Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tmien Awla)

10 ta’ Frar 2022 (*)

“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet fiskali – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Direttiva 2006/112/KE – Artikoli 179 u 183 – Dritt għal tnaqqis tal-VAT – Modalitajiet – Kumpens jew rimbors tal-VAT eċċessiva mħallsa – Obbligi supplementari ta’ ħlas – Prinċipju ta’ newtralità fiskali – Prinċipji ta’ ekwivalenza u ta’ effettività”

Fil-Kawża C-487/20,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Curtea de Apel Alba Iulia (il-Qorti tal-Appell ta’Alba Iulia, Ir-Rumanija), permezz ta’ deċiżjoni tat-22 ta’ Settembru 2020, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fit-2 ta’ Ottubru 2020, fil-proċedura

Philips Orătrati SRL

vs

Direcvali ia Generală de Administrare a Marilor Contribuabili,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tmien Awla),

komposta minn J. Passer, President tas-Seba’ Awla, li qiegħed jaġixxi bħala President tat-Tmien Awla, F. Biltgen (Relatur) u N. Wahl, Imħallfin,

Avukat Ġenerali: J. Kokott,

Reġistratur: A. Calot Escobar,

wara li rat il-proċedura bil-miktub,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

–        għal Philips Orăştie SRL, minn M. Boian, D.-D. Dascălu u minn E. C. Antonescu, avocați,

–        għall-Gvern Rumen, minn E. Gane u L.-E. Baţagoi, bħala aġenti,

–        għall-Kummissjoni Ewropea, minn A. Armenia u J. Jokubauskaitė, bħala aġenti,

wara li rat id-deċiżjoni meħuda, wara li nstemgħet l-Avukata Ġenerali, li taqta’ l-kawża mingħajr konklużjonijiet,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1        It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 179 u tal-ewwel paragrafu tal-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60, iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”), kif ukoll tal-prinċipji ta’ ekwivalenza, ta’ effettività u ta’ newtralità fiskali.

2        Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn Philips Orăştie SRL u d-Direcția Generală de Administrare a Marilor Contribuabili (id-Direttorat Ġenerali għall-Amministrazzjoni tal-Kontribwenti l-Kbar, ir-Rumanija) dwar il-modalitajiet tal-eżerċizzju tad-dritt għal tnaqqis tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT).

 Il-kuntest ġuridiku

 Id-dritt tal-Unjoni

3        L-Artikolu 179 tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi:

“Il-persuna taxxabbli għandha teffettwa t-tnaqqis billi tnaqqas mill-ammont totali tal-VAT dovuta għal perijodu partikolari ta’ taxxa l-ammont totali ta’ VAT li fir-rigward tagħha, matul l-istess perijodu, id-dritt li tnaqqas irriżulta u hu eżerċitat skond l-Artikolu 178.

Madanakollu, l-Istati Membi jistgħu jeħtieġu li persuni taxxabbli li jwettqu transazzjonijiet okkażjonali, kif definiti fl-Artikolu 12, jeżerċitaw id-dritt tagħhom ta’ tnaqqis fil-ħin tal-provvista biss.”

4        L-Artikolu 183 ta’ din id-direttiva jistabbilixxi li:

“Fejn, għal perijodu partikolari ta’ taxxa, l-ammont ta’ tnaqqis jeċċedi l-ammont tal-VAT dovuta, l-Istati Membri jistgħu, skond il-kondizzjonijet li huma għandhom jiddeterminaw, jew jagħmlu rifużjoni jew imexxu l-eċċess ’il quddiem għall-perijodu li jmiss.

Madankollu, l-Istati Membri jistgħu jirrifjutaw li jagħmlu rifużjoni jew li jmexxu ’’l quddiem jekk l-ammont ta’ l-eċċess hu insinifikanti.”

5        L-Artikolu 252 tal-imsemmija direttiva jipprevedi:

“1.      Id-denunzja tal-VAT għandha tiġi ppreżentata sa terminu perentorju li jkun stabbilit mill-Istati Membri. Dak it-terminu perentorju m’għandux ikun ta’ aktar minn xahrejn mill-aħħar ta’ kull perijodu fiskali.

2.      Il-perijodu fiskali għandu jkun stabbilit minn kull Stat Membru f’xahar, f’xahrejn jew f’tliet xhur.

L-Istati Membri jistgħu, madankollu, jistabbilixxu perijodi fiskali differenti sakemm dawn ma jaqbżux sena.”

 Id-dritt Rumen

6        Konformement mal-Artikolu 157(2)(b bis) tal-Legea nr. 207/2015 privind Codul de procedură fiscală (il-Liġi Nru 207/2015 dwar il-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali), tal-20 ta’ Lulju 2015 (Monitorul Oficial al României, Parti I, Nru 547 tat-23 ta’ Lulju 2015) (iktar ’il quddiem il-“Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali”), ma humiex ikkunsidrati bħala arretrati fiskali “l-obbligi fiskali stabbiliti f’atti amministrattivi fiskali kkontestati skont il-liġi, li huma ggarantiti konformement mal-Artikoli 210 sa 211 jew mal-Artikolu 235”.

