Available languages

Taxonomy tags

Info

References in this case

Share

Highlight in text

Go

Edizzjoni Provviżorja

KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI

COLLINS

ippreżentati fis-6 ta’ Ġunju 2024 (1)

Kawża C-243/23 [Drebers] (i)

Belgische Staat/Federale Overheidsdienst Financiën

vs

L BV

(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mill-Hof van Beroep te Gent (il-Qorti tal-Appell, Ghent, il-Belġju))

“Rinviju għal domanda preliminari — Armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjonijiet fiskali — Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud — Tnaqqis ta’ taxxa tal-input imħallsa — Proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali — Perijodu ta’ aġġustament — Leġiżlazzjoni nazzjonali li tistabbilixxi perijodu ta’ 15-il sena għal ċerti tipi ta’ xogħlijiet ta’ rinnovazzjoni — Rekwiżit li bini rrinnovat jitqies bħala ġdid — Ammissibbiltà — Effett dirett”






I.      Introduzzjoni

1.        Permezz ta’ din it-talba għal deċiżjoni preliminari,il-Hof van Beroep te Gent (il-Qorti tal-Appell ta’ Ghent, il-Belġju) tistaqsi lill-Qorti tal-Ġustizzja jekk it-tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa għal xogħlijiet ta’ rinnovazzjoni estensiva mwettqa fuq proprjetà immobbli użata kemm għal finijiet professjonali kif ukoll għal finijiet residenzjali huwiex suġġett għal perijodu ta’ aġġustament ta’ ħames snin minħabba li x-xogħlijiet jikkostitwixxu “merkanzija kapitali” jew huwiex suġġett għal perijodu ta’ aġġustament ta’ 15-il sena minħabba li dawn ix-xogħlijiet huma “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali”, fis-sens tal-Artikolu 187 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud, kif emendata (iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar il-VAT”) (2).

II.    Il-qafas legali

A.      Id-dritt tal-Unjoni

Direttiva 2006/112/KE (iktar ’il quddiem id-“Direttiva dwar il-VAT”)

2.        Skont l-Artikolu 12 tad-Direttiva dwar il-VAT:

“1.      L-Istati Membri jistgħu jikkunsidraw bħala persuna taxxabbli lil kull min iwettaq transazzjoni, fuq bażi okkażjonali, li jkollha x’taqsam ma’ l-attivitajiet imsemmija fit–tieni subparagrafu ta’ l-Artikolu 9(1) u partikolarment waħda mit-transazzjonijiet li ġejjin:

(a)      il–provvista, qabel l-ewwel okkupazzjoni, ta’ bini jew parti minn bini u ta’ l-art li fuqha jinstab il-bini;

(b)      il-provvista ta’ art għall-bini.

2.      Għall-finijiet tal-paragrafu 1(a), ‘bini’ għandha tfisser kull struttura fissa ma’ jew fl-art.

L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu r-regoli dettaljati għall-applikazzjoni tal-kriterju msemmi fil-paragrafu 1(a) għal bdil ta’ bini u jistgħu jistabbilixxu t-tifsira ta’ ‘l-art li fuqha jinstab il-bini’.

[...]

3.      Għall-finijiet tal-paragrafu 1(b), ‘art għall-bini’ għandha tfisser kull art mhux żviluppata jew art żviluppata meqjusa bħala tali mill-Istati Membri.”

3.        L-Artikolu 47 tad-Direttiva dwar il-VAT jittratta l-provvista ta’ servizzi marbuta ma’ proprjetà immobbli. Huwa jipprevedi:

“Il-post tal-forniment tas-servizzi relatati mal-proprjetà immobbli, inklużi s-servizzi ta’ esperti, u l-aġenti immobbiljari, il-forniment ta’ alloġġ fis-settur tal-lukandi jew f’setturi b’funzjoni simili, bħal kampijiet għall-btala jew siti żviluppati għall-użu bħala kampeġġi, l-għoti ta’ drittijiet sabiex tintuża proprjetà immobbli u s-servizzi għat-tħejjija u l-koordinazzjoni tax-xogħol ta’ kostruzzjoni, bħalma huma s-servizzi ta’ arkitetti u ta’ ditti li jfornu sorveljanza fuq il-post, għandu jkun il-post fejn tinsab il-proprjetà immobbli.”

4.        L-Artikolu 135(1)(j) jipprevedi:

“1. “L-Istati Membri għandhom jeżentaw it-transazzjonijiet li ġejjin:

[...]

(j)      il-provvista ta’ bini jew partijiet minnu, u ta’ l-art li fuqha hija tinsab, ħlief il-provvista msemmija fil-punt (a) ta’ l-Artikolu 12(1);

[...]”

5.        Skont l-Artikolu 167 tad-Direttiva dwar il-VAT

“Dritt ta’ tnaqqis iseħħ fil-ħin meta t-taxxa mnaqqsa tiġi imposta.”

6.        Skont l-Artikolu 168 tad-Direttiva dwar il-VAT:

“Sakemm il-merkanzija u s-servizzi jintużaw għall-iskopijiet tat-transazzjonijiet taxxabbli ta’ persuna taxxabbli, il-persuna taxxabbli għandha tkun intitolata, fl-Istat Membru li fih twettaq dawn it-transazzjonijiet, li tnaqqas mll-VAT li għandha tħallas dan li ġej:

(a) il-VAT dovuta jew imħallsa f’dak l-Istat Membru rigward provvisti li sarulha ta’ merkanzija jew servizzi, li twettqu jew li għad iridu jitwettqu minn persuna taxxabli oħra;

[…]”

7.        Skont l-Artikolu 184 tad-Direttiva dwar il-VAT:

“It-tnaqqis inizjali għandu jiġi aġġustat fejn dan ikun ogħla jew inqas minn dak li għalih il-persuna taxxabbli kienet intitolata.”

8.        Skont l-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT:

“1.      Fil–każ ta’ merkanzija kapitali, l-aġġustment għandu jkun mifrux fuq ħames snin inkluża dik meta l-merkanzija kienet akkwistata jew iffabbrikata.

Madankollu, l-Istati Membri jistgħu jibbażaw l-aġġustament fuq perijodu ta’ ħames snin sħaħ li jibda miż-żmien meta l-merkanzija hija użata għall-ewwel darba.

Fil–każ ta’ proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali, il-perijodu ta’ aġġustament jista’ jiġi estiż sa 20 sena.

2.      L-aġġustament annwali għandu jsir biss fir-rigward ta’ wieħed minn ħamsa tal-VAT imposta fuq il-merkanzija kapitali, jew, jekk il-perijodu ta’ referenza ġie estiż, fir-rigward tal-frazzjoni korrispondenti tiegħu.

L-aġġustament imsemmi fl-ewwel subparagrafu għandu jsir abbażi tal-varjazzjonijet fid-dritt għal tnaqqis fi snin sussegwenti b’ relazzjoni għal dik fis-sena li fiha l-merkanzija kienet akkwistata, iffabbrikata jew, fejn hu xieraq, użata għall-ewwel darba.”

9.        L-Artikolu 189 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi:

“Għall-finijiet ta’ l-applikazzjoni ta’ l-Artikoli 187 sa 191, l-Istati Membri jistgħu jieħdu l-miżuri li ġejjin:

(a)      jiddefinixxu l-kunċett ta’ merkanzija kapitali;

(b)      jispeċifikaw l-ammont tal-VAT li jrid jittieħed in konsiderazzjoni għall-aġġustament;

(ċ)      jaddottaw kalunkwe miżuri xierqa biex jiżguraw li l-aġġustament ma jwassalx għal kwalunkwe vantaġġ mhux ġustifikat;

(d)      jippermettu simplifikazzjonijet amministrattivi.”

