Edizzjoni Provviżorja
SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tmien Awla)
27 ta’ Ottubru 2022 (*)
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Tassazzjoni – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) – Direttiva 2006/112/KE – Artikolu 44 – Post ta’ tassazzjoni – Trasferiment ta’ kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra – Destinatarju involut fi frodi tal-VAT fil-kuntest ta’ katina ta’ tranżazzjonijiet – Persuna taxxabbli li kienet taf jew kellha tkun taf bl-eżistenza ta’ din il-frodi”
Fil-Kawża C-641/21,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mill-Bundesfinanzgericht (il-Qorti Federali tal-Finanzi, L-Awstrija), permezz ta’ deċiżjoni tal-11 ta’ Ottubru 2021, li wasslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fl-20 ta’ Ottubru 2021, fil-proċedura
Climate Corporation Emissions Trading GmbH
vs
Finanzamt Österreich
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tmien Awla),
komposta minn K. Jürimäe (Relatriċi), Presidenta tat-Tielet Awla, li qed taġixxi bħala Presidenta tat-Tmien Awla, N. Jääskinen u M. Gavalec, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: M. Szpunar,
Reġistratur: A. Calot Escobar,
wara li rat il-proċedura bil-miktub,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– għal Climate Corporation Emissions Trading GmbH, minn W. Standfest, Rechtsanwalt,
– għall-Kummissjoni Ewropea minn A. Armenia u B.–R. Killmann, bħala aġenti,
wara li rat id-deċiżjoni meħuda, wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li taqta’ l-kawża mingħajr konklużjonijiet,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60), kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2008/8/KE, tat-12 ta’ Frar 2008 (ĠU 2008, L 44, p. 11) (iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”).
2 Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn, minn naħa, Climate Corporation Emissions Trading GmbH (iktar ’il quddiem “Climate Corporation”) u, min-naħa l-oħra, il-Finanzamt Österreich (l-Amministrazzjoni Fiskali, l-Awstrija) dwar l-impożizzjoni tat-taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) fuq tranżazzjonijiet li jikkonsistu fi trasferiment ta’ kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra.
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
3 Skont l-Artikolu 2(1) tad-Direttiva tal-VAT:
“It-transazzjonijiet li ġejjin għandhom ikunu soġġetti għall-VAT :
[...]
b) l-akkwist intra-Komunitarju ta’ merkanzija magħmula bi ħlas fit-territorju ta’ Stat Membru minn
[...]
ċ) il-provvista ta’ servizzi bi ħlas fit-territorju ta’ Stat Membru minn persuna taxxabbli li taġixxi bħala tali;
[...]”
4 Taħt it-Titolu V ta’ din id-direttiva, intitolat “Post ta’ Transazzjonijiet Taxxabbli”, il-Kapitolu 3, intitolat “Post ta’ provvista ta’ servizzi”, jinkludi l-Artikolu 44 ta’ din id-direttiva, li jipprevedi:
“Il-post tal-forniment tas-servizzi lil persuna taxxabbli li qiegħda taġixxi bħala tali għandu jkun il-post fejn dik il-persuna tkun stabbilixxiet in-negozju tagħha. Madankollu, jekk dawk is-servizzi jiġu fornuti lil stabbiliment fiss tal-persuna taxxabbli li jinsab f’post li ma jkunx il-post fejn hija stabbilixxiet in-negozju tagħha, il-post tal-forniment ta’ dawk is-servizzi għandu jkun il-post fejn jinsab dak l-istabbiliment fiss. Fin-nuqqas ta’ tali post ta’ stabbiliment jew stabbiliment fiss, il-post tal-forniment tas-servizzi għandu jkun il-post fejn il-persuna taxxabbli li tirċievi tali servizzi għandha l-indirizz permanenti tagħha jew fejn tirrisjedi normalment.”
5 Dan l-Artikolu 44 jirriżulta mid-Direttiva 2008/8, li emendat id-Direttiva 2006/112 f’dak li jirrigwarda l-post tal-provvista ta’ servizzi. Il-premessi 3 u 4 tad-Direttiva 2008/8 huma redatti kif ġej:
“(3) Għall-forniment kollu tas-servizzi l-post tat-tassazzjoni għandu, fil-prinċipju, ikun il-post fejn iseħħ tabilħaqq il-konsum. Jekk ir-regola ġenerali għall-post tal-forniment tas-servizzi kellha tinbidel b’dan il-mod, ċerti eċċezzjonijiet għal din ir-regola ġenerali xorta jkunu meħtieġa għal raġunijiet kemm amministrattivi kif ukoll ta’ politika.