7        L-Artikolu 233 tal-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali intitolat “Sospensjoni tal-eżekuzzjoni forzata” jipprovdi, b’mod partikolari:

“[…]

(2 bis)      L-eżekuzzjoni forzata hija sospiża jew ma tibdiex fis-sitwazzjonijiet li ġejjin:

a)      għall-krediti fiskali stabbiliti b’deċiżjoni tal-awtorità fiskali kompetenti, jekk id-debitur jinforma lill-awtorità fiskali, wara l-komunikazzjoni tad-deċiżjoni, bil-preżentata ta’ ittra ta’ garanzija jew polza ta’ assigurazzjoni ta’ garanzija, konformement mal-Artikolu 235. L-eżekuzzjoni forzata tkompli jew tibda jekk id-debitur ma jippreżentax l-ittra ta’ garanzija jew il-polza ta’ assigurazzjoni ta’ garanzija f’terminu ta’ 45 jum mid-data tal-komunikazzjoni tad-deċiżjoni li tistabbilixxi l-krediti fiskali;

b)      għall-krediti fiskali stabbiliti f’atti amministrattivi fiskali kkontestati skont il-liġi u ggarantiti konformement mal-Artikoli 210 sa 211. L-eżekuzzjoni forzata tkompli jew tibda wara li l-atti amministrattivi fiskali jkunu saru definittivi fis-sistema ta’ rimedji amministrattivi jew ġudizzjarji.

(2 ter)      Matul il-perijodu kollu ta’ sospensjoni tal-eżekuzzjoni forzata skont il-paragrafu (2 bis), il-krediti fiskali li jkunu s-suġġett tas-sospensjoni ma jintemmux, sakemm id-debitur ma jagħżilx li għandhom jintemmu konformement mal-Artikolu 165(8).

[…]”

8        L-Artikolu 235(1) u (5) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali huwa fformulat kif ġej:

“(1)      Fil-każ ta’ lmenti mressqa kontra atti amministrattivi fiskali li jistabbilixxu krediti fiskali, skont dan il-kodiċi, inkluż matul l-eżami tar-rikors kontenzjuż amministrattiv, l-eżekuzzjoni forzata hija sospiża jew ma tibdiex għall-obbligi fiskali kkontestati jekk id-debitur jippreżenta quddiem l-awtorità fiskali kompetenti ittra ta’ garanzija jew polza ta’ assigurazzjoni ta’ garanzija għall-obbligi fiskali kkontestati u mhux imħallsa fil-mument li tingħata l-garanzija. Il-validità tal-ittra ta’ garanzija jew il-polza ta’ assigurazzjoni ta’ garanzija għandha tkun ta’ mill-inqas 6 xhur li jiddekorru mid-data li tinħareġ.

[…]

(5)      Matul il-perijodu kollu ta’ sospensjoni tal-eżekuzzjoni forzata skont dan l-artikolu, il-krediti fiskali li jkunu s-suġġett tas-sospensjoni ma jintemmux, sakemm id-debitur ma jagħżilx li għandhom jintemmu konformement mal-Artikolu 165(8).”

9        L-Artikolu 303 tal-Legea nr. 227/2015 privind Codul fiscal (il-Liġi Nru 227/2015 dwar il-Kodiċi tat-Taxxi) tat-8 ta’ Settembru 2015 (Monitorul Oficial al României, Parti I, Nru 688 tal-10 ta’ Settembru 2015) iktar ’il quddiem il-“Kodiċi tat-Taxxi”), jipprovdi li:

“(1)      Meta t-taxxa fuq l-akkwisti mwettqa minn persuna taxxabbli rreġistrata għall-finijiet tal-VAT, konformement mal-Artikolu 316, li tista’ titnaqqas matul perijodu taxxabbli, tkun ogħla mit-taxxa miġbura għal tranżazzjonijiet taxxabbli, ikun hemm eċċess matul il-perijodu ta’ referenza, iktar ’il quddiem imsejjaħ ammont negattiv tat-taxxa.

(2)      Wara d-determinazzjoni tat-taxxa dovuta jew tal-ammont negattiv tat-taxxa għat-tranżazzjonijiet imwettqa matul il-perijodu taxxabbli ta’ referenza, il-persuni taxxabbli għandhom jipproċedu għall-aġġustamenti previsti f’dan l-artikolu, permezz tad-dikjarazzjoni tat-taxxa msemmija fl-Artikolu 323.

(3)      L-ammont negattiv tat-taxxa, akkumulat, huwa ddeterminat billi mal-ammont negattiv tat-taxxa, li jirriżulta matul il-perijodu taxxabbli ta’ referenza, jiżdied il-bilanċ tal-ammont negattiv tat-taxxa, ittrasferit mid-dikjarazzjoni tal-perijodu taxxabbli preċedenti, jekk ir-rimbors tiegħu ma jkunx intalab, u d-differenzi negattivi tal-VAT stabbiliti mill-awtoritajiet ta’ kontroll fiskali permezz ta’ deċiżjonijiet ikkomunikati sad-data tal-preżentata tad-dikjarazzjoni.