10.      L-Artikolu 190 tad-Direttiva dwar il-VAT jipprevedi:

“Għall-finijiet ta’ l-Artikoli 187, 188, 189 u 191, l-Istati Membri jistgħu jqisu bħala merkanzija kapitali s-servizzi li għandhom karatteristiċi simili għal dawk normalment attribwiti lil merkanzija kapitali.”

B.      Id-dritt Belġjan

11.      Fiż-żmien tal-fatti fil-kawża prinċipali, id-dritt Belġjan kien jissuġġetta għal perijodu ta’ aġġustament ta’ ħames snin it-tnaqqis tal-VAT imħallsa fuq “merkanzija kapitali” (3) u “servizzi li għandhom karatteristiċi simili għal dawk normalment attribwiti lil merkanzija kapitali”. Kien japplika perijodu ta’ aġġustament ta’ 15-il sena fir-rigward tat-tnaqqis ta’ VAT imħallsa fuq “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” (4). It-tnaqqis tal-VAT imħallsa fir-rigward ta’ konverżjonijiet ta’ bini li rriżulta fl-ewwel okkupazzjoni ġdida tal-proprjetà immobbli fis-sens tal-Artikolu 12(1) tad-Direttiva dwar il-VAT jaqa’ taħt it-tieni kategorija (5).

III. It-tilwima fil-kawża prinċipali, it-talba għal deċiżjoni preliminari u l-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja

12.      L BV, il-konvenuta fil-kawża prinċipali, hija ditta ta’ avukati. Hija tuża 60 % ta’ proprjetà immobbli għal finijiet professjonali (uffiċċji u akkomodazzjoni anċillari) u l-40 % li jifdal għal finijiet privati (residenza tas-sid tad-ditta tal-avukati). Mis-sena 2007 sas-sena 2015, L BV ikkawżat li wettqet xogħlijiet estensivi fuq din il-proprjetà immobbli. Dawn kienu jinkludu l-kostruzzjoni ta’ kantina tal-arkivji, anness ġdid tal-ħġieġ bl-uffiċċji u xaft għal-lift; it-tqaxxir tal-bini; l-installazzjoni ta’ iżolazzjoni u kisi ġdid; it-tqegħid mill-ġdid ta’ pajpijiet u konnessjonijiet tal-gass, tal-ilma u tal-elettriku; il-bini mill-ġdid ta’ ħitan, artijiet u soqfa; l-aġġustament tas-saqaf; l-inklużjoni ta’ twieqi tas-saqaf imżerżaq ġodda; u l-installazzjoni ta’ żewġ terrazzini fuq il-bejt (6).

13.      Fl-1 ta’ Jannar 2014, il-Belġju waqaf jeżenta l-provvista ta’ servizzi legali mill-VAT. Għalhekk, L BV irreġistrat ruħha għall-VAT minn din id-data. Ir-reġistrazzjoni tal-persuni li kienu pprovdew servizzi legali kellha bħala konsegwenza li huma setgħu jnaqqsu, bħala aġġustament, il-VAT li huma kienu ħallsu fuq il-merkanzija kapitali akkwistata qabel ir-reġistrazzjoni, sakemm il-perijodu ta’ aġġustament applikabbli ma kienx skada (7). Fil-kalkolu tal-VAT li kienet suġġetta għaliha, L BV fittxet li tnaqqas il-VAT tal-input li hija kienet ħallset fuq ix-xogħlijiet li hija kienet wettqet fuq il-proprjetà billi bbażat ruħha fuq il-perijodu estiż ta’ 15-il sena applikabbli għal “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” skont id-dritt Belġjan.

14.      Wara verifika fiskali, il-Belgische Staat/Federale Overheidsdienst Financiën (l-Istat Belġjan/Is-Servizz Pubbliku Federali għall-Finanzi, il-Belġju; iktar ’il quddiem l-“awtorità tat-taxxa”), l-appellant fil-kawża prinċipali ikkonstatat li L BV kienet wettqet diversi ksur tad-dritt Belġjan fir-rigward tal-VAT li kienet suġġetta għaliha għall-perijodu bejn l-1 ta’ Jannar 2014 u t-30 ta’ Settembru 2015. Sabiex il-perijodu ta’ aġġustament ta’ 15-il sena japplika għax-xogħlijiet ta’ konverżjoni ta’ bini skont id-dritt Belġjan, dawn kellhom iwasslu għall-ewwel okkupazzjoni ġdida tal-proprjetà għall-finijiet tal-Artikolu 12(1) tad-Direttiva dwar il-VAT (8). L-awtorità tat-taxxa kkunsidrat li x-xogħlijiet li L BV ikkawżat li jitwettqu fuq il-proprjetà ma kinux jissodisfaw dan ir-rekwiżit. Billi kkunsidrat dawn ix-xogħlijiet bħala merkanzija kapitali, hija applikat perijodu ta’ aġġustament ta’ ħames snin għat-tnaqqis tal-VAT tal-input fir-rigward tagħhom.

15.      L-awtorità tat-taxxa talbet lil L BV għall-ħlas tal-VAT, tal-multi u tal-interessi mhux imħallsa. Fl-10 ta’ Ottubru 2018, L BV ikkontestat din it-talba bi proċedura quddiem ir-rechtbank van eerste aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Gent (il-Qorti tal-Ewwel Istanza ta’ Oost-Vlaanderen , Diviżjoni ta’ Ghent, il-Belġju). B’sentenza tal-10 ta’ Marzu 2020, dik il-qorti ddeċidiet parzjalment favur L BV. L-awtorità tat-taxxa u L BV ippreżentaw, rispettivament, appell u appell inċidentali minn dik is-sentenza quddiem l-Hof van Beroep te Gent (il-Qorti tal-Appell, Ghent). Fil-kuntest ta’ dak l-appell, il-Hof van Beroep te Gent (il-Qorti tal-Appell, Ghent) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:

“1)      L-Artikoli 187 u 189 tad-Direttiva [dwar il-VAT] jipprekludu leġiżlazzjoni bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali (jiġifieri l-Artikoli 48(2) u 49 tal-Kodiċi tal-VAT [Belġjan], moqrija flimkien mal-Artikolu 9 tad-Digriet Irjali Nru 3 tal-10 ta’ Diċembru 1969 dwar it-tnaqqis għall-applikazzjoni tat-taxxa fuq il-valur miżjud), li tgħid li l-perijodu ta’ aġġustament estiż (ta’ 15-il sena) fil-każ ta’ rinnovazzjoni ta’ bini eżistenti jiġi applikat biss jekk, wara t-twettiq tax-xogħlijiet, ikun hemm, abbażi tal-kriterji taħt id-dritt nazzjonali, ‘bini ġdid’ fis-sens tal-Artikolu 12 ta’ din id-direttiva, filwaqt li l-perijodu ta’ utilità ekonomika ta’ bini rrinnovat b’mod sostanzjali (li, abbażi tal-kriterji amministrattivi taħt id-dritt nazzjonali, ma huwiex ikklassifikat bħala ‘bini ġdid’ fis-sens tal-Artikolu 12 imsemmi hawn fuq) huwa identiku għall-perijodu ta’ utilità ekonomika ta’ bini ġdid, li huwa sostanzjalment itwal mill-perijodu ta’ ħames snin li hemm riferiment għalih fl-Artikolu 187 imsemmi hawn fuq, u dan jidher b’mod partikolari mill-fatt li x-xogħlijiet imwettqa huma deprezzati fuq perijodu ta’ 33 sena, jiġifieri l-perijodu li matulu jiġi deprezzat bini ġdid?