(4) Għall-forniment tas-servizzi lil persuni taxxabbli, ir-regola ġenerali rigward il-post tal-forniment tas-servizzi għandha tkun ibbażata fuq il-post fejn huwa stabbilit ir-riċevitur, aktar milli fejn huwa stabbilit il-fornitur. [...]”
6 Taħt it-Titolu IX tad-Direttiva tal-VAT, intitolat “Eżenzjonijiet”, Kapitolu 1, intitolat “Disposizzjonijiet ġenerali”, jinkludi l-Artikolu 131 ta’ din id-direttiva, li jipprovdi:
“L-eżenzjonijiet ipprovduti fil-Kapitoli 2 sa 9 għandhom japplikaw mingħajr preġudizzju għal disposizzjonijet oħrajn tal-Komunità skond kondizzjonijiet li l-Istati Membri għandhom jistabilixxu għall-finijiet li jiżguraw l-applikazzjoni korretta u ċara ta' dawk l-eżenzjonijet u tal-prevenzjoni ta' kawlunkwe evażjoni, evitar jew abbuż possibbli. ”
7 Dan it-Titolu IX jinkludi wkoll il-Kapitolu 4 intitolat “Eżenzjonijiet għal transazzjonijiet intra-Komunitarji”. Fi ħdan dan il-Kapitolu 4, l-Artikolu 138(1) tad-Direttiva tal-VAT jipprevedi:
“L-Istati Membri għandhom jeżentaw il-provvista ta’ merkanzija mibgħuta jew ittrasportata lejn destinazzjoni “l barra mit-territroju tagħhom iżda fil-Komunità [Ewropea], jew mill-bejjiegħ jew f’ismu jew il-persuna li tkun qed takkwista l-merkanzija, għal persuna taxxabbli oħra, jew għal persuna legali mhux taxxabbli li tkun qed taġixxi bħala tali fi Stat Membru ieħor li mhux dak minn fejn bdiet tinbagħat jew tkun ittrasportata il-merkanzija.”
8 L-Artikolu 196 ta’ din id-direttiva jipprovdi:
“Il-VAT għandha titħallas minn kwalunkwe persuna taxxabbli, jew persuna ġuridika mhux taxxabbli li hi identifikata għall-finijiet tal-VAT, li lilha jiġu fornuti s-servizzi previsti fl-Artikolu 44, jekk s-servizzi jiġu fornuti minn persuna taxxabbli mhux stabbilita fit-territorju ta’ l-Istat Membru.”
9 L-ewwel paragrafu tal-Artikolu 273 tal-imsemmija direttiva jistipula:
“L-Istati Membri jistgħu jimponu obbligi oħrajn li jidhrulhom meħtieġa biex jiżguraw il-ġbir korrett ta’ VAT u biex ma ssirx frodi, soġġett għall-ħtieġa ta' trattament indaqs bejn transazzjonijiet domestiċi u transazzjonijiet li jsiru bejn Stati Membri minn persuni taxxabbli u sakemm dawn l-obbligi, fin-negozju bejn Stati Membri, ma jagħtux lok għal formalitajiet konnessi mal-qsim ta’ fruntieri.”
Id-dritt Awstrijak
10 Skont l-Artikolu 3bis(6) tal-Umsatzsteuergesetz ( il-“Liġi dwar it-Taxxa fuq id-Dħul mill-Bejgħ”), tat-23 ta’ Awwissu 1994 (BGBl. 663/1994), fil-verżjoni tagħha applikabbli għall-fatti tal-kawża prinċipali (BGBl. I 52/2009)
“Servizz ieħor ipprovdut lil imprenditur, fis-sens tal-punti 1 u 2 tal-paragrafu 5, huwa pprovdut, bla ħsara għall-paragrafi 8 sa 16 u għall-Artikolu 3bis, fil-post li fih id-destinatarju jopera l-impriża tiegħu. Madankollu, jekk is-servizz l-ieħor jiġi pprovdut fl-istabbiliment fiss tal-imprenditur, huwa l-post ta’ dan l-istabbiliment li huwa determinanti.”
11 Mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta, f’dan ir-rigward, li l-kunċetti ta’ “imprenditur” u ta’ “servizzi oħra” użati f’din id-dispożizzjoni jikkorrispondu, rispettivament, għall-kunċetti ta’ “persuna taxxabbli” u ta’ “provvista ta’ servizzi” użati fid-dritt tal-Unjoni.
Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari
12 Bejn l-1 u l-20 ta’ April 2010, Climate Corporation, li s-sede tagħha tinsab f’Baden (l-Awstrija), ittrasferixxiet, bi ħlas, kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra lil Bauduin Handelsgesellschaft mbH (iktar ’il quddiem “Bauduin”), li s-sede tagħha tinsab f’Hamburg (il-Ġermanja).
