132 Madankollu, ir-Regolament “Ruma I” jipprevedi, fl-Artikolu 23 tiegħu, li tista’ ssir deroga mir-regoli ta’ kunflitt tal-liġijiet li huwa jistabbilixxi meta dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni jistabbilixxu regoli dwar il-liġi applikabbli għall-obbligi kuntrattwali f’ċerti oqsma, peress li l-premessa 40 ta’ dan ir-regolament tesponi, min-naħa tagħha, li l-imsemmi regolament ma jeskludix il-possibbiltà li jiġu inklużi regoli ta’ kunflitt tal-liġijiet fil-qasam ta’ obbligi kuntrattwali fid-dispożizzjonijiet tad-dritt tal-Unjoni dwar materji partikolari.

133 Issa, min-natura u mill-kontenut tagħhom, kemm l-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71 emendata, fir-rigward tal-ħaddiema kkollokati, kif ukoll l-Artikolu 3(1a) ta’ din id-direttiva, fir-rigward tal-ħaddiema kkollokati għal perijodu, b’mod ġenerali, ta’ iktar minn tnax-il xahar, jikkostitwixxu regoli speċjali ta’ kunflitt tal-liġijiet fis-sens tal-Artikolu 23 tar-Regolament “Ruma I”.

134 Barra minn hekk, il-proċess ta’ tfassil tar-Regolament “Ruma I” juri li l-Artikolu 23 tiegħu jkopri r-regola speċjali ta’ kunflitt tal-liġijiet li kienet diġà prevista fl-Artikolu 3(1) tad-Direttiva 96/71, peress li, fil-Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-liġi applikabbli għall-obbligi kuntrattwali (Ruma I) (COM (2005) 650 final), tal-15 ta’ Diċembru 2005, il-Kummissjoni kienet annettiet lista ta’ regoli speċjali ta’ kunflitt tal-liġijiet stabbiliti minn dispożizzjonijiet oħra tad-dritt tal-Unjoni, li fosthom tinsab din id-direttiva.

135 Fl-aħħar nett, filwaqt li r-Repubblika tal-Polonja tqis li l-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata ma josservax l-Artikolu 9 tar-Regolament “Ruma I”, huwa biżżejjed li jiġi kkonstatat li dan l-aħħar artikolu, li għandu jiġi interpretat b’mod restrittiv, jirreferi għar-“regoli mandatorji” tal-Istati Membri, jiġifieri għal dispożizzjoni imperattiva li l-osservanza tagħha hija meqjusa kruċjali minn pajjiż għas-salvagwardja tal-interessi pubbliċi tiegħu (sentenza tal-18 ta’ Ottubru 2016, Nikiforidis, C-135/15, EU:C:2016:774, punti 41 u 44). Issa, minn ebda element tal-proċess sottomess lill-Qorti tal-Ġustizzja ma jirriżulta li l-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata jikser tali regoli mandatorji.

136 Fil-ħames lok, ir-Repubblika tal-Polonja tikkritika l-mekkaniżmu previst fir-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata, li jipprovdi li, meta impriża tissostitwixxi ħaddiem ikkollokat b’ħaddiem ikkollokat ieħor li jwettaq l-istess kompitu fl-istess post, it-tul tal-kollokament għall-finijiet tal-paragrafu 1a jikkorrispondi għat-tul akkumulat tal-perijodi ta’ kollokament ta’ kull wieħed mill-ħaddiema kkollokati kkonċernati. Hija tikkontesta wkoll il-fatt li din id-dispożizzjoni ma tistabbilixxix limitu ta’ żmien għall-aggregazzjoni tal-perijodi ta’ kollokament.

137 Billi stabbilixxa l-mekkaniżmu previst fir-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 3(1a) tad-Direttiva 96/71 emendata, il-leġiżlatur tal-Unjoni għamel użu mill-marġni ta’ diskrezzjoni wiesa’ li huwa kellu sabiex jiggarantixxi li s-sistema implimentata, meta l-ħaddiema jiġu kkollokati għal perijodu ta’ iktar minn tnax-il xahar, ma tiġix evitata mill-operaturi ekonomiċi, kif spjegaw il-Parlament u l-Kunsill u kif jirriżulta mill-premessa 11 tad-Direttiva kkontestata.

138 Fid-dawl tal-portata ta’ din id-dispożizzjoni, il-fatt li l-mekkaniżmu ta’ aggregazzjoni tal-perijodi ta’ kollokament imwettqa minn ħaddiema differenti jieħu inkunsiderazzjoni l-post tax-xogħol u mhux is-sitwazzjoni ta’ dawn il-ħaddiema ma jistax ikollu effett fuq il-legalità tal-imsemmija dispożizzjoni, peress li r-Repubblika tal-Polonja, f’dan ir-rigward, ma ppreċiżatx liema dispożizzjoni tat-Trattat FUE jew liema prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni għaldaqstant jinkiser. Barra minn hekk, l-assenza ta’ limitu ratione temporis għall-aggregazzjoni tal-perijodi ta’ kollokament ma tippreġudikax il-prinċipju ta’ ċertezza legali peress li din l-istess dispożizzjoni tistabbilixxi b’mod ċar u preċiż il-projbizzjoni li hija timponi.

