Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)

18 ta’ Marzu 2021 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Tassazzjoni diretta – Taxxa fuq qligħ kapitali minn proprjetà immobbli – Moviment liberu tal-kapital – Bażi taxxabbli – Diskriminazzjoni – Għażla ta’ tassazzjoni skont l-istess modalitajiet bħar-residenti – Konformità mad-dritt tal-Unjoni”

Fil-Kawża C-388/19,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mit-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa – CAAD) (il-Qorti tal-Arbitraġġ fil-Qasam Fiskali (Ċentru ta’ Arbitraġġ Amministrattiv – CAAD), il-Portugall), permezz ta’ deċiżjoni tat-30 ta’ April 2019, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fis-17 ta’ Mejju 2019, fil-proċedura

MK

vs

Autoridade Tributária e Aduaneira,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),

komposta minn J.-C. Bonichot, President tal-Awla, L. Bay Larsen, C. Toader, M. Safjan, u N. Jääskinen (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: G. Hogan,

Reġistratur: M. Longar, Amministratur,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-1 ta’ Ottubru 2020,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal MK, minn A. Gaspar Schwalbach, advogado,

–        għall-Gvern Portugiż, minn L. Inez Fernandes, S. Jaulino, H. Gomes Magno u P. Barros da Costa, bħala aġenti,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn M. Afonso, N. Gossement u W. Roels, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tad-19 ta’ Novembru 2020,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 18 u 63 sa 65 TFUE.

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ tilwima bejn MK u l-Autoridade Tributária e Aduaneira (l-Awtorità Fiskali u Doganali, il-Portugall) (iktar ’il quddiem l-“AT”) dwar l-avviż ta’ taxxa maħruġ minn din tal-aħħar fir-rigward tad-dħul ta’ MK għas-sena 2017.

 Il-kuntest ġuridiku

3        L-Artikolu 43, intitolat “Qligħ kapitali”, tal-Código do Imposto sobre o Rendimento das Pessoas Singulares (il-Kodiċi dwar it-Taxxa fuq id-Dħul ta’ Persuni Fiżiċi), fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali (iktar ’il quddiem iċ-“CIRS”) kien jipprovdi, fil-paragrafi 1 u 2 tiegħu:

“1. –      L-ammont ta’ dħul ikklassifikat bħala qligħ kapitali huwa rappreżentat mill-bilanċ tad-differenza bejn qligħ kapitali u telf kapitali li jkun seħħ fl-istess sena, iddeterminat skont l-artikoli segwenti.

2. –      Il-bilanċ li sar riferiment għalih fil-paragrafu preċedenti, fir-rigward ta’ trasferimenti magħmula minn residenti kif stipulat fl-Artikolu 10(1)(a), (c) u (d), kemm jekk pożittiv kif ukoll jekk negattiv, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni sal-punt ta’ 50 % biss tal-ammont tiegħu.”

4        L-Artikolu 68(1) ta’ dan il-kodiċi jistabbilixxi l-iskala progressiva ta’ kategoriji ta’ taxxa. Fl-2017, ir-rata massima ta’ taxxa ta’ 48 % kienet tapplika għad-dħul taxxabbli ta’ iktar minn EUR 80 640.

5        Skont l-Artikolu 68a tal-imsemmi kodiċi, taxxa addizzjonali ta’ solidarjetà ta’ 2.5 % kienet tapplika għad-dħul taxxabbli bejn EUR 80 000 u EUR 250 000 u, lil hinn minn dan l-ammont, l-imsemmija taxxa kienet ta’ 5 %.

6        L-Artikolu 72 taċ-CIRS, intitolat “Rati speċjali”, kien jipprevedi b’mod partikolari d-dispożizzjonijiet li ġejjin:

“1. –      Huma intaxxati bir-rata awtonoma ta’ 28 %:

(a)      il-qligħ kapitali li sar riferiment għalih fl-Artikolu 10(1)(a) u (d) magħmul minn persuni li ma humiex residenti fit-territorju Portugiż, sakemm ma jinħoloqx minn stabbiliment permanenti li jinsab f’dan it-territorju;

[...]