13 Permezz ta’ avviż dwar it-taxxa fuq id-dħul mill-bejgħ għas-sena 2010, adottat fis-27 ta’ Jannar 2012, il-Finanzamt Baden Mödling (l-Uffiċċju tat-Taxxa ta’ Baden Mödling, l-Awstrija) ikklassifika dawn it-trasferimenti ta’ kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra bħala “provvista ta’ merkanzija” taxxabbli li ma jaqgħux taħt l-eżenzjoni għall-provvisti intra-komunitarji. Skont dan l-Uffiċċju tat-Taxxa, Bauduin ipparteċipat, bħala missing trader, fi frodi tal-VAT tat-tip “carrousel” u Climate Corporation kienet taf jew kellha tkun taf li dawn il-kwoti kienu ser jintużaw għal finijiet ta’ evażjoni tal-VAT.
14 Fis-27 ta’ Frar 2012, Climate Corporation ippreżentat rikors kontra dan l-avviż quddiem il-qorti tar-rinviju, il-Bundesfinanzgericht (il-Qorti Federali tal-Finanzi, l-Awstrija).
15 Din il-qorti tikkonstata li t-trasferimenti ta’ kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra għandhom jiġu kklassifikati bħala “provvista ta’ servizzi”, u mhux bħala “provvista ta’ merkanzija”, kif jirriżulta mis-sentenza tat-8 ta’ Diċembru 2016, A u B (C-453/15, EU:C:2016:933).
16 L-imsemmija qorti tippreċiża li, f’dawn iċ-ċirkustanzi, skont id-dispożizzjonijiet tal-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT, tal-Artikolu 3bis(6) tal-Liġi dwar it-Taxxa fuq id-Dħul mill-Bejgħ u tad-dritt Ġermaniż, il-post tal-provvista ta’ servizzi pprovduti minn Climate Corporation lil Bauduin jinsab fil-Ġermanja. Għaldaqstant, dawn il-provvisti ma humiex taxxabbli fl-Awstrija, iżda fil-Ġermanja, u hija Bauduin li hija responsabbli għall-ħlas tal-VAT f’dan l-aħħar Stat Membru.
17 Issa, skont il-konstatazzjonijiet tal-qorti tar-rinviju, Climate Corporation kellha tkun taf li l-kwoti mibjugħa lil Bauduin kienu użati għal finijiet frawdolenti ta’ evażjoni tal-VAT.
18 F’dan ir-rigward, il-qorti tar-rinviju tosserva li, fil-kuntest ta’ tranżazzjonijiet li jikkonsistu fi provvisti intra-komunitarji, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet, fis-sentenza tat-18 ta’ Diċembru 2014, Schoenimport “Italmoda” Mariano Previti et (C-131/13, C-163/13 u C-164/13, EU:C:2014:2455), li hemm lok li jiġi rrifjutat il-benefiċċju tad-dritt għall-eżenzjoni tal-VAT ta’ tali provvista, tad-dritt għat-tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa u tad-dritt għar-rimbors tal-VAT, lil persuna taxxabbli li kienet taf jew li kellha tkun taf li, permezz tat-tranżazzjoni invokati bħala bażi ta’ dawn id-drittijiet, hija kienet qed tipparteċipa fi frodi tal-VAT imwettqa fil-kuntest ta’ katina ta’ provvisti.
19 Hija tistaqsi jekk din il-ġurisprudenza hijiex applikabbli, b’analoġija, għal provvisti ta’ servizzi transkonfinali. Tali applikazzjoni timplika li, f’każ bħal dak tal-kawża prinċipali, il-post tal-provvista ta’ servizzi għandu jitqies li jinsab fl-Awstrija u mhux fil-Ġermanja, u dan minkejja l-formulazzjoni kuntrarja tal-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT, kif ukoll tad-dispożizzjonijiet nazzjonali korrispondenti.
20 Ir-risposta għal din id-domanda ma hijiex evidenti, peress li jeżistu kemm xebh kif ukoll differenzi bejn il-provvisti intra-Komunitarji u l-provvisti ta’ servizzi transkonfinali fi ħdan l-Unjoni.
21 Huwa f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-Bundesfinanzgericht (il-Qorti Federali tal-Finanzi) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja:
“Id-[Direttiva tal-VAT] għandha tiġi interpretata fis-sens li l-awtoritajiet u l-qrati nazzjonali għandhom iqisu bħala li qiegħed fit-territorju nazzjonali l-post ta’ provvista ta’ servizzi li, formalment, skont id-dritt bil-miktub, jinsab fl-Istat Membru l-ieħor fejn huwa stabbilit ir-riċevitur tal-provvista, meta l-persuna taxxabbli nazzjonali li tipprovdi s-servizzi kellha tkun taf li, bil-provvista ta’ servizzi mwettqa, hija kienet qed tipparteċipa f’evażjoni tal-VAT imwettqa fil-kuntest ta’ katina ta’ provvisti?”