2)      L-Artikolu 187 tad-Direttiva [dwar il-VAT] għandu effett dirett, b’tali mod li persuna taxxabbli li tkun wettqet xogħlijiet fuq bini, mingħajr ma dawn ix-xogħlijiet iwasslu, abbażi tal-kriterji taħt id-dritt nazzjonali, sabiex il-bini rrinnovat jiġi kklassifikat bħala ‘bini ġdid’ fis-sens tal-Artikolu 12 ta’ din id-direttiva, iżda fejn dawn ix-xogħlijiet ikollhom perijodu ta’ utilità ekonomika li jkun identiku għal dak ta’ tali bini ġdid, li jibbenefikaw minn perijodu ta’ aġġustament ta’ 15-il sena, tista’ tinvoka l-applikazzjoni tal-perijodu ta’ aġġustament ta’ 15-il sena?”

16.      L BV, il-Gvern Belġjan u l-Kummissjoni Ewropea ppreżentaw osservazzjonijiet bil-miktub. Fis-seduta tat-13 ta’ Marzu 2024, dawn il-partijiet ippreżentaw is-sottomissjonijiet orali u wieġbu għall-mistoqsijiet tal-Qorti tal-Ġustizzja.

IV.    Evalwazzjoni

A.      L-osservazzjonijiet tal-partijiet

17.      Il-Gvern Belġjan jirrileva li, skont l-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT, l-Istati Membri huma liberi li jiddeterminaw jekk jestendux il-perijodu ta’ aġġustament applikabbli għal “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” sa 20 sena u, skont l-Artikolu 189 tagħha, li jiddefinixxu l-kunċett ta’ “merkanzija kapitali”. Il-Belġju japplika perijodu ta’ aġġustament ta’ 15-il sena għall-akkwist jew il-bini ta’ bini ġdid u perijodu ta’ aġġustament ta’ ħames snin għall-merkanzija kapitali l-oħra kollha. Fost il-bini l-ġdid għal dawn il-finijiet hemm ix-xogħlijiet fuq bini li jirriżultaw fil-konverżjoni tiegħu b’tali mod li jikseb il-karatteristiċi ta’ “bini ġdid” fis-sens tal-Artikolu 12 tad-Direttiva dwar il-VAT. L-awtorità tat-taxxa għandha tiddetermina jekk dan huwiex il-każ b’riferiment għad-dritt nazzjonali. Meta dawn il-kriterji ma jiġux issodisfatti, l-awtorità tat-taxxa tqis dawn ix-xogħlijiet bħala merkanzija kapitali u tapplika l-perijodu ta’ aġġustament ta’ ħames snin.

18.      L BV u l-Kummissjoni jqisu li x-xogħlijiet li wasslu għall-kawża prinċipali għandhom jiġu kkunsidrati bħala “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” u li l-perijodu ta’ aġġustament estiż ta’ 15-il sena previst mid-dritt Belġjan għandu jiġi applikat. Sabiex jiġi rrispettat il-prinċipju ta’ newtralità fiskali, meta Stat Membru jestendi l-perijodu ta’ aġġustament għall-“proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali”, dan il-perijodu estiż għandu japplika għall-proprjetà immobbli kollha akkwistata bħala merkanzija kapitali li għandha l-istess karatteristiċi. Dan jinkludi ċ-ċirkustanzi li fihom bini jakkwista ħajja ekonomika utli simili għal dik ta’ bini ġdid bħala riżultat ta’ xogħlijiet sinjifikattivi ta’ rinnovazzjoni.

B.      Analiżi

1.      L-ewwel domanda

a)      Is-sistema tal-aġġustament

19.      Id-dritt għal tnaqqis skont l-Artikolu 167 tad-Direttiva dwar il-VAT jagħmel parti integrali mis-sistema tal-VAT. Huwa maħsub sabiex inaqqas lin-negozjanti mill-piż kollu tal-VAT dovuta jew imħallsa fil-kuntest tal-attivitajiet ekonomiċi kollha tagħhom li huma suġġetti għall-VAT. B’dan il-mod, is-sistema komuni tal-VAT tiżgura li l-attivitajiet ekonomiċi kollha suġġetti għall-VAT, irrispettivament mill-għan jew mir-riżultati tagħhom, jiġu ntaxxati b’mod newtrali. Id-dritt għat-tnaqqis jista’ jiġi eżerċitat immedjatament fir-rigward tal-VAT kollha imposta fuq it-tranżazzjonijiet tal-input (9). Sabiex tiġi stabbilita relazzjoni stretta u diretta bejn id-dritt għal tnaqqis tal-VAT tal-input u l-użu tal-beni u tas-servizzi kkonċernati għal tranżazzjonijiet tal-output taxxabbli (10), l-Artikoli 184 sa 192 tad-Direttiva dwar il-VAT jistabbilixxu sistema intiża li tiffaċilita l-aġġustament tat-tnaqqis tal-VAT tal-input. Din is-sistema hija intiża sabiex tiżgura l-eżattezza tat-tnaqqis u, għaldaqstant, in-newtralità tal-piż fiskali (11).

20.      Il-partijiet fil-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja jaqblu li, għall-finijiet tal-perijodu ta’ aġġustament tat-tnaqqis tal-VAT tal-input, ix-xogħlijiet li L BV kienet wettqet huma “merkanzija kapitali”. It-tilwima bejniethom hija dwar jekk dawn ix-xogħlijiet humiex ukoll “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali”, li għalhekk jibbenefikaw mill-perijodu ta’ aġġustament itwal. B’mod ġenerali, il-persuni taxxabbli jfittxu li jaġġustaw il-VAT tal-input imnaqqsa fuq perijodu qasir kemm jista’ jkun. Karatteristika mhux tas-soltu ta’ dan ir-rinviju hija li l-persuna taxxabbli, L BV, qiegħda tfittex l-applikazzjoni tal-perijodu ta’ aġġustament itwal għaċ-ċirkustanzi tagħha.

b)      Il-“merkanzija kapitali” msemmija fl-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT tinkludi l-“proprjetà immobbli”?

21.      Il-verżjonijiet lingwistiċi differenti tat-terminu “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” li jinsab fl-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT ma humiex uniformi (12). Il-verżjoni lingwistika Franċiża u dik Olandiża jirreferu rispettivament għat-termini “biens d’investissement immobiliers” u “onroerende investeringsgoederen’”. Il-verżjoni lingwistika Ingliża u dik Ġermaniż jitkellmu dwar “immovable property acquired as capital goods” u “Grundstücken, die als Investitionsgut erworben wurden”. Skont qari possibbli tal-verżjoni lingwistika Franċiża u dik Olandiża, il-fakultà li jagħti l-Artikolu 189 lill-Istati Membri biex jiddefinixxu l-kunċett ta’ “biens d’investissement” u “investeringsgoederen” tinkludi setgħa li jiddefinixxu l-kunċett ta’ “biens d’investissement immobiliers” u “onroerende investeringsgoederen”. Madankollu, il-verżjoni lingwistika Ingliża u dik Ġermaniża ma jistgħux faċilment jiġu interpretati b’dan il-mod. Għall-kuntrarju, huma jissuġġerixxu b’mod ċar li peress li din id-dispożizzjoni tapplika għal “immovable property” “acquired as” “capital goods”, l-“immovable property” u l-“capital goods” huma kunċetti legali distinti u, għaldaqstant, awtonomi.