9. –      Residenti ta’ Stat Membru ieħor tal-Unjoni Ewropea jew taż-Żona Ekonomika Ewropea [(ŻEE)], sakemm, fil-każ tal-aħħar, ikun hemm skambju ta’ informazzjoni fi kwistjonijiet ta’ taxxa, jistgħu jagħżlu, fir-rigward tad-dħul li għalih japplikaw is-subparagrafi 1(a) u (b) u l-paragrafu 2, li dan id-dħul jiġi intaxxat bir-rata li tkun tapplika skont it-tabella stabbilita fl-Artikolu 68(1) li kieku d-dħul inkiseb minn persuni residenti fit-territorju Portugiż.

10. –      Sabiex tiġi ddeterminata r-rata ta’ taxxa li sar riferiment għaliha fil-paragrafu preċedenti, id-dħul kollu għandu jittieħed inkunsiderazzjoni, inkluż dħul miksub ’il barra minn dan it-territorju, fuq l-istess termini li japplikaw għar-residenti.

[...]”

 It-tilwima fil-kawża prinċipali u d-domanda preliminari

7        MK huwa resident fiskali fi Franza.

8        Fis-17 ta’ Jannar 2002, MK xtara proprjetà immobbli li tinsab fil-Portugall għall-prezz ta’ EUR 79 807.66.

9        Fis-17 ta’ Lulju 2017, MK biegħ din il-proprjetà immobbli bil-prezz ta’ EUR 180 000.

10      Fil-31 ta’ Mejju 2018, MK ippreżenta d-dikjarazzjoni perjodika tad-dħul tiegħu, li fiha, minbarra d-dħul minn proprjetà immobbli fl-ammont ta’ EUR 8 800, huwa ddikjara t-trasferiment tal-imsemmija proprjetà immobbli kif ukoll l-ispejjeż ta’ xiri u ta’ bejgħ tagħha.

11      Fuq quddiem tad-dikjarazzjoni fiskali, fit-tabella 8B MK immarka l-kaxxa 4 (għal “persuni li ma humiex residenti”), il-kaxxa 6 (għal “residenti fi Stat tal-Unjoni Ewropea”) u l-kaxxa 7 (fejn għażel li jkun suġġett għas-sistema fiskali applikabbli għal persuni li ma humiex residenti) u ma għażilx il-kaxxa 9 (li jkun intaxxat skont ir-rati ġenerali stabbiliti fl-Artikolu 68 taċ-CIRS) u l-kaxxa 10 (li jkun intaxxat taħt il-leġiżlazzjoni applikabbli għar-residenti).

12      Fil-5 ta’ Lulju 2018, l-AT ħarġet avviż ta’ taxxa fl-ammont ta’ EUR 24 654.22 bħala taxxa fuq id-dħul għas-sena 2017, billi applikat għall-bilanċ pożittiv kollu tal-qligħ kapitali minn proprjetà immobbli magħmul ir-rata unika ta’ 28 % applikabbli għall-persuni mhux residenti abbażi tal-Artikolu 72(1) taċ-CIRS, skont l-għażla magħmula minn MK fuq id-dikjarazzjoni tat-taxxa tiegħu.

13      Fit-30 ta’ Novembru 2018, MK ikkontesta dan l-avviż ta’ taxxa quddiem il-qorti tar-rinviju, it-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa – CAAD) (il-Qorti tal-Arbitraġġ fil-Qasam Fiskali (Ċentru ta’ Arbitraġġ Amministrattiv – CAAD), il-Portugall), għar-raġuni li dan l-avviż huwa vvizzjat b’illegalità sa fejn huwa bbażat fuq leġiżlazzjoni li tiddiskrimina kontra l-persuna taxxabbli residenti fit-territorju ta’ Stat Membru li ma huwiex ir-Repubblika Portugiża (iktar ’il quddiem il-“persuni mhux residenti”), meta mqabbla mal-persuni taxxabbli residenti fil-Portugall, u sostna li, konformement mad-deċiżjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenza tal11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann (C-443/06, EU:C:2007:600), dan il-qafas ġuridiku jikkostitwixxi restrizzjoni tal-libertà ta’ moviment tal-kapital stabbilita fl-Artikolu 63(1) TFUE.