Fuq l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari
22 Climate Corporation tikkontesta l-ammissibbiltà tat-talba għal deċiżjoni preliminari. Minn naħa, id-domanda preliminari saret b’mod ipotetiku. Peress li t-tranżazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali ma hijiex taxxabbli fl-Awstrija, iżda fil-Ġermanja, ma hijiex qorti Awstrijaka li għandha tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja sabiex tiċċara l-obbligi fiskali ipotetiċi ta’ persuna taxxabbli fi Stat Membru ieħor. Min-naħa l-oħra, din id-domanda tirriżulta minn raġunament b’analoġija bbażat fuq is-sentenza tat-18 ta’ Diċembru 2014, Schoenimport “Italmoda” Mariano Previti et (C-131/13, C-163/13 u C-164/13, EU:C:2014:2455), li ma setax jiġi segwit minħabba d-differenzi bejn iċ-ċirkustanzi tal-kawża prinċipali u dawk tal-kawża li wasslet għal din is-sentenza.
23 F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, id-domandi dwar l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni magħmula mill-qorti nazzjonali fil-kuntest leġiżlattiv u fattwali li hija tiddefinixxi taħt ir-responsabbiltà tagħha, u li ma huwiex il-kompitu tal-Qorti tal-Ġustizzja li tivverifika l-eżattezza tiegħu, jibbenefikaw minn preżunzjoni ta’ rilevanza. Ir-rifjut tal-Qorti tal-Ġustizzja li tagħti deċiżjoni dwar talba mressqa minn qorti nazzjonali huwa possibbli biss meta jkun jidher b’mod manifest li l-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mitluba ma għandha ebda rabta mar-realtà jew mas-suġġett tal-kawża prinċipali, meta l-problema tkun ta’ natura ipotetika jew inkella meta l-Qorti tal-Ġustizzja ma jkollhiex il-punti ta’ fatt u ta’ liġi neċessarji sabiex tirrispondi b’mod utli għad-domandi li jkunu sarulha (sentenzi tat-18 ta’ Diċembru 2014, Schoenimport “Italmoda” Mariano Previti et, C-131/13, C-163/13 u C-164/13, EU:C:2014:2455, punt 31 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata, u tal-21 ta’ Frar 2018, Kreuzmayr, C-628/16, EU:C:2018:84, punt 23 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).
24 F’dan il-każ, mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta mingħajr ekwivoku li l-qorti tar-rinviju ma tfittix li tiġi ċċarata dwar l-obbligi ta’ persuna taxxabbli fi Stat Membru li ma huwiex dak li taqa’ taħtu. Għall-kuntrarju, hija tfittex, essenzjalment, li tiddetermina jekk, skont id-dritt tal-Unjoni, l-awtoritajiet fiskali tal-Istat Membru li taħtu hija taqa’ jistgħux jissuġġettaw għall-VAT it-tranżazzjonijiet li huma s-suġġett tal-kawża prinċipali minkejja li, fil-fehma tagħha, il-post ta’ dawn it-tranżazzjonijiet jinsab fi Stat Membru ieħor. Minn dan isegwi li t-talba ma hijiex ipotetika.
25 Barra minn hekk, sa fejn Climate Corporation tikkontesta l-possibbiltà ta’ traspożizzjoni, b’analoġija, tat-tagħlim mislut mis-sentenza tat-18 ta’ Diċembru 2014, Schoenimport “Italmoda” Mariano Previti et, C-131/13, C-163/13 u C-164/13, EU:C:2014:2455), f’każ bħal dak tal-kawża prinċipali, huwa biżżejjed li jiġi kkonstatat li dan l-argument jaqa’ taħt ir-risposta, fuq il-mertu, tad-domanda preliminari.
26 Għaldaqstant, it-talba għal deċiżjoni preliminari hija ammissibbli.
Fuq id-domanda preliminari
27 Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tixtieq tkun taf, essenzjalment, jekk id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-VAT għandhomx ikunu interpretati fis-sens li jipprekludu li, fir-rigward ta’ provvista ta’ servizzi minn persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru lil persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru ieħor, l-awtoritajiet tal-ewwel Stat Membru jikkunsidraw li l-post ta’ din il-provvista, li jinsab, skont l-Artikolu 44 ta’ din id-direttiva, f’dan l-Istat Membru l-ieħor, huwa madankollu meqjus li jinsab fl-ewwel Stat Membru meta l-fornitur ikkonċernat kien jaf jew kellu jkun jaf li kien qiegħed jipparteċipa, permezz tal-imsemmija provvista, fi frodi tal-VAT imwettqa mid-destinatarju tal-istess provvista fil-kuntest ta’ katina ta’ tranżazzjonijiet.