22.      Diverġenza bejn diversi verżjonijiet lingwistiċi ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni teżiġi li din tiġi interpretata skont l-istruttura ġenerali u l-għan tal-leġiżlazzjoni li tifforma parti minnha (13).

23.      L-osservazzjonijiet bil-miktub tal-Kummissjoni huma ta’ ċerta għajnuna f’dan il-kuntest. Il-proposta inizjali tas-Sitt Direttiva tas-17 ta’ Mejju 1977, fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (14) kienet tipprevedi perijodu ta’ aġġustament ta’ ħames snin f’dak li jirrigwarda l-merkanzija kapitali. Hija ma kinitx issemmi l-“proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” (15). Il-possibbiltà li l-perijodu ta’ aġġustament jiġi estiż għal mhux iktar minn 10 snin fil-każ ta’ “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” oriġinat mit-tħassib ta’ ċerti Stati Membri li l-perijodu ta’ aġġustament ta’ ħames snin ma kienx twil biżżejjed, pereżempju, fir-rigward tax-xiri ta’ art (16). Dak id-dibattitu juri li, f’dak iż-żmien, il-kunċett ta’ merkanzija kapitali kien jinkludi l-proprjetà immobbli. Sabiex jiġi previst perijodu ta’ aġġustament itwal f’dak li jirrigwarda l-proprjetà kapitali, dan il-kunċett kellu jiġi sseparat minn dak ta’ merkanzija kapitali u jiġi ttrattat bħala kunċett awtonomu. Għaldaqstant, sar jeżisti kunċett ibridu, li d-dritt tal-Unjoni ddefinixxa parti minnu b’mod esklużiv (proprjetà immobbli) u li d-dritt nazzjonali seta’ jiddefinixxi parti minnu f’ċerti parametri (merkanzija kapitali) (17). Għalhekk ma huwiex sorprendenti li l-partijiet kollha li pparteċipaw fis-seduta qablu li l-kunċett ta’ “proprjetà immobbli” li jinsab fid-Direttiva dwar il-VAT huwa kunċett awtonomu tad-dritt tal-Unjoni. Il-permess li l-Artikolu 189 tad-Direttiva dwar il-VAT jagħti lill-Istati Membri sabiex jiddefinixxu l-“kunċett ta’ merkanzija kapitali” għalhekk ma jestendix għal fakultà ta’ definizzjoni ta’ “proprjetà immobbli”, anki meta tali proprjetà tiġi akkwistata bħala oġġett kapitali.

c)      Merkanzija kapitali

24.      Fis-sentenza Verbond van Nederlandse Ondernemingen, il-Qorti tal-Ġustizzja l-ewwel irrilevat li t-terminu “merkanzija kapitali” jagħmel parti minn dispożizzjoni tad-dritt Komunitarju li ma tirreferix għad-dritt tal-Istati Membri sabiex tiddetermina t-tifsira u l-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu(18). Għaldaqstant, l-interpretazzjoni tiegħu ma setgħetx titħalla għad-diskrezzjoni ta’ kull Stat Membru(19). Sussegwentement, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-merkanzija kapitali kienet tkopri merkanzija użata għall-finijiet ta’ attività ekonomika kkaratterizzata min-natura sostenibbli tagħha u mill-valur tagħha, b’tali mod li l-ispejjeż tal-akkwist tagħha kienu normalment amortizzati fuq diversi snin u mhux ikkunsidrati bħala spejjeż kurrenti (20) Minn dak iż-żmien, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li dawn il-kunsiderazzjonijiet japplikaw, mutatis mutandis, għas-sistema speċjali għall-aġġustament tat-tnaqqis relatat mal-merkanzija kapitali fl-Artikolu 20 tas-Sitt Direttiva (21), minkejja l-fatt li, permezz tal-Artikolu 20(4) tagħha, l-Istati Membri jistgħu jiddefinixxu l-kunċett ta’ merkanzija kapitali. Minn dan isegwi li l-Istati Membri ma għandhomx diskrezzjoni assoluta meta jeżerċitaw is-setgħa li jiddefinixxu l-merkanzija kapitali li jagħtihom l-Artikolu 189 tad-Direttiva dwar il-VAT. F’dan il-kuntest, għandu jissemma li, fid-dawl tat-test, tal-kuntest u tal-għanijiet ta’ dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni sabiex jiġu ddeterminati s-sens u l-portata tagħha, id-definizzjoni ta’ “merkanzija kapitali” f’dispożizzjoni waħda tad-dritt tal-Unjoni ma hijiex neċessarjament l-istess bħal dik f’oħra (22). Għalkemm l-Istati Membri għandhom ċertu diskrezzjoni meta jiddefinixxu “merkanzija kapitali” għall-finijiet tal-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT, għar-raġunijiet stabbiliti fil-punt 23 ta’ dawn il-konklużjonijiet, din id-diskrezzjoni ma testendix sabiex tippermettilhom jiddefinixxu l-proprjetà immobbli akkwistata bħala tali merkanzija.

d)      Proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali

25.      Id-Direttiva dwar il-VAT la tiddefinixxi “proprjetà immobbli” (23) u lanqas “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali”. Hija lanqas ma tagħti lill-Istati Membri l-possibbiltà li jiddefinixxu dawn il-kunċetti b’mod analogu għal dak li jippermetti l-Artikolu 189 tad-Direttiva dwar il-VAT għall-merkanzija kapitali. Għalhekk, il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja teżiġi li s-sens u l-portata ta’ dawn it-termini jingħataw interpretazzjoni awtonoma u uniformi li tieħu inkunsiderazzjoni l-kuntest ta’ din id-dispożizzjoni u l-għan tal-leġiżlazzjoni li fiha tinsab (24).

26.      Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kunsill (UE) Nru 1042/2013 tas-7 ta’ Ottubru 2013 li jemenda r-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 282/2011 fir-rigward tal-post tal-forniment ta’ servizzi (25) introduċa definizzjoni tal-kunċett ta’ “proprjetà immobbli” għall-finijiet tal-applikazzjoni tad-Direttiva dwar il-VAT. Skont din id-definizzjoni, il-kunċett ta’ “proprjetà immobbli” jinkludi kwalunkwe binja jew struttura mwaħħla mal-art jew ġo fiha fuq jew taħt il-livell tal-baħar, li ma tistax tiġi żmuntata jew imċaqilqa faċilment; kwalunkwe element li jkun ġie installat u jagħmel parti integrali minn binja jew minn struttura u li mingħajru l-binja jew l-istruttura ma jkunux kompluti, bħal bibien, twieqi, soqfa, turġien u lifts; u kwalunkwe ħaġa, tagħmir jew magna installati b’mod permanenti f’binja jew fi struttura li ma tkunx tista’ tiġi mċaqilqa mingħajr ma l-binja jew l-istruttura jinqerdu jew isirilhom tibdil (26).

27.      Filwaqt li r-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013 kien japplika mill-1 ta’ Jannar 2015, id-dispożizzjonijiet li jiddefinixxu “proprjetà immobbli” u “forniment ta’ servizzi b’rabta ma’ proprjetà immobbli” kienu japplikaw biss mill-1 ta’ Jannar 2017. Skont il-premessa 18 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013, l-introduzzjoni tal-kunċett ta’ proprjetà immobbli, li kienet intiża sabiex tiżgura trattament fiskali uniformi mill-Istati Membri tal-provvista ta’ servizzi marbuta ma’ proprjetà immobbli, seta’ jkollha effett kunsiderevoli fuq il-prattiki leġiżlattivi u amministrattivi tal-Istati Membri. Sabiex tiġi ffaċilitata tranżizzjoni bla xkiel, l-introduzzjoni tagħha ddewmet.