14      Quddiem il-qorti tar-rinviju, l-AT issostni li l-qafas ġuridiku applikabbli għall-fatti fil-kawża prinċipali huwa differenti minn dak applikabbli għall-fatti li taw lok għas-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann (C-443/06, EU:C:2007:600). Hija tfakkar li huwa minnu li, f’din is-sentenza, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-Artikolu 43(2) taċ-CIRS, li kien jipprevedi li kien biss il-qligħ kapitali magħmul minn persuni taxxabbli residenti fil-Portugall li kellu jiġi kkunsidrat sa 50 % tal-ammont tiegħu, kien iwassal għal piż fiskali ikbar għall-persuni mhux residenti, u minħabba f’hekk kien jikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment tal-kapital ipprojbita mill-Artikolu 63 TFUE.

15      Madankollu, l-AT tippreċiża li, wara s-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann (C-443/06, EU:C:2007:600), il-leġiżlatur Portugiż emenda l-qafas leġiżlattiv applikabbli billi introduċa, fl-Artikolu 72(9) u (10) taċ-CIRS, il-possibbiltà għall-persuni mhux residenti li jagħżlu sistema ta’ tassazzjoni analoga għal dik li tapplika għar-residenti Portugiżi, u li b’hekk jibbenefikaw mit-tnaqqis ta’ 50 % previst fl-Artikolu 43(2) taċ-CIRS kif ukoll minn rati progressivi, bil-kundizzjoni li jagħmlu dikjarazzjoni fiskali fil-Portugall fuq id-dħul globali tagħhom. Issa, f’dan il-każ, MK għażel is-sistema ta’ tassazzjoni prevista fl-Artikolu 72(1) taċ-CIRS u mhux dik prevista fl-Artikolu 72(9) u (10) taċ-CIRS.

16      MK ifakkar, madankollu, li l-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, f’kawża li tirrigwarda l-libertà ta’ stabbiliment, li għażla bejn sistema fiskali diskriminatorja u sistema fiskali oħra li ma tkunx diskriminatorja ma tistax teskludi l-effetti diskriminatorji tal-ewwel waħda minn dawn iż-żewġ sistemi fiskali (sentenza tat-18 ta’ Marzu 2010, Gielen, C-440/08, EU:C:2010:148, punti 50 u 51).

17      Għalhekk, il-qorti tar-rinviju għandha dubju dwar jekk l-emendi magħmula fid-dritt fiskali Portugiż wara s-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann (C-443/06, EU:C:2007:600), jiġifieri, b’mod partikolari, l-introduzzjoni tal-possibbiltà għall-persuni mhux residenti li jagħżlu, skont l-Artikolu 72(9) u (10) taċ-CIRS, sistema ta’ tassazzjoni analoga għal dik li tapplika għar-residenti, u li b’hekk jibbenefikaw mit-tnaqqis ta’ 50 % previst fl-Artikolu 43(2) ta’ dan il-kodiċi, humiex suffiċjenti sabiex jirrimedjaw ir-restrizzjoni għall-moviment tal-kapital identifikata mill-Qorti tal-Ġustizzja f’dik is-sentenza.

18      F’dawn iċ-ċirkustanzi, it-Tribunal Arbitral Tributário (Centro de Arbitragem Administrativa – CAAD) (il-Qorti tal-Arbitraġġ fil-Qasam Fiskali (Ċentru ta’ Arbitraġġ Amministrattiv – CAAD), iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja din id-domanda preliminari:

“L-Artikoli [18 u 63 sa 65 TFUE] ikkunsidrati flimkien, għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali (Artikolu 43(2) [taċ-CIRS]), li ġiet emendata [bl-introduzzjoni tal-paragrafi 9 u 10 fl-Artikolu 72 tal-imsemmi kodiċi], b’tali mod li l-apprezzamenti fil-valur [il-qligħ kapitali] li jirriżultaw mit-trasferiment ta’ proprjetà immobbli li tkun tinsab fi Stat Membru (il-Portugall), minn resident ta’ Stat Membru ieħor tal-Unjoni [...] (Franza) ma jkunux suġġetti, bis-saħħa tal-għażla tal-persuna suġġetta għat-taxxa, għal oneru fiskali ogħla li jiġi applikat fir-rigward ta’ dan l-istess tip ta’ tranżazzjoni għall-apprezzamenti fil-valur magħmula minn resident tal-Istat fejn din il-proprjetà immobbli tkun tinsab?”

 Fuq id-domanda preliminari

19      Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju qiegħda essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikoli 18 u 63 sa 65 TFUE għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li, sabiex tippermetti li l-qligħ kapitali magħmul mit-trasferiment ta’ beni immobbli li jinsabu f’dan l-Istat Membru, minn persuna taxxabbli residenti fi Stat Membru ieħor, ma jkunx suġġett għal piż fiskali ogħla minn dak li jiġi applikat għal dan l-istess tip ta’ tranżazzjoni fuq il-qligħ kapitali mwettaq minn resident tal-ewwel Stat Membru, tissuġġetta s-sistema ta’ tassazzjoni applikabbli għall-għażla tal-imsemmija persuna taxxabbli.

 Fuq il-prinċipji u l-libertajiet applikabbli

20      Preliminarjament, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita, l-Artikolu 18 TFUE huwa intiż li japplika b’mod awtonomu biss f’sitwazzjonijiet irregolati mid-dritt tal-Unjoni li fir-rigward tagħhom it-Trattat FUE ma jipprevedix regoli speċifiċi ta’ nondiskriminazzjoni (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann, C-443/06, EU:C:2007:600, punt 28 u l-ġurisprudenza ċċitata).

21      Issa, it-Trattat FUE jipprevedi b’mod partikolari, fl-Artikolu 63 tiegħu, regola speċifika ta’ nondiskriminazzjoni fil-qasam li jikkonċerna l-libertà ta’ moviment tal-kapital (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann, C-443/06, EU:C:2007:600, punt 29 u l-ġurisprudenza ċċitata).

22      Barra minn hekk, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li tranżazzjoni li tikkonċerna l-likwidazzjoni ta’ investiment fi proprjetà immobbli, bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, tikkostitwixxi moviment tal-kapital (sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann, C-443/06, EU:C:2007:600, punt 31 u l-ġurisprudenza ċċitata).

23      Minn dan jirriżulta li t-trasferiment ta’ proprjetà immobbli li tinsab fit-territorju ta’ Stat Membru, imwettaq bi ħlas minn persuni fiżiċi mhux residenti, jaqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 63 TFUE.

24      Barra minn hekk, sa fejn fid-deċiżjoni tar-rinviju ma jissemma ebda element li jista’ jdaħħal tali tranżazzjoni fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 64 TFUE, ma hemmx lok, f’dan il-każ, li d-domanda tiġi eżaminata fid-dawl tad-dispożizzjonijiet ta’ dan l-artikolu.

 Fuq il-moviment liberu tal-kapital

25      Għandu jitfakkar li l-Artikolu 63 TFUE jipprojbixxi kull restrizzjoni għall-moviment tal-kapital bejn l-Istati Membri, bla ħsara għall-ġustifikazzjonijiet previsti fl-Artikolu 65 TFUE.

26      F’dan ir-rigward, mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta li l-Artikolu 43(2) u l-Artikolu 72(1) taċ-CIRS kienu jipprevedu, fil-każ ta’ qligħ kapitali magħmul fil-kuntest tat-trasferiment bi ħlas ta’ beni immobbli li jinsab fil-Portugall, regoli ta’ tassazzjoni differenti skont jekk il-persuni taxxabbli suġġetti għat-taxxa fuq id-dħul kinux jirrisjedu jew le fit-territorju ta’ dan l-Istat Membru.