28 Preliminarjament, għandu jiġi ppreċiżat li, kif irrilevat il-qorti tar-rinviju, tranżazzjonijiet li jikkonsistu fit-trasferiment, bi ħlas, tal-kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra għandhom ikunu kklassifikati bħala provvista ta’ servizzi għall-finijiet tad-Direttiva tal-VAT (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-8 ta’ Diċembru 2016, A u B, C-453/15, EU:C:2016:933, punt 30).
29 Issa l-post ta’ provvista ta’ servizzi għandu jiġi ddeterminat skont id-dispożizzjonijiet tal-Kapitolu 3 tat-Titolu V tad-Direttiva tal-VAT. F’dan ir-rigward, it-Taqsima 2 u t-Taqsima 3 ta’ dan il-kapitolu jistabbilixxu rispettivament ir-regoli ġenerali għad-determinazzjoni tal-post ta’ tassazzjoni tal-provvisti ta’ servizzi kif ukoll dispożizzjonijiet partikolari dwar provvisti ta’ servizzi speċifiċi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-16 ta’ Ottubru 2014, Welmory, C-605/12, EU:C:2014:2298, punt 37).
30 L-għan ta’ dawn id-dispożizzjonijiet li jistabbilixxu l-post tat-tassazzjoni tal-provvisti ta’ servizzi huwa li jiġu evitati, minn naħa, kunflitti ta’ kompetenza li jistgħu jwasslu għal tassazzjoni doppja u, min-naħa l-oħra, in-nuqqas ta’ tassazzjoni tad-dħul (sentenzi tas-16 ta’ Ottubru 2014, Welmory, C-605/12, EU:C:2014:2298, punt 42 u l-ġurisprudenza ċċitata, kif ukoll tas-7 ta’ Mejju 2020, Dong Yang Electronics, C-547/18, EU:C:2020:350, punt 25).
31 Billi jiddeterminaw għalhekk b’mod uniformi l-post ta’ tassazzjoni tal-provvisti ta’ servizzi, l-imsemmija dispożizzjonijiet jiddefinixxu l-kompetenzi tal-Istati Membri u jistabbilixxu tqassim razzjonali tal-kampijiet ta’ applikazzjoni rispettivi tal-leġiżlazzjonijiet nazzjonali fil-qasam tal-VAT (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-16 ta’ Ottubru 2014, Welmory, C-605/12, EU:C:2014:2298, punti 50 u51).
32 F’dan il-kuntest, l-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT jistabbilixxi regola ġenerali għad-determinazzjoni tal-post tal-provvisti ta’ servizzi.
33 Skont din ir-regola ġenerali, il-post tal-provvisti ta’ servizzi pprovduti lil persuna taxxabbli li taġixxi b’dan il-mod huwa l-post fejn il-persuna taxxabbli stabbilixxiet is-sede tal-attività ekonomika tagħha. Madankollu, jekk dawk is-servizzi jiġu pprovduti lil stabbiliment fiss tal-persuna taxxabbli li jinsab f’post li ma jkunx il-post fejn hija stabbilixxiet is-sede tal-attività ekonomika tagħha, il-post tal-provvista ta’ dawk is-servizzi għandu jkun il-post fejn jinsab dak l-istabbiliment fiss. Fin-nuqqas ta’ tali post ta’ stabbiliment jew stabbiliment fiss, il-post tal-provvista tas-servizzi għandu jkun il-post fejn il-persuna taxxabbli li tirċievi tali servizzi għandha l-indirizz permanenti tagħha jew fejn tirrisjedi normalment.
34 Fil-kuntest tal-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT, is-sede tal-attività ekonomika jikkostitwixxi għalhekk l-punt ta’ referenza prijoritarju għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-post ta’ provvista ta’ servizzi, filwaqt li ż-żewġ punti ta’ referenza l-oħra li hija tindika huma, rispettivament, derogatorji u sussidjarji (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-16 ta’ Ottubru 2014, Welmory, C-605/12, EU:C:2014:2298, punti 53 sa 56).
35 Barra minn hekk, l-ebda dispożizzjoni ta’ din id-direttiva ma tistabbilixxi regola partikolari għall-finijiet tad-determinazzjoni tal-post ta’ tassazzjoni ta’ tranżazzjoni li tikkonsisti fit-trasferiment, bi ħlas, ta’ kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra.