28.      Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-għoti ta’ kompetenzi ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni jobbliga lil din l-istituzzjoni biex tipprovdi iktar dettall dwar il-kontenut ta’ att leġiżlattiv sabiex tiżgura l-implimentazzjoni uniformi tiegħu fl-Istati Membri kollha. Miżura ta’ implimentazzjoni għandha, għalhekk, tikkonforma mal-għanijiet essenzjali tal-att leġiżlattiv li hija mistennija tiċċara u għandha tkun neċessarja jew xierqa għall-implimentazzjoni uniformi ta’ dan l-att mingħajr ma tissupplimentah jew temendah, anki fir-rigward ta’ elementi mhux essenzjali (27). Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet ukoll li r-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011, li r-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013 jemenda, għandu n-natura ta’ miżura ta’ kodifikazzjoni (28).

29.      Minn din il-ġurisprudenza nikkonkludi li, fl-assenza ta’ kwalunkwe indikazzjonijiet kuntrarji, ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013 huwa konformi mal-għanijiet essenzjali tad-Direttiva dwar il-VAT u li jikkodifika u jiċċara d-dispożizzjonijiet tagħha. Dan ir-regolament ta’ implimentazzjoni huwa wkoll meħtieġ jew xieraq għall-implimentazzjoni uniformi tad-Direttiva dwar il-VAT mingħajr ma jissupplimenta jew jemenda d-dispożizzjonijiet tagħha, anki fir-rigward ta’ elementi mhux essenzjali. Minkejja l-moratorju fuq l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013 li jiddefinixxu l-kunċetti ta’ “proprjetà immobbli” u ta’ “Forniment ta’ servizzi relatati ma’ proprjetà immobbli” sal-2017, jiena nirrakkomanda lill-Qorti tal-Ġustizzja li hija tista’ teħodhom inkunsiderazzjoni meta tinterpreta l-Artikolu 187(1) tad-Direttiva dwar il-VAT.

30.      Il-Qorti tal-Ġustizzja tipprovdi wkoll gwida dwar il-kontenut tal-kunċett ta’ proprjetà immobbli fl-interpretazzjonijiet li hija tat ta’ dispożizzjonijiet oħra tad-Direttiva dwar il-VAT. Hija kkunsidrat li l-art, il-bini u l-partijiet ta’ bini kienu “proprjetà immobbli” (29). Il-karavans, it-tined, id-djar mobbli u d-djar ħfief għar-rikreazzjoni, li huma mobbli, ma humiex (30). Il-bini magħmul minn komponenti prefabbrikati, li l-bażi tal-konkrit tiegħu ġiet mibnija fuq pedamenti tal-konkrit imdeffsa fl-art, ġie kkunsidrat bħala proprjetà immobbli, minkejja l-fatt li tmien persuni li jaħdmu matul għaxart ijiem jistgħu jżarmawhom bl-għan li jerġgħu jintużaw mill-ġdid. Il-Qorti tal-Ġustizzja rrilevat li, sabiex jikkostitwixxi proprjetà immobbli, ma kienx neċessarju li dan il-bini jkun imwaħħal mal-art jew fl-art b’mod li ma jistax jinqala’ (31). Irmiġġi għad-dgħajjes ibbażati fuq l-art u fuq l-ilma ġew kkunsidrati bħala proprjetà immobbli meta ż-żona tal-art koperta mill-ilma tkun iddelimitata b’mod ċar u ma tistax tiġi mċaqalqa (32). Barkun immobilizzat b’mod permanenti permezz ta’ rbit max-xatt u mal-baċin ta’ xmara u użat esklużivament bħala restorant u diskoteka wkoll ġie kkunsidrat bħala proprjetà immobbli (33).

31.      Xogħlijiet bħal dawk li għalihom L BV qiegħda tfittex it-tnaqqis tal-VAT tal-input, huma “proprjetà immobbli”? L-eżempji ta’ “proprjetà immobbli” fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja dwar l-interpretazzjoni tad-Direttiva dwar il-VAT jindikaw li l-kunċett ta’ tanġibbiltà – persuna tista’ tara u tmiss l-oġġett inkwistjoni – u dak tal-immobilizzazzjoni tiegħu mal-art jinsabu fil-qalba ta’ dan il-kunċett. L-Artikolu 13b tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011 jirreferi għal oġġetti installati li jifformaw parti integrali minn bini jew minn kostruzzjoni li mingħajrhom il-bini jew il-kostruzzjoni ma jkunux kompluti. La l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u lanqas l-Artikolu 13b tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011 ma jagħmlu riferiment għall-proċessi jew għas-servizzi li permezz tagħhom dawn l-oġġetti jiġu installati f’bini jew jikkostitwixxu parti minnu.

32.      Minn dan isegwi li x-xogħlijiet li għalihom L BV qiegħda tfittex it-tnaqqis tal-VAT tal-input imħallsa ma humiex “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” għall-finijiet tal-Artikolu 187(1) tad-Direttiva dwar il-VAT. Għalhekk, L BV x’akkwistat fiċ-ċirkustanzi deskritti fid-deċiżjoni tar-rinviju?

e)      Provvista ta’ servizzi marbuta ma’ proprjetà immobbli

33.      Id-Direttiva dwar il-VAT fiha numru ta’ dispożizzjonijiet dwar il-provvista ta’ servizzi marbuta ma’ proprjetà immobbli. L-Artikolu 47 tagħha jipprevedi li l-post tal-provvista ta’ servizzi marbuta ma’ proprjetà immobbli huwa l-post fejn tinsab il-proprjetà. Fil-kuntest ta’ dan ir-rinviju għal deċiżjoni preliminari, għandu jiġi rrilevat li din id-dispożizzjoni ddaħħal fil-portata tagħha l-preparazzjoni u l-koordinazzjoni tax-xogħlijiet ta’ kostruzzjoni, bħas-servizzi tal-periti u ta’ ditti li jipprovdu sorveljanza fuq is-sit (34). L-Artikolu 199 tad-Direttiva dwar il-VAT jirreferi għall-provvista ta’ xogħlijiet ta’ kostruzzjoni, inklużi servizzi ta’ tiswija, ta’ tindif, ta’ tibdil u ta’ twaqqigħ fir-rigward ta’ proprjetà immobbli. Dawk id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva dwar il-VAT jistabbilixxu għalhekk distinzjoni bejn il-proprjetà immobbli u s-servizzi marbutin ma’ proprjetà immobbli. Ix-xogħlijiet u s-servizzi li huma s-suġġett tal-kawża prinċipali jidhru li jinkludu dawk deskritti fl-Artikoli 47 u 199 tad-Direttiva dwar il-VAT. L-Artikolu 31a tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011, li jipprevedi li s-servizzi marbutin ma’ proprjetà immobbli jinkludu t-tfassil ta’ pjanijiet ta’ kostruzzjoni; il-kostruzzjoni ta’ bini fuq art, kif ukoll xogħlijiet ta’ kostruzzjoni u twaqqigħ fuq bini; u l-manutenzjoni, ir-rinnovazzjoni u t-tiswija ta’ bini, jidher li jikkonferma din l-interpretazzjoni. Kif spjegat fil-punt 26 ta’ dawn il-konklużjonijiet, l-Artikolu 13b tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011 jeskludi mid-definizzjoni ta’ proprjetà immobbli s-servizzi pprovduti fir-rigward ta’ proprjetà immobbli.