27      B’mod partikolari, skont l-Artikolu 43(2) taċ-CIRS, il-qligħ kapitali magħmul minn residenti fil-kuntest tat-trasferiment ta’ beni immobbli li jinsabu fil-Portugall kien jittieħed inkunsiderazzjoni sa 50 % biss tal-ammont tiegħu. Għall-kuntrarju, fil-każ ta’ persuni mhux residenti, l-Artikolu 72(1) taċ-CIRS kien jipprevedi t-tassazzjoni ta’ dan l-istess qligħ kapitali fuq l-ammont kollu tiegħu bir-rata awtonoma ta’ 28 %.

28      Minn dan jirriżulta li, b’applikazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, il-bażi taxxabbli ta’ dan it-tip ta’ qligħ kapitali ma kinitx l-istess għall-persuni residenti u għall-persuni mhux residenti. B’hekk, fir-rigward tal-bejgħ tal-istess beni immobbli li jinsab fil-Portugall, fil-każ li jsir qligħ kapitali, il-persuni mhux residenti kienu suġġetti għal piż fiskali ikbar minn dak applikabbli għall-persuni residenti u, għaldaqstant, kienu jinsabu f’sitwazzjoni inqas favorevoli minn dawn tal-aħħar (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann, C-443/06, EU:C:2007:600, punt 37).

29      Fil-fatt, filwaqt li, skont l-Artikolu 72(1) taċ-CIRS, persuna mhux residenti kienet suġġetta għal rata ta’ 28 % applikata fuq bażi li tirrappreżenta l-qligħ kapitali magħmul kollu, it-teħid inkunsiderazzjoni ta’ nofs biss tal-bażi tal-qligħ kapitali magħmul minn persuna residenti kien jippermetti lil din tal-aħħar tibbenefika sistematikament minn piż fiskali iżgħar f’dan ir-rigward, tkun xi tkun ir-rata ta’ taxxa applikata fuq id-dħul tagħha kollu, peress li, skont l-osservazzjonijiet ippreżentati mill-Gvern Portugiż, id-dħul tal-persuni residenti kien suġġett għal taxxa skont skala ta’ rati progressivi li l-iktar rata għolja tagħha kienet ta’ 48 %, u dan minkejja li taxxa addizzjonali ta’ solidarjetà ta’ 2.5 % tista’ tiġi applikata għad-dħul taxxabbli inkluż bejn EUR 80 000 u EUR 250 000 u ta’ 5 % lil hinn minn dan l-ammont.

30      Issa, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà kellha l-okkażjoni tiddeċiedi, fis-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann (C-443/06, EU:C:2007:600, punt 40), li l-iffissar, mill-Artikolu 43(2) taċ-CIRS, ta’ bażi taxxabbli ta’ 50 % għall-qligħ kapitali magħmul biss minn persuni taxxabbli residenti fil-Portugall u mhux minn persuni taxxabbli mhux residenti kien jikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment tal-kapital ipprojbita mill-Artikolu 63 TFUE.

31      Din il-konstatazzjoni ma tiddaħħalx inkwistjoni mill-punt 44 tas-sentenza tad-19 ta’ Novembru 2015, Hirvonen (C-632/13, EU:C:2015:765), fejn il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li differenza fit-trattament bejn il-persuni taxxabbli mhux residenti u l-persuni taxxabbli residenti, li tikkonsisti fil-fatt li d-dħul gross tal-persuni taxxabbli mhux residenti jiġi suġġett għal tassazzjoni definittiva b’rata unika permezz ta’ tassazzjoni f’ras il-għajn, filwaqt li d-dħul nett tal-persuni taxxabbli residenti jiġi ntaxxat skont skala progressiva bi tnaqqis tal-bażi taxxabbli, hija kompatibbli mad-dritt tal-Unjoni, u dan sa fejn din il-konstatazzjoni hija suġġetta, madankollu, għall-kundizzjoni li r-rata unika ma tkunx ogħla mir-rata li tirriżulta mill-applikazzjoni effettiva għall-persuna kkonċernata tal-iskala progressiva għad-dħul nett lil hinn mit-tnaqqis tal-bażi taxxabbli. Issa, f’dan il-każ, kif jirriżulta mill-punt 29 ta’ din is-sentenza, is-sistema ta’ tassazzjoni ddifferenzjata inkwistjoni twassal sabiex il-persuni mhux residenti jkunu sistematikament suġġetti għal piż fiskali ogħla minn dak applikat għall-persuni residenti fil-każ li jagħmlu qligħ kapitali fuq il-bejgħ ta’ proprjetà immobbli.