(4)      It-taxxa akkumulata dovuta għandha tiġi ddeterminata matul il-perijodu taxxabbli ta’ referenza billi mat-taxxa dovuta għall-perijodu taxxabbli ta’ referenza jiżdiedu l-ammonti mhux imħallsa lit-Teżor Pubbliku, sad-data tal-preżentata tad-dikjarazzjoni tat-taxxa msemmija fl-Artikolu 323, tal-bilanċ tat-taxxa dovuta għall-perijodu taxxabbli preċedenti, kif ukoll l-ammonti mhux imħallsa lit-Teżor Pubbliku, sad-data tal-preżentata tad-dikjarazzjoni, tad-differenzi tal-VAT dovuti kif stabbiliti mill-awtoritajiet ta’ kontroll fiskali permezz ta’ deċiżjonijiet tat-taxxa kkomunikati sad-data tal-preżentata tad-dikjarazzjoni. B’eċċezzjoni:

a)      fl-ewwel dikjarazzjoni tat-taxxa ppreżentata quddiem l-awtorità fiskali wara d-data ta’ approvazzjoni ta’ faċilità ta’ ħlas, it-taxxa akkumulata dovuta li għaliha l-faċilità ta’ ħlas tkun ġiet approvata ma għandhiex tiġi ttrasferita mill-perijodu taxxabbli preċedenti;

b)      fl-ewwel dikjarazzjoni tat-taxxa ppreżentata quddiem l-awtorità fiskali wara d-data tar-reġistrazzjoni tal-awtorità fiskali fil-korp ġenerali tal-kredituri skont il-Liġi Nru 85/2014, it-taxxa akkumulata dovuta li biha l-awtorità fiskali tkun irreġistrat ruħha fil-korp ġenerali tal-kredituri skont il-Liġi Nru 85/2014 ma għandhiex tiġi ttrasferita mill-perijodu taxxabbli preċedenti.

(5)      B’eċċezzjoni għad-dispożizzjonijiet tal-paragrafi (3) u (4), id-differenzi negattivi tal-VAT stabbiliti mill-awtoritajiet ta’ kontroll jew l-ammonti mhux imħallsa lit-Teżor Pubbliku sad-data tal-preżentata tad-dikjarazzjoni, tad-differenzi tal-VAT dovuti kif stabbiliti mill-awtoritajiet ta’ kontroll fiskali permezz ta’ deċiżjonijiet li l-eżekuzzjoni tagħhom tkun ġiet sospiża mill-qrati, skont il-liġi, ma għandhomx jiżdiedu mal-ammont negattiv jew mat-taxxa akkumulata dovuta, skont il-każ, li tirriżulta matul il-perijodi ta’ sospensjoni tal-eżekuzzjoni tad-deċiżjoni. Dawn is-somom huma inklużi fid-dikjarazzjoni tal-perijodu taxxabbli li matulu tkun intemmet is-sospensjoni tal-eżekuzzjoni tad-deċiżjoni, sabiex jiġi ddeterminat l-ammont negattiv tat-taxxa, akkumulata, jew, skont il-każ, tat-taxxa dovuta, akkumulata.

(6)      Permezz tad-dikjarazzjoni tat-taxxa msemmija fl-Artikolu 323, il-persuni taxxabbli għandhom jiddeterminaw id-differenzi bejn l-ammonti msemmija fil-paragrafi (3) u (4), li jirrappreżentaw l-aġġustament tat-taxxa, u l-iffissar tal-bilanċ tat-taxxa dovuta jew tal-bilanċ tal-ammont negattiv tat-taxxa. Jekk it-taxxa akkumulata dovuta tkun ogħla mill-ammont negattiv tat-taxxa akkumulata, ikun hemm bilanċ ta’ taxxa li għandha titħallas matul il-perijodu taxxabbli ta’ referenza. Jekk l-ammont negattiv tat-taxxa akkumulata jkun ogħla mit-taxxa akkumulata dovuta, dan jirriżulta f’bilanċ tal-ammont negattiv tat-taxxa matul il-perijodu taxxabbli ta’ referenza.

[…]”

 Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari

10      Fix-xahar ta’ Settembru 2016, id-Direttorat Ġenerali għall-Amministrazzjoni tal-Kontribwenti l-Kbar ħareġ deċiżjoni tat-taxxa (iktar ’il quddiem id-“deċiżjoni tat-taxxa”) li imponiet fuq Philips Orăștie l-ħlas tal-ammont ta’ 31 628 916 lei Rumeni (RON) (madwar EUR 6 325 783) bħala VAT u obbligi fiskali supplementari.