34.      Barra minn hekk, nirrileva li, qabel Lulju 2006 (35), is-Sitt Direttiva ma kienx fiha dispożizzjoni ekwivalenti għall-Artikolu 190 tad-Direttiva dwar il-VAT, li tippermetti espliċitament lill-Istati Membri jittrattaw bħala merkanzija kapitali servizzi li għandhom karatteristiċi simili għal dawk normalment attribwiti lill-merkanzija kapitali. Il-premessa 5 tad-Direttiva 2006/69 tispjega l-introduzzjoni ta’ din il-miżura billi tenfasizza li “servizzi fir-rigward tan-natura ta’ beni kapitali jistgħu jiġu inklużi fl-iskema li tippermetti l-aġġustament ta’ tnaqqis għal beni kapitali tul il-ħajja ta’ l-assi, skond l-użu effettiv tagħhom”. Mir-ratio legis ta’ din l-emenda jirriżulta li ma kienx previst li tali servizzi jikkostitwixxu “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” li s-Sitt Direttiva kienet speċifikament ipprevediet.

35.      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, jiena tal-fehma li xogħlijiet, bħal dawk li huma s-suġġett tal-kawża prinċipali, huma, kif irrileva l-Belġju waqt is-seduta, provvista jew sensiela ta’ provvisti ta’ servizzi marbutin ma’ proprjetà immobbli. Minn dan isegwi li, għall-finijiet tal-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT, L BV akkwistat servizzi marbutin ma’ proprjetà immobbli, li l-Belġju jittratta bħala merkanzija kapitali, u mhux bħala “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali”.

f)      Konverżjonijiet skont l-Artikolu 12 tad-Direttiva dwar il-VAT

36.      Fid-dawl tad-domanda magħmula mill-qorti tar-rinviju, jiena qiegħed nindirizza din il-kwistjoni għall-finijiet ta’ kompletezza. Bħala regola, il-bejgħ ta’ bini antik ma huwiex suġġett għall-VAT minħabba l-assenza relattiva ta’ valur miżjud li dan il-bejgħ jiġġenera. Peress li konverżjoni żżid il-valur ta’ bini bl-istess mod bħall-kostruzzjoni inizjali tiegħu, id-Direttiva dwar il-VAT tiffaċilita t-tassazzjoni tal-provvisti ta’ bini kkonvertit (36). L-Artikolu 12(2), moqri flimkien mal-Artikolu 135(1)(j) tad-Direttiva dwar il-VAT għalhekk jistipula li l-“bdil” ta’ bini “antik” jista’ jiġi assimilat ma’ provvista ta’ bini “ġdid” qabel l-ewwel okkupazzjoni tiegħu u għalhekk ikun suġġett għall-VAT.

37.      Id-Direttiva dwar il-VAT ma jidhirx li toħloq rabta bejn l-Artikolu 12 u l-Artikolu 135(1)(j) tagħha, sa fejn dawn jikkonċernaw “bdil” ta’ bini, u l-kunċett ta’ “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” li l-Artikolu 187 jirreferi għalih. Lanqas ma jirriżulta mill-Artikolu 12 tad-Direttiva dwar il-VAT, li jipprevedi li l-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu regoli ddettaljati sabiex jittrattaw il-provvista ta’ bini wara “bdil” bħala provvista ta’ bini mwettqa qabel l-ewwel okkupazzjoni tiegħu, li tali konverżjonijiet għandhom jiġu kkunsidrati bħala “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali”.

38.      Peress li l-Belġju ma għandux is-setgħa li jittratta l-konverżjonijiet bħala “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali”, l-argumenti ta’ L BV u tal-Kummissjoni dwar in-nuqqas ta’ osservanza minn dan l-Istat Membru tal-prinċipju ta’ newtralità fiskali ma jibqgħux jgħoddu. Fi kwalunkwe każ, jista’ jiġi rrilevat li, peress li x-xogħlijiet imwettqa għall-finijiet ta’ rinnovazzjonijiet jew ta’ konverżjonijiet huma ttrattati bħala “merkanzija kapitali”, għall-finijiet tal-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT, dawn huma suġġetti għall-istess perijodu ta’ ħames snin ta’ aġġustament, b’tali mod li l-prinċipju ta’ newtralità fiskali jidher li huwa osservat.

39.      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għall-ewwel domanda kif ġej:

L-Artikoli 187 u 189 tad-Direttiva dwar il-VAT għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni li skontha perijodu ta’ aġġustament estiż li fih il-VAT tal-input dovuta jew imħallsa għal “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” tista’ tiġi aġġustata japplika għal provvisti ta’ servizzi marbutin ma’ proprjetà immobbli, bħal xogħlijiet ta’ rinnovazzjoni jew ta’ konverżjoni ta’ bini.

2.      It-tieni domanda

40.      Permezz tat-tieni domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi jekk l-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT għandux effett dirett sabiex persuna taxxabbli li tkun wettqet xogħlijiet fuq bini, meta dawn ix-xogħlijiet ikollhom ħajja ekonomika utli identika għal dik ta’ bini ġdid, tkun tista’ tinvoka l-perijodu ta’ aġġustament ta’ 15-il sena applikabbli għal dan tal-aħħar.

41.      Fid-dawl tar-risposta li nipproponi li tingħata għall-ewwel domanda, ma hemmx ħtieġa li tingħata risposta għat-tieni domanda, peress li din hija bbażata fuq is-suppożizzjoni li huwa leġittimu li jiġi applikat perijodu ta’ aġġustament estiż għall-VAT tal-input dovuta jew imħallsa għal servizzi marbutin ma’ proprjetà immobbli. Fil-każ li l-Qorti tal-Ġustizzja ma taqbilx ma’ din l-analiżi, ser nindirizza l-kwistjoni dwar jekk l-ewwel sentenza tal-Artikolu 187 għandhiex effett dirett.

42.      Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, fil-każijiet kollha fejn id-dispożizzjonijiet ta’ direttiva jidhru, mill-perspettiva tas-suġġett tagħhom, bħala inkundizzjonati (37) u suffiċjentement ċari u preċiżi, l-individwi jistgħu jinvokawhom quddiem il-qrati nazzjonali kontra l-Istat, meta dan ikun naqas milli jimplimenta d-direttiva sat-tmiem tal-perijodu stabbilit jew ma jkunx għamel dan b’mod korrett (38). Fl-eżerċizzju tad-diskrezzjoni tagħhom fir-rigward tal-forma jew tal-metodi ta’ implimentazzjoni ta’ direttiva, l-Istati Membri għandhom jeżerċitaw din id-diskrezzjoni fil-limiti stabbiliti fiha (39).

43.      Il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT huwa ta’ natura vinkolanti. L-impożizzjoni ta’ rekwiżit li jingħata perijodu ta’ aġġustament għat-tnaqqis tal-VAT tal-input fuq merkanzija kapitali tippermetti li jiġu evitati ineżattezzi fil-kalkolu tat-tnaqqis u vantaġġi jew żvantaġġi mhux iġġustifikati għall-persuna taxxabbli, u b’hekk tiġi żgurata n-newtralità tal-piż fiskali (40). Kif jagħmilha ċara l-punt 24 ta’ dawn il-konklużjonijiet, id-diskrezzjoni li għandhom l-Istati Membri skont l-Artikolu 189 tad-Direttiva dwar il-VAT sabiex jiddefinixxu l-kunċett ta’ “merkanzija kapitali” għall-finijiet tal-applikazzjoni tal-Artikolu 187 tagħha huwa limitat mis-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja f’Verbond van Nederlandse Ondernemingen (41). Fi kwalunkwe każ, l-ewwel sentenza tal-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT ma hijiex suġġetta għat-teħid, mill-Istati Membri, ta’ miżuri sabiex jiddefinixxu l-“merkanzija kapitali”, peress li huma l-Istati Membri li għandhom jiddeċiedu jekk hemmx lok jew le li jadottaw tali miżuri. L-obbligu li jiġi permess aġġustament f’ħames snin għall-VAT tal-input imħallsa fuq merkanzija kapitali huwa ċar, preċiż u inkundizzjonat. Konsegwentement, l-ewwel sentenza tal-Artikolu 187 tad-Direttiva dwar il-VAT tissodisfa l-kundizzjonijiet għall-effett dirett (42).