32      F’dawn iċ-ċirkustanzi, l-iffissar ta’ bażi taxxabbli ta’ 50 % għall-qligħ kapitali magħmul mill-persuni taxxabbli kollha residenti fil-Portugall u mhux għall-persuni taxxabbli mhux residenti li għażlu s-sistema ta’ tassazzjoni prevista fl-Artikolu 72(1) taċ-CIRS jikkostitwixxi restrizzjoni għall-moviment tal-kapital ipprojbita mill-Artikolu 63(1) TFUE.

33      Għaldaqstant, għandu jiġi vverifikat jekk tali restrizzjoni tistax titqies li hija oġġettivament iġġustifikata, fid-dawl tal-Artikolu 65(1) u (3) TFUE.

 Fuq l-eżistenza ta’ ġustifikazzjoni għar-restrizzjonijiet tal-libertà ta’ moviment tal-kapital fid-dawl tal-Artikolu 65(1) u (3) TFUE 

34      Mill-Artikolu 65(1) TFUE, moqri flimkien mal-Artikolu 65(3) TFUE, jirriżulta li l-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu, fil-leġiżlazzjoni nazzjonali tagħhom, distinzjoni bejn il-persuni taxxabbli residenti u l-persuni taxxabbli mhux residenti sakemm din id-distinzjoni ma tikkostitwixxix mezz ta’ diskriminazzjoni arbitrarja jew restrizzjoni moħbija fuq il-moviment liberu tal-kapital.

35      Għaldaqstant, għandha ssir distinzjoni bejn it-trattament mhux ugwali li huwa awtorizzat taħt l-Artikolu 65(1)(a) TFUE u d-diskriminazzjoni arbitrarja li hija pprojbita mill-Artikolu 65(3) TFUE. F’dan ir-rigward, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, sabiex dispożizzjonijiet fiskali nazzjonali, bħalma huma l-Artikolu 43(2) u l-Artikolu 72(1) taċ-CIRS, ikunu jistgħu jitqiesu li huma kompatibbli mad-dispożizzjonijiet tat-Trattat dwar il-moviment liberu tal-kapital, huwa meħtieġ li d-differenza fit-trattament tikkonċerna sitwazzjonijiet li ma humiex oġġettivament paragunabbli jew li din id-differenza tkun iġġustifikata minn raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann, C-443/06, EU:C:2007:600, punti 44 u 45 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

36      Issa, f’dan il-każ, id-differenza fit-trattament bejn il-persuni taxxabbli residenti u l-persuni taxxabbli mhux residenti prevista fil-leġiżlazzjoni Portugiża tikkonċerna sitwazzjonijiet li huma oġġettivament paragunabbli. Barra minn hekk, din id-differenza fit-trattament ma hijiex iġġustifikata minn raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali.

37      F’dak li jirrigwarda, fl-ewwel lok, in-natura paragunabbli tas-sitwazzjonijiet, għandu jitfakkar li l-Qorti tal-Ġustizzja diġà ddeċidiet, fil-punt 50 tas-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann (C-443/06, EU:C:2007:600), l-ewwel, li t-tassazzjoni tal-qligħ kapitali li jirriżulta mit-trasferiment ta’ beni immobbli tirrigwarda, skont l-Artikolu 43(2) u l-Artikolu 72(1) taċ-CIRS, kategorija waħda ta’ dħul tal-persuni taxxabbli, kemm jekk ikunu residenti jew mhux residenti, it-tieni, li din it-tassazzjoni tikkonċerna dawn iż-żewġ kategoriji ta’ persuni taxxabbli u, it-tielet, li l-Istat Membru li fih jinsab is-sors tad-dħul taxxabbli huwa dejjem ir-Repubblika Portugiża.