11      Peress li, għal dak li jikkonċerna l-ammonti stabbiliti minn din il-deċiżjoni tat-taxxa, l-eżekuzzjoni ma kinitx sospiża, Philips Orăștie rreġistrat, fid-dikjarazzjoni relatata max-xahar ta’ Settembru 2016, l-ammont ta’ RON 21 799 334 (madwar EUR 4 359 866), li jirrappreżenta “d-differenzi tal-VAT li għandha titħallas stabbiliti fil-deċiżjoni tat-taxxa li ma kinux imħallsa sad-data tal-preżentata tad-dikjarazzjoni tal-VAT”, mingħajr ma talbet ir-rimbors tiegħu. Wara l-kumpens, Philips Orăștie kien għad fadlilha tħallas l-ammont ta’ RON 12 096 916 (madwar EUR 2 419 383).

12      Barra minn hekk, Philips Orăștie ressqet, fl-4 ta’ Novembru 2016, ilment fiskali kontra l-deċiżjoni tat-taxxa, billi kkontestat il-legalità tagħha fir-rigward tal-ammont ta’ RON 21 799 334 (madwar EUR 4 359 866). Waqt it-tressiq ta’ dan l-ilment, Philips Orăștie ppreżentat ittra ta’ garanzija bankarja, maħruġa fl-istess jum, fir-rigward tal-ammont ta’ RON 31 577 059 (madwar EUR 6 315 412). Din l-ittra ta’ garanzija bankarja ġiet estiża permezz ta’ atti addizzjonali sussegwenti sal-4 ta’ Marzu 2020.

13      Bejn ix-xahar ta’ Novembru 2016 u x-xahar ta’ Marzu 2019, Philips Orăștie ppreżentat dikjarazzjonijiet tal-VAT li fihom hija ma niżżlitx, fil-linja 38 tagħhom, bħala arretrati, id-differenzi tal-VAT dovuti, kif jidhru fl-deċiżjoni tat-taxxa u mhux imħallsa sad-data tal-preżentata ta’ dawn id-dikjarazzjonijiet, filwaqt li talbet ir-rimbors tal-VAT. Din il-kumpannija qieset li, fid-dawl tad-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 233 u tal-Artikolu 235(1) u (5) tal-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali, dawn id-differenzi la setgħu jiġu kklassifikati bħala “arretrati”, u lanqas setgħu jagħmlu parti mill-“VAT akkumulata dovuta”, kif iddefinita fl-Artikolu 303(4) tal-Kodiċi tat-Taxxa. Id-Direttorat Ġenerali għall-Amministrazzjoni tal-Kontribwenti l-Kbar ħareġ deċiżjonijiet ta’ rimbors tal-VAT mingħajr ma oġġezzjona dwar il-mod kif l-imsemmija dikjarazzjonijiet kienu ġew mimlija u lanqas dwar l-interpretazzjoni tar-regoli rilevanti minn Philips Orăștie.

14      Permezz ta’ sentenza tal-5 ta’ Marzu 2019, il-Curtea de Apel București (il-Qorti tal-Appell ta’ Bukarest, ir-Rumanija) laqgħet l-appell ippreżentat minn Philips Orăștie mid-deċiżjoni tat-taxxa u annullat l-ammont tal-VAT supplementari ta’ RON 21 799 334 (madwar EUR 4 359 866). Mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta li, fil-mument tal-adozzjoni tagħha, din is-sentenza ma kinitx definittiva.

15      Fid-dikjarazzjonijiet tal-VAT tagħha relatati max-xhur ta’ April u ta’ Mejju 2019, Philips Orăștie, ma niżżlitx fil-linja 38 tagħhom, bħalma għamlet qabel, id-differenzi tal-VAT dovuti stabbiliti fil-deċiżjoni tat-taxxa u mhux imħallsa sad-data tal-preżentata ta’ dawn id-dikjarazzjonijiet.

16      Id-Direttorat Ġenerali għall-Amministrazzjoni tal-Kontribwenti l-Kbar informa lil Philips Orăștie li huwa jqis li l-linja 38 tad-dikjarazzjonijiet tax-xhur ta’ April u ta’ Mejju 2019, dwar ammont ta’ VAT dovut ta’ RON 12 096 916 (madwar EUR 2 419 383), kienet mimlija b’mod żbaljat u ħareġ żewġ deċiżjonijiet ta’ rettifika ta’ dawn id-dikjarazzjonijiet, li permezz tagħhom huwa biddel l-ammont tal-VAT dovut fuqhom, billi inkluda fil-VAT akkumulata dovuta l-ammont ta’ RON 21 799 334 (madwar EUR 4 359 866), b’effett dirett fuq l-ammont tal-VAT li kellu jiġi rrimborsat.