36 Minn dan isegwi li, konformement mal-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT, il-post ta’ tranżazzjoni, li tikkonsisti fi trasferiment bi ħlas, minn persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru, ta’ kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra lil persuna taxxabbli oħra stabbilita fi Stat Membru ieħor jinsab f’dan l-aħħar Stat Membru.
37 F’dan il-każ, mill-ispjegazzjonijiet ipprovduti mill-qorti tar-rinviju jirriżulta li, skont l-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT u d-dispożizzjonijiet korrispondenti tad-dritt nazzjonali kkonċernat, il-post tat-tranżazzjonijiet inkwistjoni fil-kawża prinċipali jinsab fl-Istat Membru tad-destinatarju tas-servizzi pprovduti, jiġifieri fil-Ġermanja, u li, konformement mal-Artikolu 196 ta’ din id-direttiva kif ukoll mad-dispożizzjonijiet korrispondenti ta’ dan id-dritt nazzjonali, huwa dan id-destinatarju li huwa responsabbli għall-ħlas tal-VAT lit-Teżor pubbliku. Issa l-imsemmi destinatarju wettaq frodi tal-VAT u l-fornitur tas-servizzi kkonċernati kellu jkun jaf b’dan.
38 Huwa fid-dawl ta’ dawn il-kunsiderazzjonijiet preliminari li għandu jiġi ddeterminat jekk, minkejja l-kliem ċar tal-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT, il-post ta’ tranżazzjoni, li tikkonsisti fi trasferiment bi ħlas, minn persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru, ta’ kwoti ta’ emissjoni ta’ gassijiet serra lil persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru ieħor, jistax jitqies li jinsab fl-Istat Membru tal-fornitur meta din it-tranżazzjoni tkun parti minn frodi tal-VAT.
39 F’dan ir-rigward, mill-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li l-partijiet f’kawża ma jistgħux jinvokaw regoli tad-dritt tal-Unjoni b’mod frawdolenti jew abbużiv (sentenzi tas-6 ta’ Lulju 2006, Kittel u Recolta Recycling, C-439/04 u C-440/04, EU:C:2006:446, punt 54; tat-18 ta’ Diċembru 2014, Schoenimport “Italmoda” Mariano Previti et, C-131/13, C-163/13 u C-164/13, EU:C:2014:2455, punt 43, kif ukoll tal-15 ta’ Settembru 2022, HA.EN., C-227/21, EU:C:2022:687, punt 27).
40 Għalhekk, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-awtoritajiet u l-qrati nazzjonali jistgħu, jew għandhom, bħala prinċipju, jirrifjutaw il-benefiċċju tad-drittijiet previsti mid-Direttiva tal-VAT, invokati b’mod frawdolenti jew abbużiv, bħad-dritt għall-eżenzjoni ta’ kunsinna intra-Komunitarja. Dan huwa l-każ mhux biss meta titwettaq frodi fiskali mill-persuna taxxabbli stess, iżda wkoll meta persuna taxxabbli tkun taf jew kellha tkun taf li, permezz tat-tranżazzjoni kkonċernata, hija kienet qiegħda tipparteċipa fi tranżazzjoni involuta fi frodi tal-VAT imwettqa mill-fornitur jew minn operatur ieħor li jintervjeni qabel jew wara fil-katina ta’ tranżazzjonijiet (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-7 ta’ Diċembru 2010, R., C-285/09, EU:C:2010:742, punti 51 u 52; tas-6 ta’ Settembru 2012, Mecsek-Gabona, C-273/11, EU:C:2012:547, punt 54; tad-9 ta’ Ottubru 2014, Traum, C-492/13, EU:C:2014:2267, punt 42, kif ukoll tat-18 ta’ Diċembru 2014, , C-131/13, C-163/13 u C-164/13, EU:C:2014:2455, punti 49 u 50).
41 Madankollu, fl-ewwel lok, b’differenza mill-kawżi li taw lok għall-ġurisprudenza mfakkra fil-punt preċedenti, din il-kawża ma tirrigwardax l-invokazzjoni ta’ dritt, bħad-dritt għal eżenzjoni ta’ kunsinna intra-Komunitarja, iżda d-determinazzjoni tal-post ta’ tranżazzjoni taxxabbli.
42 Issa, interpretazzjoni li abbażi tagħha, f’każ ta’ frodi tal-VAT, il-post ta’ provvista ta’ servizzi jista’ jitqies li jinsab fi Stat Membru differenti minn dak iddeterminat skont id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-VAT dwar id-determinazzjoni tal-post tal-provvista ta’ servizzi tmur kontra l-għanijiet u l-istruttura ġenerali ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, kif riflessi fil-punti 30 u 31 ta’ din is-sentenza.