139 Konsegwentement, it-tieni parti tal-ewwel motiv għandha tiġi miċħuda u, magħha, dan il-motiv kollu kemm hu.

3. Fuq it-tielet motiv, ibbażat fuq inklużjoni żbaljata tas-settur tat-trasport bit-triq fil-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva kkontestata

a) L-argumenti tal-partijiet

140 Ir-Repubblika tal-Polonja tallega li d-Direttiva kkontestata tapplika b’mod żbaljat għas-settur tat-trasport bit-triq, filwaqt li, skont l-Artikolu 58 TFUE, il-moviment liberu tas-servizzi fil-qasam tat-trasport huwa rregolat mid-dispożizzjonijiet tat-titolu tat-Trattat FUE dwar it-trasport, b’tali mod li l-Artikolu 56 TFUE ma japplikax għalihom.

141 Hija tinvoka l-interpretazzjoni tal-Kummissjoni li tipprovdi li mill-kliem tal-proposta għal direttiva li wasslet għad-Direttiva 96/71 jirriżulta li l-qasam tat-trasport huwa eskluż mill-kamp ta’ applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet applikabbli għall-kollokament tal-ħaddiema.

142 Il-Parlament u l-Kunsill, sostnuti mir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, mir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, mir-Renju tal-Isvezja u mill-Kummissjoni, jikkontestaw l-argument tar-Repubblika tal-Polonja.

b) Il-kunsiderazzjonijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja

143 Ir-Repubblika tal-Polonja tqis li, billi għamel applikabbli d-Direttiva 96/71 emendata għas-settur tat-trasport bit-triq mill-mument tal-adozzjoni ta’ att leġiżlattiv speċifiku, l-Artikolu 3(3) tad-Direttiva kkontestata jmur kontra l-Artikolu 58 TFUE.

144 Skont l-Artikolu 58 TFUE, il-moviment liberu tas-servizzi, fil-qasam tat-trasport, huwa rregolat mid-dispożizzjonijiet tat-titolu tat-Trattat FUE dwar it-trasport, kompost mill-Artikoli 90 sa 100 TFUE.

145 Minn dan jirriżulta li servizz fil-qasam tat-trasport, fis-sens tal-Artikolu 58(1) TFUE, huwa eskluż mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 56 TFUE (sentenza tal-20 ta’ Diċembru 2017, Asociación Profesional Elite Taxi, C-434/15, EU:C:2017:981, punt 48)

146 Issa, l-Artikolu 3(3) tad-Direttiva kkontestata sempliċement jipprevedi li din għandha tapplika għas-settur tat-trasport bit-triq b’effett mid-data ta’ applikazzjoni ta’ att leġiżlattiv li jemenda d-Direttiva 2006/22, li kellha bħala bażi legali l-Artikolu 71(1) KE, li jagħmel parti mid-dispożizzjonijiet tat-titolu tat-Trattat KE dwar it-trasport u li jikkorrispondi għall-Artikolu 91 TFUE.

147 Għaldaqstant, l-Artikolu 3(3) tad-Direttiva kkontestata ma għandux l-għan li jirregola l-libertà li jiġu pprovduti servizzi fil-qasam tat-trasport u, għaldaqstant, ma jistax ikun kuntrarju għall-Artikolu 58 TFUE.

148 Konsegwentement, it-tielet motiv għandu jiġi miċħud u miegħu, it-talbiet ippreżentati sussidjarjament.

Fuq l-ispejjeż

149 Skont l-Artikolu 138(1) tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-parti li titlef il-kawża għandha tiġi kkundannata għall-ispejjeż jekk dawn ikunu ntalbu. Peress li r-Repubblika tal-Polonja tilfet, hemm lok li hija tiġi ordnata tbati l-ispejjeż kif mitlub mill-Parlament u mill-Kunsill.

150 Skont l-Artikolu 140(1) tal-imsemmija regoli, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, ir-Repubblika Franċiża, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, ir-Renju tal-Isvezja kif ukoll il-Kummissjoni għandhom ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom bħala intervenjenti fil-kawża.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Awla Manja) taqta’ u tiddeċiedi:

1) Ir-rikors huwa miċħud.

2) Ir-Repubblika tal-Polonja hija kkundannata tbati, minbarra l-ispejjeż rispettivi tagħha, dawk sostnuti mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill tal-Unjoni Ewropea.

3) Ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, ir-Repubblika Franċiża, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, ir-Renju tal-Isvezja u l-Kummissjoni Ewropea għandhom ibatu l-ispejjeż rispettivi tagħhom.

Firem

* Lingwa tal-kawża: il-Pollakk.

Opinion
References in this case
Info

Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

EU tax law WEB Il-Polonja vs Il-Parlament u Il-Kunsill - C-626/18