17      Wara li l-ilment amministrattiv tagħha kontra dawn id-deċiżjonijiet ġie miċħud, Philips Orăștie adixxiet lill-qorti tar-rinviju b’rikors għal annullament kontra l-imsemmija deċiżjonijiet billi sostniet, b’mod partikolari, li, peress li l-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali jirrikonoxxi l-effett sospensiv tal-eżekuzzjoni tal-obbligi fiskali stabbiliti minn atti ta’ tassazzjoni li jkunu ġew ikkontestati, iżda li fir-rigward tagħhom tkun ġiet ippreżentata ittra ta’ garanzija bankarja, l-istess regola għandha tapplika wkoll fil-każ fejn dawn l-obbligi ta’ ħlas ikunu jirrigwardaw ammont tal-VAT supplementari stabbilit minn deċiżjoni ta’ taxxa kkontestata, u dan speċjalment peress li din l-interpretazzjoni ġiet ikkonfermata mill-awtoritajiet fiskali bejn ix-xahar ta’ Novembru 2016 u x-xahar ta’ Marzu 2019. Din il-kumpannija sostniet ukoll li, għalkemm huwa minnu li l-Istati Membri għandhom marġni ta’ diskrezzjoni fil-kuntest tat-traspożizzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-VAT, huma għandhom josservaw il-prinċipji ġenerali applikabbli, jiġifieri l-prinċipji ta’ ekwivalenza, ta’ effettività u ta’ newtralità tal-VAT, kif iddefiniti mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja f’dan il-qasam, li madankollu, f’dan il-każ, ma humiex osservati mid-dritt Rumen.

18      Id-Direttorat Ġenerali għall-Amministrazzjoni tal-Kontribwenti l-Kbar, min-naħa tiegħu, sostna li l-mekkaniżmu ta’ stabbiliment tal-VAT dovuta jew li għandha tiġi rrimborsata huwa mekkaniżmu speċjali u li d-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 303(4) u (5) tal-Kodiċi tat-Taxxa għandhom natura speċjali meta mqabbla ma’ dawk tal-Artikoli 157, 233 u 235 tal-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali, li huma applikabbli biss għat-tipi l-oħra ta’ taxxi u ta’ imposti. Għaldaqstant, il-preżentata ta’ ittra ta’ garanzija bankarja ma hijiex biżżejjed sabiex teskludi mill-kalkolu tal-“VAT akkumulata dovuta” obbligi fiskali stabbiliti minn deċiżjoni tat-taxxa kkontestat.

19      F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Curtea de Apel Alba Iulia (il-Qorti tal-Appell ta’ Alba Iulia, ir-Rumanija) iddeċidiet li tissospendi l-proċedura quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:

“Id-dispożizzjonijiet [tal-ewwel paragrafu] tal-Artikolu 179 u [tal-ewwel paragrafu] tal-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-[VAT], flimkien mal-prinċipji ta’ ekwivalenza, ta’ effettività u ta’ newtralità, jistgħu jiġu interpretati bħala li jipprekludu regoli/prattiki nazzjonali li jeħtieġu tnaqqis fl-ammont tal-VAT li għandu jitħallas lura bl-inklużjoni fil-kalkolu tal-ammont ta’ VAT li għandu jitħallas għal ammonti li jirrappreżentaw obbligi ta’ ħlas supplimentari stabbiliti permezz ta’ deċiżjoni tat-taxxa, annullata b’deċiżjoni tal-qorti mhux definittiva, sakemm dawn l-obbligi supplimentari huma ggarantiti permezz ta’ ittra ta’ garanzija bankarja u r-regoli proċedurali nazzjonali tat-taxxa jirrikonoxxu l-effett sospensiv tal-eżekuzzjoni ta’ din il-garanzija għal taxxi u dazji oħra?”

 Fuq id-domanda preliminari

20      Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 179 u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT kif ukoll il-prinċipji ta’ newtralità fiskali, ta’ ekwivalenza u ta’ effettività għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti lill-amministrazzjoni fiskali ta’ Stat Membru li tirrifjuta r-rimbors ta’ ammont ta’ VAT supplementari stabbilit u mħallsa wara deċiżjoni tat-taxxa kkontestata mill-persuna taxxabbli kkonċernata u li kienet is-suġġett ta’ deċiżjoni ġudizzjarja mhux definittiva favur din il-persuna taxxabbli, minkejja li din tal-aħħar ikollha garanzija bankarja fir-rigward tal-ammont tal-VAT inkwistjoni u li, konformement mad-dritt proċedurali nazzjonali, għal dak li jirrigwarda imposti jew taxxi oħra, il-kostituzzjoni ta’ tali garanzija bankarja tippermetti li jinkiseb tali rimbors.

21      Preliminarjament, għandu jitfakkar li hija l-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tirrispondi għal din id-domanda billi tibbaża ruħha fuq il-leġiżlazzjoni nazzjonali u l-kuntest fattwali ddefiniti mill-qorti tar-rinviju, li hija l-unika qorti li għandha ġurisdizzjoni f’dan ir-rigward, u li tipprovdilha l-elementi kollha ta’ interpretazzjoni li jaqgħu taħt id-dritt tal-Unjoni li jistgħu jippermettulha tevalwa l-konformità ta’ din il-leġiżlazzjoni mad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-VAT (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-12 ta’ Mejju 2011, Enel Maritsa Iztok 3, C-107/10, EU:C:2011:298, punt 38).