43 Fil-fatt, tali interpretazzjoni twassal sabiex it-tqassim tal-kompetenzi fiskali bejn l-Istati Membri, kif jirriżulta mill-imsemmija dispożizzjonijiet, jiġi aġġustat. F’sitwazzjoni bħal dik f’din il-kawża, ikollha l-effett konkret li tittrasferixxi, fl-assenza ta’ kwalunkwe bażi legali, il-ġurisdizzjoni fiskali tal-Istat Membru li fih ikun stabbilit id-destinatarju tal-provvista ta’ servizzi kkonċernati lill-Istat Membru li fih ikun stabbilit il-fornitur ta’ dak is-servizz.
44 Barra minn hekk, għandu jitfakkar li l-loġika, li fuqha huma bbażati d-dispożizzjonijiet dwar id-determinazzjoni tal-post tal-provvista ta’ servizzi u li hija riflessa wkoll fil-premessi 3 u 4 tad-Direttiva 2008/8 kif ukoll fl-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT, tindika li t-tassazzjoni ssir sa fejn huwa possibbli fil-post tal-konsum tas-servizzi kkonċernati (ara, b’analoġija, is-sentenza tat-8 ta’ Diċembru 2016, A u B, C-453/15, EU:C:2016:933, punt 25 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). Issa, interpretazzjoni bħal dik prevista fil-punt 42 ta’ din is-sentenza twassal b’mod definittiv għat-trasferiment tad-dħul fiskali fi Stat Membru differenti minn dak tal-konsum finali ta’ dawn is-servizzi.
45 Fit-tieni lok, huwa minnu li, fuq livell fattwali, provvista ta’ servizzi pprovduta minn persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru lil persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru ieħor hija simili għal kunsinna intra-Komunitarja, peress li t-tnejn li huma jinvolvu persuni stabbiliti f’żewġ Stati Membri. Xorta jibqa’ l-fatt li, fl-istat attwali tad-dritt tal-Unjoni, is-sistema legali tal-kunsinni intra-Komunitarji u dik tal-provvista ta’ servizzi transkonfinali fi ħdan l-Unjoni huma distinti.
46 Fil-fatt, fir-rigward tas-sistema tal-ewwel, kull kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġett, fis-sens tal-Artikolu 138 tad-Direttiva dwar il-VAT, għandha bħala korollarju akkwist intra-Komunitarju tiegħu, fis-sens tal-Artikolu 2(1)(b) ta’ din id-direttiva. Il-kunsinna intra-Komunitarja u l-akkwist intra-Komunitarju, li jikkostitwixxi t-tieni fatt taxxabbli, jikkostitwixxu tranżazzjoni ekonomika waħda, li fir-rigward tagħha l-kompetenza fiskali tinqasam bejn l-Istat Membru tat-tluq tal-ispedizzjoni ta’ oġġett u l-Istat Membru tal-wasla tiegħu, li huma rispettivament responsabbli għall-eżerċizzju tas-setgħat mogħtija lilhom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-27 ta’ Settembru 2007, Teleos et, C-409/04, EU:C:2007:548, punti 22 sa 24).
47 Għalhekk, il-kunsinna intra-Komunitarja ta’ oġġett hija eżenti fl-Istat Membru tat-tluq tal-ispedizzjoni ta’ dan l-oġġett, bla ħsara għad-dritt ta’ tnaqqis jew ta’ rimbors tal-VAT tal-input imħallsa f’dan l-Istat Membru, filwaqt li l-akkwist intra-Komunitarju huwa suġġett għall-VAT fl-Istat Membru tal-wasla tiegħu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-7 ta’ Diċembru 2010, R., C-285/09, EU:C:2010:742, punt 38).
48 L-Istat Membru tat-tluq tal-ispedizzjoni tal-imsemmi oġġett jista’ għalhekk, jekk ikun il-każ, jirrifjuta li jagħti eżenzjoni billi jibbaża ruħu fuq il-kompetenzi tiegħu skont l-Artikolu 131 tad-Direttiva tal-VAT u billi jsegwi l-għan li jiżgura l-applikazzjoni korretta u sempliċi tal-eżenzjonijiet u li tiġi evitata kull frodi, evażjoni fiskali jew abbuż eventwali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-7 ta’ Diċembru 2010, R., C-285/09, EU:C:2010:742, punt 51).