44.      Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi kif ġej għat-tieni domanda:

L-ewwel sentenza tal-Artikolu 187(1) tad-Direttiva dwar il-VAT għandha effett dirett.

V.      Konklużjoni

45.      Għaldaqstant nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi għad-domandi preliminari magħmula mill-Hof van Beroep te Gent (il-Qorti tal-Appell ta’ Ghent, il-Belġju) kif ġej:

(1)      L-Artikoli 187 u 189 tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud

għandhom jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni li skontha perijodu ta’ aġġustament estiż li fih il-VAT tal-input dovuta jew imħallsa għal “proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali” tista’ tiġi aġġustata japplika għal provvisti ta’ servizzi marbutin ma’ proprjetà immobbli, bħal xogħlijiet ta’ rinnovazzjoni jew ta’ konverżjoni ta’ bini.

(2)      L-ewwel sentenza tal-Artikolu 187(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat-28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud għandha effett dirett.

1      Lingwa oriġinali: l-Ingliż.

i      L-isem mogħti fil-kawża ineżami huwa fittizju u ma jikkorrispondix mal-isem reali tal-ebda parti fil-proċedura.

2      ĠU 2006, L 347, p. 1, rettifika fil-ĠU 2007, L 335, p. 60.

3      Il-verżjoni lingwistika Franċiża u dik Olandiża tal-leġiżlazzjoni Belġjana rilevanti jirreferu, rispettivament, għal “biens d’investissement” u “bedrijfsmiddelen”.

4      Il-verżjoni lingwistika Franċiża tal-leġiżlazzjoni Belġjana rilevanti tirreferi għall-“biens d’investissement immobiliers” u l-verżjoni lingwistika Olandiża tirreferi għal “onroerende goederen” jew “onroerende bedrijfsmiddelen”.

5      Ara, b’mod partikolari, l-Artikoli 48 u 49 tal-Kodiċi tal-VAT Belġjan u d-Digriet Irjali Nru 3 tal-10 ta’ Diċembru 1969 dwar Tnaqqis għall-Finijiet tat-Taxxa fuq il-Valur Miżjud.

6      Skont L BV, il-portata tax-xogħlijiet u diversi dewmien fl-eżekuzzjoni tagħhom jispjegaw it-tul ta’ żmien għat-tlestija tagħhom. Fi tmiem ix-xogħlijiet, li l-ispiża tagħhom taqbeż l-EUR 1 900 000 VAT eskluża, il-proprjetà immobbli ġiet stmata għal EUR 2 750 000, b’żieda korrispondenti fid-“dħul katastali” – id-dħul medju nett normali ta’ proprjetà immobbli kif stabbilit mill-awtoritajiet tat-taxxa Belġjani – minn EUR 2 456 għal EUR 3 850.

7      Artikolu 21a tad-Digriet Irjali Nru 3 tal-10 ta’ Diċembru 1969 dwar Tnaqqis għall-Finijiet tat-Taxxa fuq il-Valur Miżjud, kif introdott bid-Digriet Irjali tad-9 ta’ Jannar 2012 li jemenda d-Digriet Irjali Nru 3 tal-10 ta’ Diċembru 1969 dwar Tnaqqis għall-Finijiet tat-Taxxa fuq il-Valur Miżjud.

8      L-Artikolu 135(1)(j) tad-Direttiva dwar il-VAT jeżenta mill-VAT il-provvisti ta’ bini jew partijiet minnu, u tal-art li fuqha jinsab il-bini, minbarra l-provvisti “qabel l-ewwel okkupazzjoni” skont l-Artikolu 12(1)(a). Fost dawn il-provvisti hemm il-“bdil ta’ bini” kif stabbilit skont ir-regoli ddettaljati li għandhom jiġu stabbiliti mill-Istati Membri.

9      Sentenza tas-7 ta’ Marzu 2024, Feudi di San Gregorio Aziende Agricole (C-341/22, EU:C:2024:210, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata).

10      Ara, pereżempju, is-sentenza tat-18 ta’ Ottubru 2012, TETS Haskovo (C-234/11, EU:C:2012:644, punt 31).

11      Ara, pereżempju, is-sentenza tat-30 ta’ Marzu 2006, Uudenkaupungin kaupunki (C-184/04, EU:C:2006:214, punt 26).

12      Li huma ugwalment awtentiċi: sentenza tas-6 ta’ Ottubru 1982, Cilfit et (283/81, EU:C:1982:335, punt 18). Il-verżjoni lingwistika Spanjola, Griega, Taljana, Portugiża, Slovakka u Finlandiża huma allinjati mal-verżjoni lingwistika Franċiża u dik Olandiża, li ma jinkludux il-kliem “akkwistati bħala”. Il-verżjoni lingwistika Bulgara, Ċeka, Estonjana, Kroata, Latvjana, Litwana, Ungeriża, Maltija, Pollakka, Rumena u Slovena huma allinjati mal-verżjoni lingwistika Ġermaniża u dik Ingliża. Il-verżjoni lingwistika Daniża u dik Svediża jiddistingwu bejn “proprjetà immobbli” u “merkanzija kapitali”, iżda ma fihomx termini ekwivalenti għal “akkwistati bħala”.

13      Ara, pereżempju, is-sentenza tat-30 ta’ Settembru 2021, Icade Promotion (C-299/20, EU:C:2021:783, punt 30 u l-ġurisprudenza ċċitata).

14      ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23, iktar ’il quddiem “is-Sitt Direttiva”.

15      Il-proposta inizjali ma pproponietx li l-Istati Membri jingħataw is-setgħa li jiddefinixxu l-kunċett ta’ merkanzija kapitali.

16      Ara d-dokument tal-Kunsill bir-riferiment R/2/74 (FIN 2), li l-verżjoni bl-Ingliż tiegħu hija ddatata d-9 ta’ Jannar 1974. Hija tfakkar li, waqt laqgħa tal-Grupp ta’ Ħidma dwar Kwistjonijiet finanzjarji miżmuma nhar it-22 u t-23 ta’ Novembru 1973 sabiex tiġi eżaminata l-proposta għas-Sitt Direttiva, tliet delegazzjonijiet ikkunsidraw li, fil-każ tal-artijiet għall-bini, pereżempju, il-perijodu ta’ aġġustament kien insuffiċjenti u kellu jiġi estiż għal mill-inqas 10 snin.

17      Direttiva tal-Kunsill 95/7/KE tal-10 ta’ April 1995 li temenda Direttiva 77/388/KEE u tintroduċi miżuri ġodda sempliċi dwar it-taxxa fuq il-valur miżjud - skop għal ċertu eżenzjonijiet u arranġamenti pratttiċi biex jimplimentawhom (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 274), kienet tippermetti lill-Istati Membri jestendu l-perijodu ta’ aġġustament għat-tnaqqis tal-VAT tal-input fir-rigward ta’ proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali sa mhux iktar minn 20 sena. Il-ħames premessa tagħha tistabbilixxi li dak kien xieraq fid-dawl tat-tul tal-ħajja ekonomika tal-proprjetà immobbli akkwistata bħala merkanzija kapitali.