22      Għaldaqstant, f’dan il-każ, ma hemmx lok li jiġi eżaminat l-argument, imressaq mill-Gvern Rumen, li Philips Orăștie kellha possibbiltajiet differenti minn dawk li għażlet sabiex issostni d-drittijiet tagħha u li kienu mingħajr piż finanzjarju addizzjonali għaliha. Fil-fatt, l-eżistenza ta’ tali għażliet fid-dritt Rumen ma ġietx invokata mill-qorti tar-rinviju u ma hijiex il-Qorti tal-Ġustizzja li għandha tikkunsidra mill-ġdid l-interpretazzjoni tad-dritt nazzjonali mogħtija mill-qorti tar-rinviju.

23      Sussegwentement, għandu jitfakkar li, skont l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 179 tad-Direttiva tal-VAT, it-tnaqqis isir globalment mill-persuna taxxabbli billi, mill-ammont tat-taxxa dovuta għal perijodu taxxabbli, tnaqqas l-ammont tal-VAT li fir-rigward tiegħu jkun tnissel id-dritt għal tnaqqis u ġie eżerċitat matul l-istess perijodu. L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 183 ta’ din id-direttiva jippreċiża li, meta l-ammont tat-tnaqqis jeċċedi dak tal-VAT dovuta għal perijodu taxxabbli, ikun hemm eċċess li jista’ jiġi ttrasferit għall-perijodu segwenti jew jiġi rrimborsat.

24      Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet repetutament li, għalkemm l-implementazzjoni tad-dritt għar-rimbors tal-VAT eċċessiva mħallsa stabbilit fl-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT taqa’, bħala prinċipju, taħt l-awtonomija proċedurali tal-Istati Membri, xorta jibqa’ l-fatt li din l-awtonomija hija limitata mill-prinċipji ta’ ekwivalenza u ta’ effettività (sentenza tat-12 ta’ Mejju 2011, Enel Maritsa Iztok 3, C-107/10, EU:C:2011:298, punt 29 u l-ġurisprudenza ċċitata).

25      Fir-rigward tal-possibbiltà, skont l-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT, li jiġi pprovdut li l-VAT eċċessiva mħallsa tiġi ttrasferita fuq il-perijodu taxxabbli segwenti jew li tiġi rrimborsata, il-Qorti tal-Ġustizzja ppreċiżat li, għalkemm l-Istati Membri ċertament igawdu minn libertà fl-iffissar tal-modalitajiet tar-rimbors tal-VAT eċċessiva mħallsa, dawn il-modalitajiet ma jistgħux jippreġudikaw il-prinċipju tan-newtralità fiskali billi jqiegħdu fuq il-persuna taxxabbli, b’mod sħiħ jew parzjali, il-piż ta’ din it-taxxa. B’mod partikolari, kundizzjonijiet bħal dawn għandhom jagħtu l-possibbiltà lill-persuna taxxabbli tirkupra, f’kundizzjonijiet xierqa, il-kreditu kollu li jinħoloq minn din il-VAT eċċessiva mħallsa, li jimplika li r-rimbors isir f’perijodu raġonevoli permezz ta’ ħlasijiet likwidi jew b’mod ekwivalenti u li, fi kwalunkwe każ, il-mod ta’ rimbors adottat ma għandu jinvolvi ebda riskju finanzjarju għall-persuna taxxabbli (sentenza tat-12 ta’ Mejju 2011, Enel Maritsa Iztok 3, C-107/10, EU:C:2011:298, punt 33 u l-ġurisprudenza ċċitata).

26      Barra minn hekk, mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT ma jistax jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi neċessarjament leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprevedi modalitajiet ta’ rimbors tal-VAT eċċessiva mħallsa li jgħaqqdu ż-żewġ mezzi ta’ ħlas lura tal-VAT eċċessiva mħallsa previsti f’dan l-Artikolu 183, jiġifieri it-trasferiment għall-perijodu segwenti u r-rimbors ta’ din il-VAT eċċessiva mħallsa, jew li tipprevedi t-trasferiment tagħha mhux għall-perijodu taxxabbli sussegwenti, iżda fuq diversi perijodi ta’ tassazzjoni, sakemm il-limiti imposti fl-Artikolu 252(2) tad-Direttiva tal-VAT ikunu osservati (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-12 ta’ Mejju 2011, Enel Maritsa Iztok 3, C-107/10, EU:C:2011:298, punti 47 sa 49).

27      Min-naħa l-oħra, leġiżlazzjoni nazzjonali li b’applikazzjoni tagħha l-persuna taxxabbli għandha tbati parti mill-piż finanzjarju tal-VAT eċċessiva mħallsa matul perijodu meqjus bħala li ma huwiex raġonevoli tippreġudika l-prinċipju ta’ newtralità fiskali (ara f’dan is-sens, is-sentenza tat-18 ta’ Ottubru 2012, Mednis, C-525/11, EU:C:2012:652, punt 27).