38      Mill-punti preċedenti u, b’mod partikolari, mill-punt 29 ta’ din is-sentenza, jirriżulta li ma teżisti ebda differenza oġġettiva fis-sitwazzjoni bejn il-persuni taxxabbli residenti u l-persuni taxxabbli mhux residenti ta’ natura li tiġġustifika inugwaljanza fit-trattament fiskali bejniethom skont l-Artikolu 43(2) u l-Artikolu 72(1) taċ-CIRS f’dak li jikkonċerna t-tassazzjoni tal-bilanċ pożittiv tal-qligħ kapitali magħmul fil-kuntest tat-trasferiment ta’ beni immobbli li jinsabu fil-Portugall. Għaldaqstant, is-sitwazzjoni li fiha tinsab persuna taxxabbli mhux residenti, bħal MK, hija paragunabbli ma’ dik ta’ persuna taxxabbli residenti.

39      Din il-konstatazzjoni ma hijiex ikkontestata mir-ratio legis tal-Artikolu 43(2) taċ-CIRS, li jipprevedi t-tnaqqis ta’ 50 % applikabbli għall-qligħ kapitali magħmul mill-persuni residenti, li, skont il-Gvern Portugiż, jikkonsisti f’li tiġi evitata t-tassazzjoni eċċessiva ta’ dan id-dħul meqjus li huwa dħul mhux normali u okkażjonali, sa fejn ma hemm xejn li jippermetti li jiġi eskluż li din il-kunsiderazzjoni qatt ma tista’ tikkonċerna lill-persuni taxxabbli mhux residenti.

40      F’dak li jirrigwarda, fit-tieni lok, l-eżistenza ta’ ġustifikazzjonijiet ibbażati fuq raġunijiet imperattivi ta’ interess ġenerali, għandu jiġi rrilevat li l-Gvern Portugiż ma jinvokax l-eżistenza ta’ tali raġunijiet. Madankollu, huwa jsostni li, fil-kuntest tat-tassazzjoni tal-bilanċ pożittiv tal-qligħ kapitali fuq proprjetà immobbli magħmul fil-Portugall, l-Artikolu 43(2) taċ-CIRS għandu l-għan li jevita li jippenalizza lill-persuni taxxabbli residenti fil-Portugall jew lill-persuni taxxabbli mhux residenti li jagħżlu li jiġu ntaxxati bħala tali skont l-Artikolu 72(9) u (10) taċ-CIRS minħabba l-applikazzjoni ta’ rata progressiva fir-rigward tagħhom.

41      Issa, fil-punti 58 sa 60 tas-sentenza tal-11 ta’ Ottubru 2007, Hollmann (C-443/06, EU:C:2007:600), il-Qorti tal-Ġustizzja qieset li l-vantaġġ fiskali mogħti lill-persuni residenti, li jikkonsisti fi tnaqqis ta’ nofs il-bażi taxxabbli tal-qligħ kapitali magħmul, kien fi kwalunkwe każ imur lil hinn mill-korrispettiv tiegħu, li jikkonsisti fl-applikazzjoni ta’ rata progressiva għat-tassazzjoni tad-dħul tagħhom. Għaldaqstant, il-Qorti tal-Ġustizzja qieset, fil-kawża li tat lok għal dik is-sentenza, li ma kinitx stabbilita rabta diretta bejn il-vantaġġ fiskali kkonċernat u t-tpaċija ta’ dan il-vantaġġ permezz ta’ impożizzjoni fiskali partikolari u li r-restrizzjoni li tirriżulta mil-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni ma setgħetx għalhekk tiġi ġġustifikata min-neċessità li tiġi ggarantita l-koerenza tas-sistema fiskali.