18      Sentenza tal-1 ta’ Frar 1977, Verbond van Nederlandse Ondernemingen (51/76, EU:C:1977:12, punt 10). Il-Qorti tal-Ġustizzja interpretat “merkanzija kapitali” fil-kuntest tat-tielet inċiż tal-Artikolu 17 tat-Tieni Direttiva tal-Kunsill 67/228/KEE tal-11 ta’ April 1967 dwar l-armonizzazzjoni tal-leġiżlazzjoni ta’ Stati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ – Struttura u proċeduri għall-applikazzjoni tas-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 1967, 71, p. 1303).

19      Ibid., punt 11.

20      Ibid., punt 12.

21      Ara s-sentenza tal-15 ta’ Diċembru 2005, Centralan Property (C-63/04, EU:C:2005:773, punt 55).

22      Kif jirriżulta mis-sentenza tas-6 ta’ Marzu 2008, Nordania Finans u BG Factoring (C-98/07, EU:C:2008:144, punti 17 sa 30).

23      Id-Direttiva dwar il-VAT tirreferi għat-terminu “proprjetà immobbli” fil-kuntest, pereżempju, tal-“provvista ta’ servizzi li jikkonċernaw proprjetà immobbli” (Artikolu 47) u tal-“kiri ta’ proprjetà immobbli” (Artikoli 135(1)(l) u 137(1)(d)).

24      Ara, pereżempju, is-sentenza tas-16 ta’ Novembru 2017, Kozuba Premium Selection (C-308/16, EU:C:2017:869, punt 38).

25      ĠU 2013, L 284, p. 1; iktar ’il quddiem ir-“Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 1042/2013”.

26      Artikolu 13b tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kunsill (UE) Nru 282/2011 tal-15 ta’ Marzu 2011 li jistabbilixxi miżuri ta’ implimentazzjoni fir-rigward tad-Direttiva 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2011, L 77, p. 1; iktar ’il quddiem ir-“Regolament ta’ Implimentazzjoni Nru 282/2011”).

27      Ara s-sentenza tat-28 ta’ Frar 2023, Fenix International (C-695/20, EU:C:2023:127, punti 44 u 45 u l-ġurisprudenza ċċitata).

28      Ara s-sentenza tat-2 ta’ Lulju 2020, Veronsaajien oikeudenvalvontayksikkö (Servizz ta’ hosting fiċ-ċentru ta’ data) (C-215/19, EU:C:2020:518, punt 60). Minn dan isegwi li kunsiderazzjonijiet identiċi japplikaw għall-miżuri li jemendawha.

29      Ara, pereżempju, il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Jacobs f’Maierhofer (C-315/00, EU:C:2002:344, punt 36).

30      Ara s-sentenza tat-3 ta’ Lulju 1997, Il-Kummissjoni vs Franza (C-60/96, EU:C:1997:340), dwar id-dispożizzjonijiet dwar il-kiri jew il-lokazzjoni ta’ proprjetà immobbli li jinsabu fis-Sitt Direttiva. Fil-konklużjonijiet tiegħu f’Maierhofer (C-315/00, EU:C:2002:344, punt 36), l-Avukat Ġenerali Jacobs irrileva li, peress li Franza ma kkontestatx il-proċedura għal nuqqas ta’ twettiq ta’ obbligu li tat lok għall-Kawża C-60/96, il-valur preċedenti ta’ din is-sentenza jista’ jkun limitat.

31      Ara s-sentenza tas-16 ta’ Jannar 2003, Maierhofer (C-315/00, EU:C:2003:23) li tinterpreta l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva dwar il-kiri jew il-lokazzjoni ta’ proprjetà immobbli.

32      Ara s-sentenza tat-3 ta’ Marzu 2005, Fonden Marselisborg Lystbådehavn (C-428/02, EU:C:2005:126, punt 34) li tinterpreta l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva dwar il-kiri jew il-lokazzjoni ta’ proprjetà immobbli.

33      Ara s-sentenza tal-15 ta’ Novembru 2012, Leichenich (C-532/11, EU:C:2012:720) li tinterpreta l-Artikolu 13B(b) tas-Sitt Direttiva dwar il-kiri jew il-lokazzjoni ta’ proprjetà immobbli.

34      Il-kelma “inkluż” tagħmilha ċara li l-lista ta’ servizzi ma hijiex eżawrjenti: sentenza tat-2 ta’ Lulju 2020, Veronsaajien oikeudenvalvontayksikkö (Servizz ta’ hosting fiċ-ċentru ta’ data) (C-215/19, EU:C:2020:518, punt 57).

35      Bl-inklużjoni ta’ subparagrafu fl-Artikolu 20(4) tas-Sitt Direttiva, l-Artikolu 1(6) tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/69/KE tal-24 ta’ Lulju 2006 li temenda d-Direttiva 77/388/KEE fir-rigward ta’ ċerti miżuri li jissimplifikaw il-proċedura għall-impożizzjoni tat-taxxa fuq il-valur miżjud u li jassistu fil-ġlieda kontra l-evażjoni jew l-evitar tat-taxxa, u li tħassar ċerti Deċiżjonijiet li jipprovdu derogi (ĠU 2007, L 76M, p. 232; iktar ’il quddiem id-“Direttiva 2006/69”), introduċa tali dispożizzjoni.

36      Ara s-sentenza tas-16 ta’ Novembru 2017, Kozuba Premium Selection (C-308/16, EU:C:2017:869, punti 30 sa 32), u s-sentenza tad-9 ta’ Marzu 2023, État belge u Promo 54 (C-239/22, EU:C:2023:181, punt 23).

37      Dispożizzjoni tad-dritt tal-Unjoni tkun inkundizzjonata fejn tistabbilixxi obbligu li ma jkun ikkwalifikat minn ebda kundizzjoni, jew suġġett, fl-implimentazzjoni jew l-effetti tiegħu, għal ebda miżura li tista’ tittieħed mill-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea jew l-Istati Membri: ara, pereżempju, is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi (C-337/13, EU:C:2014:328, punt 32 u l-ġurisprudenza ċċitata).

38      Ara, pereżempju, is-sentenza tat-3 ta’ Marzu 2011, Auto Nikolovi (C-203/10, EU:C:2011:118, punt 61 u l-ġurisprudenza ċċitata).

39      Ara, pereżempju, is-sentenza tal-1 ta’ Frar 1977, Verbond van Nederlandse Ondernemingen (51/76, EU:C:1977:12, punt 24); is-sentenza tal-24 ta’ Ottubru 1996, Kraaijeveld et (C-72/95, EU:C:1996:404, punt 59); u s-sentenza tas-7 ta’ Settembru 2004, Waddenvereniging u Vogelbeschermingsvereniging (C-127/02, EU:C:2004:482, punt 66).

40      Ara, pereżempju, id-digriet tal-5 ta’ Ġunju 2014, Gmina Międzyzdroje (C-500/13, EU:C:2014:1750, punti 24 u 29). Dwar id-dispożizzjonijiet korrispondenti fl-Artikolu 20(2) tas-Sitt Direttiva, ara s-sentenza tat-30 ta’ Marzu 2006, Uudenkaupungin kaupunki (C-184/04, EU:C:2006:214, punti 26 u 58).

41      Sentenza tal-1 ta’ Frar 1977, Verbond van Nederlandse Ondernemingen (51/76, EU:C:1977:12, punti 10 sa 12).

42      Ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-15 ta’ Mejju 2014, Almos Agrárkülkereskedelmi (C-337/13, EU:C:2014:328, punt 34).