28      Fil-kawża preżenti, għal dak li jirrigwarda l-prinċipju ta’ newtralità fiskali, hemm lok li jiġi kkonstatat li, fl-assenza ta’ indikazzjoni, fit-talba għal deċiżjoni preliminari, tal-perijodu eżatt li matulu persuna taxxabbli ma tistax, b’applikazzjoni tal-leġiżlazzjoni Rumena, tikseb ir-rimbors tal-VAT eċċessiva mħallsa li hija tista’ tinvoka fir-rigward ta’ perijodu ta’ tassazzjoni speċifiku, hija l-qorti tar-rinviju, li hija l-unika qorti li għandha ġurisdizzjoni sabiex tiddeċiedi fuq il-fatti, li għandha tiddeċiedi jekk din il-leġiżlazzjoni effettivament tqiegħedx fuq il-persuna taxxabbli, matul perijodu meqjus bħala li ma huwiex raġonevoli, fis-sens tal-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-piż finanzjarju tal-VAT eċċessiva mħallsa jew ta’ parti minnu.

29      Għal dak li jirrigwarda l-prinċipji ta’ ekwivalenza u ta’ effettività, li għalihom diġà sar riferiment fil-punt 24 tas-sentenza preżenti, għandu jitfakkar li l-modalitajiet proċedurali relatati mal-azzjonijiet li huma intiżi sabiex jiżguraw il-ħarsien tad-drittijiet li l-partijiet fil-kawża jgawdu skont id-dritt tal-Unjoni ma għandhomx ikunu inqas favorevoli minn dawk li jirrigwardaw azzjonijiet simili previsti mid-dritt nazzjonali (prinċipju ta’ ekwivalenza) u lanqas ma għandhom jitfasslu b’tali mod li fil-prattika jsir impossibbli jew eċċessivament diffiċli l-eżerċizzju tad-drittijiet mogħtija mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni (prinċipju ta’ effettività) (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tat-30 ta’ Ġunju 2016, Câmpean, C-200/14, EU:C:2016:494, punt 39 u l-ġurisprudenza ċċitata).

30      Ċertament, hija l-qorti tar-rinviju, li hija l-unika qorti li għandha għarfien dirett tal-modalitajiet tal-azzjonijiet għal ħlas lura mressqa kontra l-Istat, li għandha tivverifika jekk il-modalitajiet proċedurali intiżi li jiżguraw, fid-dritt nazzjonali, il-protezzjoni tad-drittijiet li l-partijiet fil-kawża jgawdu taħt id-dritt tal-Unjoni humiex konformi mal-prinċipju ta’ ekwivalenza u li teżamina kemm l-iskop kif ukoll il-karatteristiċi essenzjali tal-azzjonijiet allegatament simili ta’ natura interna. Għal dan il-għan, il-qorti nazzjonali għandha tivverifika x-xebh bejn l-azzjonijiet ikkonċernati fid-dawl tal-iskop, il-kawżalità u l-karatteristiċi essenzjali tagħhom (sentenza tad-19 ta’ Lulju 2012, Littlewoods Retail et, C-591/10, EU:C:2012:478, punt 31 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

31      Madankollu, fid-dawl tal-evalwazzjoni li l-qorti nazzjonali jkollha twettaq, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tindikalha ċerti elementi li jirrigwardaw l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni.

32      Fil-kawża ineżami, fit-talba tagħha għal deċiżjoni preliminari, il-qorti tar-rinviju tindika li s-sistema ġenerali tal-obbligi fiskali relatati mat-taxxi u mal-imposti nazzjonali, kif prevista fl-Artikoli 157, 233 u 235 tal-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali, tistabbilixxi r-regola li, meta deċiżjoni tat-taxxa tkun ikkontestat, iżda meta ittra ta’ garanzija bankarja tkun ġiet ippreżentata għall-obbligi fiskali kollha relatati magħha, in-natura eżekuttiva ta’ din il-deċiżjoni tiġi sospiża u l-iskadenza ta’ dawn l-obbligi tista’ sseħħ biss, b’mod antiċipat, sa fejn id-debitur jagħmel talba għal dan. Min-naħa l-oħra, fil-qasam tal-VAT, dawn id-dispożizzjonijiet ma japplikawx u l-Artikolu 303(4) u (5) tal-Kodiċi tat-Taxxa ma jipprevedix tali regola, b’tali mod li l-preżentata ta’ ittra ta’ garanzija bankarja ma jkollhiex l-effett li tissospendi l-eżiġibbiltà tal-obbligi fiskali fir-rigward tal-VAT.

33      Sabiex jintwera li l-prinċipju ta’ ekwivalenza huwa osservat, il-Gvern Rumen isostni, minn naħa, li, għalkemm Philips Orăștie kienet qiegħda tirreferi għas-sospensjoni tal-effetti tal-deċiżjoni tat-taxxa, hija kellha l-possibbiltà li titlob lil qorti amministrattiva din is-sospensjoni taħt il-kundizzjonijiet previsti fl-Artikoli 14 u 15 tal-Legea contenciosului administrativ nr. 554/2004 (il-Liġi dwar il-Kontenzjuż Amministrattiv Nru 554/2004), (Monitorul Oficial al României, Parti I, Nru 1154 tas-7 ta’ Diċembru 2004), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-kawża prinċipali. Min-naħa l-oħra, in-nuqqas ta’ rikonoxximent ta’ tali effett sospensiv fil-qasam tal-VAT, filwaqt li dan l-effett huwa rrikonoxxut għal obbligi fiskali oħra, ma huwiex ta’ natura li jikkontesta l-osservanza tal-prinċipju ta’ ekwivalenza, peress li din is-sospensjoni ma taffettwax in-natura deduċibbli tal-VAT u t-tmiem l-obbligi fiskali fih innifsu. Il-modalitajiet proċedurali applikati fil-qasam tal-VAT għalhekk ma humiex inqas favorevoli minn dawk applikabbli għall-obbligi fiskali li jirriżultaw mid-dritt nazzjonali, peress li, fi kwalunkwe każ, l-obbligu ta’ ħlas ma huwiex mitmum, iżda sempliċement sospiż.