 Fuq l-għażla ta’ tassazzjoni skont l-istess modalitajiet bħar-residenti

42      Għandu jiġi rrilevat qabel kollox li l-possibbiltà għall-persuni residenti fl-Unjoni jew fiż-ŻEE li jagħżlu, skont l-Artikolu 72(9) u (10) taċ-CIRS, sistema ta’ tassazzjoni analoga għal dik li tapplika għar-residenti Portugiżi, u li b’hekk jibbenefikaw mit-tnaqqis ta’ 50 % previst fl-Artikolu 43(2) ta’ dan il-kodiċi, tippermetti lil persuna taxxabbli mhux residenti, bħal MK, għażla bejn sistema fiskali diskriminatorja, jiġifieri dik prevista fl-Artikolu 72(1) taċ-CIRS, u oħra li ma hijiex diskriminatorja.

43      Issa, f’dan ir-rigward, għandu jiġi enfasizzat li, f’dan il-każ, tali għażla ma tistax teskludi l-effetti diskriminatorji tal-ewwel waħda minn dawn iż-żewġ sistemi fiskali.

44      Fil-fatt, fl-eventwalità li jiġi rrikonoxxut li l-imsemmija għażla għandha tali effett, dan iwassal sabiex tiġi vvalidata sistema fiskali li tibqa’, fiha nnifisha, kuntrarja għall-Artikolu 63 TFUE minħabba n-natura diskriminatorja tagħha (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-18 ta’ Marzu 2010, Gielen, C-440/08, EU:C:2018:148, punt 52).

45      Barra minn hekk, kif il-Qorti tal-Ġustizzja diġà kellha l-opportunità tippreċiża, sistema nazzjonali restrittiva fir-rigward ta’ libertà fundamentali ggarantita mit-Trattat FUE, f’dan il-każ il-moviment liberu tal-kapital, xorta waħda tibqa’ inkompatibbli mad-dritt tal-Unjoni anki meta l-applikazzjoni tagħha tkun fakultattiva (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-18 ta’ Marzu 2010, Gielen, C-440/08, EU:C:2018:148, punt 53 u l-ġurisprudenza ċċitata).

46      Minn dan isegwi li l-għażla disponibbli, fit-tilwima fil-kawża prinċipali, għall-persuna taxxabbli mhux residenti li tiġi ntaxxata bl-istess modalitajiet bħal dawk applikabbli għall-persuni taxxabbli residenti ma hijiex ta’ natura li tagħmel ir-restrizzjoni kkonstatata fil-punt 32 ta’ din is-sentenza kompatibbli mat-Trattat.

47      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikolu 63 TFUE, moqri flimkien mal-Artikolu 65 TFUE, għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi l-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li, sabiex tippermetti li l-qligħ kapitali magħmul mit-trasferiment ta’ beni immobbli li jinsabu f’dan l-Istat Membru, minn persuna taxxabbli residenti fi Stat Membru ieħor, ma jkunx suġġett għal piż fiskali ogħla minn dak li jiġi applikat fir-rigward ta’ din l-istess tip ta’ tranżazzjoni fuq il-qligħ kapitali magħmul minn persuna residenti fl-ewwel Stat Membru, tissuġġetta s-sistema ta’ tassazzjoni applikabbli għall-għażla tal-imsemmija persuna taxxabbli.

 Fuq l-ispejjeż

48      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-Artikolu 63 TFUE, moqri flimkien mal-Artikolu 65 TFUE, għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi l-leġiżlazzjoni ta’ Stat Membru li, sabiex tippermetti li l-qligħ kapitali magħmul mit-trasferiment ta’ beni immobbli li jinsabu f’dan l-Istat Membru, minn persuna taxxabbli residenti fi Stat Membru ieħor, ma jkunx suġġett għal piż fiskali ogħla minn dak li jiġi applikat fir-rigward ta’ din l-istess tip ta’ tranżazzjoni fuq il-qligħ kapitali magħmul minn persuna residenti fl-ewwel Stat Membru, tissuġġetta s-sistema ta’ tassazzjoni applikabbli għall-għażla tal-imsemmija persuna taxxabbli.

Firem

*      Lingwa tal-kawża: il-Portugiż.