49 Għall-kuntrarju, din is-sistema tat-tranżazzjonijiet intra-Komunitarji ma hijiex applikabbli għall-provvisti ta’ servizzi transkonfinali fi ħdan l-Unjoni, li fir-rigward tagħhom Stat Membru biss, iddeterminat konformement mad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-VAT, għandu l-kompetenza fiskali.
50 Għalhekk, b’kuntrast mal-kompetenzi attribwiti lill-Istat Membru tat-tluq tal-ispedizzjoni ta’ oġġett li huwa s-suġġett ta’ kunsinna intra-Komunitarja, kif esposti fil-punti 46 sa 48 ta’ din is-sentenza, l-Istat Membru li fih huwa stabbilit il-fornitur ta’ provvista ta’ servizzi pprovduta lil persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru ieħor, li l-post tan-negozju tiegħu huwa stabbilit, konformement mal-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT, f’dan l-aħħar Stat, ma għandu, permezz ta’ din id-direttiva, l-ebda kompetenza sabiex jissuġġetta tali provvista għall-VAT.
51 Għaldaqstant, il-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 40 ta’ din is-sentenza ma tistax tiġi applikata b’analoġija għad-determinazzjoni tal-post ta’ provvista ta’ servizzi.
52 Mill-kunsiderazzjonijiet preċedenti jirriżulta li l-post ta’ provvista ta’ servizzi ma jistax jinbidel bi ksur tal-ittra ċara tal-Artikolu 44 tad-Direttiva tal-VAT minħabba li t-tranżazzjoni kkunsidrata hija vvizzjata bi frodi tal-VAT.
53 Skont l-Artikolu 273 tad-Direttiva tal-VAT, l-Istati Membri jistgħu jadottaw miżuri sabiex jiżguraw il-ġbir korrett tal-VAT u sabiex jevitaw il-frodi. Madankollu, dawn il-miżuri ma għandhomx imorru lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħqu tali għanijiet. Bħala prinċipju, huma l-awtoritajiet fiskali li għandhom iwettqu l-kontrolli neċessarji għand il-persuni taxxabbli sabiex jiskopru irregolaritajiet u frodi tal-VAT kif ukoll jimponu sanzjonijiet fuq il-persuna taxxabbli li tkun wettqet dawn l-irregolaritajiet jew frodi (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas-27 ta’ Settembru 2007, Collée, C-146/05, EU:C:2007:549, punt 40 u l-ġurisprudenza ċċitata; tal-21 ta’ Ġunju 2012, Mahagében u Dávid, C-80/11 u C-142/11, EU:C:2012:373, punti 57 u 62, kif ukoll tal-1 ta’ Lulju 2021, Tribunal Económico Administrativo Regional de Galicia, C-521/19, EU:C:2021:527, punt 38).
54 Fid-dawl tar-raġunijiet kollha preċedenti, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li d-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-VAT għandhom ikunu interpretati fis-sens li jipprekludu li, fir-rigward ta’ provvista ta’ servizzi pprovduta minn persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru lil persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru ieħor, l-awtoritajiet tal-ewwel Stat Membru jqisu li l-post ta’ din il-provvista, li jinsab, skont l-Artikolu 44 ta’ din id-direttiva, f’dan l-Istat Membru l-ieħor, huwa madankollu meqjus li jinsab fl-ewwel Stat Membru meta l-fornitur kien jaf jew kellu jkun jaf li kien qiegħed jipparteċipa, permezz tal-imsemmija provvista, fi frodi tal-VAT imwettqa mid-destinatarju tal-istess provvista fil-kuntest ta’ katina ta’ tranżazzjonijiet.
Fuq l-ispejjeż
55 Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tmien Awla) taqta’ u tiddeċiedi:
Id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, kif emendata bid-Direttiva tal-Kunsill 2008/8/KE tat-12 ta’ Frar 2008,
għandhom ikunu interpretati fis-sens li:
jipprekludu li, fir-rigward ta’ provvista ta’ servizzi pprovduta minn persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru lil persuna taxxabbli stabbilita fi Stat Membru ieħor, l-awtoritajiet tal-ewwel Stat Membru jqisu li l-post ta’ din il-provvista, li jinsab, skont l-Artikolu 44 tad-Direttiva 2006/112, kif emendata bid-Direttiva 2008/8, f’dan l-Istat Membru l-ieħor, huwa madankollu meqjus li jinsab fl-ewwel Stat Membru meta l-fornitur kien jaf jew kellu jkun jaf li kien qiegħed jipparteċipa, permezz tal-imsemmija provvista, fi frodi tal-VAT imwettqa mid-destinatarju tal-istess provvista fil-kuntest ta’ katina ta’ tranżazzjonijiet.
Firem
* Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.