34      Għalhekk, sabiex jiġi stabbilit jekk il-prinċipju ta’ ekwivalenza huwiex osservat fil-kawża prinċipali, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa, fl-ewwel lok, jekk l-azzjonijiet li għalihom japplikaw modalitajiet proċedurali li l-Gvern Rumen jikkunsidra li huma analogi għal dawk previsti fl-Artikoli 157, 233 u 235 tal-Kodiċi ta’ Proċedura Fiskali humiex, fid-dawl tal-kawżalità tagħhom, tal-iskop tagħhom kif ukoll tal-karatteristiċi essenzjali tagħhom, kumparabbli ma’ rikors ibbażat fuq il-ksur tad-dritt tal-Unjoni, bħal dak fil-kawża prinċipali.

35      Dan ma jidhirx li huwa l-każ, kif irrilevat il-qorti tar-rinviju stess, għal dak li jirrigwarda azzjonijiet relatati ma’ obbligi ta’ ħlas tal-VAT li jirriżultaw minn deċiżjonijiet tat-taxxa kkontestati u mill-possibbiltajiet li tinkiseb sospensjoni tal-eżiġibbiltà ta’ dawn l-obbligi, fatt li madankollu għandu jiġi vverifikat minn din il-qorti.

36      Fit-tieni lok, hija l-imsemmija qorti li għandha tistabbilixxi jekk il-modalitajiet proċedurali applikabbli għar-rikorsi nazzjonali li hija identifikat bħala simili għar-rikors inkwistjoni fil-kawża prinċipali humiex, fir-realtà, iktar favorevoli minn dawk applikabbli fil-kawża li tressqet quddiemha, skont l-Artikolu 303(4) u (5) tal-Kodiċi tat-Taxxa. Issa, għandu jiġi kkonstatat li mid-deskrizzjoni tad-dritt nazzjonali li għamlet il-qorti tar-rinviju fit-talba tagħha għal deċiżjoni preliminari jirriżulta li, fil-kawża ineżami, il-persuni taxxabbli għandhom, fil-qasam tal-VAT, mezzi proċedurali inqas favorevoli minn dawk li huma għandhom għal dak li jikkonċerna d-drittijiet tagħhom taħt id-dritt nazzjonali, fir-rigward ta’ imposti u ta’ taxxi li ma humiex il-VAT. Hija l-qorti tar-rinviju li għandha tagħmel il-verifiki neċessarji sabiex tiġi ggarantita l-osservanza tal-prinċipju ta’ ekwivalenza għal dak li jikkonċerna l-leġiżlazzjoni applikabbli fit-tilwima li għandha quddiemha.

37      Fir-rigward tal-prinċipju ta’ effettività, huwa biżżejjed li jiġi kkonstatat li, fil-każ ineżami, dan il-prinċipju ma jidhirx li huwa inkwistjoni peress li, u dan għandu jiġi vverifikat mill-qorti tar-rinviju, mill-fajl għad-dispożizzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja ma jirriżultax u barra minn hekk ma ġiex allegat li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali tirrendi eċċessivament diffiċli jew impossibbli fil-prattika l-eżerċizzju tad-drittijiet misluta mill-ordinament ġuridiku tal-Unjoni. Għaldaqstant, ma hemmx bżonn li tingħata deċiżjoni f’dan ir-rigward.

38      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, ir-risposta għandha tkun li l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 179 u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-VAT kif ukoll il-prinċipju ta’ ekwivalenza għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprevedi modalitajiet proċedurali relatati ma’ azzjonijiet intiżi għar-rimbors tal-VAT, ibbażati fuq ksur tas-sistema komuni tal-VAT, inqas favorevoli minn dawk applikabbli għal-azzjonijiet simili bbażati fuq ksur tad-dritt intern relatat ma’ imposti u ma’ taxxi li ma humiex il-VAT.

 Fuq l-ispejjeż

39      Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tmien Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 179 u l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 183 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, kif ukoll il-prinċipju ta’ ekwivalenza għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprevedi modalitajiet proċedurali relatati ma’ azzjonijiet intiżi għar-rimbors tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT), ibbażati fuq ksur tas-sistema komuni ta’ VAT, inqas favorevoli minn dawk applikabbli għal-azzjonijiet simili bbażati fuq ksur tad-dritt intern relatat ma’ imposti u ma’ taxxi li ma humiex il-VAT.

Firem

*      Lingwa tal-kawża: ir-Rumen.